img
2
Przegląd wydarzeń
14–27 lutego 2014 nr 3 (199) * kurier galicyjski * www.kuriergalicyjski.com
Partyjne hieny
historii” dało władzom obraz zagroże-
daży interesów” na razie nie ma i być
nia ze strony „oszalałych banderow-
nie może. Ale jej działania! Jednym
ców”. Ten wizerunek dobrze działał
z najbardziej niespodziewanych wy-
na wszystkich wyborach parlamen-
ników działalności Euromajdanu w
tarnych i prezydenckich, pomagał
Kijowie jest całkowite wycofanie się
politycznym technologom partii wła-
z prawicowego radykalizmu i rewolu-
Od ponad dwóch miesięcy trwa sprzeciw przeciwko rządowi
cyjności „Swobody”. Przyglądając się
dzy dzielić Ukraińców na kategorie,
przez dłuższy czas mimikrze „Swo-
odwracał uwagę od problemów spo-
w Kijowie. Były chwile ciszy i wybuchy aktywności. Warto się
body” po prawej stronie, jako pierw-
łeczno-ekonomicznych w społeczeń-
szy wystrzelił „Prawy Sektor” („Sektor
stwie i nie pozwolił na zjednoczenie
zastanowić komu, rodzący się ruch społeczny zawdzięcza zwy-
wschodu i zachodu.
Prawicowy” – red). Jednak nawet to
cięstwa, a komu – porażki. Nie mam zamiaru wnosić rozłamu
Po drugie – aktywne wspieranie
nie powstrzymało „Swobody” w jej
„Swobody” przez władzę i „oczysz-
prowokacyjnej działalności. Gdy we
w szeregi opozycji, ale nie chciałbym również zamiatania pod
czenie” pola elektoratu sprzyjającego
Lwowie wyłonił się lokalny majdan,
jej na zachodniej Ukrainie zdyskre-
„Swoboda” od razu próbowała go
dywan tego, co śmierdzi.
dytowały i marginalizowały demokra-
przejąć. Udało się jej na jakiś czas
narzucić lwowskiemu Euromajdano-
tyczne i liberalne partie. Pełne wspar-
starają się utrzymać monopol par-
tyjny na Majdan, jak kontrolują się
nawzajem i jak w tajemnicy zawie-
rają krótkoterminowe sojusze jeden
przeciwko drugiemu.
Zamiast stworzenia pełnopraw-
nej Rady Majdanu i włączenia do niej
społecznych i politycznych działaczy,
ludzi, którzy cieszą się zaufaniem
dziesiątek tysięcy protestujących,
WASYL RASEWYCZ
polityczni liderzy nadal bawią się w
polityczną „wyjątkowość”. To dwu-
Inicjatywy społeczne vs.
miesięczne „tuptanie” na Majdanie
apetyty partyjne
Najważniejszy, ale przynoszący
nie mogło zakończyć się pokojowo.
słabe pocieszenie wniosek na dzisiaj
To, że setki tysięcy Ukraińców wyszły
jest taki: na Ukrainie mamy głęboki
w proteście na Majdan, stało się cał-
kryzys systemu partyjno-polityczne-
kowitym zaskoczeniem nie tylko dla
go. „Klasyczne” partie nie są popu-
władz, ale i dla oficjalnej opozycji.
larne, a zaufanie do nich minimalne,
Jedynie partyjni liderzy odczytali to
autorytet liderów partyjnych w społe-
różnie. Zaślepieni osobistymi am-
Arsenij Jaceniuk (od lewej), Ołeh Tiahnybok i Witalij Kliczko
czeństwie jest po prostu iluzją. Naj-
bicjami i egoizmem, przymierzając
bardziej cieszy fakt, że na Ukrainie
różne rewolucyjne postacie, nawet
cie władzy dla siły prawicowo-rady-
Zupełnie inaczej mają się sprawy
wi swoją retorykę i symbolikę, ale nic
dość dobrze rozwinęły się więzi spo-
nie zauważyli jak zaczęli działać we-
kalnej nie zwróciło uwagi polityków i
ze „Swobodą”. Jest to partia, która
poza tym.
łeczne. Oznacza to, że nie wszystko
dług scenariusza władzy: przeciągali
technologów. Wycofanie z wyborów
weszła do parlamentu jedynie dlate-
Kolejną próbą przejęcia Majdanu
jest jeszcze stracone i inicjatywa spo-
aż do absurdu najbardziej masowe
„Batkiwszczyny” w obwodzie tarno-
go, że obiecała w przypadku rewo-
była próba podporządkowania Rady
łeczna nie pozwoli liderom opozycji
protesty w całej historii Ukrainy.
polskim i lwowskim dało „Swobodzie”
lucji wziąć na siebie rolę najbardziej
Majdanu. Dwa razy próbowała to
zboczyć w pół drogi i popaść w gierki
W tym czasie popełniono wiele
całkowite zwycięstwo w regionie. To
radykalnej siły, a w praktyce okazała
zrobić deputowana Iryna Sech, tłu-
z reżimem. Z drugiej strony coraz
błędów. „Jastrzębie” władzy przeli-
właśnie ta wyborcza symbioza wła-
się bladym symulantem. To zjawisko
macząc się mitycznymi decyzjami
bardziej widoczne są próby wykorzy-
czyły się, uważając że długie protesty
dzy i „Swobody” stała się kolejnym
zasługuje na szczegółową analizę.
z Kijowa, starała się narzucić skład
stania energii protestujących ludzi do
emocjonalnie wykończą zbuntowa-
rabunkiem demokratyzacji Ukrainy.
Rady. Takie próby są zrozumiałe
powiększenia politycznych notowań
nych, ci z kolei rozczarują się działa-
Prawie  wszystkie  działania
– notowania „Swobody” znacznie
Za wszelka cenę
rozmaitych partii.
niem partyjnych opozycjonistów, a w
„Swoboda” skierowała na skoncen-
Fortuna sprzyjała partii od począt-
spadają. Nie pomógł, tu nawet trik
„Nie ważcie się rozbijać jedno-
tym czasie można będzie rozwiązać i
trowanie uwagi zachodniej Ukrainy
ku. Uśmiechnęła się do jej polityków
z wytypowaniem znanego gen. Sała
ści” – krzyczą partyjni działacze na
zlikwidować ognisko protestów prze-
na przeszłości; przeniesiono ciężar
szeroko już wtedy, gdy Ołeh Tiah-
na stanowisko gubernatora obwodu.
wszystkie strony. „Odłóżcie krytykę
mocą. Partyjni liderzy z opozycji nie
dyskusji społecznej do poziomu pu-
nybok i „współtowarzysze” wstąpili
Wydarzenia rewolucyjne przeszko-
na później. Po zwycięstwie krytykuj-
mieli pojęcia, co zrobić z masowym
stych rozmów o historycznych wro-
w szeregi „Studenckiego Bractwa”,
dziły „Swobodzie” podnieść noto-
cie nas ile wlezie” – głoszą partyjni
protestem przeciwko rządzącemu re-
gach i bohaterach, a w tym samym
a potem dokonali w nim przewrotu
wania. Nieudolność z jaką frakcja
bonzowie z ośrodków wojewódz-
żimowi i jak można go wykorzystać.
czasie kleptomański rząd Janukowy-
narodowo-socjalistycznego. Społe-
„Swobody” w Radzie Obwodowej
kich. „Środowiska społeczne nie są
Najgorsze jest to, że przez cały czas
cza mógł bezkarnie rozkradać Ukra-
czeństwo spokojnie przełknęło „roz-
włączyła się do protestu przeciwko
subiektem procesu politycznego.
oszukują zebranych na Majdanie
inę. To dziwne, ale ksenofobiczna
prawę” z młodzieżową organizacją.
Sale, świadczą o tym, że miała to
Ustawodawstwo Ukrainy jedynie
zapewniając, że mają precyzyjną
i antysemicka retoryka „Swobody”
Kolejnym etapem w ich działalności
być jedynie imitacja działań, pioru-
partiom zezwala na działalność w
strategię i taktykę walki. Jedynym
nigdy nie została ukarana przez sąd,
stała się bezlitosna eksploatacja he-
nochron Janukowycza i koło ratun-
wielkiej polityce. Czasami konsul-
ich planem było wytargowanie –
wprost przeciwnie – takie fakty bły-
roicznej przeszłości Ukrainy. Hasła,
kowe dla samej partii.
tujemy się ze społeczeństwem, ale
grożąc gniewem mas – władzy od
skawicznie mnożyły centralne media
symbole ówczesnej SNPU (Socjal-
Tymczasem wybuchła rewolucja.
tylko my prowadzimy politykę” –
rządzących. Ale rządzący też nie są
ukraińskie. Pozwalało to lekko umoc-
Nacjonalistycznej Partii Ukrainy –
Mogło się zdawać, że nastał złoty
twierdzą z rozmysłem nowi ukraiń-
ślepi. Widzą przecież, że liderzy nie
nić wizerunek dzikich nacjonalistów z
red.) wygenerowane były po to, aby
czas dla tej najbardziej rewolucyjnej
scy „liberałowie”. Z tych wszystkich
cieszą się szczególnym autorytetem
Zachodniej Ukrainy, neonazistów, a
skupić wokół partii elektorat o skraj-
prawicowo-radykalnej  zachodnio-
stwierdzeń wynika jedno: partyjni
u protestujących, którzy po krwawych
nawet czasami faszystów. Przy tym
nie prawicowych, populistycznych
ukraińskiej partii. I znowu rozcza-
uczestnicy procesu politycznego
wydarzeniach na ul. Hruszewskiego
niektóre operacje informacyjne pro-
poglądach. Odbyło się oznaczanie
rowanie – „Swoboda” zamiast re-
starają się ustawić poza wszelką
w ogóle przestali ich słuchać.
wadzono w sposób wirtuozerski: w
ukraińskiego ruchu nacjonalistycz-
alizowania swoich pogróżek wobec
krytyką, a wszystko, co czynią po-
W potencjał rewolucyjny Arseni-
podświadomości narodu utwierdzały
nego symbolami podobnymi do na-
znienawidzonego reżimu, zaczyna
dają jako nieomylne dobro, które
ja Jaceniuka nikt specjalnie nie wie-
propagandowe sformułowania: UE
rodowo-socjalistycznych i faszystow-
przepychać się na tyłach, równole-
zostało odkryte przed nimi dzięki
rzył, wyglądał raczej na człowieka
– to kryptofaszyści, którzy marzą o
skich. Bezkrytyczne i populistyczne
gle nie zapomina o sprzedawaniu
czarodziejskiej przynależności do
idącego na ugody. Nie wymagano
zawładnięciu kwitnącej i niezłomnej
podejście do przeszłości przyczyniło
„ładnych” obrazków propagandzie
struktur partyjnych.
od niego zbyt wiele. Sam zresztą
Ukrainy. Rezerwą tych „eurofaszy-
się do utwierdzenia społeczeństwa w
kremlowskiej. Bez uzgodnienia z
Starania partii do podporząd-
pozbawił się możliwości manewru
stów” są bezpośredni potomkowie
tym, że „Swoboda” jest bezpośred-
kimkolwiek „Swoboda” nagle zajmu-
kowania sobie społecznego ruchu
politycznego, przekształcając się w
OUN, UPA i dywizji SS Galizien –
nią spadkobierczynią ukraińskich
je gmach Administracji Kijowskiej na
świadczą wyraźnie o tym, że partie
polityka głoszącego wolę polityczną
partia „Swoboda”.
narodowo-wyzwoleńczych walk. Tak
swój sztab. Partyjni działacze wywie-
nie mają nic przeciwko temu, aby
Julii Tymoszenko. Taki brak samo-
Nie miało sensu tłumaczenie, że
partia dokonała pierwszego aktu ra-
szają nad wejściem portret Stepana
„pożywić się” wynikami działalności
dzielności spłatał mu figla, szczegól-
neonazizm w Europie jest ścigany
bunkowego. Historyczną przeszłość
Bandery, deklarując przed wscho-
tych, kogo uważają za „niedojrza-
nie po liście niezłomnej Lady Ju.
przez prawo, i że „Swoboda” wcale
Ukrainy zaczęto instrumentalizować
dem, południem i centrum Ukrainy,
łych” do współczesnej polityki ukra-
W osobie Witalija Kliczki również
nie jest proeuropejską partią. Taki
na użytek wewnątrzpartyjny.
że EuroMajdan zajęli „banderowcy”.
ińskiej. Słowa o wyłącznie partyjnym
nikt nie pokładał szczególnych na-
chimeryczny, bipolarny świat, zbu-
Radykalna retoryka SNPU, a
Siedzibę Administracji Kijowskiej de-
monopolu w polityce nie pozostawia-
dziei, rozumiejąc, że jest politykiem
dowany przez propagandę rosyjską
potem „Swobody” zawsze była wy-
korują symbolami nacjonalistycznymi
ją wątpliwości, że partyjni nie planują
z małym doświadczeniem, nie jest
i ukraińską, jeszcze przez długi czas
godna dla władzy: początkowo dla
i partyjnymi flagami „Swobody”.
zmiany władzy na Ukrainie. Głośne
obeznany w zakulisowych grach poli-
będzie funkcjonował w głowach wie-
Kuczmy, potem dla Janukowycza.
Zapytacie państwo po co? Aby
deklaracje, że nie chcą się jakoby
tycznych. Należy przyznać, że polityk
lu Ukraińców.
Po pierwsze – partia, teatralizując
stworzyć pewien obraz – taka będzie
zamienić z obecnymi właścicielami
ten miał dość siły żeby przekroczyć
Zachowanie partii „Swoboda” w
działalność, zbierała nowych zwo-
odpowiedź. Podobnie jak w marszu
gabinetów, nie są niczym więcej niż
własne „ego” i zanurzyć się w wir
ostatnim czasie wywołuje więcej py-
lenników, co otwierało perspektywy
z pochodniami z okazji urodzin wo-
retoryką partyjna. Chcą i to bardzo.
Majdanu. Jego aktywność odbiła się
tań niż odpowiedzi. Bezpośrednich
parlamentarne. Poza tym stałe drep-
dza OUN Stepana Bandery. Jeśli
Dobrze widać jak partyjni liderzy
pozytywnie na jego wizerunku.
dowodów jakiejś zmowy czy „sprze-
tanie Swobody w kole „heroicznej
ma ktoś wątpliwości, że „Swoboda”