img
2
Przegląd wydarzeń
31 marca–14 kwietnia 2014 nr 6 (202) * kurier galicyjski * www.kuriergalicyjski.com
Jak ślepy z głuchym
Obserwując sytuację na Ukrainie i stosunek do niej polityków z wielu państw świata, a co za tym idzie mediów
relacjonujących kolejne wydarzenia, nie sposób oprzeć się wrażeniu, że jesteśmy świadkami rozmowy ślepego
z głuchym – jedni niczego nie widzą, inni nie słuchają. Można też zwątpić, czy podziwiane w sensacyjnych
filmach służby wywiadowcze w ogóle działają, czy zwraca ktoś jeszcze uwagę na analizy polityczne i progno-
zy, choćby pozornie najbardziej niedorzeczne. Ostatnie miesiące przypomniały nam boleśnie, że w polityce,
zwłaszcza rosyjskiej, nic nie jest zbyt nierealne, aby nie mogło się wydarzyć.
jekt, na który złożyły się zamrożone
konflikty, co prawda opisywane przez
analityków, ale postrzegane jako coś
nienaruszalnego, nastroje separaty-
styczne, finansowane z kremlowskiej
szkatuły organizacje i partie politycz-
ne destabilizujące miejscowe rządy,
politycy przywożeni w walizkach i two-
rzone w Rosji przepisy prawne, które
AGNIESZKA SAWICZ
mogły dziwić swą irracjonalnością, a
Nie dziwią kolejne wystąpienia
które w stosownych warunkach moż-
Władimira Putina i płomienne prze-
na z pożytkiem wykorzystać.
mowy świadczące o tym, że erystyka
Urzeczywistniając swe zamy-
i demagogia od czasów Związku Ra-
sły w dalekiej od Europy Gruzji, co
dzieckiego poczyniły znaczne postę-
prawda współpracującej z Unią Eu-
py. Nie dziwi też, że dyplomatycznie
ropejską czy NATO, ale niemal nie-
należy udawać, że się w nie wierzy.
znanej i nie leżącej bezpośrednio w
Nie mniej popełnianie na podstawie
orbicie zainteresowań Paryża czy
tej wiary błędów jest już niepokojące,
Madrytu, Rosja stworzyła precedens
a wciąż wydaje się, że największym
i przetestowała, jak daleko może się
sojusznikiem Putina jest Europa, a
posunąć. Kiedy okazało się, że po
tuż za nią Ukraina.
upływie kilku lat nikt nie upomina się
Rosjanie od wielu lat obecni są
o byty tak abstrakcyjne z zachodniej
w Zachodniej Europie nie tylko jako
perspektywy jak Abchazja czy Osetia
obwieszeni złotem nowobogaccy tu-
Południowa, można było przystąpić
Napisy na transparentach: „Putin won”, „Ukraina bez Putina”, „Nie wojnie”
ryści, ale przede wszystkim jako biz-
do kolejnego etapu działań.
nesmeni wykupujący tamtejsze firmy
pod jeden naród zamieszkujący zie-
samospełniająca się przepowiednia,
Zachód sam wystawił Rosji Ukra-
osadzony na stołku człowiek będący
i drużyny piłkarskie. Powszechnie
mie dzisiejszej Rosji, Ukrainy i Biało-
zaklęcie wypowiadane przez Putina.
inę. Przystępując do negocjacji w
reprezentacyjną figurą, nie zawali się.
przy tym wiadomo, że pod skrzydła-
rusi. Putin realizuje wielką historycz-
Może jednak nie warto się łudzić, że
sprawie umowy stowarzyszeniowej
Zamieszki, demonstracje i akty prze-
mi Putina bogactwo pomnaża się tyl-
ną misję pod postacią kontynuatora
Władimir Władimirowicz zadławi się
zapomniał o specyfice postradziec-
mocy podszytej nacjonalizmem to
ko z błogosławieństwem cara, a ci,
tradycji sprzed tysiąca lat (z całym
Ukrainą i że gdy weźmie jej ziemie,
kich powiązań i więcej oczekiwał, niż
nie dzieło polityków chcących wolnej,
którzy chcieliby złamać tę zasadę,
zapleczem wówczas stosowanych
odpuści Mołdawię i wyśle żołnierzy
proponował. Nawet, jeśli propozycje
niezależnej Ukrainy i o ich przyczyny
są przykładnie karani. A skoro w ży-
środków politycznych), a Zachód jak-
do domów. W miejsce bezpodstaw-
były składane za kulisami negocjacji,
może należałoby pytać tych, którzy
ciu niczego nie dostaje się za darmo,
by tego nie widzi. Spogląda w stronę
nej nadziei lepiej przypomnieć sobie
to było to posunięcie złe, gdyż tylko
przed nimi ostrzegają zza rosyjskiej
to skąd przypuszczenie, że za przy-
Naddniestrza, gdzie miejmy nadzieję
słowa, które można było nie tak daw-
otwarte informowanie społeczeństwa
granicy. We Lwowie nadal można ku-
zwolenie na bogactwo nie płaci się
dostrzega, jak podzielona jest ma-
no temu usłyszeć w Odessie, której
ukraińskiego o korzyściach płynących
pić rosyjskojęzyczne książki. Gdyby
ceny? Jakiej? Czy Putinowi potrzeb-
leńka Mołdawia i jak rozbija ją Rosja,
mieszkańcy z dumą mówili, że „na-
z integracji europejskiej przy jed-
komuś na Kremlu nie zachciało się
ne są pieniądze? Trudno tak sądzić.
chociażby importując wina z Gagau-
szą stolicą nie jest Moskwa, naszą
noczesnym zabezpieczeniu Kijowa
odbudowy ZSRR, kraj funkcjonował-
To, co jest od nich cenniejsze, to
zji, a uznając za niegodne rosyjskich
stolicą nie jest Kijów – dla nas stolicą
przez Moskwą mogło odnieść skutki.
by tak, jak wiosną 2013 roku, tylko
informacja, a założenie, że rosyjscy
stołów wina mołdawskie. Patrzy z
jest Odessa”. A skoro tak, to trzeba
Zabrakło obu tych elementów, a Pu-
bliżej Zachodu. Świadomość tych
oligarchowie wyjeżdżając ze swego
niepokojem na Pribałtykę, gdzie na
postawić sobie pytanie, czy aby na
tin przewidując dwa kroki do przodu
faktów wydaje się dziś nieodzowna,
państwa zrywają związki z Kremlem,
Litwie tak łatwo podżegać antypol-
pewno Rosjanie potrzebni są Ode-
wydarzenia nad Dnieprem, mógł po-
aby móc kreować mądrą politykę i
byłoby co najmniej naiwnością.
skie nastroje, a w Estonii wystąpić
sytom, czy może odwrotnie? I czy
zwolić sobie na delikatne popychanie
na Ukrainie, i wobec Ukrainy. Taką,
Niewiarygodnym zatem wydaje
w obronie etnicznych Rosjan. Zdaje
naprawdę nie można ich przekonać,
ich w pożądaną przez niego stronę
która pozwoli zapobiec stoczeniu się
się, że mając świadomość tego, że
się jednak przegapiać Białoruś, kraj
aby mocno tupnęli nogą i nie ugięli
tak, aby ostatecznie uzasadnić się-
Kijowa na drogę, z której mozolnie
Zachód robi interesy z ludźmi, którzy
bezpośrednio graniczący z Ukrainą.
się tak, jak mieszkańcy Krymu?
gnięcie po Krym, półwysep, którego
próbuje dziś zejść. I taką, która od-
są tak blisko Kremla, nie wykorzysta-
Spisano go już na straty i utożsamia
Tymczasem tkwimy w okowach
nikt nie bronił.
powiednio szybko pomoże uchronić
no tego faktu. Trudno też uwierzyć,
się go z Rosją?
putinowskiej propagandy i tańczmy
Kpiąc w żywe oczy ze świata,
przed bankructwem kraj, którego
że przez lata nie zauważono, że Ro-
A może należałoby zwrócić uwa-
tak, jak nam z Kremla grają. Daliśmy
pseudoreferendum i anonimowym
wzięcie w sytuacji ekonomicznej za-
sja szykuje się do odbudowy mitycz-
gę na to, czy Łukaszence spieszno
się przekonać, że ludzie z Majdanu
wojskiem, dokonał aneksji przypie-
paści będzie dla Rosji fraszką.
nego imperium. Być może jednak
będzie oddać swą władzę w ręce
dzierżący dziś władzę nad Dnieprem
czętowanej w iście carskim stylu.
Czas też przestać się oszukiwać,
dano się omamić właśnie oligarchom
Kremla? Czegokolwiek byśmy nie
to przypadkowa zbieranina amatorów
Ukraińcy przez jednych zostali odsą-
że Putin pragnął zachować wpływy
lokującym swoje pieniądze w szwaj-
mówili o białoruskim prezydencie, w
pogrążających kraj w chaosie. Sądzi-
dzeni od czci i wiary za bierność, inni
na Ukrainie. One i tak by pozostały
carskich bankach i kupującym dzie-
jego interesie nie jest służalczość –
my, że nie są oni zdolni do zakuliso-
gratulowali im opanowania w obliczu
niezależnie od roszczeń Brukseli – hi-
ciom mieszkania w ekskluzywnych
polityka, którą prowadzi, do chłodna
wych gier czy realizacji skutecznej
rosyjskich prowokacji, jeszcze inni
potetycznych skądinąd, bo zapewne
dzielnicach Londynu. Możliwe, że
kalkulacja oparta na przekonaniu,
polityki i zapominamy, że ani Andrij
szepcą, że Krym został sprzedany
nie stawiałaby twardo żądań odsepa-
patrząc przez ich pryzmat ktoś zało-
że skansen w postsowieckim sty-
Parubij, ani Stepan Kubiw, ani Paw-
przez polityków, którzy kolejny raz
rowania się Kijowa od Moskwy, nie
żył, że Rosja się demokratyzuje.
lu z autorytarnym władcą można
ło Szeremet nie są ludźmi „z ulicy”.
pozornie chcą zmian, lecz nie potra-
chcąc psuć relacji z tą drugą. Ukraina
Tymczasem Rosjanom udało się
utrzymać w sercu Europy tylko przy
Mają za sobą wieloletnią praktykę w
fią zmienić najważniejszego – ukła-
stowarzyszona z Unią Europejską
skutecznie oszukać świat. Utrzymu-
wsparciu Moskwy. Co jednak, jeśli
polityce czy w ekonomii i trudno spo-
dów i mentalności.
nadal mówiłaby po rosyjsku, nadal
jąc kontrolowaną opozycję, pozby-
Moskwa zechce sięgnąć po to, co
dziewać się, że będą podejmować
Mówi się czasem, że „świat za-
kupowałaby rosyjski gaz i eksporto-
wając się w białych rękawiczkach
Łukaszenka uważa za swoje?
decyzje nieprzemyślane czy intuicyj-
stygł w oczekiwaniu” na to, co ma się
wała tam swoje produkty. Czas naj-
niewygodnych adwersarzy i kupując
Może nie należałoby też tak łatwo
ne. Ukraińskie wybory prezydenc-
wydarzyć. Źle to wówczas świadczy
wyższy zrozumieć, że przeoczyliśmy
za miliardy dolarów poważanie na
oddawać wschodniej i południowej
kie wcale nie są w tym wszystkim
o tak pasywnym świecie. Tym razem
moment, gdy Kreml rozpoczął przy-
Zachodzie, stworzyli zasłonę, za
Ukrainy. Analizy i artykuły prasowe
najważniejszym wydarzeniem, choć
zaniepokojeni politycy uważnie ob-
gotowywany od lat proces zbierania
którą przygotowali projekt, którego
zdają się utwierdzać nas w prze-
staną się miernikiem pewnych na-
serwują co dalej wymyśli Władimir
ziem ruskich, poparty propagandową
realizacji nikt nie zechciał powstrzy-
konaniu, że oderwanie Charkowa,
strojów społeczeństwa i rozgrywek u
Władimirowicz i zdają się nie słyszeć,
wojną z Zachodem. I może dopiero,
mać. Projekt, postrzegany przez wie-
Doniecka i Odessy to tylko kwestia
sterów władzy. Jednak gdyby się nie
że on wyraźnie im mówi o swoich
gdy to pojmiemy, uda nam się podjąć
lu jako teoria spiskowa i traktowany
czasu i że obwody te staną się ceną
odbyły, to w świetle obowiązującej
planach, wspominając o tym, że już
racjonalne działania mogące zaha-
w kategoriach niedorzeczności. Pro-
za pokój na świecie. Trochę to jak
konstytucji kraj, w którym nie zostanie
Włodzimierz Wielki położył podwaliny
mować azjatycki marsz na Europę.