img
6
Przegląd wydarzeń
21–30 października 2014 nr 19 (215) * kurier galicyjski * www.kuriergalicyjski.com
kochać życie –
Głównym bohaterem filmu jest
wych miejsc. Na zwycięzców czekały
go powojennego jazzu. Duduś –
brat Józefa Tischnera – Kazimierz
atrakcyjne nagrody.
„tamburmajor” jazzowego pochodu
Tischner. Wzruszającą opowieść
otwierającego I Ogólnopolski Fe-
o życiu, pracy, zaangażowaniu spo-
stiwal Jazzowy w Sopocie, Duduś
to moja recepta
Lwowskie urodziny
łecznym wybitnego polskiego kapła-
– klarnecista, saksofonista i lider
Herberta
na uzupełniają opowieści znanych
Gdyby żył obchodziłby w paź-
zespołów wprowadzających pol-
ski jazz na jazzowe sceny Europy,
osób m.in. ks. Adama Bonieckiego
dzierniku 2014 roku swoje 90 uro-
Oczywiście najbardziej się prze-
z DanuTĄ szaFLaRsKĄ,
Duduś – kompozytor, aranżer i dyry-
redaktora naczelnego „Tygodnika Po-
dziny. Zbigniew Herbert – „książę
żywało te pierwsze filmy. Bardzo lubię
wielką polska aktorką roz-
gent” – czytamy o Matuszkiewiczu w
wszechnego”.
poetów”, poeta niezłomny, eseista,
„Zakazane piosenki”, a bliskie sercu
mawiała anna goRDiJEW-
jednym z pism muzycznych.
dramaturg a przy tym ekonomista,
dlatego, że ten film jest o Warszawie,
SkA.
prawnik i filozof. Kawaler Orderu
Barbara Gierszewska
mieście mojego życia. Ten film – to
Orła Białego. Ze Lwowem związany
Lekcja w kinie
ponownie we Lwowie
historia wojny poprzez piosenki, które
W jednym z wywiadów
„Lekcja historii w kinie” staje się
Historyk filmu i miłośniczka Lwo-
nierozerwalnie, mimo, że od opusz-
towarzyszyły ludziom w tamtych cza-
powiedziała Pani, że liczba
czenia go w roku 1944 do śmierci w
nieodłączną festiwalową imprezą.
wa profesor Uniwersytetu Jana Ko-
sach. Na początku to miał być doku-
2 miała symboliczne zna-
Młodzież ze szkół i dzieci z przed-
chanowskiego we Lwowie Barbara
roku 1998 do Lwowa już nie powrócił.
ment, ale później reżyser postanowił,
czenie w Pani życiu. Czy to
szkoli pogłębiają swoją wiedzę o Pol-
Gierszewska po raz drugi była go-
Miasto pozostało jednak na zawsze
że będzie to film fabularny. Ja grałam
prawda?
obecne w jego poezji, do rodzinnego
sce oglądając filmy historyczne i słu-
ściem Przeglądu. Na Uniwersytecie
Tak, to prawda. Mam dwie córki,
Halinę Tokarską, a moim partnerem
miasta wracał bowiem Pan Cogito,
chając przygotowanych wykładów.
dwoje wnuków, dwóch mężów, dwie
na planie był Jurek Duszyński, mąż
bohater poezji Herberta, a on sam
Biuro Edukacji Publicznej Instytutu
daty urodzenia, jedną prawdziwą
Hanki Bielickiej z którą się przyjaź-
6 lutego, a drugą zmienioną na 20
niłyśmy. Po wojnie była bieda, więc
często powtarzał, że ze Lwowa nigdy
Pamięci Narodowej współpracuje
lutego.
grałam w swoich prywatnych sukien-
do końca nie wyjechał, bo nie wyjeż-
z organizatorami Przeglądu przy-
kach. Potem, co prawda, wypomina-
Kim Pani chciała zostać
dża się z krainy dzieciństwa i mło-
gotowując ten segment wydarzeń
no mi, że ubieram się specjalnie w te
w dzieciństwie?
towarzyszących. W tym roku cykl
dości. Na program „Pan Cogito pod
Najpierw chciałam zostać siła-
same sukienki, by się pochwalić, a ja
warsztatów historycznych przygoto-
Wysokim Zamkiem” zaprosiliśmy mi-
czem. Potem zawsze chciałam być
po prostu nie miałam co na siebie za-
wano nie tylko dla starszej młodzieży
łośników poezji Zbigniewa Herberta
podróżnikiem, marynarzem. Mar-
łożyć. Na planie panowała naprawdę
i studentów, ale też dla uczniów klas
– w sali kameralnej w teatrze skarb-
twiłam się, że jestem dziewczyną,
rodzinna atmosfera. Traktowali nas
kowskim obejrzeli film dokumentalny
pierwszych w szkołach z polskim ję-
ponieważ chciałam opłynąć świat
wspaniale, jak wielkie gwiazdy. Moje
„Obywatel poeta” w reżyserii Jerzego
zykiem wykładowym oraz dla jednej z
dookoła… Ale moje marzenie spełni-
zdjęcie z „Zakazanych piosenek” tra-
Zalewskiego, list Rafała Żebrowskie-
grup przedszkolnych. Filmy i opowie-
ło się, ponieważ kiedy kręcimy filmy
fiło na okładkę pierwszego numeru
Barbara Gierszewska
go, siostrzeńca poety i autora książki
ści m.in. o białej niedźwiedzicy Baś-
dużo jeździmy po świecie, dlatego też
czasopisma „Film”.
Lwowskim wygłosiła wykład o fascy-
trochę zobaczyłam. A jedno z ciekaw-
Jaka jest Pani recepta na
nacjach filmowych znanych postaci
szych miejsc to San Francisco, Los
długie życie?
związanych przed wojną ze Lwo-
Angeles, Amerykę znam doskonale.
Żadna. Mnie się często o to pyta-
ją. Prowadziłam nieregularny tryb ży-
wem. Opowieść ilustrowała ciekawa
Po ukończeniu studiów
cia, żadnych diet, jem to na co mam
w 1939 roku Pani otrzymała
prezentacja multimedialna i fragmen-
ochotę. Najważniejsze – cieszyć się
propozycje pracy w takich
ty starych filmów. Spotkanie z Barba-
każdym dniem, trzeba mieć radość,
miastach jak Warszawa, Wil-
rą Gierszewską stało się też okazją
kochać życie. Kochać życie – to jest
no i Lwów.
do zaprezentowania jej znakomitej
Po studiach mieliśmy mnóstwo
moja recepta. Kiedy człowiek czuje
książki „Kino i film we Lwowie do
propozycji od wszystkich dyrektorów.
się przygnębiony czy słaby, to trzeba
1939 roku”. Pierwsze wydanie książ-
Nam we dwójkę z koleżanką zapro-
sobie powiedzieć – jestem zdrowa
ki wydane w 2006 roku rozeszło się
ponowano Lwów, a do Wilna zapro-
i silna i zaraz pani poczuje zdrowie,
natychmiast, a z okazji 3 Przeglądu
ponowano czterem osobom, więc
ponieważ wiele można regulować w
Konsulat Generalny RP we Lwowie
zadecydowałam, że jadę tam dokąd
swoim organizmie.
sfinansował drugie wydanie książki.
wybiera się większość.
Przyjechała Pani do Lwo-
Barbara Gierszewska i Irina
Miałam jeszcze jedną okazję
wa po raz pierwszy. z jakimi
Kotłobułatowa opowiadały też o
pracować we Lwowie. W 1940 roku
wrażeniami wyjedzie Pani z
kinie we Lwowie w księgarni „Je”.
reżyser teatralny Erwin Axer napisał
naszego miasta?
do mnie czy nie chciałabym przy-
Bardzo się cieszę, że zobaczy-
Spotkanie z Barbarą Gierszewską
Rafał Dzięciołowski
jechać do Lwowa i zagrać pannę
łam Lwów, przede wszystkim dla
i Iriną Kotłobułatową zorganizowane
Maliczewską w sztuce Gabrieli Za-
samego piękna miasta, jego archi-
„Zbigniew Herbert. Kamień, na któ-
ce Murmańskiej „przyjętej” do baonu
w księgarni „Je” przeniosło nas do
polskiej, którą grałam w Wilnie. Ale ja
tektury. Przecież tego w Warszawie
rym mnie urodzono” odczytał Rafał
murmańczyków pod dowództwem
czasów, kiedy we Lwowie powstawa-
się nie odważyłam, ponieważ był to
już nie można oglądać. Mieszkam
Dzięciołowski.
pułkownika Juliana Skokowskiego
ły pierwsze sale kinowe, a lwowianie
rok czterdziesty, Polska była podzie-
na Starówce w stolicy, która została
stały się okazją do przywołania wy-
ulegali czarowi ruchomych obrazów.
lona i zaczęły się wywózki. Było nie-
odbudowana, a to co nam zostało to
darzeń z XX wieku.
Profesor Barbara Gierszewska opo-
„Matuszkiewicz” –
bezpiecznie, więc zrezygnowałam.
zaledwie Krakowskie Przedmieście,
wiadała o objazdowych kinach i sa-
filmowe święto
Na pewno moje losy potoczyły by się
Nowy Świat, parę pałaców, Łazien-
Po raz kolejny Dzień Nauczy-
lach w lwowskich pasażach, scena-
do zobaczenia!
zupełnie inaczej i nie wiadomo czy
ki, a reszta – to zupełnie inne mia-
ciela w Lwowskim Okręgu Konsular-
3 Przegląd Najnowszych Filmów
riuszu filmowym Gabrieli Zapolskiej,
bym ocalała.
sto. A Lwów jest przecudowny i jak
nym obchodzony jest podczas Prze-
Polskich „Pod Wysokim Zamkiem”
wyjątkowych pracach teoretycznych
dobrze, że jakoś uniknął bombardo-
Podczas okupacji nie-
glądu „Pod Wysokim Zamkiem”. W
dobiegł końca – naszym widzom
w dziedzinie filmu Karola Irzykow-
wania, że to miasto jest. Chodziłam
mieckiej była Pani łączniczką
tym roku nauczyciele uczestniczyli
dziękujemy serdecznie za obecność.
skiego „Dziesiąta Muza” i Zofii Lissy
po tych ulicach i jestem zachwyco-
w Powstaniu Warszawskim.
w koncercie Katarzyny Dąbrow-
Licznie odwiedzane seanse i spo-
„Muzyka i film”, pierwszych lwow-
To były bardzo ciężkie chwile.
na.
Miałam dużo szczęścia w życiu,
Przed wojną były takie obozy
skiej i kwartetu „Apertus”. Melodie
tkania pokazują, że zainteresowanie
skich filmach i zasługach lwowian
ponieważ nikt z naszej rodziny nie
szkół artystycznych, poznawaliśmy
z filmów i piosenki skomponowane
polskim filmem wzrasta. Widzowie
dla rozwoju polskiego kina. Irina
zginął, nie został ranny. Powstanie
się z całej Polski, a Lwów szalenie lu-
przez Jerzego „Dudusia” Matuszkie-
nieco starsi tradycyjnie podkreślają
Kotłobułatowa kolekcjonerka i autor-
przetrwaliśmy razem z moim mężem
biliśmy, nie mówiąc o „Wesołej Lwow-
wicza w ciekawych aranżacjach jaz-
w rozmowach, że Przegląd jest dla
ka książek o Lwowie opowiadała o
Janem Ekierem , małą córeczką oraz
skiej Fali” z Szczepciem i Tońciem.
zowych zabrzmiały w sali Filharmonii
nich powrotem do dawnych czasów,
pracy nad książką „Historia kina we
mamą. Kule nam latały cały czas nad
Lwów lubił Warszawę w przeciwień-
Lwowskiej. W programie znalazły się
kiedy film polski był niezwykle po-
Lwowie 1896-1939”. Album został
głowami, wiem jak „śpiewają”, a w
stwie do Krakowa, to były miasta, któ-
między innymi: „Jeszcze w zielone
pularny i cieszył się dużym zainte-
wydany dzięki wsparciu Konsulatu
pewnym momencie przestałam się
re miały duże poczucie humoru.
gramy”, „Zakochani są wśród nas”,
resowaniem widzów. Organizatorzy
Generalnego RP we Lwowie, książkę
nawet ich bać.
Lwów – to jest jedno z najpięk-
„La valse du mal”, „Nie bądź taki
dziękują za wsparcie, ciepłe słowa
prezentowano z okazji 3 PNFP „Pod
W 1944 roku zgłosiłam się do
niejszych miast, które widziałam,
szybki Bill”, melodie z filmu „Podróż
i podziękowania. Za zmiany w roz-
Wysokim Zamkiem”.
Biura Informacji i Propagandy AK,
poza tym, ludzie są bardzo serdecz-
za jeden uśmiech”. Jerzy Matusz-
kładzie seansów i techniczne braki
zaczęłam pomagać w organizo-
ni. Cieszę się bardzo i dziękuje za
kiewicz, który na długie lata stał się
niezależne od woli organizatorów
„oskar dla Lwowa”
waniu koncertów dla powstańców
zaproszenie ponieważ brakowało mi
guru polskich jazzmanów, spędził
– serdecznie przepraszamy, zapew-
Grę terenową „Oskar dla Lwowa”
i mieszkańców, które miały wielkie
tego miasta.
dzieciństwo we Lwowie. Przyjaciele
niając jednocześnie, że dołożymy
przygotowała w tym roku Katarzyna
znaczenie, pomagały ludziom, a
W lutym przyszłego roku
przede wszystkim, dawały nadzieję.
pieszczotliwie nazywali go Dudusiem
wszelkich starań, aby nic nie zakłó-
Łoza. Lwowiacy, których nie zdołała
Pani kończy 100 lat! Chcia-
W tym czasie właśnie „latałam” po
łabym złożyć najserdecz-
i tak już na zawsze pozostało. Jest
cało przyjemności oglądania najnow-
wystraszyć deszczowa pogoda mogli
mieście i zawiadamiałam pod różne
niejsze życzenia z okazji
jedną z najważniejszych postaci w
szych polskich produkcji filmowych
zmierzyć się z kolejnym filmowym
adresy a to Mirę Zimińską a to Mie-
nadchodzącego pięknego
historii polskiego jazzu, określany
podczas  kolejnych  Przeglądów.
zadaniem. W zaproszeniu czytali-
czysława Fogga czy też skrzypacz-
jubileuszu od wszystkich
jako ojciec wszystkich polskich mu-
Dziesięć dni z filmem polskim pozwo-
śmy: „Nasze miasto od kilkudziesię-
kę Irenę Dubiską, więc mogę powie-
Lwowiaków.
zyków jazzowych. Członek-założy-
liły na przybliżenie dorobku polskiej
ciu lat pełni rolę pleneru filmowego
dzieć, że byłam nie tyle łączniczką,
Dziękuję bardzo serdecznie,
ciel Jazz Clubu krakowskiej YMCA,
kinematografii z ostatnich lat, mamy
dla polskich, radzieckich, rosyjskich
co gońcem. Dotychczas nie mogę
bardzo mile będę wspominać Lwów.
współtwórca i lider legendarnych
nadzieję, że przyszłe lata będą rów-
i ukraińskich kinematografów. Lwów
zrozumieć w jaki sposób przetrwa-
Życzę wam żebyście byli szczęśliwi,
„Melomanów”, czołowa postać jazzu
nie obfite w ciekawe filmy, a nieza-
grał nie tylko siebie, ale i udawał mia-
liśmy te ciężkie dwa miesiące. Ale
wolni i żeby wszystko było po wa-
okresu „katakumbowego”, kiedy mu-
wodna lwowska publiczność dopisze
sta zachodnioeuropejskie – włoskie,
okazuje się człowiek potrafi przy-
szej myśli.
zyka jazzowa była zakazana – „jest
swoją obecnością. Do zobaczenia na
francuskie. Co by było, gdyby do-
zwyczaić do wszystkiego.
Dziękuję serdecznie za
na polskiej scenie jazzowej tyle lat,
4 Przeglądzie Najnowszych Filmów
wiedziano się o tym w Hollywood?”.
Która z ról jest najbar-
rozmowę.
ile liczy sobie cała historia polskie-
Polskich „Pod Wysokim Zamkiem”!
Uczestnicy ruszyli szlakiem filmo-
dziej bliska Pani sercu?
KG