img
12
Przegląd wydarzeń
16–29 września 2014 nr 17 (213) * kurier galicyjski * www.kuriergalicyjski.com
DIALog DWÓcH kULtUR – kRZEMIEnIEc 2014
W dniach 3 – 7 września bieżącego roku odbył się w krzemieńcu, sławnych atenach
Wołyńskich i zarazem mieście Juliusza słowackiego, dziesiąty już „dialog dwóch kultur
– polsko-ukraińskie forum, będące spotkaniem historyków, muzealników, literatów, po-
etów, malarzy, fotografów z obu krajów. Jak dotychczas, niosło przesłanie wzajemnego
poznania się w duchu zrozumienia i poszanowania w przestrzeni kształtowanej pograni-
czem kultur, ale też z silnym przekonaniem, że uświadomienie sobie wynikających z niej
wartości nadrzędnych przyczyni się do utrwalenia ich rangi w innych, bardziej odległych
sferach wzajemnych kontaktów.
tych ziem w dziejach Rzeczypospo-
i Karolina Kołtunowie (Chełm Lubel-
Jan skłodoWski
litej. Jednocześnie uczestnicy otrzy-
ski), Bartłomiej Łuczak (Toruń), Wal-
tekst i zdjęcia
mali egzemplarze kolejnej edycji
demar Michalski (Lublin) i Janusz
Tegoroczny Dialog był „roczni-
dialogowej publikacji – wydanie wy-
Wasylkowski (Warszawa).
cowy”, patronowała mu bowiem 205
głoszonych podczas ubiegłoroczne-
Ponadto, w dworku Słowackich
go Dialogu referatów polskich oraz
rocznica urodzin wieszcza Juliusza
odbyło się otwarcie poplenerowej
oraz 200 rocznica – wieszcza Ukra-
ukraińskich prelegentów.
(prace z 2013 r.) wystawy fotogra-
iny, Tarasa Szewczenki. To również
4 września, w dniu urodzin Juliu-
ficznej, pokazującej wiele cieka-
10 lat od otwarcia Muzeum Juliu-
sza Słowackiego, nastąpiło spotka-
wych i efektownych ujęć Krzemieńca
sza Słowackiego w krzemienieckim
nie polskiej grupy (40 osób) z uczest-
i jego malowniczych okolic. Także
dworku jego rodziców.
nikami ukraińskimi Dialogu i wspólne
i w tym roku zorganizowano kolej-
Wiele instytucji przyczyniło się do
złożenie wiązanek w barwach pań-
ny, VI plener fotograficzny – wzięli
przygotowania i zrealizowania tego
stwowych obu krajów pod pomni-
w nim udział młodzi fotografowie,
spotkania. Należy tu wymienić przede
kiem Tarasa Szewczenki w centrum
m.in. grupa ukraińskich artystów z
wszystkim niestrudzonych od lat i
Krzemieńca, następnie uczestnicy
Krzemieńca i Tarnopola. Równolegle,
niezastąpionych inicjatorów imprezy
udali się na cmentarz Tunicki do gro-
w ramach XVI Warsztatów Kulturowo-
– Urszulę i Mariusza Olbromskich z
bu matki Juliusza Słowackiego – Sa-
Artystycznych, pracowała pod opieką
Przed dworkiem słowackich – otwarcie Dialogu
Przemyśla, od początku przychylną
lomei Słowackiej-Becu, gdzie także
niestrudzonej dr Urszuli Olbromskiej
ich idei Tamarę Sieninę, dyrektor Mu-
odbyło się uroczyste złożenie kwia-
grupa polskich i ukraińskich malarzy,
filmowej W. Kilara w aranżacji pia-
przemówień i odczytaniu listów od
zeum Juliusza Słowackiego w Krze-
tów, głos zaś zabierali organizatorzy
reprezentujących Lwów, Kołomyję,
nistki.
Małgorzaty Omilanowskiej – ministra
mieńcu oraz wspierające finansowo
imprezy i zaproszeni goście.
Tarnopol, Iwano-Frankiwsk i Połon-
Kultury i Dziedzictwa Narodowego
Sesjom wykładowym w salonie
ich działania instytucje – Fundację
Po uroczystościach na cmentarzu
ne, która pokazała na zakończenie
RP oraz od Krzysztofa Jaraczew-
dworku Słowackich towarzyszyła
„Pomoc Polakom na Wschodzie” i
Tunickim goście udali się do polskie-
imprezy swe najnowsze, często na-
skiego, wnuka marszałka Piłsudskie-
wystawa pt. Dziedzictwo Dialogu,
Muzeum Józefa Piłsudskiego w Su-
go kościoła na uroczystą mszę św. za
prawdę udane prace. A jej uczestnicy
go i dyrektora muzeum jego imienia,
na którą złożyły się wydane dotych-
czas roczniki Dialogu Dwóch Kultur
lejówku ze strony polskiej, natomiast
duszę Juliusza Słowackiego, w której
mieli możliwość ich, mimo że jeszcze
rozpoczęły się spotkania naukowe w
ze strony ukraińskiej – Krzemieniecką
uczestniczyli wraz z przybyłymi do
„mokrych”, nabycia.
Sali Kolumnowej dawnego Liceum.
oraz autorskie publikacje uczestni-
Radę Rejonową oraz Oddział Kultury
świątyni członkami krzemienieckiej
Bogaty i starannie przygotowany
Wykłady były poświęcone twórczo-
ków dotychczasowych spotkań; na
i Turystyki Krzemienieckiej Admini-
wspólnoty katolickiej. Po kościelnych
program przedstawili krzemienieccy
ści Juliusza Słowackiego, Tarasa
oddzielnym stelażu zaś umieszczo-
stracji. Mecenatowi finansowemu
uroczystościach, podczas których
muzycy w dostojnej sali im. Kołłąta-
Szewczenki oraz wielu zagadnieniom
no ilustrujące tę imprezę zdjęcia z
towarzyszył patronat Ministra Kultury
złożono kwiaty pod pomnikiem Sło-
ja w dawnym Liceum. Koncert, na
związanym z wybitnymi osobami
poprzednich lat.
i Dziedzictwa Narodowego Rzeczy-
który złożyły się utwory Wieniawskie-
pospolitej Polskiej i Ministra Kultury
go, wykonane na skrzypcach przez
Ukrainy, a także ukraińskich władz
utalentowanego ośmiolatka, utwory
obwodowych z Tarnopola czy Konsu-
symfoniczne w wykonaniu orkiestry
la Generalnego RP w Łucku. Ponad-
z chórem, utwory fortepianowe oraz
to, z organizatorami współpracowali:
układy taneczne folklorystycznego
Konsulat Generalny RP we Lwowie,
zespołu w strojach biało-czerwonych
Federacja Organizacji Polskich na
zrobiły duże wrażenie zwłaszcza na
Ukrainie i Instytut Humanistyczno-Pe-
gościach przybyłych z Polski. Wresz-
dagogiczny im. Tarasa Szewczenki w
cie, miłym akcentem było przygo-
Krzemieńcu. W otwarciu forum wzięli
towane przez stronę ukraińską dla
licznie udział przedstawiciele wymie-
wszystkich uczestników imprezy
nionych instytucji. Gościem spotkania
wieczorne plenerowe spotkanie w
był Dmytro Pawłyczko, były amba-
ośrodku „Panorama” położonym na
sador Ukrainy w Polsce, poeta i tłu-
przedmieściach Krzemieńca, pod-
macz. Konsulat Generalny RP w Łuc-
czas którego, pośród stołów z wołyń-
ku reprezentowała konsul generalna
skimi przysmakami i w miłej atmos-
Beata Brzywczy, zaś Muzeum Józefa
ferze, znużeni pracowitymi spotka-
Piłsudskiego w Sulejówku – prof. dr
niami sesyjnymi goście, prowadzili
hab. Grzegorz Nowik. Z Warszawy
swobodne przyjacielskie rozmowy.
przybyła do Krzemieńca Joanna
I tak nadszedł dzień 7 września
Przy pomniku Wieszcza w kościele
Szwedowska, kierownik redakcji lite-
– dzień zakończenia imprezy i po-
rackiej programu II Polskiego Radia.
wrotu części uczestników do Polski.
Uczestnicy Dialogu przyjechali
Odbyło się więc ostatnie, pożegnalne
i historycznymi zdarzeniami ziemi
wackiego, uczestnicy Dialogu poma-
Oddzielnym punktem programu
z Warszawy, Torunia, Gdańska, Po-
spotkanie przy dźwiękach fortepianu
wołyńskiej i podolskiej. Wygłosili je
forum były spotkania pisarzy i po-
szerowali do jego dworku ulicą jego
znania, Paryża (Maria Orłowicz, pre-
w salonie dworku Słowackich, póź-
wybitni przedstawiciele nauki oraz
etów. Prowadziła je krytyk literacki
imienia przystrojoną na okoliczność
zes Stowarzyszenia „Kresy”), Lubli-
niej wspólna pamiątkowa fotografia
kultury polskiej i ukraińskiej (prezen-
Iwona Smolka reprezentująca Sto-
organizowanego tego dnia „święta
na, Przemyśla, Krakowa, Wrocławia
przed muzeum. A w drodze powrotnej
tacje Grzegorza Nowika, Rostysława
warzyszenie Pisarzy Polskich jako
ulicy Słowackiego” licznymi kompozy-
i Londynu (siostra Paula Wojtacka
spotkała powracających miła niespo-
Radyszewskoho czy Mariusza Ol-
wiceprezes jego Zarządu Głównego.
cjami o etnograficzno-patriotycznym
reprezentująca środowisko Verita-
dzianka – otrzymali od nieobecnego
bromskiego), którego inauguracyjny
Spotkanie zainaugurował polski po-
wydźwięku, ustawionymi w postaci
tym razem na Dialogu artysty-mala-
wykład nosił tytuł: W hołdzie Janowi
su). Goście przekroczyli granicę Do-
eta zainspirowany tematyką kreso-
oddzielnych stanowisk, którym towa-
Pawłowi II, inspiracje Juliusza Sło-
rza Andrzeja Rysiaka z Warszawy
rohusku i po drodze do Krzemieńca
wą, członek Stowarzyszenia Pisarzy
rzyszyli ich twórcy – krzemieniecka
wackiego i wielkich romantyków na
pozostawione przez niego wcześniej
zwiedzili starówkę, kościół i zamek
Polskich – Mariusz Olbromski, autor
młodzież.
twórczość Karola Wojtyły. Podobne
małych rozmiarów obrazki – jego ma-
w Łucku. Podróż wzbogaciły, prze-
licznych zbiorów poezji, który przed-
Na dziedzińcu dworku Słowac-
larskie, ponumerowane minidzieła,
prowadzane już w autokarze oraz w
kich odbyło się oficjalne spotkanie
stawił przygotowywaną książkę pt.
spotkania odbywały się też w dniach
Dwa skrzydła nadziei, poświęconą
które po złożeniu mogłyby utworzyć
miejscach postoju, krótkie historycz-
przybyłych uczestników Dialogu i go-
następnych w dworku Słowackich,
całość kompozycyjną.
ne objaśnienia i wprowadzające w
ści z organizatorami imprezy i przed-
Janowi Pawłowi II oraz zaprezento-
przeplatane wykonanymi przez zna-
Pozostały niezatarte wrażenia,
kresowy klimat prelekcje m.in. prof.
stawicielami władz obwodowych z
wał swe inne wiersze. Podczas spo-
ną pianistkę Marię Bakę-Wilczek,
poczucie uczestniczenia w rzeczy
Grzegorza Nowika na temat roli Po-
Tarnopola oraz rejonowych i miej-
tkań poetyckich czytali swe utwory
„żelazną damę krakowskiej pianisty-
ważnej i potrzebnej, i nadzieja na
lesia, Bugu i Wołynia w planowaniu
skich z Krzemieńca, którzy dokonali
także inni uczestniczący w Dialogu
ki”, fortepianowymi interpretacjami
podobne spotkanie w przyszłym,
wojennym marszałka Piłsudskiego
otwarcia imprezy. Po wysłuchaniu
poeci: Bożena Ptak (Gdańsk), Ka-
utworów I. J. Paderewskiego, M. K.
2015 roku.
oraz Krzysztofa Jabłonki o miejscu
ich okolicznościowych powitalnych
zimierz Burnat (Wrocław), Krzysztof
Ogińskiego, a także recitalu muzyki