5

www.kuriergalicyjski.com * kurier galicyjski * 17–30 czerwca 2014 nr 11 (207)

Wystawa w kościele z Jazłowczyka

Pisał profesor Zbigniew Sudolski:

walk dowódca kompanii zraniony

„W znajdujących się trzy mile od Ka-

wybuchem pocisku artyleryjskiego

Na terenie lwowskiego skansenu znajduje się kościół z Jazłowczyka koło Brodów

mieńca Okopach Świętej Trójcy, bro-

rozwiązuje swój oddział składający

nionej niegdyś przez konfederatów

się prawie z samych junaków.

uratowany dzięki pomocy z Polski. 13 czerwca w kościele otwarto wystawę

barskich, można było przeprowadzić

Tak zakończyły się dzieje pol-

„Architektura w grafice” zorganizowaną przez dyrekcję Muzeum Architektury

kilka lekcji poglądowych z zakresu

skich Okopów. Kościół został po-

Ludowej i Kultury Materialnej we Lwowie i Politechnikę Gdańską.

rodowego patriotyzmu. To zapewne

nownie spalony podczas II wojny

wówczas malowniczo położone na

światowej, niektóre źródła podają, że

skarpie naddniestrzańskiej ruiny wry-

dokonały tego oddziały UPA. Ruina

KONSTANTY CZAWAGA

ły się w pamięć chłopca tak silnie, iż

bez dachu, z przybudowanym do

tekst

EUGENIUSZ SAŁO zdjęcie

Na ekspozycję składają się prace

dwóch lwowian – wybitnego polskie-

go architekta i rektora Politechniki

Lwowskiej Tadeusza Obmińskiego

(1874–1932) i współczesnego grafika

ukraińskiego Światosława Fota. Prof.

Tadeusz Obmiński był absolwentem

architektury Politechniki Lwowskiej.

Prowadził wykłady na Politechnice,

był m.in. autorem gmachu Akademii

Handlu Zagranicznego we Lwowie,

portu lotniczego na Skniłowie, kilku

ciekawych budowli secesyjnych i wil-

„To jest miejsce, do którego

ję, że uda się nam zrealizować

li w stylu zakopiańskim we Lwowie,

Pozostałości starych malowideł przed remontem

zawsze z przyjemnością wracam –

koncert poezji śpiewanej polskiego

projektował osiedla mieszkaniowe w

po latach Okopy Świętej Trójcy stały

dzwonnicy płotem wiejskiej chałupy

powiedziała prof. Politechniki Gdań-

zespołu” – dodała prof. Cielątkow-

Chełmie, Lwowie, Warszawie, Rado-

się dlań uogólnieniem literackim, a

położna w połowie drogi pomiędzy

skiej Romana Cielątkowska, która

ska. Zaznaczyła, że kościół ma

miu i Przemyślu. Tadeusz Obmiński

do narodowej kultury przeszły dzięki

zachowaną bramą lwowską i kamie-

prowadziła renowację kościoła z

bardzo dobrą akustykę mimo, że

był autorem projektu kościoła Matki

„Nie-Boskiej komedii” jako pospolite

niecką była jednym z obowiązkowych

Jazłowczyka. – Razem z dyrekcją

jest drewniany.

Boskiej Ostrobramskiej i mensy ołta-

i symboliczne określenie bastionu

punktów dla polskich turystów odwie-

lwowskiego skansenu poczynili-

Przed uroczystym otwarciem

rzowej w kościele św. Marii Magdale-

konserwatyzmu”.

dzających Podole. Nad wejściem za-

śmy wzajemne obietnice w trakcie

wystawy ks. Grzegorz Draus pobło-

ny we Lwowie. Obecny na otwarciu

chowała się tablica z datami „1693-

budowy, że będziemy współpra-

gosławił kropielnicę oraz znaleziony

wystawy Światosław Fot, pracow-

1769-1903”. Nawiązuje do założenia

cować”. Kościół z Jazłowczyka

malutki krzyż żelazny. Kropielnicę

nik Muzeum Architektury Ludowej,

KOP w Okopach

W dwudziestoleciu międzywo-

kościoła, walk konfederacji barskiej

będzie pełnił funkcje sakralne, w

wykonaną ze starych gontów ofiaro-

przedstawił rysunki architektury ludo-

jennym wzdłuż granic wzniesiono

i rozpoczęcia odbudowy świątyni ze

wała prof. Cielątkowska.

jego wnętrzach będą się odbywały

wej z licznych ekspedycji naukowych

szereg strażnic KOP. Budowane m.

zniszczeń. Inicjatywa Mieczysława

wystawy i koncerty. „Mam nadzie-

na Polesiu.

KG

in. wzdłuż Dniestru i Zbrucza, poza

Dunin-Borkowskiego, upamiętnione-

ochroną granic przyczyniały się do

go na tablicy na Bramie Kamieniec-

kolberg na Pokuciu

ograniczenia przemytu oraz napły-

kiej pozwoliła na renowację kościoła

wu ze strony sowieckiej uzbrojonych

i zabezpieczenie pozostałości twier-

grup dywersyjnych. Około 1928 r.

dzy na początku wieku XX.

w Okopach zbudowano strażnicę

**

W komentarzu do materiałów pokuckich i podolskich Oskar Kolberg pisał, że są to teki

Korpusu Ochrony Pogranicza, któ-

Autokar zatrzymuje się za bra-

w których umieścił „notaty, wypisy i odpadki materiałów z Kołomyi, Horodenki, Czortow-

ra podlegała Podolskiej Brygadzie

mą lwowską, ścieżka na lewo pro-

KOP (kompania graniczna „Mielni-

wadzi nad Dniestr, po prawej widać

ca, Jasienowa itd. użytych do monografii, którą z własnych funduszów wydałem”. Dzięki

ca” składała się z sześciu strażnic:

malownicze zakola Zbrucza. Lu-

jego pracy mamy ogromne zbiory dokumentujące życie i obyczaje mieszkańców połu-

„Boryszkowce”, „Okopy Świętej Trój-

dzie fotografują malownicze widoki

dniowo-wschodnich regionów dawnej Rzeczypospolitej.

cy”, „Bielowce”, „Wołkowce”, „Miel-

i stare, pamiątkowe tablice po pol-

nica”, „Uście Biskupie”. Dwie z nich

sku. Zanim turyści wrócą do auto-

Czyli go żeglarze zajęli na morze,

MICHAŁ PIEKARSKI

położone były na granicy rumuńskiej,

karu, zdąży się pojawić pani Aniela

że się me serce utulić nie może?

cztery na radzieckiej).

Biela, która przedstawia się jako

Kolberg podzielił zbiory podol-

17 września 1939 wojska radziec-

najstarsza i jedyna Polka w Oko-

skie i pokuckie umieszczając je w

A wy, astrologowie, co gwiazdy

kie wkraczają do Polski. Kompania

pach. Wycieczkom pokazuje ksero

kilku różnych tekach. W pokuckich

liczycie,

graniczna porucznika Ludwika Wino-

przedwojennych zdjęć swego ojca,

znajdziemy m.in. folklor huculski,

I tem, żeś się mi ofiarował wiecznie;

czy wy o mojem kochaniu nie wiecie?

gradowa pełniąca służbę w sześciu

żołnierza KOP-u i wnętrz kościoła.

jak również pieśni i przyśpiewki w

strażnicach (na granicy rumuńskiej

W zamian Polacy wstydliwie wci-

języku polskim wykonywane przez

A teraz dzielisz me serce na dwoje,

Ach serce, serce, w jakiejżeś niedoli,

i sowieckiej) wycofuje się i przekra-

skają jej do rąk banknoty, batoniki

miejscową ludność. Na terenach

Przynajmniej spojrzyj obok, jakie

wyznaj z sekretu, powiedz, co cię

cza granicę z Rumunią. W trakcie

i wafelki.

gdzie ludność polska sąsiadowała

twoje.

boli!

z białoruską czy ukraińską, Kolberg

Prośba o przesyłanie szkiców

gromadził cały dostępny materiał we

Choćbym taiła, wzdychanie wydaje,

Ej, mnie nie boli godzina niemiła,

wszystkich językach. W czterech ob-

Jak sobie spomnę, serce mi

Gdzież ta przysięga, co przed nami

pomnika Jana III Sobieskiego

szernych tomach dokumentujących

się kraje.

była?

Polskiej Ziemi Lwowskiej, oddział w

We wrześniu 2013 roku na mię-

Choćbym ptaszynę posłała do niego,

Jaworowie zwraca się do artystów-

dzynarodowej konferencji naukowej

By mnie wypisał z obowiązki

plastyków i rzeźbiarzy o przesyłanie

poświęconej 330. rocznicy bitwy

swego.

szkiców przyszłego pomnika. Takie

pod Wiedniem, która przebiegała

materiały potrzebne są do wytypowa-

w Jaworowie – mieście, gdzie król

Ej, niech się dowiem o jego

nia najlepszego projektu i określenia

Jan III Sobieski w swej rezydencji

szczerości,

kosztów jego realizacji.

odbierał gratulacje po zwycięstwie

Pokucie znajdziemy sporo przyśpie-

Czy kocha szczerze,

Świadczyłeś się Bogiem, że

nad Turkami, podjęto decyzję o upa-

wek, opowieści, legend, zabobonów

czyli w odmienności.

kochasz statecznie

Materiały prosimy nadsyłać na

miętnieniu jednego z największych

górali karpackich.

adres:

władców Europy. Władze miasta

Towarzystwo Kultury Polskiej Ziemi

przychylnie ustosunkowały się do

W ramach Roku Kolberga w

Życzenia dla o. Władysława Lizuna

Lwowskiej, oddział w Jaworowie

tej decyzji i określiły miejsce pod

kolejnych numerach „Kuriera Gali-

ul. Makoweja 7/6

przyszły pomnik.

cyjskiego” prezentujemy pieśni wsi

Czcigodny Ojcze Proboszczu!

prezes Zofia Michniewicz

Za  pośrednictwem  „Kuriera

polskich Ziemi Lwowskiej i okolic,

Z okazji Twoich imienin pragniemy złożyć bardzo serdeczne życze-

tel. kom.: +380 674 792 946

Galicyjskiego” Towarzystwo Kultury

zebrane w XIX w. przez Oskara Kol-

nia: obfitych łask Bożych oraz samych radosnych chwil. Niech Duch

berga. Piosenkę „Śliczne gwoździki,

korzystaj z usług

Święty opromienia swym światłem każdy dzień Twojej kapłańskiej

piękne tulipany” folklorysta zanoto-

posługi, Jezus niech będzie zawsze Twoim Przyjacielem, a Matka

wał w Stanisławowie.

polskich przewodników ze Lwowa!

Boża Kalwaryjska niech przygarnia Cię do swego serca.

Fachowe oprowadzanie po Lwowie,

Śliczne gwoździki, piękne tulipany,

pilotowanie grup turystycznych po Kresach w języku polskim

wdzięczni parafianie kościoła św. Antoniego we Lwowie

gdzieżeś, ach gdzieżeś mój Stasiu

tel.: 0-0380679447843, 0-380677477329, 0-380676750662,

i czonkowie róży różańcowej Chrystusa Króla

kochany?

0-380504304511, 0-380504307007, 0-380509494445, 0-380987175971