14

Polski konsulat we Lwowie 1987–2012

29 kwietnia–15 maja 2014 nr 8 (204) * kurier galicyjski * www.kuriergalicyjski.com

Dostrzec człowieka

minęło 25 lat od utworzenia we Lwowie Konsulatu Rzeczpospolitej Polskiej.

Czy to dużo, czy mało? Oczywiście spoglądając na lata historii państwa

polskiego, można powiedzieć, że jest to mały epizod i skąpy wycinek czasu,

natomiast spoglądając na historię społeczności polskiej zamieszkującą dawne

Kresy Rzeczpospolitej, to bardzo znacząca część historii.

sulatu, na przestrzeni 25 lat, w odbu-

abp mieczysław mokrzycki

dowę i umocnienie struktur Kościoła.

Aby dobrze zrozumieć i doce-

To właśnie z Waszej strony płynęła

nić pracę Konsulatu, na różnych

pomoc w odzyskiwaniu i odbudowie

płaszczyznach życia, poczynając od

świątyń. Wspólnota Kościoła lwow-

politycznego, poprzez kulturalny, a

skiego docenia, pamięta i dziękuję

kończąc na religijnym jego aspekcie,

za wychodzenie na przeciw potrze-

potrzeba nam sięgnąć do niedalekiej

bom duszpasterskim, bo Kościół,

wydarzeń, które zmieniły bieg historii

to nie tylko budynek, ale Kościół, to

Kresów Wschodnich, a dzisiaj za-

przede wszystkim człowiek. Można

chodniej Ukrainy.

zatem stwierdzić, że lwowski Konsu-

Minęło już 68 lat od wydarzenia,

lat dostrzegł człowieka – tego chore-

które trwało zaledwie kilka dni, od

go i ubogiego otaczając go pomocą

4–11 lutego 1945 r., ale pozostawi-

charytatywną; dzieci i młodzież po-

ło po sobie nowe oblicze Europy.

magając im w wyjazdach na oazę

Chodzi oczywiście o Konferencje

lub wakacje do Polski. Dostrzegł

w Jałcie, zwaną również „krymską”.

człowieka i wyszedł na przeciw jego

Wzięli w niej udział szefowie rzą-

potrzebom, zaopatrując biblioteki

dów trzech mocarstw sojuszniczych

parafialne w książki, pomagając w

okresu II Wojny Światowej, tzw.

zorganizowaniu i uposażeniu przed-

„wielka trójka”. Związek Radziecki

szkoli i szkół. Wydawałoby się, że

międzynarodowy Kongres historyczny poświęcony 600. rocznicy przeniesienia stolicy

reprezentował Józef Stalin, Stany

to drobiazgi nie godne uwagi. A

archidiecezji lwowskiej z halicza do Lwowa, 8.IX.2012 r. (Fot. z archiwum lwowskiej kurii

Zjednoczone, prezydent Franklin

przecież całe nasze życie, to zbiór

metropolitalnej)

Delano Roosevelt a Wielką Brytanię,

drobnych spraw, z których wyrastają

premier Winston Churchill. I to oni

wielkie.

mieszkańców Lwowa przy ul. św.

miejscowymi podjęli ogromny wy-

od nieludzkiej ideologii mającej na

właśnie dokonali nowego podzia-

Moje słowo nie byłoby pełne,

Zofii. Tego historycznego aktu do-

siłek odbudowy zniszczonego tak

celu zniszczenie wiary i Kościoła.

łu Europy, którego bardzo bolesne

gdybym nie dostrzegł współpracy i w

konał pierwszy konsul Włodzimierz

materialnie jak i duchowo Kościoła.

W taki oto historyczny kontekst

i okrutne konsekwencje poniosła

tych wielkich sprawach. Do nich zali-

Woskowski.

Ważnym wydarzeniem potwierdzają-

należy wpisać działalność Konsulatu

Polska tracąc Kresy Wschodnie na

czyłbym wspólne działanie przy sta-

Był to bardzo znamienny czas.

cym trwałość przemian była decyzja

Rzeczpospolitej we Lwowie. Stał się

rzecz ZSRR. I w taki oto sposób,

raniach o odzyskanie budynków sa-

Związek Radziecki przeżywał zapo-

papieża Jana Pawła II przywracają-

on świadkiem politycznej przemiany

w ciągu zaledwie kilku dni miliony

kralnych, organizowaniu wyjazdów

czątkowaną przez Michaiła Gorba-

ca, zlikwidowane po II Wojnie Świa-

Europy i zarazem jej czynnym uczest-

Polaków pozostały na terytorium

na spotkania z Ojcem Świętym do

czowa „pierestrojkę”, która doprowa-

towej struktury Kościoła Katolickie-

nikiem, podejmującym i realizującym

Związku Radzieckiego. Taki bieg

Polski oraz przygotowanie pamiętnej

dziła do niebywałych zmian na sce-

go. Historycznym momentem okazał

wezwania płynące z tego wydarze-

historii pociągnął za sobą następ-

wizyty Jana Pawła II we Lwowie w

nie politycznej Europy Wschodniej,

się 16 stycznia 1991 r. Tego dnia

nia. Dla setek tysięcy naszych roda-

stwa w postaci wywłaszczenia setek

2001 roku. Nie mogę pominąć pięk-

doprowadzając do rozpadu ZSRR

Stolica Apostolska ogłosiła nomina-

ków stał się „drzwiami” przez które

tysięcy polskich rodzin i deportowa-

nej inicjatywy otwarcia biblioteki im.

i powstania nowych niepodległych

cję ks. bpa Mariana Jaworskiego na

weszli do Europy. Trudno dzisiaj

nie ich na tereny, które Polska otrzy-

bł. Jana Pawła II, która tymczasowo

państw w Europie, w tym również

urząd arcybiskupa metropolity archi-

podać liczbę młodych ludzi wysła-

mała jako rekompensatę w postaci

mieści się w budynku konsulatu. Do

Ukrainy. Taka sytuacja polityczna

diecezji lwowskiej dla wiernych ob-

nych do Polski na studia. Trudno

dotychczasowych ziem niemiec-

wielkich wspólnych spraw zaliczam

okazała się również bardzo korzyst-

rządku łacińskiego. Równocześnie

wyszczególnić zorganizowane uro-

kich: Pomorza Zachodniego, Prus

organizowane w duchu jedności

Wschodnich i Śląska.

uroczystości patriotyczne i kościelne

I tak oto rozpoczęła się powo-

oraz wzajemną radość i satysfakcję

jenna historia, która podzieliła Euro-

z podjętego i ukończonego dzieła, a

pę na zachodnią i wschodnią, pod-

mam na myśli otwarcie i poświęce-

dając tę drugą wpływom Związku

nie nowego gmachu Konsulatu, a

Radzieckiego.

niebawem poświęcenie odremonto-

Ludność narodowości polskiej

wanego domu arcybiskupów lwow-

w granicach ZSRR, pozbawiona zo-

skich i kurii metropolitalnej.

stała swobodnego kontaktu z roda-

Świadomy jestem, że w tak

kami i rodzinami w Polsce. Jedynym

krótkim tekście nie można zamknąć

miejscem, gdzie mogli zachować

wszystkiego i pozostanie zawsze

swoją tożsamość był Kościół, któ-

niedosyt z pominętych wielu faktów,

ry mimo okrutnych prześladowań

ale cóż zrobić, tak bywa. Nie wszyst-

i represji, przetrwał najtrudniejsze

ko można zamknąć w słowach, musi

Spotkanie przedstawicieli duchowieństwa, społeczności polskiej oraz przedstawicieli

czasy reżimu komunistycznego,

jeszcze coś pozostać niedopowie-

administracji ukraińskiej z szefem Kancelarii Prezydenta RP Jackiem michałowskim w

ponosząc ogromne zniszczenia, tak

dziane by inni mogli kiedyś dopisać

KG RP we Lwowie, 27.01.2013 r. (Fot. z archiwum lwowskiej kurii metropolitalnej)

w wymiarze zburzonych i zdewasto-

kolejne karty historii przy następnych

wanych świątyń, jak również w ogra-

jubileuszach.

na dla Kościoła rzymskokatolickiego,

Ojciec Święty mianował biskupami

czystości patriotyczne, tak w skali

niczonej liczbie kapłanów. Mimo tak

Na stronie internetowej Kon-

który powoli ale skutecznie rozpo-

pomocniczymi we Lwowie o. Rafała

ogólnonarodowej jak i lokalnej. Nie

wielkich utrudnień, zachował przez

sulatu RP we Lwowie, znajduje się

czął nową historię swej obecności w

Władysława Kiernickiego OFMConv.

możliwe jest określenie liczby miejsc

tyle lat poczucie i tożsamość naro-

takie motto: Polsce – służyć, Europę

przemienionym politycznie świecie.

i ks. Marcjana Trofimiaka oraz księży

pamięci, do których powstania i upa-

dową u setek tysięcy Polaków i do-

– tworzyć, świat – rozumieć. Na za-

Oddech wolności obudził wielu wie-

Jana Purwińskiego ordynariuszem

miętnienia przyczynił się Konsulat.

trwał do czasu, kiedy w powojenną

kończenie wszystkim pracownikom

rzących i tchnął w ich życie odwa-

diecezji kijowsko-żytomierskiej a

Spośród nich niech będzie mi wolno

historię wpisała swoją działalność,

konsulatu, na ręce pana ambasadora

gę, skutkującą licznymi prośbami o

Jana Olszańskiego ordynariuszem

wspomnieć przywrócenie godnej pa-

tak bardzo potrzebna i wyczekiwa-

Jarosława Drozda, Konsula General-

zwrot odebranych bezprawnie świą-

diecezji w Kamieńcu Podolskim. W

mięci i wyglądu Cmentarzowi Orląt

na przez społeczność polską nowa

nego we Lwowie życzę niezatracenia

tyń. Były to budowle zdewastowane

tym miejscu przypominają mi się sło-

Lwowskich oraz ogromny wkład w

placówka konsularna, która podnio-

poczucia – służby, twórczości i zro-

i doprowadzone do ruiny, a jednak

wa Jezusa, który zwrócił się Piotra

zachowanie pamięci o trudnych wy-

sła na maszt polską flagę 22 lipca

zumienia, ponieważ Polska, Europa

potrzebne wspólnotom wierzących.

Apostoła: „Otóż i Ja tobie powiadam:

darzeniach z historii, spośród których

1987 r. Pierwszą jej siedzibą była

i Świat, to nie jednostka administra-

Przemiany pozwoliły na przyjazd

Ty jesteś Piotr [czyli Skała], i na tej

należy wymienić Tragedię Wołynia.

willa lwowskiego malarza Stanisła-

cyjna, ale przede wszystkim czło-

z Polski kapłanów i powrót zgroma-

Skale zbuduję Kościół mój, a bra-

Jako arcybiskup, metropolita

wa Kaczor-Batowskiego, przy ul.

wiek, każdy inny – ale człowiek.

dzeń zakonnych męskich i żeńskich.

my piekielne go nie przemogą” (Mt

lwowski, nie mogę pominąć wielkiego

Iwana Franki 110, a dla dawnych

Oni to wraz z nielicznymi kapłanami

16,18). Słowa te okazały mocniejsze

zaangażowania pracowników Kon-

KG