img
10
Przegląd wydarzeń
16–29 września 2014 nr 17 (213) * kurier galicyjski * www.kuriergalicyjski.com
konflikt wokół polskich
odrodzenie
Spotkań Dunajowskich”
klas w Szepetówce
W dunajowie koło Przemyślan
w obwodzie lwowskim 4 września,
Rok szkolny dla klas z polskim językiem wykładowym, działających przy szkole nr 4
w Szepetówce, rozpoczął się od zakazania dzieciom nauki w języku polskim. Jak twier-  z inicjatywy ks. Józefa kuca,
dzi prezes szepetowskiego oddziału Związku Polaków Ukrainy Walentyna Pasiecznik,
administratora parafii św. stanisła-
p.o. mera Szepetówki Mychajło Połodiuk, osobiście zaangażowany jest w likwidację pol-
wa wznowiono po 540 latach
skich klas. Zdesperowani rodzice ponad 80 dzieci polskiego pochodzenia zorganizowali
„spotkania dunajowskie”.
1 września protest przeciwko urzędnikom.
„My, miejscowi Polacy mamy
zamienić na „klasę z nauczaniem
sek rodziców zaprosić ukraińskiego
dzisiaj wielki problem. Rodzice dzieci
języka mniejszości narodowych” (a
nauczyciela. Mamy potwierdzenie od
uczęszczających do polskich klas w
jest to zupełnie inny układ i status),
prawnika, w poniedziałek dostaliśmy
Szepetówce są gotowi nawet wyna-
sami rodzice i dzieci walczyli z takim
dokument z departamentu. Jedyne,
jąć adwokata, a ja zwróciłam się w tej
bezprawiem – pisali listy, podpisywali
co mogą uczynić władze miasta – to
sprawie do polskich placówek dyplo-
petycje, jeździli, dyskutowali” – opo-
zwołać sesję i zlikwidować klasy pol-
matycznych na Ukrainie i warszaw-
wiada prezes szepetowskiego od-
skie. Pan Mychajło Połodiuk, obecnie
skiej fundacji, wspierającej Polaków
działu Związku Polaków Ukrainy.
p. o. mera, jest w stanie namówić in-
na wschodzie” – komentuje sytuację
W listopadzie ubiegłego roku
nych deputowanych, by się pod tym
Walentyna Pasiecznik. „Konflikt roz-
przeprowadzono kontrolę w klasach,
podpisali. Nasz mały Majdan powstał
grywa się na poziomie szepetowskich
nie wszystko wypadło idealnie, ale
od razu po pierwszym szkolnym ape-
władz miejskich. Obecny burmistrz,
nikt z osób kontrolujących nie mógł
lu, nikt się nie spodziewał, że Polacy
który na początku bardzo nam poma-
uwierzyć że pracujemy bezpłatnie.
powstaną, wezwano nawet milicję!
gał, dziś zmienił swoje stanowisko.
Jedna z nauczycielek, pani Mamaje-
Przypuszczano, że rodzice po
W roku 2008 po zebraniu ponad 300
wa, od 5 lat pracuje bez wynagrodze-
cichu zabiorą swoje dzieci z polskich
podpisów udało nam się zarejestro-
nia: prowadzi zajęcia i udziela pomo-
klas, a przez brak uczniów problem
wać nasze klasy. A zapotrzebowanie
cy dzieciom po zajęciach. Z kolei pani
sam się rozwiąże. Problemy finanso-
było ogromne, ponieważ tutaj prak-
Berezecka rok chodziła na zajęcia
we nic tu nie mają do rzeczy, podczas
tycznie w każdej rodzinie są Polacy.
i przejmowała doświadczenie jako
swojego wystąpienia 1 września, mer
Pewnego dnia, w 2008 roku, naszym
wolontariuszka. Wyniki kontroli były
Połodiuk powiedział, że żadnych pro-
dzieciom odmówiono wydania posił-
pozytywne. Owszem, nie mamy ma-
blemów z dofinansowaniem naszych
uczestnicy spotkań
ku szkolnego – było ich zaledwie 13,
tematyki w języku polskim, ale mamy
klas nie ma. I jeszcze: kiedy dzieci
a nie 80, jak dziś. Dzieci nie dostały
prawo wybrać matematykę z języ-
idą do 1 klasy, to miejscowy wydział
zdziałać na takich parafiach bardzo
KONStANty CZAWAGA
nawet herbaty! Rodzice byli ziryto-
kiem wykładowym ukraińskim według
oświaty na różne sposoby namawia
dużo. Łączyć elementy duszpaster-
tekst i zdjęcie
wani działaniem władz miasta i miej-
ukraińskiego ustawodawstwa.
rodziców do zrezygnowania z klasy
skie, historyczne czy kulturalne”.
scowego wydziału oświaty. Dyrektor
W maju otrzymaliśmy kolejny
polskiej, przekonują rodziców, że po
Ks. Józef Kuc dowiedział się, że
Patronat honorowy nad tym
szkoły nie była w to zamieszana. O
anonim. Napisałam wówczas list do
skończeniu szkoły dziecko nie bę-
katolicką parafię w Dunajowie założo-
przedsięwzięciem objął arcybiskup
całym zajściu zapomniano i przez
Ministerstwa Edukacji Ukrainy o po-
dzie mogło dostać się na uczelnię
no w 1413 roku, a w XVI wieku Duna-
lwowski Mieczysław Mokrzycki. Mszy
jakiś czas był spokój. Nasze klasy
twierdzeniu na piśmie naszych praw,
wyższą na Ukrainie” – mówi prezes
jów był miasteczkiem i znajdowała się
św. dla uczestników spotkania prze-
były zorganizowane na bardzo wy-
praw naszych nauczycieli i naszych
Pasiecznik.
tam letnia rezydencja arcybiskupów
wodniczył nuncjusz apostolski w
sokim poziomie, wspierał nas polski
klas. Warto wspomnieć, że nasi
„Mam wrażenie, że ktoś czeka po
lwowskich: „Niestety, z dóbr material-
Burundi, arcybiskup Wojciech Zału-
konsulat, fundacja „Pomoc Polakom
nauczyciele odbyli specjalistyczne
prostu, że po tylu latach poddamy się
nych tych czasów pozostał jedynie
ski – wygłosił homilię i przemawiał
na Wschodzie”. Wszyscy nam poma-
kursy i mają polskie wykształcenie.
i przestaniemy walczyć. Kiedy odwie-
kościół św. Stanisława oraz część
również podczas obrad z udziałem
gali. My z kolei pomagaliśmy klasom
Znają język na wystarczającym po-
dził nas nowy dyrektor Departamentu
zamku. Przetrwała również pamięć
duchowieństwa, naukowców, pisa-
ukraińskim” – mówi Walentyna Pa-
ziomie, żeby uczyć dzieci. Napisa-
Oświaty Chmielnickiej Administracji
o słynnym arcybiskupie lwowskim
rzy, działaczy społecznych z Ukrainy
siecznik.
łam list, żeby pozwolono naszym
Obwodowej Oleg Fasola, mówił do
Grzegorzu z Sanoka, który rezydo-
i Polski oraz mieszkańców Dunajowa
„Potem zaczęły przychodzić
nauczycielom kształcić dzieci z tymi
nas tak entuzjastycznie, razem nawet
wał w Dunajowie. Około 1470 roku
i okolicy. Prelegenci uczcili pamięć
anonimy. Obwodowemu Wydziałowi
dyplomami, które oni posiadają.
zaśpiewaliśmy hymn Polski i Ukrainy.
znalazł tu schronienie włoski huma-
słynnego arcybiskupa lwowskiego
Oświaty wmawiano, że to rodzice pi-
Pisałam, że funkcjonujemy w
A dzisiaj (10 września 2014 – red.)
nista Filippo Buonaccorsi nazywany
Grzegorza z Sanoka, który rezydo-
szą te listy. Wówczas rodzice sami
ramach szkoły ukraińskiej, a nie
mamy zupełnie inną reakcję, ale nie
Kallimachem, który właściwie jest
wał w Dunajowie, gdzie zorganizował
zainterweniowali, zgłaszając, że nie
polskiej. To samo dotyczy ustawo-
poddajemy się, wszędzie piszemy
patronem naszych Spotkań”.
jeden z ważniejszych na ziemiach
mają z anonimami nic wspólnego.
dawstwa. Na początku pomagał
– i do Ambasady RP w Kijowie, i do
„Spotkania Dunajowskie” odro-
polskich ośrodków humanizmu re-
List interwencyjny podpisali wszy-
nam prawnik, kiedy otwierano klasy,
Konsulatu RP w Winnicy, i do Mini-
dzone zostały dzięki korespondencji
nesansowego. Przypomniano też
scy rodzice. Taki był początek. Może
udało nam się otrzymać wszystkie
sterstwa Edukacji... Telefonicznie
i współpracy ks. Józefa Kuca z Bro-
włoskiego humanistę Filipa Kalli-
celem było skłócenie rodziców? Nie
niezbędne zezwolenia od władz –
zapewniają nas, że wszystko będzie
nisławem Kamińskim, redaktorem
macha, który znalazł schronienie w
wiem. Plotki, że winni całej sytuacji
na użytkowanie pomieszczeń przez
dobrze, ale te słowa na razie nie są
naczelnym kwartalnika „Almanach
Dunajowie. Uczestników „Spotkań
są rodzice naszych dzieci, dochodzi-
klasy również. Naszym błędem było
potwierdzone na piśmie” – podsumo-
Kudowski”. Dołączył do nich Julian
Dunajowskich” powitał pochodzący
ły nawet do polskiego konsulatu. Do-
to, że nie stanęliśmy wtedy na swo-
wuje Walentyna Pasiecznik.
Golak z Nowej Rudy, który ma wiel-
z tej wsi rektor Politechniki Lwowskiej
chodziły mnie słuchy, że anonimowe
im do końca i nie walczyliśmy o od-
„Jesteśmy Polakami i chcemy,
kie doświadczenie w organizacji Pol-
prof. Jurij Bobało.
listy piszę ja sama! Ja z kolei zaczę-
dzielny budynek, mielibyśmy teraz
żeby nasza polska szkoła istnia-
sko-Czeskich Dni Kultury Chrześci-
Po powojennym wysiedleniu
łam nawet podejrzewać o to nasze
własną szkołę. Teraz staramy się o
ła” – powiedział do kamery jeden z
jańskiej. Idea została zrealizowana.
stąd Polaków w Dunajowie pozo-
nauczycielki, bo autorzy anonimów
to, żeby nasze dzieci czuły się mak-
uczniów. Problem Polaków z Sze-
„To wydarzenie buduje naszą
stała garstka katolików. „Jeżeli ktoś
wiedzieli o wszystkich naszych pro-
symalnie komfortowo.
petówki wymaga większego zaan-
kulturę, naszą tożsamość. To są
z księży trafi na takie małe parafie
blemach – np. o braku nauczycieli.
1 września siłą zaczęto ciągnąć
gażowania i uwagi szerszego grona
małe ojczyzny, z których składa się
na pewno nie jest to jakaś duża ra-
Mimo, że pisaliśmy wnioski i prosili-
dzieci do klas ukraińskich. Dzieci pła-
rodaków na Podolu oraz władz cen-
diecezja, archidiecezja, nasz kraj,
dość – powiedział młody kapłan ks.
śmy o dwóch nauczycieli z Polski dla
kały, jeden z chłopców potrzebował
tralnych. Zapotrzebowanie na język
nasza cywilizacja, nasz świat” – po-
Józef Kuc. – Zawsze jednak najważ-
dzieci, nauczycieli niestety do nas nie
nawet opieki medycznej! Wcześniej,
polski jest duże, szczególnie wśród
wiedział dla Kuriera arcybiskup Woj-
niejsze jest to, jak się nastawiasz do
przysłano.
22 sierpnia, odbyło się spotkanie
osób polskiego pochodzenia. Może
ciech Załuski.
pracy i co chcesz zrobić. Można
Teraz mamy ponad 80 uczniów
rodziców, na które przyszło ich zale-
się okazać, że jutro znów trzeba bę-
i ciągle bardzo potrzebujemy na-
dwie 30. Nie spisano żadnego proto-
dzie wymyślać od nowa to, co dzi-
Zapraszamy chętnych do śpiewania
uczycieli z Polski. Mimo wszystko,
kołu spotkania, rodzicom powiedzia-
siaj sprawdziło się w działaniu.
nawet za starej władzy i ze starymi
no, ile godzin dzieci będą uczyły się
12 września Departament Oświa-
w polskim chórze mieszanym EcHo”
problemami istnieliśmy.
polskiego i, że proces nauczania bę-
ty Chmielnickiej Administracji Obwo-
Próby oraz spotkania towarzyskie – w poniedziałki i środy o godz. 18:30,
Niedawno, w imieniu jednej z ma-
dzie trwał zgodnie z pewnym i tajem-
dowej po konsultacjach ze stronami
pod kierownictwem profesjonalnych animatorów i pedagogów muzyki.
tek, został nadesłany anonimowy list.
niczym „zapisem nr12”. Natychmiast
konfliktu zapewnił, że do końca roku
Jeśli masz lat 30+, 40+, 50+ itd. i możesz poświęcic czas dwa razy w
Tymczasem podczas kolejnej wizyty
napisaliśmy list do Ministerstwa Edu-
szkolnego polskie klasy w Szepe-
tygodniu na próby (2 godz.), to nauczysz się pięknego repertuaru z chórali-
konsul powiedział do rodziców: „Je-
kacji. Prosiliśmy – mamy nauczycieli
tówce będą funkcjonowały według
styki polskiej (i nie tylko). Jeśli jesteś młody i dysponujesz zapałem do nauki,
żeli chcecie rozwiązać ten problem,
– żeby geografia, ochrona zdrowia,
starych zasad, podobnie jak w roku
to skuteczne nowoczesne pliki dzwiękowe pomogą szybko przyswoić tobie
róbcie tak, żeby wszystkie wasze
historia Polski, literatura światowa
poprzednim.
partie głosowe.
działania miały potwierdzenie na pi-
i język polski były wykładane po pol-
Z Walentyną Pasiecznik rozmawiał
śmie”. Tak też robiliśmy. Kiedy status
sku. Brakuje nam tylko nauczyciela
Jerzy Wójcicki
skorzYsTaJ z zaProszEnia!
5 klasy szepetowski wydział oświaty
matematyki i fizyki, ale zgodnie z
Edward kuc
przy wsparciu władz miasta chciał
ukraińskim prawem możemy na wnio-
źródło: www.wizyt.net
tel.: 0665306908