10

Przegląd wydarzeń

31 marca–14 kwietnia 2014 nr 6 (202) * kurier galicyjski * www.kuriergalicyjski.com

ku przyszłości – bez kogo i dlaczego?

Przed kilkoma dniami skontaktowała się ze mną znana dziennikarka, miałem w jej programie autorskim

dać ocenę propagandzie kremlowskiej. Zgodziłem się, bo propagandę należy piętnować, ale muszę pod-

kreślić, że kontrpropaganda jest rzeczą niewdzięczną i stoi na pozycjach z góry przegranych.

wracała uwagę społeczeństwa od

Putin. Bez solidarnego wsparcia Za-

się jednak, że po prostu rwą się do

cholodzy powinni dokładnie zbadać,

codziennych problemów, pozwalała

chodu Putin połknie Ukrainę.

władzy, aby odsunąć od niej tych na

dlaczego zachodnioukraiński elekto-

przeciwstawić sobie regiony Ukrainy

O nacjokracji na Ukrainie nie war-

górze.

rat tak łatwo „kupił” narodowo-socja-

i zapewnić wieczne panowanie klep-

to nawet mówić. Termin ten mógł być

Fakty są takie: ponad dziesięć

listyczną retorykę i estetykę. Warto

tokratycznego reżimu w Kijowie.

wykorzystany jedynie jako straszak

procent głosów na wyborach do par-

się zastanowić, co jest pierwotne, a

W tym miejscu byłym sympaty-

oraz element destrukcyjny nowego

lamentu uzyskała partia popierająca

co wtórne – neonazistowskie sym-

kom „Swobody” warto zadać kilka

ukraińskiego narodu politycznego.

zasady etnicznego nacjonalizmu,

patie „Swobody” czy wykorzystanie

niezręcznych pytań. Dlaczego widząc

I tak się stało. Wobec zagrożenia

wspierająca ukraiński izolacjonalizm

przez kremlowską propagandę jej

jawną swawolę władz „Swobody”

agresji zewnętrznej, podczas zrywu

i nacjokrację. Wspieranie etnicznego

działalności.

(wyłączenie z wyborów BJuT, ogrom-

przeciwko systemowi władzy obywa-

nacjonalizmu w państwie wielonaro-

WASYL RASEWYCZ

ne wydatki finansowe na reklamę)

tele Ukrainy nareszcie stali się pa-

dowościowym jest sprawą przegra-

Dziwny alians

Aby zneutralizować propagandę

nie zastanawiali się nad tym, czego

triotami swego kraju. Tym razem bez

ną. Nawet jeżeli odrzucimy kwestie

Populistyczne hasła potrzebne

należy stworzyć własny produkt infor-

oczekują szczodrzy sponsorzy? Kim

względu na pochodzenie narodowe,

„techniczne” (niemożliwe jest okre-

są „Swobodzie” jedynie w czasie

macyjny, dobrej jakości i maksymal-

są sponsorzy i dlaczego tak rzetelnie

język i religię. I tu znów niespodzian-

ślenie kto jest etnicznym Ukraińcem,

kampanii wyborczych. Wybrani do

nie obiektywny; przede wszystkim,

się maskują? Dlaczego elektorat par-

ka. Ołeh Tiahnybok wychodzi na

a kto nie jest; nie wiadomo jaki organ

władz w poszczególnych obwodach

nie należy oszukiwać samego siebie.

tii nie zareagował na stałe narzucanie

trybunę Rady Najwyższej i zaczy-

będzie miał upoważnienie i „instru-

działacze nie zlikwidowali starych

Czytając i przeglądając teksty zagra-

przez Ukraińcom wizerunku kseno-

na obiecywać ochronę „etnicznym”

menty” do prowadzenia takich ba-

schematów korupcyjnych, stały się

niczne stale trafiam na nieprzyjemne

fobów, rasistów i antysemitów? Czy

Ukraińcom na południu i wschodzie

dań), „mierniczym” ukraińskości nie

one bardziej otwarte i brutalne. W

dla Ukrainy określenia lub ich inter-

możliwe jest, że działania Tiahnybo-

Ukrainy. Wydawałoby się, że tak do-

starczy środków na wyodrębniony

tej sytuacji dziwi, że przestępczy re-

pretacje. Czytelnik ukraiński spisuje

ka, Farion, Mychalczyszyna, Mirosz-

świadczony polityk musi rozumieć

region.

żim Janukowycza bardzo niedbale

taki stan na „niedoinformowanych”

niczenki, Illienki, Mochniuka i innych

zagrożenie, wynikające z zasady

Wynika najważniejsze pytanie:

obserwował działania zachodnio-

dziennikarzy zagranicznych lub na

całkowicie zbiegają się z polityczny-

ochrony swoich obywateli według

dokąd doprowadzi taka polityka?

ukraińskich „nacjonalistów” i oddał

przekupionych rosyjskich. Z pewno-

mi poglądami ich wyborców?

narodowości. Zasady narodowego

Odpowiedź na to pytanie jest bardzo

im władzę w niektórych obwodach.

ścią takie podejrzenia są uzasadnio-

Jeżeli tak jest, to nie warto na-

ne, lecz nie wszędzie i nie zawsze.

rzekać na kremlowską propagandę

antyukraińską, której „Swoboda” raz

po raz dostarcza ideologicznych na-

Skąd się wzięła „Swoboda”

Marginalna niegdyś partia po-

boi. Trzeba wówczas uznać, że po-

lityczna chcąc zwrócić na siebie

pieramy fizyczną rozprawę nad „mo-

uwagę, przywdziała na swoje wątłe

skalem” Pantelejmonowem, że nasi

ciało osławione wdzianko niemiec-

dziadowie i pradziadowie sprawiedli-

kiego narodowego socjalizmu, przej-

wie niszczyli „żydostwo” i „moskali”

mując starą nazwę partii i fascynację

i my mamy zamiar czynić to samo.

estetyką niemieckiego narodowego

Popieramy Irynę Farion mówiącą, że

socjalizmu. Z braku czasu i miejsca

wszystkie dziewczynki o imieniu Liza

nie uważam tu za konieczne ana-

i chłopcy o imieniu Misza powinni

lizowanie podstaw programowych

opuścić Ukrainę i wyjechać do Mo-

NSPU  (Narodowo-Socjalistycznej

skwy. A w ślad za Jurijem Michalczy-

Partii Ukrainy – red.), strategii i tak-

szynem będziemy śpiewać ody dla

tyki. Partia była marną repliką nie-

Hamasu i potępiać Izrael.

mieckiej NSDAP, ale butnie głosiła,

Patrząc z perspektywy czasu

że jest „ostatnią nadzieją białej rasy

na publiczną działalność „Swobo-

i całej ludzkości”. Takie analogie hi-

dy” – od momentu jej założenia do

storyczne mogły dać jej krótkotrwałe

dnia dzisiejszego – składa się ona

nacjonalizmu nigdy nie opuszczały

prosta. Próba zastosowania choćby

Sprzyjając zwycięstwu „Swobody”

wsparcie elektoratu, ale skazywały

wyłącznie z antyukraińskich prowo-

tej partii, na tym polega jej istota.

jednej zasady narodowego nacjo-

na zachodniej Ukrainie, rządzący

ją na marginalizację i odrzucenie.

kacji. Od wprowadzania do ukraiń-

Warto wskazać pierwszy aspekt

nalizmu w praktyce równa się po-

reżim uzyskiwał wiele przewag. Po

Kiedy działacze pojęli, że „potencjał”

skiej polityki haseł narodowo-socjali-

bardzo nieprzyjemny dla Ukraińców z

żegnaniu z suwerennym państwem

pierwsze: zachodnia Ukraina przed-

historycznego małpowania został

stycznych, antysemickiego występu

zachodu kraju. Do niedawna elektorat

ukraińskim.

stawiana była jako nacjonalistyczna

wyczerpany, partyjny zarząd NSPU

Olega Tiahnyboka na górze Jawo-

„Swobody” bardzo wygodnie ukrywał

Wielu ekspertów rozumie, że

enklawa, gdzie nie działają normy

postanowił się zmodernizować. Tym

rzyna, ksenofobicznych wypowiedzi

się za stwierdzeniem: „nie głosowali-

„Swoboda” nie jest partią proeuro-

demokratyczne, gdzie rządzi kseno-

śmy na program Swobody i w ogóle

razem wzorem dla ukraińskich naro-

Miroszniczenki poprzez rozniecanie

pejską. Należy raczej do partii euro-

fobia, antysemici i rasiści. Na szczę-

dowych socjalistów stała się już nie

nie wiemy nic o zasadach narodowe-

antypolskiej histerii i rusofobicznych

sceptycznych. Co więc robiła na Maj-

ście „Swoboda” podtrzymała ten wi-

historia niemiecka, ale rzeczywistość

go nacjonalizmu; nie widzieliśmy w

wycieczek Iryny Farion. Lista „wyczy-

danie? Bajka o tym, że „Swoboda”

zerunek działaniami i deklaracjami.

działaniach i deklaracjach Swobody

austriacka. Oczarowani osiągnięcia-

nów” może być długa, lecz wystarczy

ma szerokie kontakty z podobnymi

Czego warte są tylko wybryki Iryny

mi austriackich ultraprawicowych po-

ksenofobii i antysemityzmu, widzi-

podać kilka przykładów, aby zrobić

partiami w Europie i o jej szczegól-

Farion, jej poglądy dotyczące wrogich

pulistów Jörga Haidera z Partii Wol-

my w nich jedynie nacjonalistów, a

wniosek: „Swobodzie” nie chodzi o

nym planie dla Ukrainy brzmi dość

wyznań i narodów, nawoływanie do

ności, ukraińscy narodowi socjaliści

być nacjonalistą – to kochać swoją

Ukrainę, ważna jest dla niej jedynie

niewiarygodnie. „Swoboda” dłuższy

ograniczenia praw obywateli, którzy

postanowili pójść identyczną drogą

ojczyznę”. Takie właśnie udawanie

władza.

czas kontaktowała się z ultraprawi-

nie władają językiem ukraińskim lub

i przejąć podobną nazwę.

politycznej nieroztropności i chęć

cowymi ruchami europejskimi – fran-

mają nieukraińskie nazwiska i imiona.

Bardziej neutralna nazwa po-

przeciwstawienia się brutalnym po-

cuskim Frontem Narodowym, au-

Do tego można dołożyć rasistowskie

Wymuszony alians

zwoliła dawnym narodowym socja-

litykom z Partii Regionów, wprowa-

Swoje wyborcze zwycięstwo

striacką Partia Wolnościową i nawet

wypowiedzi Jurija Syrotiuka o śpie-

listom wypłynąć na szerokie wody

dziło brutalnych nacjonalistów ze

„Swoboda” odebrała jako poparcie

węgierskim Jobbikiem. Ale wszystkie

waczce Hajtanie, „intelektualną”

polityki ukraińskiej. Mimo tego, że

„Swobody” do dużej polityki. Nie jest

przez Ukraińców programu, strate-

te siły podczas wydarzeń na Ukra-

działalność Jurija Mychalczyszyna

ani stary program partii, ani ten

to jedynie kwestia politycznej kultu-

gii i taktyki partii. Dlatego kontynuuje

inie, a szczególnie podczas agresji

na niwie propagandy narodowego

zmodernizowany, nie zawierały żad-

ry dzisiejszych obywateli Ukrainy.

działania w swoim stylu. W Radzie

Rosji, jednoznacznie poparły polity-

socjalizmu, próby napaści na wete-

nych praktycznych wskazówek dla

Rzeczywistość świadczy o tym, że

Najwyższej „Swoboda” zażądała od

kę Putina. „Swoboda” wypisywała

ranów radzieckich 9 maja.

Ukrainy, radykalna, populistyczna

znaczna część społeczeństwa ukra-

reszty opozycyjnych partii jednego

gniewne listy do swych niedawnych

Można powiedzieć, że rządzą-

retoryka i manipulacja stereotypami

ińskiego pozostaje obojętna wobec

frontu. I UDAR, i Batkiwszczyna zna-

sojuszników.

cy reżim Janukowycza podpisał ze

uczyniły ze „Swobody” partię rządzą-

przejawów autokratyzmu, ksenofobii

leźli się w sytuacji bez wyjścia. Aby

Lewica i liberałowie z Parla-

„Swobodą” niepisaną umowę, żeby

cą w zachodnich obwodach Ukrainy.

i antysemityzmu. Warto przyznać się

nie rozpraszać sił zmuszeni byli do

mentu Europejskiego już wcześniej

utrwalić w świadomości społecznej

Umiejętne wykorzystanie nastrojów

do tego i rozpocząć oczyszczenie.

tego mezaliansu. Takie zachowa-

ostrzegali ukraińską opozycję de-

obywateli całej Ukrainy, że jej część

społecznych pozwoliło „Swobodzie”

Gdy po „wizycie” w przedszko-

nie obydwu partii kosztowało utraty

mokratyczną przed współpracą ze

zachodnia jest na wskroś nacjonali-

osiągnąć na ostatnich wyborach par-

lu i szkalowaniu dzieci z rosyjskimi

poparcia na Wschodzie i Południu,

„Swobodą”. Obecnie ukraińska partia

styczna w neonazistowskim pojęciu

lamentarnych w 2012 roku aż 10,44

imionami jeden z okręgów wybor-

utraty dobrej opinii w Europie i na

„Swoboda” nie ma w ogóle sojuszni-

tego słowa. Dawało to podstawy do

% głosów. Nie ma w tym nic dziwne-

czych oddaje na Irynę Farion 68%

świecie. Obecność „Swobody” w ich

ków w Europie. Jedyne na co może

podziału Ukrainy na dwa regiony,

go, działacze obiecali swemu elekto-

głosów, to pytania powinniśmy za-

szeregach stała się swego rodzaju

liczyć nasza „ultranacjonalistyczna”

które są wobec siebie wrogo nasta-

ratowi marsz na bezkompromisowy

dać nie tylko samej pani Irynie, ale

piętnem dla całego ruchu opozycyj-

partia to polityka narodowej izolacji.

wione. Tu rodzi się drugi wniosek:

bój z rządzącym reżymem. Okazało

i jej wyborcom. Socjolodzy i psy-

nego.

Tego właśnie oczekuje od Ukrainy

taka taktyka władzy nie tylko od-