11

www.kuriergalicyjski.com * kurier galicyjski * 19 grudnia 2014–15 stycznia 2015 nr 23–24 (219–220)

Spotkanie Ossolińskie z prezesem IpN

Łukaszem kamińskim

1 grudnia 2014 roku dr Łukasz Kamiński, prezes Instytutu Pamięci Narodowej, był

gościem XLVI Spotkań Ossolińskich. We Lwowie wygłosił wykład „Polskie rozli-

czenia z przeszłością. 25 lat po upadku komunizmu”.

pów nie jest zobowiązany składać

Badane są też stosunki polsko-

JURIJ SMIRNOW

oświadczenia lustracyjnego. W roku

polskie. Istnieje stereotyp: zły ko-

tekst i zdjęcia

2000 kościół okazał się nieprzygoto-

munista – dobry opozycjonista. Ale

W słabo ogrzanej sali biblioteki

wany do współpracy z IPN. Problem

znaczna część społeczeństwa nie

im. Stefanyka (dawnego Ossoli-

dotyczył tajnej współpracy ludzi ko-

należała do żadnej z tych katego-

neum) spotkali się historycy, dzienni-

ścioła z władzami komunistycznymi.

rii, znajdowała się raczej pośrodku,

karze, przedstawiciele Konsulatu Ge-

Nie jest jasna przeszłość części

kto z nich ponosi odpowiedzialność

neralnego RP we Lwowie, polskich

hierarchów kościoła z lat 60-70. XX

moralną za to, co wydarzyło się w

organizacji. Spotkanie poprowadziła

wieku. Kościół powołał swoje komi-

Polsce w latach powojennych?

Wiktoria Malicka, przedstawiciel Za-

sje, które działają w każdej diecezji.

Pytania działalności IPN bardzo

kładu Narodowego im. Ossolińskich

Strona kościelna przebadała odpo-

interesowały zebranych na sali, wy-

we Wrocławiu.

wiednie dokumenty archiwalne, ale

kładu wysłuchano z wielką uwagą,

Prelegent podkreślił, że debata o

komisja, która badała związki epi-

a dyskusja była gorąca i bardzo in-

zbrodniach reżimu komunistycznego

skopatu z władzami, nie opubliko-

teresująca. Prelegent odpowiadał na

i drogach rozliczenia z tymi zbrodnia-

wała żadnych dokumentów, raport

pytania, nie unikał trudnych odpo-

mi trwa w społeczeństwie polskim od

zaś sporządzono tylko w dwóch

wiedzi, na przykład, w sprawach pol-

lat 90. XX wieku, a jeszcze wcześniej

egzemplarzach: dla episkopatu i dla

sko-ukraińskich. Wiadomo, że część

dyskusja objęła środowiska polskiej

Watykanu. Społeczeństwa o wyni-

zbrodniarzy z okresu wojennego jesz-

emigracji na Zachodzie. Na począt-

kach nie poinformowano.

cze żyje, ale możliwość postawienia

ku tego okresu dostęp do archiwów

Inną bolesną sprawą są zbrodnie

ich przed sądem praktycznie nie ist-

komunistycznego aparatu śledczego

z czasów II wojny światowej. Bada-

nieje. Znacznie ważniejsze zadanie

i partii komunistycznej był bardzo

ne są zbrodnie hitlerowskie, jak też

widzi dla historyków: prowadzenie

ograniczony, a zakończyło się tylko

sowieckie. Sporo uwagi udzielono

obiektywnych badań, analizowanie

kilka procesów, z nich tylko jeden

relacjom między Polakami i Ukraiń-

jak doszło do zbrodni i odpowiedzi na

proces dotyczył zbrodni z okresu

cami, zwłaszcza na wschodnich te-

pytanie, co zrobić, żeby na zawsze

stanu wojennego. Sytuacja odmieni-

renach RP. Badania dotyczą tragedii

rozliczyć się z historią?

ła się w 1997 roku, kiedy do władzy

wołyńskiej oraz akcji „Wisła”. Nie ma

powróciły partie wywodzące się z

dokładnych spisów ludności zamor-

Łukasz Kamiński urodził się w

„Solidarności” i powstał IPN. Naj-

dowanej podczas zbrodniczych dzia-

1973 roku, jest absolwentem Uniwer-

nowsza historia jest sprawą bardzo

łań. Strona polska szacuje, że zosta-

sytetu Wrocławskiego (1996 r.). Od

trudną, skupiają się wokół niej różne

ło zabitych około 100 tys. Polaków,

2000 roku pracuje w Instytucie Pa-

Łukasz Kamiński

interesy, dalekie od nauki, a bliskie

zaś w akcjach odwetowych – 15–20

mięci Narodowej, 10 czerwca 2011

manipulacjom politycznym. O tym,

tys. Ukraińców. Obydwie zbrodnie

roku został wybrany przez Sejm RP

z historykami z Ukrainy i Rosji. IPN

pełniących później najważniejsze

kto zostanie pierwszym prezesem

na ludności cywilnej IPN uważa za

na prezesa instytucji. Jest autorem

zajmuje się też poszukiwaniem

stanowiska w państwie m.in. Lecha

IPN, politycy w Sejmie nie mogli

zbrodnie wojenne. Dyskusja polsko-

ponad trzystu publikacji naukowych

miejsc pochówku byłych więźniów

Wałęsę. W latach 1970–1976 miał

dojść do porozumienia kilka lat. Teraz

ukraińska jak wiadomo, trwa w tej

i popularnonaukowych. Jego zainte-

reżimu komunistycznego, żołnierzy

on niewyjaśnione do dziś związki ze

IPN ma przed sobą trzy najważniej-

sprawie już od wielu lat. Tworzone

resowania badawcze koncentrują się

AK, ustala okoliczności mordowania

służbami komunistycznymi. Znacz-

sze kierunki działania. Pierwszy to

są imienne listy ofiar, badane są oko-

wokół problematyki opozycji i oporu

osób walczących przeciw reżimowi

na część archiwów służb była znisz-

ściganie zbrodni. Nad tym pytaniem

liczności ich śmierci. Strona polska

społecznego wobec reżimu komuni-

w pierwszych latach powojennych.

czona w latach 80. XX wieku i nikt

pracuje 100 prokuratorów mających

wykonując dużą część pracy cze-

stycznego w latach 1944-1989. Jest

Historycy IPN pracując nad

za to nie poniósł odpowiedzialności.

wszystkie uprawnienia. Sporządzono

ka na podobne działania ze strony

autorem czterech monografii nauko-

zagadnieniami podstawowymi, pró-

Tak więc akta, które mogłyby oskar-

już 320 aktów oskarżenia, oskarżono

ukraińskiej. Podobnie jak w relacjach

wych, pomysłodawcą i kierownikiem

bują szukać odpowiedzi na pytanie

żyć konkretne osoby lub wyjaśnić czy

ponad 500 osób. Jest to konieczne

polsko-litewskich i w stosunkach pol-

Letniej Szkoły Historii Najnowszej.

„czym był system komunistyczny?”.

podpisywały dokument lojalności, czy

nie tylko do rozliczania nadużyć, ale

sko-żydowskich (np. w kwestii pogro-

Obecnie ocena komunizmu w Pol-

donosiły na kolegów są niekomplet-

i do budowania sprawiedliwego pań-

mu żydowskiego w Kielcach czy w

Kolejne Spotkanie Ossolińskie

sce jest bardziej ostra i surowa niż

ne.

stwa prawa.

sprawie Jedwabnego).

odbędzie się 2 lutego 2015 roku.

25 lat temu. Trwa debata, co robić

Pytania o współpracę ze służ-

Największa struktura IPN to ar-

z byłymi agentami komunistycznych

bami dotyczą też Kościoła katolic-

chiwum, w którym gromadzone są

służb specjalnych. Debata dotknęła

kiego. Kościół nie podlega ustawie

pOLSkI ZESpóŁ pIEśNI I TAńcA LWOWIAcy”

dokumenty z archiwów okupacyj-

również znanych polityków opozycji,

o lustracji i żaden z księży czy bisku-

ZAPRASZA do Studium Tańców Polskich,

nych, archiwów powojennego apa-

ratu represyjnego, prokuratury. Archi-

założonego przy PZPiT „LWOWIACY”,

wum jest dostępne dla ofiar represji,

dzieci i młodzież w grupach wiekowych

dla historyków i dziennikarzy. W Pol-

5–8 lat, 8–12 lat, 12–15 lat

sce działa ustawa o lustracji. Istnieje

oraz do starszej grupy zespołu

około 5000 urzędów państwowych,

w których każda zatrudniona osoba

Próby zespołu odbywają się w szkole nr 10 we wtorki i czwartki, w

powinna złożyć oświadczenie lustra-

godzinach od 18:00 do 21:00. Zgłoszenia przyjmujemy podczas prób

cyjne. Nawet osoba starająca się

zespołu lub na telefon: 0-677-982-315 bądź: 233-05-70, a także udzie-

o urząd wójta składa takie oświad-

lamy fachowych rad w dziedzinie polskiego tańca i strojów ludowych.

czenie. Jeśli zainteresowany złoży

prezes LMDMSO Stanisław Durys,

nieprawdziwe oświadczenie zostanie

kierownik artystyczny PZPiT „Lwowiacy”

pozbawiony prawa pełnienia urzę-

dów państwowych na 10 lat.

Ważnym elementem w struktu-

pOLSkI ZESpóŁ pIEśNI I TAńcA

rze IPN jest biuro edukacji publicz-

nej. IPN wydaje książki, organizuje

WESELI LWOWIAcy”

konferencje naukowe, również mię-

dzynarodowe. Edukacja skierowana

Zaprasza młodzież od 12 lat i wzwyż do nauki polskich tańców

jest też do uczniów szkół. Organi-

narodowych, regionalnych i lwowskich. Próby zespołu odbywają się

zowane są liczne wystawy, które

w szkole nr 10 w środy i piątki od godz. 19:30 do 21:00. Zgłoszenia

są prezentowane zagranicą. IPN

przyjmujemy podczas prób lub pod nr tel.: 261 54 87 lub 0505087433.

prowadzi dyskusje z historykami z

Serdecznie zapraszamy!

innych krajów, omawiane są pyta-

Kierownik zespołu Edward Sosulski

nia trudne, często bolesne, również