18

Niezwykłe historie

17–30 czerwca 2014 nr 11 (207) * kurier galicyjski * www.kuriergalicyjski.com

Przyjechał do Lwowa wielki Człowiek-Mucha

15 stycznia 1928 r. dyżur w lwowskim szpitalu powszechnym pełnił doktor Zygmunt Lachs. Zgłoszenia pa-

cjentów były typowe; jak w każdą niedzielę zdarzały się stłuczenia, zatrucia, jakieś złamania i ktoś pobity.

Aż do chwili, kiedy późnym popołudniem do szpitala przywieziono kolejnego pacjenta – zakrwawionego

i nieprzytomnego bruneta w pomarańczowym swetrze. Miał pękniętą podstawę czaszki, wstrząśnienie

mózgu, złamane kończyny, krwotok wewnętrzny i zewnętrzny. Jego stan lekarz ocenił jako beznadziejny.

Krwotoku nie udało się zatrzymać i o godzinie 19:30 mężczyzna zmarł. Był nim 24 letni Stefan Poliński

kaskader i akrobata cyrkowy. Nazywano go człowiekiem-muchą.

skim i na stałe wszedł do lwowskiego

zezwolenia na organizację imprezy.

Do najważniejszego popisu przy-

folkloru miejskiego. Wszak upływają

Dyrektor policji Józef Reinlender

gotowywano się dwa dni. Lwowscy

dziesięciolecia, a wykonawcy lwow-

nie chciał się zgodzić: uważał, że

strażacy pod opieką sierżanta Kowal-

skich piosenek powtarzają:

wielotysięczne zgromadzenie może

czuka badali wytrzymałość dachów i

spowodować zamieszanie, w którym

gzymsów. Akrobacje miały się odbyć

łatwo dojdzie do katastrofy. Poliński

na elewacjach i dachach kamienic nr

Przyjechał do Lwowa

przygotował teczkę z dokumentami,

4, 6, 16, 20 i 22 przy ul. Akademic-

akrobata-mucha,

przedstawił zdjęcia i opisy poprzed-

kiej. W sobotę z kamienicy dawnego

Spadł z dachu na ziemię

nich występów. Wycinki prasowe

Akcyjnego Banku Związkowego (ka-

i wyzionął ducha.

potwierdzały, że podobne popisy –

mienica Segala, Akademicka 4) do

BEATA KOST

Dawno, dawno temu, kiedy

wspinaczkę po elewacjach kamienic i

komina dachu kamienicy przy Aka-

Praca ojca – stolarza i właści-

istniał jeszcze we Lwowie plac Ca-

spacery po linie – odbywał w Katowi-

demickiej 6 przeciągnięto linę.

ciela warsztatu w Bielsku – zupełnie

strum przyjechał do Lwowa Charles

cach, Krakowie, Warszawie, a także

Stefan Poliński, znany polski

nie interesowała małego Stefana.

Blondin (Jean François Gravelet).

za granicą w Hamburgu i Berlinie, a

Chciał się popisywać

akrobata, nazywany „czło-

Od dziecka lubił wzbudzać podziw

Przechadzał się na linie rozciągnię-

wiekiem-muchą”

nawet w USA. Ostatnim najgłośniej-

za bilety wstępu

otoczenia. Miał 17 lat, kiedy zacią-

I najadł się wstydu

gnął się do marynarki handlowej.

i narobił sztempu.

Poznał świat, wielkie portowe miasta

przyciągały i dawały różne możliwo-

W niedzielę rano padał gęsty

ści. Pewnego dnia wysiadł na ląd w

śnieg. O godzinie 10 ulicę Akade-

Stanach Zjednoczonych z mocnym

micką otoczył kordon policji. Kiedy

postanowieniem, że spróbuje robić

przed południem tłum lwowian za-

takie sztuczki jak pewien cyrkowy

czął forsować przejścia w okolicach

akrobata, którego wyczyny oglądał

Akademickiej, Poliński sam stanął

w rodzinnym Bielsku. Związał się z

w prowizorycznej kasie biletowej

zespołem „The Hagenbeck-Wallace

naprzeciwko hotelu George a i

Circus”.

sprzedawał bilety na widowisko,

którego miał być bohaterem. Za-

Nagłówek z gazety

równo publiczność podmiejska, jak

Chciał pokazać ludziom,

szym wyczynem Polińskiego był

tej pomiędzy domami wioząc przed

oglądali osiągnięcia ulicznych akro-

i „dobrze sytuowane” eleganckie

jak on umie zwinnie

kaskaderski skok na Lotnisku Mo-

sobą na taczkach kobietę. W 1859

batów. Miasto od tygodni z zaintere-

towarzystwo, próbowały unikać pła-

Drapać się po gzymsie

kotowskim w Warszawie: z aeropla-

roku ten sam linoskoczek przeszedł

sowaniem czekało na popis Stefana

cenia i wcisnąć się bez wejściówek.

i chodzić po rynnie

nad wodospadem Niagara jako

nu szefa lotnictwa wojskowego płk.

Polińskiego.

Szacowano, że na pokaz przyszło

Ludomiła Rayskiego przeskoczył na

pierwszy człowiek na świecie. Do-

Wspinał się coraz wyżej, na da-

Widowisko zaplanowano na nie-

około 30 000 tys. osób. Dzienniki

konał wyczynu, który upamiętnił go

dużej wysokości do lecącego obok

chy i gzymsy kamienic i biurowców,

dzielę 15 stycznia 1928 roku. Poliński

lwowskie podawały, że połowa z

na zawsze. Lwów polubił takie popi-

samolotu, wyczynowi przyglądało się

karkołomne produkcje odbywały się

przyjechał tydzień wcześniej i zgłosił

nich oglądała popis na gapę. Policja

sy i wciąż z upodobaniem lwowiacy

około 50 tysięcy widzów.

coraz dalej od rodzinnego Bielska.

się do dyrekcji policji po specjalne

ledwie radziła sobie z napierającym

Do kraju wrócił jako człowiek znany.

tłumem. Ludzie gromadzili się u

W Polsce zatrudniano go jako kaska-

wylotu Chorążczyzny (ul. Czajkow-

Chciał pokazać ludziom,

dera filmowego, oprócz tego Poliński

skiego) i Zimorowicza (Dudajewa)

że trudności ni ma

urządzał w miastach widowiska po-

– tam miały się odbyć najciekawsze

I na gładkim murze

legające na wspinaczce i chodzeniu

wyczyny.

jak mucha się trzyma.

po linie.

Akrobata przesunął czas rozpo-

Nie chciał żadnego zabezpie-

**

częcia imprezy o godzinę. Czekał

czenia, ani siatek, ani specjalnych

W dole, pod sobą oglądał falu-

jeszcze na tych, którzy wyjdą po

impregnowanych płócien, takich,

jące morze głów, słyszał zdławione

„dwunastówce” z katedry; liczył na

jakie zazwyczaj naciągano wów-

okrzyki, pełne zachwytu i przeraże-

to, że zdążą nawet uczestniczący

czas w cyrku. Dyrektor Reinlander

nia, a kiedy było już po wszystkim –

we mszy u jezuitów o 12:30. Wi-

po naradzie z kolegami z Warszawy

tłum długo wiwatował na jego cześć.

dzowie głośno wyrażali swoje nie-

wydał odpowiednie zezwolenia, a Po-

On tymczasem, stojąc wysoko na

zadowolenie z powodu opóźnienia,

liński protokolarnie w obecności poli-

dachu kamienicy, rozrzucał rozen-

ale Stefan Poliński był spokojny i

cjantów i strażaków zaświadczył, że

tuzjazmowanej publiczności swoje

opanowany. Stanął na słupku, żeby

rezygnuje z jakiejkolwiek asekuracji.

zdjęcia, które gapie wyrywali sobie z

lepiej widzieć nadchodzące tłumy i

Twierdził, że jest najzupełniej pewny

rąk. Większość ewolucji dokonywał

stamtąd rozdzielał bilety. Spodzie-

swoich możliwości kaskaderskich,

bez zabezpieczenia, to zwiększało

wał się wielkiego sukcesu. Na wie-

popisy wykonuje z własnej woli i na

poziom adrenaliny. Odważnie prze-

czór zamówił kolację dla 30 osób

własne ryzyko. Oświadczył, że wszel-

skakiwał do lecących samolotów,

w jednej z lwowskich restauracji.

kie przygotowania do wspinaczki, a

skakał ze skał do morza, wspinał

Przed rozpoczęciem popisu spotkał

właściwie ich brak, odbywają się na

się po kamienicach, spacerował po

się i rozmawiał z dziennikarzami.

jego odpowiedzialność. Policja zajęła

gzymsach i wysoko zawieszonych

Część pieniędzy ze sprzedaży bi-

się przygotowaniem miejsca i najważ-

linach. Prosta choreografia stawa-

letów przeznaczył na Ligę Obrony

niejszym zadaniem stało się utrzy-

ła się coraz bardziej urozmaicona.

Powietrznej Państwa.

manie porządku i ochrona tłumu na

Ludzie pragnęli widowiska, igrzysk

ulicy Akademickiej i przylegających

pełnych emocji. Dawał im poczucie,

Wlazł na Teliczkową

do niej uliczkach. Kilka dni przed wi-

że uczestniczą w czymś niezapo-

bez poczucia strachu,

dowiskiem człowiek-mucha pokazał

mnianym. Aż do tamtej chwili, kiedy

Minął drugie piętro...

co potrafi: akrobacje dla dziennikarzy

wysoko pod lwowskim niebem coś

już był blisko dachu...

odbyły się przy ulicy Sokoła (Kowżu-

potoczyło się nie tak i człowiek w po-

Wszyscy dech zaparli,

na), Poliński wspiął się na kamienicę

marańczowym swetrze i sportowych

cisza była głucha,

nr 4, w której mieściła się redakcja

mesztach runął w dół. Kilka dni póź-

Bo on rzeczywiście

gazety „Wiek Nowy”.

niej spoczął na Cmentarzu Łyczkow-

Poliński wspina się w Krakowie

istny człowiek-mucha.