2

Przegląd wydarzeń

31 października–13 listopada 2014 nr 20 (216) * kurier galicyjski * www.kuriergalicyjski.com

Mocny głos na rzecz reform:

Ukraina po wyborach parlamentarnych

26 października na Ukrainie odbyły się przedterminowe wybory parlamentarne, które wygrały ex

aequo Front Ludowy premiera Arsenija Jaceniuka i prezydencki Blok Petra Poroszenki. Do parla-

mentu weszły też: partia Samopomoc, Blok Opozycyjny (głównie byli działacze Partii Regionów),

Partia Radykalna Ołeha Laszki i Batkiwszczyna. 5-procentowego progu wyborczego nie przekroczy-

ła natomiast Swoboda. Taki wynik wyborów oznacza zdecydowane zwycięstwo sił opowiadających

się za prozachodnią orientacją Ukrainy oraz reformowaniem jej gospodarki i życia społecznego. Po

ukonstytuowaniu się nowej Rady Najwyższej (prawdopodobnie w drugiej połowie listopada) należy

oczekiwać sformowania koalicji, składającej się co najmniej z trzech partii (Blok Poroszenki, Front

Ludowy, Samopomoc). Najprawdopodobniej szefem nowego rządu pozostanie Arsenij Jaceniuk,

którego pozycja po wyborach wyraźnie wzrosła w związku z nieoczekiwanie wysokim wynikiem wy-

borczym Frontu Ludowego i znacznie niższym od prognozowanego rezultatem Bloku Poroszenki.

dowego i Pozycji Obywatelskiej oraz

TADEUSZ OLSZAŃSKI

możliwość przekroczenia progu wy-

borczego przez Samopomoc i Blok

Wyniki wyborów

Opozycyjny; większe szanse wyda-

Wybory odbywały się w dwóch

wała się mieć Silna Ukraina Serhija

formach: jako głosowanie propor-

Tihipki, inny projekt, adresowany do

cjonalne na ogólnokrajowe listy wy-

byłych wyborców Partii Regionów.

borcze (na partie polityczne, nie na

Mimo że odsetek niezdecydowanych

konkretnych ich przedstawicieli) oraz

do ostatniej chwili był bardzo wysoki,

jako głosowanie w okręgach jedno-

tak poważne rozbieżności między

mandatowych (do wyboru wystar-

sondażami z połowy października

czała większość względna). W gło-

a wynikiem wyborów stawiają pod

sowaniu proporcjonalnym wyłoniono

znakiem zapytania wiarygodność

225 deputowanych, w okręgach jed-

ukraińskich ośrodków badania opinii

nomandatowych – 198 (zamiast 225),

publicznej.

gdyż w 12 okręgach wyborczych Kry-

Zwycięzcą wyborów propor-

mu oraz 15 okręgach (z 24) obwodów

cjonalnych nieoczekiwanie okazał

donieckiego i ługańskiego wyborów

się Front Ludowy premiera Arseni-

nie przeprowadzono.

ja Jaceniuka i przewodniczącego

Zgodnie z nieoficjalnymi wynika-

parlamentu Ołeksandra Turczyno-

mi, opublikowanymi przez Central-

wa. W istocie jest to głównie wyraz

ną Komisję Wyborczą, w wyborach

poparcia dla Jaceniuka i jego oso-

proporcjonalnych pierwsze miejsce

bisty sukces. Jest to też przejaw

zajął Front Ludowy (22,17% ważnie

poparcia dużej części elektoratu

oddanych głosów). Blok Petra Poro-

dla stanowczej polityki wobec re-

szenki (21,82%) ustępuje mu jedynie

głosowania na kontrolowanej przez

wszystkim Bloku Poroszenki i Blo-

belii w Donbasie i rosyjskiej agresji.

minimalnie. Dalsze miejsca zajęły:

tywnych” okręgach obwodu doniec-

siły rządowe części obwodów do-

ku Opozycyjnego. Prawdopodobnie

Jaceniuk i Turczynow uchodzą bo-

Samopomoc (11%), Blok Opozycyj-

kiego ustalono na 1,4 mln, a ługań-

nieckiego i ługańskiego nie udało

zapewni to koalicji Bloku Poroszenki

wiem za przywódców „partii wojny”,

ny (9,36%), Radykalna Partia Ołe-

skiego na 0,5 mln i te liczby stanowiły

się przeprowadzić wyborów. Jednak

i Frontu Ludowego zwykłą większość

zaś Poroszenko – „partii pokoju”. Z

ha Laszki (7,44%) i Batkiwszczyna

podstawę obliczenia frekwencji. Po

incydenty, tak podczas głosowania,

(226 głosów).

drugiej jednak strony większość wy-

(5,68%).

przeliczeniu danych o liczbie głosu-

jak i w toku procedury ustalania wy-

borców traktowała Front i Blok jako

Poniżej progu wyborczego zna-

jących w stosunku do pełnej liczby

niku wyborów były liczniejsze, a po-

partie sojusznicze, a nie walczące

lazły się: Swoboda (4,72%), Komu-

wyborców frekwencja wyborcza w

Frekwencja wyborcza

ziom techniczno-organizacyjny był

Uprawnionych do głosowania

ze sobą. Front Ludowy jest partią

nistyczna Partia Ukrainy (3,86%),

obwodzie donieckim wynosi więc

niższy niż w poprzednich wyborach

było 30,45 mln mieszkańców Ukra-

nową, powołaną po zerwaniu części

Pozycja Obywatelska (3,11%) i Silna

15,2%, a w ługańskim – 8,3%. Od-

ze względu na gorsze przygotowanie

iny oraz 0,5 mln w okręgu głosowania

czołowych polityków Batkiwszczyny

Ukraina (3,09%). Żadna z pozosta-

powiednio frekwencja wyborcza dla

kadr i ogólnie gorsze funkcjonowanie

zagranicznego.Frekwencjawyborcza

z Julią Tymoszenko. Jego sukces

łych partii nie przekroczyła 3% po-

całej „kontynentalnej” Ukrainy (bez

struktur państwa. Wbrew obawom,

(liczona bez obwodu zagranicznego)

wyborczy świadczy o tym, że ugru-

parcia (Prawy Sektor poparło 1,81%

Krymu) obniża się do 46,7%.

nie doszło jednak do ataków terrory-

wyniosła 52,4%, wahając się między

powanie zdołało odebrać Batkiwsz-

wyborców); w sumie na partie nie

Niska frekwencja w Donbasie

stycznych lub prób uniemożliwienia

70% w obwodzie lwowskim a 32,4%

czynie nie tylko znaczną część

przekraczające progu padło 22% gło-

wynika z kilku czynników: najgęściej

głosowania (poza jednym przypad-

w kontrolowanej przez Kijów części

elektoratu, ale i struktur partyjnych.

sów. Niektóre z tych partii uzyskały

zaludniona część tych obwodów jest

kiem ostrzelania przez separatystów

obwodu donieckiego (zob. mapę).

Niemniej Front wciąż nie jest w pełni

mandaty w okręgach jednomanda-

pod kontrolą separatystów, zaś na

lokalu wyborczego na pograniczu

Frekwencja była więc niższa niż w

ukształtowaną, ogólnokrajową par-

towych. Są to dane z 98% obwodów

pozostałym obszarze duża część

strefy kontrolowanej przez siły rządo-

majowych wyborach prezydenckich

tią polityczną.

głosowania; brakujące dane z komisji,

ludności czuje się zastraszona i nie

we), a kilkanaście ostrzeżeń o zami-

(60,3%), których również nie prze-

Blok Petra Poroszenki formalnie

w których miały miejsce nieprawidło-

widzi siły politycznej, którą mogłaby

nowaniu lokali wyborczych okazało

prowadzono na Krymie oraz części

jest współzwycięzcą wyborów pro-

wości przy ustalaniu wyniku wyborów,

poprzeć. Po części jest to też kon-

się fałszywymi.

Donbasu, a także nieco niższa niż

porcjonalnych, a liczni deputowani z

nie mogą istotnie zmienić wyników.

sekwencja sztucznego zawyżania

Nieprawidłowości nie miały

w wyborach parlamentarnych 2012

okręgów jednomandatowych dadzą

Zgodnie z wstępnymi obliczenia-

frekwencji wyborczej we wcześniej-

wpływu na wynik wyborów w okręgu

roku (57,9%), które przeprowadzono

mu największą frakcję w parlamen-

mi w głosowaniu proporcjonalnym

szych wyborach na terenie Donbasu

głosowania proporcjonalnego, niewy-

w całym kraju.

cie, może jednak mówić o porażce.

i większościowym Blok Petra Poro-

przez poprzednie, wywodzące się

kluczone jednak, że mogły mieć taki

Powyższa liczba ustalona zo-

Poroszenko liczył bowiem na po-

szenki zdobył łącznie 131 manda-

stamtąd władze.

wpływ w niektórych okręgach jedno-

stała po odliczeniu przez Centralną

parcie około 30–40% wyborców i

tów, Front Ludowy 83, Samopomoc

mandatowych. Niejasności, związane

Komisję Wyborczą uprawnionych do

dominację w Radzie Najwyższej. W

34, Blok Opozycyjny 29, Partia

Przebieg wyborów

z przebiegiem głosowania i liczenia

głosowania ujętych w Państwowym

nowej sytuacji dalsza współpraca z

Radykalna 20, Batkiwszczyna 18,

Przebieg wyborów odpowiadał

głosów w tych okręgach będą praw-

Rejestrze Wyborców (stan na 1 wrze-

Jaceniukiem i ponowne powierzenie

Swoboda 6, Prawy Sektor 3, Silna

standardom demokratycznym, co po-

dopodobnie przedmiotem formalnych

śnia 2014 roku) jako mieszkańcy Kry-

mu stanowiska premiera nie jest dlań

Ukraina i mało znana partia Zastup –

twierdzają pierwsze oceny między-

skarg wyborczych.

mu oraz tych okręgów wyborczych

sprawą wyboru, ale koniecznością

po jednym. Pozostałych 97 deputo-

narodowych misji obserwacyjnych,

donieckiego i ługańskiego, w których

polityczną. Taki wynik Bloku jest

wanych wybranych w okręgach jed-

w tym OBWE (CKW zarejestrowała

zrezygnowano z przeprowadzenia

wyrazem spadku zaufania do pre-

nomandatowych nie jest formalnie

2300 obserwatorów z państw ob-

Zwycięzcy i przegrani

Sondaże przedwyborcze wska-

wyborów. Zgodnie z rejestrem liczba

zydenta, związanego ze zbyt powol-

związanych z żadną poważną partią,

cych oraz organizacji międzyna-

zywały na wyraźne zwycięstwo Blo-

wyborców krymskich wynosi 1,8 mln,

nym tempem wprowadzania reform,

duża ich część to przedstawiciele

rodowych, w tym 112 z Polski; nie

ku Poroszenki, drugie miejsca Partii

donieckich 3,3 mln, a ługańskich 1,8

zwłaszcza walki z korupcją, a także

biurokracji i gospodarki. Po ukon-

było wśród nich przedstawicieli Fe-

Radykalnej Ołeha Laszki, dobry wy-

mln. Tymczasem według CKW liczbę

niepowodzenia letniej Operacji Anty-

stytuowaniu się parlamentu znaczna

deracji Rosyjskiej ani innych państw

nik Batkiwszczyny, niezły Frontu Lu-

uprawnionych do głosowania w „ak-

terrorystycznej oraz braku poparcia

ich część wstąpi do frakcji, przede

WNP). W niektórych obwodach