23

www.kuriergalicyjski.com * kurier galicyjski * 21–30 października 2014 nr 19 (215)

Jestem sobie kominiarczyk

znajduje sie renesansowy nagro-

Na cmentarz prowadzi brama

bek Katarzyny Ramułtowej – żony

zwieńczona figurą symbolizującą

drohobyckiego żupnika, właści-

Galicję – „twarz ma zasmuconą,

Trwa Rok Oskara Kolberga uchwalony przez Sejm Rzeczpospolitej Polskiej. Imprezy

ciela warzelni soli. Jest to dzieło

ale z ufnością w Zmartwychwsta-

muzyczne, wydawnictwa, konferencje i spotkania w całej Polsce przypominają postać

wybitnego lwowskiego rzeźbiarza

nie”. Cmentarz posiada historyczne

Sebastiana Czeszka. We Lwowie

i wartościowe nagrobki: grób-pomnik

prekursora polskich badań nad kulturą i muzyką ludową w 200. rocznicę jego urodzin.

na kamienicy Szolc-Wolfowiczów,

powstańców listopadowych i stycz-

Na łamach Kuriera Galicyjskiego przypominamy kolejny utwór zanotowany przez Oska-

naprzeciwko katedry też jest jego

niowych; mogiły burmistrzów Jana

ra Kolberga, jako przykład folkloru lwowskiego.

dzieło – chrzest Jezusa. W prezbi-

Niewiadomskiego (1844-1914) i Raj-

terium kościoła umieszczone są

munda Jarosza (1875-1937), a także

lom różnych zawodów związanych

MiCHał PiEKaRsKi

cztery drewniane tablice w baroko-

„lekarza ludowego” Bronisława Ko-

z podmiejskimi dzielnicami i śród-

wych ramach:

złowskiego (1869-1935). Tu też spo-

Lwowskie piosenki – te najpopu-

mieściem folklor lokalny uwiecznił

larniejsze, które znamy i śpiewamy

język, którym posługiwali się zwykli

do dziś – pochodzą najczęściej z

mieszkańcy Lwowa i okolic. Historia

dwudziestolecia międzywojennego

beztroskiego kominiarczyka zapisa-

lub sprzed I wojny światowej. Nie

na przez Oskara Kolberga wpisuje

tu wołają mnie dziewice,

oznacza to jednak, że w bardziej

się w cały nurt opowieści i zwyczajów

tu mężatki, obce żony,

odległych czasach Lwów nie miał

ludowych związanych z pracą komi-

swego folkloru. Już w XIX w. miasto

niarza i jego atrybutami.

Tu mnie woła mężateczka,

znane było z rozwiniętego folkloru

co niedawno ożeniona:

miejskiego tworzonego w języku pol-

Jestem sobie kominiarczyk,

pójdź, pójdź, podszyj komineczka,

skim. Świadczą o tym choćby notatki

ludzie sądzą żem ja goły,

bom bardzo sadzą zniszczona.

sporządzone przez Oskara Kolber-

a ja sławie te wyrazy,

ga. Przyśpiewki, piosenki, opowieści,

żem z losu mego wesoły.

Tu mnie woła piękne dziewczę,

anegdoty o ludziach i wydarzeniach

ja na inna drogę zbaczam,

we Lwowie powstawały w różnych

Zawsze ze swą miotłą latam,

idę i do jej kominka

epokach, miejski folklor rozwijał

gdzie są sadze, tam wymiatam;

i wycieram jej ochoczo.

się głównie na przedmieściach, ze

i królównom i księżniczkom,

znaną do dziś legendą batiarskiego

i wdowulom i prawiczkom.

Tu mnie woła starowina,

Łyczakowa. Dzięki miejskim rze-

gdzie stuletnie rozpadliny,

mieślnikom, sezonowym robotnikom,

A gdy wyjdę na ulicę,

i stuletnie zardzewiny,

miejskim handlarzom, przedstawicie-

obzieram się na wsze strony,

zmykam, nie chcę drzeć mietliny.

Dom schulzów

- opis prawny założenia kościoła

czął Eugeniusz Dąbrowski (1951-

i jego poświecenia;

2003) – założyciel w latach 90. XX

- tablica poświęcona ks. Marci-

wieku towarzystwa skupiającego

nowi Laternie (1552–1598);

społeczność polską Drohobycza i

- tablica upamiętniająca cztery

Truskawca, udekorowany medalem

wieki kościoła (1393–1792);

„Zasłużony dla Kultury Polskiej”.

- bogato zdobiona tablica na

Na cmentarzu są dwie monu-

cześć cesarzy austriackich Józefa

mentalne i majestatyczne kaplice

II i Leopolda II (synów cesarzowej

grobowe drohobyckich patrycjuszy

List do redakcji

Marii Teresy).

Nahlików i Neumannów, swą archi-

W Szaróweczce na Podolu

Organy niestety zostały znisz-

tekturą godne Łyczakowa. Niedaw-

czone w okresie, kiedy kościół był

no na grobowcu rodziny Lerchów,

zamknięty w czasach sowieckich.

z której pochodziła matka generała

W Szaróweczce zabiły dzwony. Na odpust 7 października w rzymskokatolickiej

Interesującym zabytkiem jest

broni Michała Tokarzewskiego-Ka-

cerkiew św. Jura z obronną wieżą

raszewicza (1892-1964) staraniem

parafii pw. Matki Boskiej Różańcowej zjechali się goście z różnych stron Ukrainy.

drewnianą. Cerkiew jest dwukondy-

pana Adama Chłopka wymieniona

gnacyjna, jakby „cerkiew w cerkwi” –

została pamiątkowa tablica „Me-

każda z nich ma odrębny ikonostas.

mento Mori”. Spoczywają na tym

Cerkiew na piętrze jest pod wezwa-

cmentarzu również dziadkowie wy-

niem Wprowadzenie NMP do świą-

bitnych drohobyckich „cichociem-

tyni. Zabytek jest filią Muzeum Ziemi

nych” i pisarzy – braci Chciuków.

Drohobyckiej.

Aktywni działacze polskiej spo-

W Drohobyczu są też inne

łeczności miasta Adam Chłopek

dawne kościoły i cerkwie obrządku

i Jerzy Katryniak mają zamysł na

wschodniego: greckokatolickie, au-

sporządzenie w kaplicy cmentarnej

tokefaliczna ukraińska, prawosław-

Nahlików Panteonu wybitnych i za-

na kijowskiego patriarchatu i prawo-

służonych w przeszłości mieszkań-

sławna moskiewskiego patriarchatu.

ców Drohobycza. Wzmocni to status

Nie sposób pominąć tu i synagog

tego cmentarza jako zabytkowego

żydowskich, których w mieście było

i historycznego.

wraz z bożnicami – 20. Do dziś po-

W chwili obecnej Drohobycz jest

zostały trzy gmachy: Wielka Chó-

centrum polskiego szkolnictwa na

Po uroczystościach odpustowych,

Po raz pierwszy dotarły do Sza-

Według historycznych przekazów,

ralna przy ul. Pyłypa Orlika (dawna

Ukrainie. Tu, w gmachu dawnej re-

panie z rady parafialnej zorganizowały

róweczki dwie piesze pielgrzymki:

ludność zamieszkująca tę osadę i kilka

ul. Leona Rejcha). Synagoga była

stauracji pani Celińskiej przy ul. Tru-

poczęstunek. Dla nikogo nie zabrakło

z Maćkowiec i z Hreczan. Swoją

sąsiadujących, została przesiedlona

systematycznie dewastowana w

skawieckiej rezyduje Centrum Meto-

solianki, bigosu i słodkości. Dzieci

obecnością uroczystość uświetnił bi-

na te tereny z Mazowsza zapewne

czasach niemieckich i sowieckich

dyczne Nauczania Języka Polskiego

z miejscowej szkoły przygotowały

skup kamieniecko-podolski, ks. Leon

w XVII wieku. Do dziś mieszkańcy

– przez jakiś czas był tu nawet ma-

i przewodniczący Zjednoczenia Na-

przedstawienie patriotyczne o Ukra-

Dubrawski oraz rodzina fundatorów

Szaróweczki, Maćkowiec i kilku innych

gazyn i sklep meblowy. Obecnie

uczycielstwa Polskiego na Ukrainie.

inie i odśpiewały piosenki, młodsze

kościoła. W podniosłym nabożeństwie

wiosek mówią językiem staropolskim,

synagoga jest w stanie generalnego

W tym budynku ma również swój lokal

zatańczyły na dziedzińcu przed ko-

i procesji wokół cmentarza uczest-

mieszanką polskiego i ukraińskiego,

remontu i jej elewacja pięknie już się

Regionalne Towarzystwo Kultury pol-

ściołem. Panowała wspaniała at-

niczyli prawie wszyscy parafianie,

jak sami mówią „mazurzą”. Parafia

prezentuje.

skiej Ziemi Drohobyckiej, prezesem

mosfera, wszyscy świetnie się bawili.

księża z okolicznych parafii, a także

w Szaróweczce powstała de facto w

Dwie inne pozostałe synagogi

którego jest Jerzy Katryniak. Towa-

Panowało poczucie wielkiej jedności,

goście, którzy specjalnie na tę okazję

2002 roku, kiedy to jeden z mieszkań-

przy ul. Mazepy i Podwalnej zamie-

rzystwo owocnie współpracuje z Cen-

której i ja stałam się częścią. Dzięki

zjechali się z wielu miejsc. I ja tam

ców wybudował kościół rzymsko-kato-

nione zostały na sale sportowe.

trum Metodycznym na rzecz ochrony

tym wspaniałym ludziom przestałam

byłam…

licki w prezencie dla swoich rodziców.

Nie sposób nie wspomnieć tu o

zabytkowych nagrobków i porządko-

być kimś z zewnątrz, a stałam się,

Szaróweczka jest małą miejsco-

W 2004 roku kościół został formalnie

drohobyckiej nekropolii przy ul. Tru-

wania terenu starego cmentarza oraz

choć na chwilę swoja.

wością, leżącą na zachód od Chmiel-

przekazany biskupstwu w Kamieńcu

skawieckiej z 1790 roku – starym

aktywnie rozwija działalność sekcji

nickiego (dawnego Płoskirowa), tuż za

Podolskim. Wcześniej Szaróweczka

MaRTa CzERWiEniEC

zabytkowym cmentarzu.

sportowej i turystycznej.

granicami administracyjnymi miasta.

należała do parafii w Chmielnickim.