3

www.kuriergalicyjski.com * kurier galicyjski * 31 października–13 listopada 2014 nr 20 (216)

Warszawa Artura grottgera

dużej części społeczeństwa dla roz-

od przewidywań – zapotrzebowanie

talionów. Wielu z nich to ludzie sta-

mów pokojowych z bojownikami i

na radykalny populizm wśród ukra-

rannie wykształceni, brak im jednak

Oryginalne rysunki kredkowe składające się na słynny patrio-

Rosją. Blok (w istocie partia o nazwie

ińskich wyborców okazało się prze-

doświadczenia politycznego. Można

„blok”, tworzenie bloków wyborczych

szacowane. Partia ta nie zdołała też

oczekiwać, że ta grupa będzie ak-

tyczny cykl Artura Grottgera inspirowany wydarzeniami war-

jest na Ukrainie zakazane) także jest

wypchnąć z parlamentu Batkiwsz-

tywnie popierała reformowanie kraju,

szawskimi 1860 i 1861 r. można oglądać przez miesiąc

partią w toku tworzenia, a jej podsta-

czyny (radykałowie odebrali Julii Ty-

zwłaszcza walkę z korupcją.

w Muzeum Narodowym we Wrocławiu. Wystawa trwa od 23

wę stanowią struktury partii UDAR,

moszenko sporą część poparcia na

Członków ochotniczych bata-

października do 23 listopada 2014.

której przyszłość jej niejasna, być

wsi i w małych miasteczkach). Także

lionów będzie prawdopodobnie ok.

może zostanie ona formalnie włączo-

ta partia nie stała się ogólnokrajo-

dwudziestu i znajdą się we wszystkich

na do partii Poroszenki.

wą strukturą polityczną, a część jej

frakcjach oprócz Bloku Poroszenki

Trzecie miejsce Samopomocy

deputowanych to ludzie związani z

i Bloku Opozycyjnego. Ich obecność

jest największą sensacją tych wy-

b. szefem Administracji Prezydenta

w parlamencie będzie sprzyjała włą-

borów. Partia ta, założona w koń-

Serhijem Lowoczkinem, uchodzącym

czaniu ochotniczych formacji woj-

cu 2012 roku przez mera Lwowa,

za skrytego sponsora partii (skądinąd

skowych, stanowiących potencjalne

Andrija Sadowego (na podstawie

Lowoczkin wszedł do parlamentu z li-

niebezpieczeństwo dla stabilności

stowarzyszenia, istniejącego od

sty Bloku Opozycyjnego).

kraju, w proces polityczny.

roku 2004) jest jedynym na Ukrainie

Batkiwszczyna  zdecydowanie

W parlamencie będą też liczni

liczącym się ugrupowaniem chrze-

przegrała wybory, z trudem unikając

przedstawiciele oligarchów, przede

ścijańsko-demokratycznym. W jej

wypchnięcia z parlamentu. W toku

wszystkim Ihora Kołomojskiego

programie kluczowe miejsce zajmu-

kampanii partia straciła dużą część

(głównie Blok Poroszenki), grupy

je postulat wzmocnienia samorządu

kadr i struktur. Oparcie jej strategii

Dmytro Firtasza i Serhija Lowocz-

terytorialnego. Partia będąca po-

na popularności Julii Tymoszenko

kina (głównie Blok Poroszenki, Partia

czątkowo inicjatywą lokalną w 2014

okazało się ogromnym błędem (wy-

Laszki, Blok Opozycyjny) oraz Rinata

roku zaczęła szybko rozwijać się w

sunięta na pierwsze miejsce listy wię-

Achmetowa (głównie Blok Opozycyj-

miastach całego kraju, zwłaszcza

ziona przez Rosjan lotniczka Nadija

ny). Będzie ich jednak znacznie mniej

Kijowie, gdzie w majowych wybo-

Sawczenko była jedynie symbolem,

niż w poprzednich kadencjach, a ich

rach do rady miejskiej zdobyła 7%

„obliczem” kampanii była Tymoszen-

wpływy będą słabsze (oprócz Koło-

głosów, a w tych wyborach – pra-

ko). Ta porażka zapowiada zmierzch

mojskiego, który poprzednio był słabo

wie 19%. Program Samopomocy

Batkiwszczyny.

reprezentowany w parlamencie).

adresowany jest przede wszystkim

Klęskę poniosła również Swo-

do ludzi młodych o poglądach de-

boda – nie przekroczyła progu wy-

Perspektywy

mokratyczno-liberalnych. Możliwo-

borczego i przegrała w licznych

Biorąc pod uwagę prawdopodob-

ści wzrostu poparcia dla niej poza

okręgach jednomandatowych (w tym

ną liczebność frakcji w nowej Radzie

ośrodkami wielkomiejskimi wydają

wszystkich w obwodzie lwowskim).

Najwyższej utworzenie rządu będzie

się ograniczone. Samopomoc (poza

W nowym parlamencie będzie re-

możliwe tylko dzięki koalicji Bloku

Lwowem) dopiero rozbudowuje struk-

prezentować ją 6 deputowanych,

Poroszenki i Frontu Ludowego, a

tury. Jest to jedyna partia, na której

z których żaden nie należy do kie-

premierem w tej sytuacji pozostanie

listach nie było żadnego byłego par-

rownictwa partii. Klęska ta jest kon-

Jaceniuk. Powołanie takiej koalicji

lamentarzysty ani osoby związa-

sekwencją zarówno błędów popeł-

było przygotowywane jeszcze przed

nej z grupami oligarchicznymi. Jej

nionych przez Swobodę podczas re-

wyborami. Ich wynik jednak wydat-

kandydaci rekrutują się głównie z

wolucji godności, jak też negatywnej

nie wzmocnił pozycję Jaceniuka, a

Na wystawie pokazane zostały

wystawy. Jest to rodzaj działania re-

organizacji społecznych i średnie-

oceny działalności kontrolowanych

pierwsze działania prezydenta i pre-

również inne rysunki artysty znajdu-

portażowego, choć komentowanego

go biznesu. Zwraca uwagę, że lider

przez nią władz samorządowych na

miera po wyborach wskazują na to,

jące się w zbiorach Muzeum. Cykl

nie bezpośrednio z kraju, ale poprzez

partii zdecydował się nie walczyć o

zachodniej Ukrainie. Innym elemen-

że ustalenie ostatecznych warunków

7 rysunków Warszawa jest drugim

doniesienia prasowe i osobiste ko-

mandat parlamentarny i pozostać

tem osłabiającym Swobodę był fakt,

koalicji może nie być proste.

reprodukowanym po Szkole Szlach-

mentarze rodaków pojawiających się

merem Lwowa, w związku z czym

że w tych wyborach hasła radykalnie

Prawdopodobne jest dokoopto-

cica cyklem Artura Grottgera. Artysta

w Wiedniu, gdzie wówczas mieszkał

umieścił swe nazwisko na liście partii

patriotyczne, antykomunistyczne i an-

wanie do koalicji Samopomocy, któ-

stworzył go w Wiedniu w 1861 r. na

artysta.

na pięćdziesiątym miejscu (partia nie

tyrosyjskie wysuwały wszystkie partie

ra zapewne będzie stawiać warun-

wieść o tak zwanych wydarzeniach

Warszawa jest pierwszym cy-

mogła liczyć na taką liczbę manda-

oprócz Bloku Opozycyjnego, które z

ki, trudne do przyjęcia dla obecnie

warszawskich rozgrywających się od

klem, w którym Grottger wybrał kar-

tów). Taka postawa kontrastowała z

innych powodów okazały się atrakcyj-

rządzących (np. formowanie rządu

2. poł. 1860 r. Były to manifestacje

ton oraz monochromatyczny rysunek

decyzją Witalija Kliczki, który będąc

niejsze dla wyborców.

nie na zasadzie kwotowej, a we-

patriotyczne, które zapoczątkował

kredkowy jako technikę, której użyje

numerem pierwszym na liście Bloku

dług kwalifikacji). Natomiast szanse

pogrzeb Karoliny Antoniny Sowiń-

tworząc swoje wszystkie, kolejne cy-

Poroszenki otwarcie deklarował, że

stworzenia większości 300 głosów,

kle: Warszawa II, Polonia, Lituania,

skiej, wdowy po bohaterze narodo-

Odnowiony parlament

nie zamierza wracać do parlamentu.

W nowej Radzie Najwyższej zde-

umożliwiającej nowelizację konsty-

Wojna. Artysta kierował się, jak suge-

wym, słynnym obrońcy Warszawy z

Mogło to przysporzyć głosów Samo-

cydowaną przewagę będą mieć partie

tucji bez poparcia Batkiwszczyny

września 1831 r., generale Józefie

ruje M. Porębski, oprócz chęci powro-

pomocy, a ująć Blokowi.

o orientacji proeuropejskiej (wszystkie

wydają się niewielkie. Jeśli takiej

Sowińskim. Pogrzeb generałowej stał

tu do sztuki wzniosłej i symbolicznej,

Sukces Bloku Opozycyjnego,

oprócz Bloku Opozycyjnego i radyka-

większości nie będzie, możliwe bę-

się pretekstem do pierwszej po Po-

pragnieniem bardziej bezpośrednie-

choć w świetle sondaży nieoczeki-

łów), skłonne do wzajemnej współ-

dzie wprowadzanie tylko takich re-

wstaniu Listopadowym, wielkiej mani-

go kontaktu z odbiorcą i nadzieją na

wany, nie powinien być zaskocze-

pracy formalnej lub nieformalnej.

form, które nie wymagają zmian w

festacji, w której udział wzięli studen-

szerszy zbyt i popularyzację tematu

niem. Elektorat niechętny dokonują-

Ugrupowania antyeuropejskie i pro-

ustawie zasadniczej. Można jednak

ci, ziemianie zgromadzeni wówczas

poprzez rozpowszechnienie w repro-

cym się w Kijowie przemianom, choć

rosyjskie będą stanowić zdecydowa-

przewidywać, że w tym zakresie re-

na zjeździe Towarzystwa Rolniczego

dukcjach fotograficznych (do czego

niekoniecznie tak prorosyjski, jak rok

ną mniejszość (choć Blok Opozycyjny

formy będą uchwalane dość spraw-

oraz mieszkańcy Warszawy. Potem

karton znakomicie się nadawał).

temu, jest wciąż liczny na wschodzie

wzmocniony przez „jednomandatow-

nie i szybko.

Na cykl Warszawa składają się

nastąpiły kolejne wystąpienia, m.in.

i południu kraju. To, że w skład Blo-

ców” może mieć trzecią co do liczeb-

Brak zdecydowanej przewagi

obchody bitwy grochowskiej, demon-

następujące rysunki:

ku nie weszła Partia Regionów, a na

ności frakcję). Ważne jest jednak, że

jednej partii skłania część obserwa-

1. Błogosławieństwo

stracyjny pogrzeb pięciu poległych

jego liście nie było najbardziej skom-

znalazły się one w parlamencie, gdyż

torów do prognozowania szybkiego

2. Lud w kościele

(2.03.1861), manifestacja przeciw-

promitowanych polityków z otoczenia

reprezentują istotną część obywa-

konfliktu między Poroszenką a Ja-

3. Chłop polski i szlachta

ko rozwiązaniu Towarzystwa Rolni-

Janukowycza, pozwoliło pozyskać

teli, z którymi obecny obóz władzy

ceniukiem, podobnego do tego, do

4. Żydzi warszawscy

czego (podczas której zginęło ok.

część wyborców, niechętnych tak

musi poszukiwać porozumienia.

jakiego doszło między Wiktorem

5. Jedna z tysiąca ofiar

100 manifestantów) oraz „nieszpory

wobec nowych, jak i starych władz.

Obecność tego Bloku w parlamen-

Juszczenką a Julią Tymoszenko

6. Wdowa

warszawskie”, kiedy to modlący lu-

Siłą Bloku okazało się poparcie czę-

cie może zmniejszyć napięcie na

w 2005 roku. Obawy te wydają się

7. Zamknięcie kościołów

dzie zamknęli się w kościołach, do

ści oligarchów, zwłaszcza Rinata

wschodzie i południu kraju, z drugiej

jednak na wyrost: jednym ze źródeł

których wtargnęły wojska rosyjskie,

Na wystawie można zobaczyć

Achmetowa oraz – wedle wszelkie-

zaś strony będzie konsolidować pro-

ówczesnego konfliktu było zanie-

bezczeszcząc je. Ta fala patriotycz-

również inne rysunki Artura Grottgera

go prawdopodobieństwa – przejęcie

europejską koalicję.

chanie przedterminowych wyborów

no-religijnych uniesień i brutalnej

ze zbiorów Muzeum Narodowego we

znacznej części struktur organizacyj-

Większość – nawet ponad 250 –

parlamentarnych, a obecna sytuacja

reakcji wojsk zaborcy była niewąt-

Wrocławiu: „Kwesta”, „Powstaniec

nych Partii Regionów. Blokowi udało

deputowanych znajdzie się w Radzie

Ukrainy jest znacznie trudniejsza niż

pliwie bezpośrednim powodem po-

w więzieniu”, „Portret Marii Janusz-

się zepchnąć ze sceny wyborczej

Najwyższej po raz pierwszy; pewna

w 2005 roku, z czego jej przywódcy

wstania tych prac.

kiewiczówny”, „Portret hrabianki Zo-

konkurencyjny projekt „postregio-

część z nich będzie mieć doświad-

(i uczestnicy konfliktu z 2005 roku)

- W cyklu Warszawa Grottger

fii (?) Zabielskiej”, „Święta Rodzina”,

nalny”, Silną Ukrainę Serhija Tihipki,

czenie z rad obwodowych. Spośród

zdają sobie sprawę. Zwłaszcza

stworzył zupełnie nowy sposób wizu-

„Błogosławieństwo starca” i „Orzeł”.

a także komunistów, którzy po raz

kilkudziesięciu deputowanych zna-

zagrożenie zewnętrzne ze strony

alizowania historii, odnosząc się do

Jego bogata i różnorodna twórczość

pierwszy nie weszli w skład Rady

nych z poprzednich kadencji duża

Rosji oraz utrzymujące się w kraju

wydarzeń bieżących i to wprost, bez

(sceny wojenne, szarże, potyczki,

Najwyższej i schodzą na margines

grupa będzie związana z Blokiem

wrzenie rewolucyjne powinno mo-

liczne portrety rysunkowe i olejne)

odwoływania się do dawnej historii,

życia politycznego. Blok Opozycyj-

Opozycyjnym. W szeregach frakcji

tywować czołowych polityków do

wyraźnie zdominowana jest silnym

bohaterskich wodzów, wielkich, po-

ny dopiero kształtuje się jako realna

proeuropejskich dominować będą

utrzymania jedności obozu reform.

oddziaływaniem jego cyklów.

zytywnych wydarzeń z dziejów Pol-

struktura polityczna.

ludzie nowi – działacze społeczni,

ski. Ukazuje naród i jego cierpienie

Partia Radykalna Ołeha Laszki

drobni i średni przedsiębiorcy, bę-

poprzez wybranych reprezentantów

Z Analizy Ośrodka

źródło: Muzeum Narodowe

weszła do parlamentu, jednak jej

dzie też grupa dziennikarzy oraz

poszczególnych grup społecznych

Studiów Wschodnich

we Wrocławiu

wynik okazał się znacznie słabszy

oficerów i żołnierzy ochotniczych ba-

– wyjaśnia Ewa Halawa, kuratorka

im. Marka Karpia

www.mnwr.art.pl