26

Okruchy historii

21–30 października 2014 nr 19 (215) * kurier galicyjski * www.kuriergalicyjski.com

Reklama przed wojną

Dziś reklama otacza nas ze wszystkich stron. atakuje nas na ulicy, z telewi-

zorów, kolorowej prasy, z internetu. nie sposób się czasami opędzić od tego.

Jak wyglądała reklama w okresie międzywojennym? Wystawczy przejrzeć

stare gazety – bo te głównie były podstawowym źródłem informacji.

niekosztowny i chociaż milczy, jak-

parcia i obstrukcję chroniczną usuwa

opracował

że ciekawie opowiadać będzie Twe

się, zażywając sól owocową Karposal

KRzyszToF szyMaŃsKi

przeżycia radosne, wspomnienia dni

Karpińskiego. Cena Zł. 4.00. Sposób

W Słowie Polskim za rok 1930

spędzonych na swobodzie, wśród

użycia załączony”.

reklama nosi raczej charakter bar-

lasów, pól, czy też na plażach nad-

Słowo Polskie i Gazeta Lwowska

dziej ogłoszeń o takiej np. treści:

morskich. Wystarczy jedno zdjęcie

reklamy umieszczały na dalszych

Pensjonat „Stachowa Wola” w

i znów będziecie przeżywać radość

stronach pisma Kurier Powszechny

Hrebenowie 556 m.n.m. wśród gór i

tych dni”.

już od pierwszej strony przyciągał

lasów szpilkowych poleca słoneczne

A gdy kończyły się wakacje – w

uwagę czytelnika: „Tutki (zwijki) Mor-

wille i z werandami, kuchnia wzoro-

Gazecie Lwowskiej można znaleźć

witan z najszlachetniejszego surow-

wa. Ceny od 8-12 zł. Mnóstwo rozry-

takie ogłoszenie: „Powrót z waka-

ca”. Dodam, że tzw. „tutki” czyli zwitki

wek. Własna orkiestra. Stacja i pocz-

cji. Trzeba znów wziąć się do pracy

to były rurki z bibułki papierosowej z

ta w miejscu, obok pensjonatu.

codziennej, wytężona jednak praca

Zaraz obok widnieje kolejne: Nie-

wymaga również rozrywek. Najtań-

mirow-Zdroj. Pierwszorzędny pensjo-

szą, a jednak najlepszą jest radio w

nat „Jedynaczka” poleca pokoje urzą-

domu. Kup więc odbiornik firmy wło-

dzone z pościelą, światłem, woda

skiej Markoni! Kilka złotych – a przy-

gorąca, całodziennym wykwintnym

jemności wiele”.

utrzymaniem i staranna usługa. Urzą-

W latach 30., gdy rozwijała się

dzenie wodociągowe w budynku.

radiofonia, nie mogło zabraknąć i in-

Obok tych dwóch widnieje re-

nych reklam odbiorników radiowych.

klama środka owadobójczego „Flit”

Można spotkać o takiej treści: „Eu-

przeciwko groźnym dla dzieci „zło-

geniusz Bodo – jutro u nas o 19:30

śliwym owadom”: Zwiastun śmierci!

– czy już kupiłeś odbiornik firmy Tele-

Flit niszczy szybciej! Flit niszczy

funken?”. Lub też na ten sam temat:

doszczętnie muchy, komary, pchły,

„Uwięziony jest człowiek ze słuchaw-

mole, mrówki, karaluchy, pluskwy

kami na uszach przy aparacie detek-

oraz ich zarodki…

torowym – ani mówić, ani ruszać się,

Z reguły reklamom nie były po-

ani tańczyć. Zamiast na detektor

święcone oddzielne strony, a „wci-

możecie odbierać stację lokalną na

skano” je w dowolne miejsce przy

głośnik dwulampowym odbiornikiem

łamaniu strony. Tak, pomiędzy infor-

Philipsa!”. Jak zmieniły się czasy, a

Albo inaczej: uśmiechnięty so-

A jako dodatek do powyższego:

macją, że cala wieś uciekła przed na-

znów powróciliśmy do „słuchawek

lidny mężczyzna zwracał się do

„Spróbuj do kawy likieru „Kapucyń-

jazdem myszy i locie samolotowym

na uszach”. Albo też – „Specjal!

Czytelników: „Gwarancja szybkiej

skiego” rektyfikacji warszawskiej!”.

z Włoch do Brazylii czytamy: Futra

3-lampowy z 4-tą prostownicą.

i sprawnej informacji i niezależnej

Albo też z tego samego dobrego

męskie i damskie za gotówkę i na

Odbiornik radiowy wysokiej klasy.

krytyki, to Kurier (Powszechny –

źródła: „Naturalne gronowe wina

raty można nabyć u Wiktora Sichlera

Nowa linia skrzynki akustycznej.

red.). Zwróć na niego uwagę swo-

węgierskie austriackie, francuskie

& synów we Lwowie przy pl. Halickim

Zasięg wszechświatowy. Telefunken

ich najbliższych, a będą Ci za to

i inne po najniższych cenach poleca

14, 1 piętro.

– mistrz tonu, precyzji o formy!”.

wdzięczni”.

Edmund Riedel”. Adres ten sam –

W Gazecie Lwowskiej można

Sprzęt sportowy reklamowano

Znaną do dziś przyprawę do

Smacznego!

było też przeczytać o: „Wielkiej zniż-

na przykład tak: „Łyżwy, ocyle, ufna-

zup Maggi reklamowano tak: „Kilka

Ojciec znanego fotografika pol-

ce cen obuwia w katolickim magazy-

le poleca w wielkim wyborze firma

kropel Maggi-ego przyprawy doda-

skiego Adama Bujaka prowadził we

nie „Jot=es”, pl. Kapitulny 2 I. piętro.

Alfons Menšik, Lwów, Wałowa 11.

je mięsom, rybom, zupom, sosom,

Lwowie sklep z aparatami i sprzę-

Na sezon jesienny ostatnie nowości,

Kino reklamowało również swoje

sałatom i t.p. nadzwyczaj przyjemny

tem fotograficznym i w taki sposób

trwałe obuwie szkolne, sportowe”.

premiery. Kino Apollo dało takie ogło-

smak”. Na reklamie widnieje ta sama

ogłaszał się w gazetach: „Chcesz

Ogłoszenie to ukazało się 28 wrze-

szenie: „Dziś wznowienie. Na ogólne

śnia – znaczy zniżka cen była przed

żądanie wyświetlamy największy film

sezonem, a nie po nim, jak to jest

dźwiękowy świata p.t. „Śpiewający

teraz.

błazen” z Al. Jolsonem. – Nadto: do-

„Elegancka Pani i Elegancki Pan

datki dźwiękowe.

kartonowym ustnikiem, służące do

ubierają się tylko w firmie St. Mielni-

Lub w innej wersji: „Szalona noc”

indywidualnego nabijania tytoniem.

ka, dlatego, że elegancko, solidnie

– już wkrótce premiera pierwszorzęd-

Czasopisma anonsowały rów-

i niedrogo. Lwów, Kościelna 8” – za-

nym w kinie Chimera”.

nież swoje najbliższe publikacje. Na

chęcała Gazeta Lwowska.

Nie pozostawały w tyle różne

pierwszej stronie Kuriera Powszech-

Dom Mody ogłaszał się: „Naj-

specyfiki zdrowotne i upiększają-

nego z 1934 roku duża czcionką

większy wybór. Najnowsze wzory.

ce. Bayer tak reklamował aspirynę:

rzuca się w oczy: „Korporanci” po-

Najniższe ceny. Tylko w firmie Dom

„Biedny chłopak! Już znów masz ból

wieść Józefa Bieniasza” i dalej drob-

Mody. Lwów, pl. Marjacki 4”.

głowy?! Zażyj oryginalnych tabletek

niejszą – „już za kilka dni na łamach

dobrze znana kwadratowa butelka z

być zadowolony ze swoich zdjęć

Panie z łamów Kuriera Po-

Aspiryny! Możesz je nabyć w każdej

naszego pisma”.

wysmukła szyjką i specjalnym kor-

fotograficznych, daj je wypracować

wszechnego mogły dowiedzieć się,

aptece, gdyż prawdziwa Aspiryna

Prasa codzienna szybko pozna-

kiem „z dziobkiem” do dodawania

do firmy Jan Bujak, Lwów, Koperni-

że „niezniszczalne pończochy tylko

Bayer-a jest znanym środkiem prze-

ła się na reklamie jako źródle dodat-

tych „kilku kropel”.

ka 4 – specjalny magazyn aparatów

w firmie M. Zaleski, ul. Akademicka

ciwbólowym”.

kowych, niekłopotliwych dochodów,

Albo też reklama herbaty. Mówi

fotograficznych. Przekonasz się, że

20”.

Pasta do zębów Kolodont za-

ponieważ raz przygotowana, mogła

dobra gospodyni nalewając z czaj-

będą najstaranniej i najszybciej wy-

Często gazeta reklamowała sama

chęcała: „Pielęgnuj swe zęby tylko

służyć w kolejnych licznych wyda-

niczka złocisty płyn: „Zwyczajną

kończone”.

siebie: „Inserujcie w Słowie Polskim”

dobrymi środkami, a będą zdrowe

niach. Ze swej strony duże firmy

nie traktuję, tylko daję państwu

Zbliżał się sezon letnich urlopów

– Inserować? Co to oznaczało?

i białe. Używaj stale doskonałej pa-

zamawiały indywidualną reklamę u

aromatyczną ciemno naciągającą

i z tej okazji jak najbardziej odpo-

Kurier powszechny reklamy na

sty Kolodont!”.

artystów i potem umieszczały ją w

chińską herbatę Riedla”. A kawę te

wiednia była reklama aparatu fotogra-

swych łamach anonsował w taki

W innym numerze znów może-

kilku dziennikach (jak np. reklama

samej firmy: „Kawa, we wszystkich

ficznego „Hawk-Eye Kodak, obiektyw

sposób: „Bez ogłoszeń martwa buda.

my przeczytać: „Popy Libeti – najlep-

radia marki Telefunkem). Jeżeli w la-

gatunkach codziennie świeżo palo-

anastygmat F:6,3 za 100 złotych” o

Pełno klienteli po jednym ogłosze-

szy lakier do paznokci” do nabycia

tach 30 pojawiały się jedno czy dwa

na doborowa i tania, znana ze swej

takiej treści: „Niezawodny przyjaciel

niu u nas”. I ilustrował to obrazkiem

w dobrych sklepach i magazynach z

ogłoszenia reklamowe, to dziś w

dobroci. Tylko w specjalnych skła-

za 100 złotych. Nie zapomnij o nim

znudzonego ekspedienta w drzwiach

kosmetykami”.

kolorowych pismach mamy połowę

dach Edmunda Riedla. Centrala: ul.

jadąc na urlop! Weź go ze sobą!

sklepu i masy klientów w sklepie na

Na dolegliwości żołądkowe na-

wydania pod reklamą… A w końcu

Rutowskiego 3”.

Jest on wierny, oddany, niezawodny,

kolejnym obrazku.

tomiast najlepszy był Karposal: „Za-

za wszystko płaci klient.