11

www.kuriergalicyjski.com * kurier galicyjski * 17–30 czerwca 2014 nr 11 (207)

OtWaRty DIaLOg

Fundacja Otwarty Dialog powstała w 2009 r. w Polsce. Celem i zadaniem

fundacji jest obrona praw człowieka, demokracji i rządów prawa na obsza-

rze postsowieckim. Z ANDRZEJEM PODGÓRSKIM, koordynatorem projek-

tów współpracy z Ukrainą w fundacji rozmawiał WOJCIECH JANKOWSKI.

Obecnie tematem nr 1 jest Ukra-

Jaką pełnisz funkcję?

ina i to wszystko co tam się dzieje.

Zajmuję się organizowaniem

Zajmujemy się demokratyzacją pań-

konferencji w różnych miastach Ukra-

stwa, czyli angażujemy się w temat

iny, m. in. ostatnio na temat lustracji.

włączenia ekspertów zagranicznych

Obecnie opracowujemy tematykę

do działań na Ukrainie, promocją

łączonych konferencji, np.: lustracja

wśród eurodeputowanych wizerun-

i reforma lokalnych samorządów.

ku obecnych władz ukraińskich, zaj-

Jaki jest zasięg waszej

mujemy się też sytuacjami codzien-

działalności?

nymi, jak np. pomocy dla uchodź-

Planowaliśmy działania na ca-

ców, osób poszkodowanych, taka

łej Ukrainie, np. w Ługańsku. Mam

zwykła zbiórka rzeczy czy pieniędzy

w tych okolicach pewne kontakty i

dla osób potrzebujących. Działamy

podjąłem już pierwsze ustalenia, ale

na bardzo różnych płaszczyznach,

niestety w związku z sytuacją orga-

kompleksowo, wspieramy państwo

nizacja konferencji nie jest do końca

ukraińskie i jego obywateli.

bezpieczna. Jest też inna kwestia,

że ten temat nie jest tam aktualny.

Z kim współpracujecie w

Na razie są tam inne problemy: bez-

Polsce?

W Polsce Fundacja jest otwarta

pieczeństwo, a nie lustracja. Dlatego

na współpracę z różnymi organiza-

skupiamy się na bliższych regionach

cjami i jesteśmy chętni na wspólne

– Zaporożu, Dniepropietrowsku. Na

projekty. Ponieważ jesteśmy najbar-

tych regionach, które są w miarę sta-

dziej widoczną organizacją, zajmu-

bilne, a te pytania są dla nich ważne.

jącą się tematyką Ukrainy, stąd do

Dlaczego lustracja jest

nas zgłaszają się różne organizacje

dla nich ważna?

i dajemy możliwość zaistnienia każ-

Trwa nadal operacja antyterro-

dej inicjatywie, mającej wymiar pozy-

rystyczna i to, że tak długo się prze-

tywny, edukacyjny. Mamy inicjatywy

świat. W Polsce jestem od 1999 roku

ne. Określano mnie jako polskiego

Muzeum Majdanu. Ekspozycję mu-

ciąga świadczy o tym, że nie zostali

młodzieżowe i dajemy im możliwość

– już dosyć długo. Ostatnio skupiam

najemnika, przez moją działalność

siałem przygotować na konferencję,

usunięci wszyscy tzw. „agenci”: oso-

samorealizacji.

się na najnowszych wydarzeniach.

w Samoobronie. Nieraz bardzo

która podsumowywał działalność

by współpracujące z FSB czy byli

Od pół roku żyję emocjonalnie tema-

przykro jest słyszeć takie opinie.

Fundacji Otwarty Dialog w Kijowie.

pracownicy KGB. Jest ich bardzo

Wymień te inicjatywy.

Jedną z nich jest Muzeum Maj-

tem Ukrainy i Euromajdanu. Byłem

Ale przeważnie takie krytyczne

Chodziło o przybliżenie uczestnikom

dużo w strukturach państwowych,

danu, którego jestem twórcą, ale są

członkiem Samoobrony Majdanu,

wypowiedzi padają ze strony lu-

konferencji atmosfery Majdanu, wy-

a szczególnie w tych strategicznych

i inne, jak np.: bojowy hopak, trady-

spędziłem w Kijowie sporo czasu.

dzi, którzy nie byli na Majdanie, a

tłumaczyć jego powstanie i przebieg

strukturach: SBU, MSW czy milicji.

cyjny kozacki taniec bojowy – jest

Jest to temat, który daje mi impuls

tego nie da się wytłumaczyć – to

i stworzyć taką więź emocjonalną

Usunięcie tych osób z instytucji i po-

to też taki wymiar kultury. Mamy też

i energię do działalności. Początko-

trzeba zobaczyć, poczuć i przeżyć.

Polaków z Majdanem. Dalej za-

ciągnięcie do odpowiedzialności za

próby ukraińskiego teatru, mieliśmy

wo walczyłem o zmiany na Ukrainie

Gdy się odczuło tę atmosferę, gdy

cząłem zajmować się reformami w

ich działalność, zweryfikowanie ich

obchody Dnia Dziecka, zorganizowa-

fizycznie, a obecnie „walczę” z umy-

zobaczyło ludzi – to dopiero wtedy

państwie, organizacją konferencji o

biografii jest obecnie jednym z naj-

nie przez Fundację Nasz Wybór. Od-

słami – już w inny sposób. Przekazuję

można ich zrozumieć i dopiero wte-

lustracji. Działam też w kwestii od-

ważniejszych zadań. Takie działania

bywają się posiedzenia Klubu Ukra-

informację czego tak na prawdę chce

dy widzi się, że warto walczyć o ich

nowy zamków Ziemi Tarnopolskiej.

doprowadzą do stabilizacji sytuacji

ińskich Kobiet. Staramy się bardzo

społeczeństwo ukraińskie. I to, że nie

lepszą przyszłość.

Jest to dla mnie szczególnie bliskie,

i to nie tylko na Wschodzie, ale i w

szeroko promować kulturę ukraińską,

jest to wyłącznie problem Ukrainy,

bo z tych terenów pochodzę.

całym kraju. Lustracja – to jest wery-

Jak trafiłeś na Majdan,

promować współpracę polsko-ukra-

ale dotyczy też Polski i przyszłości

fikacja każdej osoby, podejmującej

potem do Samoobrony i póź-

Czy Otwarty Dialog też

ińską. Staramy się zrobić u nas takie

całej Europy, naszych wzajemnych

funkcję w administracji państwowej,

niej do Otwartego Dialogu?

działa na rzecz rekonstrukcji

centrum, w którym mogły by znaleźć

stosunków.

Mój pierwszy wyjazd do Kijowa

sprawdzenie i poddanie tej osoby

tych zamków?

miejsce inicjatywy proukraińskie czy

był w grudniu. Byłem aktywistą Eu-

Otwarty dialog nie prowadzi re-

negocjacjom społecznym, jest to

Czy dużo Polaków spo-

ukraińskie i zademonstrować to szer-

romajdanu w Warszawie, członkiem

konstrukcji, ale lobbuje w tej spra-

publiczne omówienie kandydata na

tkałeś na Majdanie?

szej widowni.

Trudno mi powiedzieć czy było

komitetu organizacyjnego. Nie wy-

wie. Na tych terenach jest ogromne

taką posadę.

ich sporo. Naturalnie, że spotyka-

starczało mi tego co robiliśmy tu i

dziedzictwo polskie. Obwód tarno-

Macie bardzo dobrą sie-

Czy ta forma lustracji

łem Polaków na Majdanie, przede

chciałem pojechać do Kijowa. Udało

polski jest jednym z najmniejszych

dzibę w Warszawie – byłą

opiera się na jakichś do-

wszystkim wiele osób, które są naj-

mi się to dopiero w grudniu. Dołączy-

na Ukrainie, ale ma bardzo dużo za-

siedzibę Krytyki Politycznej.

świadczeniach, czy jest to

ważniejsze dla współpracy polsko-

łem do Samoobrony Majdanu. Po

bytków. Te ruiny robią niesamowite

Do kogo zwracaliście się o

wzorzec ukraiński?

ukraińskiej, osób, które utożsamiają

pewnym czasie musiałem wracać.

wrażenie. Tarnopolskie ma ogromny

W tym wypadku jest potrzeba

ten lokal?

Pomieszczenie uzyskaliśmy od

się z pokojowym współistnieniem na-

W styczniu pojawiła się możliwość

potencjał turystyczny, szczególnie

wypracowania wzorca ukraińskie-

miasta stołecznego Warszawy, aby

szych krajów we wspólnej Europie.

nawiązania współpracy z Fundacją

tej turystyki sentymentalnej. Organi-

go, który jednocześnie opierałby

ukraińskie inicjatywy miały miejsce

Na pewno Polaków na Majdanie było

Otwarty Dialog, która rozpoczęła mi-

zowaliśmy spotkanie konsula gene-

się na doświadczenia innych kra-

do swego rozwoju. Z miesiąca na

najwięcej z pośród innych państw.

sję obserwacyjną i zaproponowałem

ralnego z Łucka z przedstawicielem

jów. Tu, przede wszystkim, nale-

miesiąc podejmujemy działania, aby

Byli widoczni na Majdanie i robili

swoją pomoc w kwestii bezpieczeń-

zarządu rezerwatu „Zamki Tarno-

ży opierać się na doświadczenia

przedłużyć umowę. Wspiera nas

wiele dobrego. To jest to, czym Pol-

stwa i koordynacji działań na Ukrainie.

polszczyzny”. Nasza fundacja stara

krajów, które przeszły podobną

ambasada Ukrainy i zobaczymy,

ska powinna się szczycić: że potrafi

Tu przydał się mój pobyt na Ukrainie,

się podejmować również działania w

drogę rozwoju. Należy tu uwzględ-

jak skuteczne będą te działania, bo

aktywnie pokazać swoją pozycję w

bo jako członek Samoobrony znałem

obszarze kulturalnym.

nić historię, geografię i mentalność

proszą o przedłużenia wynajmu po-

imię obrony wolności i wartości eu-

osoby, które mogły by takiej misji

mieszkańców i znaleźć prawidłową

Jakie plany na przy-

mieszczeń.

ropejskich.

zapewnić bezpieczeństwo i miałem

psychologię oczyszczania tych

szłość?

kontakty w różnych strukturach Euro-

Przede wszystkim chciałbym zo-

struktur. Najbardziej pomocne w

Kim jest Andrzej Podgór-

Na ile znajdujesz zrozu-

majdanu, więc mogłem koordynować

baczyć sukcesy naszej działalności,

tym przypadku mogą być doświad-

ski: jak trafiłeś do Polski i co

mienie wśród Polaków?

Nie zawsze znajduję zrozu-

działania. To ułatwiało dialog i współ-

zobaczyć zmiany na Ukrainie i prze-

czenia Polski i krajów bałtyckich,

tu robisz?

Jest to dłuższy temat do rozmo-

mienie dla naszych inicjatyw. Na

pracę polsko-ukraińską i dostarcza-

konać się, że nasze działania nie

bo są najbardziej zbliżone do Ukra-

wy. Pochodzę z mieszanej polsko-

szczęście te środowiska, które

nie pomocy Majdanowi. Później do-

poszły na marne i że udało nam się

iny.

ukraińskiej rodziny. To chyba tłuma-

wypowiadają się krytycznie pod

stałem propozycję stałej współpracy

zrobić kawał dobrej roboty.

Czym jeszcze zajmuje się

czy mój pogląd na otaczający mnie

adresem Majdanu, nie są tak licz-

z Fundacją, akurat przygotowywałem

Fundacja Otwarty Dialog?

KG