5

www.kuriergalicyjski.com * kurier galicyjski * 29 kwietnia–15 maja 2014 nr 8 (204)

W katedrze

Warszawskie obchody

w niedzielę miłosierdzia 99. rocznicy Ludobójstwa Ormian

W niedzielę, 27 kwietnia, lwowiacy

Co roku w Warszawie odbywa się marsz milcze-

wspólnie obejrzeli w katedrze mszę

nia w rocznicę Genocydu Ormian. W tym roku

św. kanonizacyjną transmitowaną z

przypada 99. zbrodni nad narodem ormiańskim

Rzymu. Po transmisji biskup Leon

w Imperium Osmańskim.

Mały przewodniczył mszy św. dzięk-

czynnej za kanonizację papieży Jana

XXIII i Jana Pawła II.

Kult Miłosierdzia Bożego trwa

KONSTANTY CZAWAGA

w katedrze łacińskiej nieprzerwanie

tekst i zdjęcie

od lat wojennych. W każdy czwar-

W dniu uroczystości Bożego

tek gromadzą się tutaj ludzie na

Miłosierdzia bazylika metropolitalna

mszy św. z koronką. Każdy, kto tu

przeżyła podwójne święto: kano-

przychodzi, jest zaskoczony wielką

nizację Jana Pawła II i Jana XXIII,

ilością wiernych na tych nabożeń-

obchodziła również swój odpust.

stwach. Według proboszcza Jana

Proboszcz katedry ks. prałat Jan Ni-

Nikla cześć oddawana Miłosierdziu

kiel przypomniał, że ta świątynia na-

Bożemu nigdy tu nie ustała. Nawet

zywana była od 1948 sanktuarium

wtedy, gdy Stolica Apostolska wy-

Bożego Miłosierdzia, dlatego popro-

dała dekret, w którym nie zalecano,

sił metropolitę lwowskiego Mieczy-

a wręcz zakazywano tego kultu do

sława Mokrzyckiego o odpust para-

czasu sprawdzenia wszystkich do-

fialny w tym dniu. Pierwszy odpust

kumentów. Ale – z powodu „żela-

w lwowskiej katedrze odbywa się

znej kurtyny” – dokumentu tego nigdy

w uroczystość Wniebowzięcia Naj-

tu nie odczytano, dlatego w katedrze

świętszej Maryi Panny.

lwowskiej nabożeństwo do Miłosier-

Sam arcybiskup, który wcześniej

dzia Bożego trwało nieustannie i na-

przez wiele lat był drugim sekre-

dal jest bardzo żywe. Odmawiana jest

tarzem osobistym Ojca Świętego,

nieustająca nowenna do Bożego Mi-

uczestniczył w kanonizacji. Ze wzglę-

łosierdzia z procesją po katedrze. Tak

du na obecną sytuację na Ukrainie

jak mówiła św. Faustyna ks. Karolowi

do Rzymu udała się tylko niewielka

Jastrzębskiemu, który ten kult tak bar-

Marsz Milczenia rozpoczął się

twierdzonego wypadku, żeby ktoś

Czy w tym roku ponow-

grupa pielgrzymów – poinformowano

dzo ukochał i czcił. Później dzieło to

pod kościołem p.w. Matki Bożej

z naszych przodków zginął w Geno-

nie jedziecie pielęgnować

w lwowskiej kurii metropolitalnej. Wie-

prowadził ks. Rafał Kiernicki, długo-

Anielskiej, skąd uczestnicy przeszli

cydzie. Znaleźliśmy się na Kresach

ormiański cmentarz w Ku-

pod ambasadę Turcji. Marsz co roku

w XIV wieku, więc ciężko jest nam

tach?

kończy się pod ambasadą tego pań-

znaleźć powiązania z genocydem,

Tego jeszcze nie wiemy, ze

stwa, by podkreślić brak satysfak-

ale pamiętamy o tym. Jest to pewien

względu na obecną sytuację na

cjonujących społeczność ormiańską

symbol. Tę pamięć chcemy kultywo-

świecie. Zastanawiamy się, czy taki

gestów ze strony państwa tureckie-

wać i wspieramy nową emigrację,

wyjazd będzie bezpieczny. Miejmy

go. W pochodzie uczestniczyli polscy

która co roku gromadzi się i poprzez

nadzieje, że pojedziemy i będziemy

Ormianie, Ormianie z nowej emigra-

Marsz Milczenia upamiętnia tamte

tam działać, jak co roku.

cji, którzy przyjechali do Polski po

wydarzenia.

Rumuńska granica jest

rozpadzie ZSRR i polscy sympatycy

Od jak dawna polscy

blisko, więc można tam ucie-

kultury ormiańskiej. Na miejscu prze-

Ormianie organizują marsz

kać.

mówili m.in. ksiądz ormiańsko-kato-

Miejmy nadzieję, że jeżeli wy-

milczenia?

licki Artur Awdalian i duchowny Apo-

Od około 10 lat w Warszawie od-

jazd się odbędzie, to nie będzie

stolskiego Kościoła Ormiańskiego

bywają się takie marsze. Jak sama

żadnych problemów. Społeczność w

Dadżad Caturian.

nazwa wskazuje są to pochody w cał-

Kutach zna nas dobrze i wie, że nie

Kolejnym punktem obchodów

kowitym milczeniu. Gromadzimy się

głosimy tam żadnych haseł. Jeste-

była modlitwa celebrowana przed

pod kościołem i ruszamy w kierunku

śmy tam, aby doglądać nasz polski

czorem została sprawowana msza

letni proboszcz tej katedry, późniejszy

chaczkarem przez Dadżada Caturia-

ambasady tureckiej i tam zazwyczaj

cmentarz.

św. odpustowa pod przewodnictwem

biskup pomocniczy we Lwowie.

na, o pokój dusz męczeńskich ofiar

ksiądz – do tej pory ksiądz ormiań-

RodzinaBohosiewiczów,

ks. Piotra Brzeskiego, rektora wyż-

Proboszcz opowiedział, że ob-

Ludobójstwa Ormian. Wieczorem

sko-katolicki, a od dwóch lat jest też

a Stanisławów i Kuty?

szego seminarium duchownego we

raz przywieziony z Wilna obecnie

Ormianie spotkali się w Fundacji Pol-

ksiądz ormiańskiego apostolskiego

Kuty – to rodzinne miasteczko

Lwowie. Po jej zakończeniu wokół

znajduje się w kaplicy Pana Jezusa

sko-Ormiańskiej na wieczór poezji,

kościoła – odmawia modlitwę. Są też

mojej mamy Marty Axentowicz-Bo-

katedry przeszła procesja.

Miłosiernego i Matki Bożej Nieusta-

wykładzie o Genocydzie i koncercie

krótkie przemówienia przedstawicieli

hosiewicz. Stamtąd pochodzi duża

Niezwykły kult Bożego Miło-

jącej Pomocy. „Niedawno obraz ten,

muzyki ormiańskiej.

różnych fundacji i organizacji ormiań-

część naszej rodziny dla mnie Kuty

sierdzia w lwowskiej katedrze sięga

namalowany w Wilnie, został odno-

Obchody zostały zorganizowane

skich w Polsce.

to taka mała stolica ormiańska. Spo-

czasów II wojny światowej. Działał

wiony w Krakowie i w nowych ra-

przez Radę Organizacji Ormiańskich

łeczność ormiańska przed wojną

Jakie są relacje pomię-

tutaj wówczas ks. Karol Jastrzębski

mach przeniesiony został do kaplicy

w Polsce oraz Apostolski Kościół

byłą tam znacząca. Bardzo miło mi,

dzy starą i nową emigracją?

(1882-1966), który jeszcze przed

z ołtarza Trójcy Przenajświętszej” –

Ormiański. W wyniku Ludobójstwa

Relacje są bardzo dobre. Nie

gdy wchodzę na cmentarz w Kutach i

wojną odwiedził Wilno i siostrę Fau-

mówił Jan NIkiel. Przypomniał, że w

Ormian w latach 1915-17 zginęło do

ma żadnych konfliktów wewnętrz-

widzę groby babć, dziadków i nazwi-

stynę Kowalską. To od niej dowie-

kaplicy u stóp Jezusa Miłosiernego

1,5 miliona ludzi. Dzień 24 kwietnia

nych. Jeżeli chodzi o młodzież, bo ją

sko Axentowicz. Ma to dla mnie duże

dział się o tym nabożeństwie. Tam

znajduje się relikwiarz z relikwiami

jest dniem pamięci o Ludobójstwie

reprezentuję, brałem udział w kilku

znaczenie. Niestety na obecnych

też w czasie wojny lub tuż po jej za-

św. Zygmunta Gorazdowskiego,

Ormian.

spotkaniach naszej emigracji. Takie

polskich cmentarzach nie jestem w

kończeniu namalowano obraz, który

również wielkiego czciciela Bożego

spotkania są bardzo ciekawe, bo my

stanie odnaleźć swojej rodziny.

ponoć jeszcze w 1945 roku trafił z

Miłosierdzia.

pokazujemy nasze tradycje polskich

Z ZAChARIASZEm BOhO-

Tu w Warszawie nie ma

Wilna do Lwowa i znalazł się w ka-

Ks. Karol Jastrzębski (1882-

Ormian, a oni demonstrują nam tra-

SIEWICZEm z Fundacji Or-

nikogo?

tedrze, a obecnie jest umieszczony

1966) po zakończeniu II wojny

dycje typowo ormiańskie. Nasze kon-

Nie, ze strony mamy nie mam tu

miańskiej KZKO rozmawiał

w kaplicy. Gdy ks. Jastrzębskiemu

światowej pozostał we Lwowie. W

takty są poprawne i dobre.

żadnych przodków. Nasi przodkowie

WOJCIECh JANKOWSKI.

zadawano pytanie, co będzie dalej

latach 1946–48 był proboszczem

wszyscy spoczywają na Kresach.

Jakie znaczenie ma dla

Skąd pochodzi twoja ro-

(nie wiadomo było, jaka przyszłość

katedry. Rozwinął szeroką akcję

Przed kilku laty tam, w Kutach, od-

polskich Ormian 99 roczni-

dzina?

czeka Lwów i jego katedrę) odpo-

charytatywną, wprowadził w 1948

Przede wszystkim są to Kresy.

kryliśmy grób naszej praprababci

ca ludobójstwa?

wiadał zawsze: „Jak to, co będzie?

roku stałą Nowennę do Miłosier-

Myślę, że ma bardziej symbo-

Głownie Lwów, Stanisławów i oczy-

Axentowicz, której nie mogliśmy się

Boże Miłosierdzie będzie”.

dzia Bożego.

liczne znaczenie. Nie mamy po-

wiście Kuty nad Czeremoszem.

nigdzie doszukać.