24

przegląd wydarzeń

19 grudnia 2014–15 stycznia 2015 nr 23–24 (219–220) * kurier galicyjski * www.kuriergalicyjski.com

praskie obchody rocznicy 17 listopada

w cieniu polityki Miloša Zemana

17 listopada Czesi obchodzili ważne święto. Dokładnie 75 lat temu

w 1939 roku w rocznicę powstania Czechosłowacji, okupacyjny rząd

Niemiec brutalnie stłumił studencką demonstrację. Jedyną ofiarą

śmiertelną był wtedy student Jan Opletal, którego pogrzeb przerodził

się w masowe antynazistowskie protesty. Władze niemieckie

w ramach opresji, wkrótce potem zamknęły wszystkie czeskie wyższe

uczelnie, nie poprzestając jednak na tym. Przywódcy protestów zo-

stali rozstrzelani, a wielu studentów zesłano do obozów koncentracyj-

nych. I właśnie dla upamiętnienia tych wydarzeń w 1941 roku ogłoszo-

no 17 listopada „Międzynarodowym Dniem Studenta”.

MICHAL LEBDUŠKA

PRAGA

50 lat później, w listopadzie 1989

roku w centrum Pragi na Národ-

ní třídě (Alei Narodowej), podczas

demonstracji przeciwko reżimowi

komunistycznemu zostali brutalnie

pobici studenci. Wydarzenie to było

początkiem „aksamitnej rewolucji”,

która do końca wspominanego roku

obaliła władze Czechosłowacji.

Dla współczesnych Czechów 17

listopada jest jednym z najważniej-

szych świąt państwowych, obcho-

dzonych pod nazwą „Dnia walki o

wolność i demokrację”. W tym roku

obchody zbiegły się z 25. rocznicą

zmian ustrojowych. Jak w ubie-

głych latach rzesze zwykłych oby-

wateli i polityków zapalały znicze

i składały wieńce pod pomnikiem

na Alei Narodowej, zawsze czyniły

to też najwyższe władze państwa.

Ruch na ważnej dla miasta arterii

został zamknięty, odbywały się tam

bowiem liczne koncerty, wystawy,

ale też prezentacje różnych ini-

go. Na marginesie można dodać, że

nie 17 listopada 1989. Według niego

i Słowacy walczyli już w 1989 roku.

monstrujących, jak i wcześniej swo-

cjatyw obywatelskich. Wieczorem

kilka godzin wcześniej świętował on

chodziło wyłącznie o jedną z wielu

Pokazały również aktywność obywa-

ich oponentów politycznych nazwał

natomiast na położonym nieopo-

w ambasadzie rosyjskiej dzień zwy-

innych demonstracji i zdecydowanie

teli, którzy w trosce o dobro ojczyzny

po prostu „praską kawiarnią”.

dal placu Wacława odbył się kon-

cięstwa. Zeman wielokrotnie pokusił

nie można mówić o żadnej masa-

nie wahali się wyrazić swojego sprze-

Zebrani  rzęsistymi  brawami

cert, w którym uczestniczyło wiele

się także o dyskusyjne wypowiedzi

krze, gdyż takie wydarzenie nie miało

ciwu wobec zachowania prezydenta,

przyjęli natomiast okolicznościowe

tysięcy ludzi. Niestety, mimo rangi

dotyczące wydarzeń na Ukrainie.

według niego po prostu miejsca.

głoszącego kontrowersyjne, a wręcz

przemówienia prezydentów Polski,

wydarzenia niespodziewanie zabra-

Już podczas szczytu NATO w Walii

Niemniej kontrowersji budziło

szkodliwe dla narodu i demokracji

Niemiec i Węgier, wyrazili też szcze-

kło urzędującego prezydenta, który

we wrześniu br. stwierdził, że daje

jego uczestnictwo (jedynego polityka

poglądy. Należy nadmienić, że nieza-

gólną aprobatę dla słów prezydenta

swoją nieobecność tłumaczył tym,

wiarę słowom Siergieja Ławrowa,

zachodniego) w konferencji „Dialog

leżnie od formy protestu demonstra-

Słowacji Andreja Kisky, który podkre-

że uczestniczył w odsłonięciu tablicy

szefa MSZ Rosji, jakoby na Ukrainie

cywilizacji” na greckiej wyspie Rho-

cje te zdecydowanie nie były znie-

ślał, że jest to ważna rocznica także

pamiątkowej na praskim Albertowie,

nie ma żadnych żołnierzy rosyjskich.

dos, zorganizowanej przez bliskiego

ważaniem święta państwowego, jak

i dla jego rodaków. Później tego sa-

skąd w 1989 roku wyruszyła demon-

Nieustannie również nazywa konflikt

Putinowi oligarchę Włodzimierza Ja-

niektórzy sugerowali, lecz wyrazem

mego dnia z centrum miasta wyru-

stracja antyreżimowa.

w Donbasie tylko i wyłącznie „wojną

kunina, który znajduje się na liście

tego, co naród boli i napełnia troską.

szyła jeszcze jedna liczna demon-

Częścią obchodów stała się

domową”, kwestionując przy tym

osób objętych sankcjami przez Stany

Niewątpliwie bowiem ranga święta

stracja, która kierowała się w stronę

także liczna antyprezydencka ma-

europejskie sankcje wobec Rosji.

Zjednoczone. Warto podkreślić, że

wzmacniała głos tych, którzy po raz

praskiego zamku, będącego siedzibą

nifestacją na Alei Narodowej. Jej

Stało się tak miedzy innymi 16 listo-

miało ono miejsce w dniu 28 wrze-

kolejny postanowili upomnieć się o

kancelarii prezydenta.

przyczyn należy upatrywać w tym,

pada br., czyli dzień przed rocznicą

śnia, czyli podczas święta św. Wacła-

lepszą jakość życia politycznego.

Natomiast na manifestacji wspie-

że niemal od początku sprawowa-

„aksamitnej rewolucji”, podczas wy-

wa, które jest uznawane w Czechach

Manifestacje przeciwko prezy-

rającej Zemana, która także odbywa-

nia funkcji przez Zemana, czyli od

wiadu udzielanego dla rosyjskiego

za wydarzenie rangi państwowej.

dentowi wyrażały również solidar-

ła się w centrum Pragi pojawiło się

roku 2013 wielokrotnie naraził się on

„Pierwszego kanału”.

W reakcji na te i inne skandale,

ność z Ukraińcami. Bowiem w pew-

zaledwie kilkadziesiąt osób. Ostat-

opinii publicznej nie tylko z powodu

W polityce międzynarodowej i

podczas wspominanej rocznicy 17

nym sensie ludzie protestowali także

nim ważnym wydarzeniem tego dnia

niestandardowych zachowań, ale

wewnętrznej Zeman nie poprzesta-

listopada, w Pradze na Alei Narodo-

przeciwko słowom prezydenta doty-

była dyskusja głów państw Czech,

też kontrowersyjnych wypowiedzi.

je na tolerancyjnym spojrzeniu na

wej zebrało się wiele tysięcy demon-

czących konfliktu na Ukrainie i jego

Polski, Niemiec oraz Węgier ze stu-

W tym kontekście szczególną uwagę

Rosję, także podczas oficjalnej wi-

strantów, którzy symbolicznie wysta-

ocenie sytuacji. Dlatego też wśród

dentami w budynku Wydziału Prawa

zwróciła ceremonia otwarcia skarbca

zyty w Chinach deklarował, że przy-

wili prezydentowi czerwoną kartkę.

tłumów protestujących można było

Uniwersytetu Karola, której towarzy-

w katedrze św. Wita, gdzie przecho-

jechał tam, aby uczyć się jak „stabi-

Niedługo potem podczas uroczysto-

zauważyć mnóstwo żółto-błękitnych

szyła wroga w stosunku do Zemana

wywane są czeskie klejnoty koro-

lizować społeczeństwo”. Natomiast

ści odsłonięcia tablicy pamiątkowej

flag, którymi Czesi razem z miejsco-

atmosfera, ale w zamian ciepłe przy-

nacyjne, która odbyła się krótko po

kilka dni potem, podczas wywiadu

na praskim Albertowie, skąd w 1989

wymi Ukraińcami dobitnie wyrażali

jęcie reszty prezydentów.

inauguracji prezydenta. Podczas niej

udzielanego czeskiemu radiu na

wyruszyła demonstracja, Miloš Ze-

wsparcie dla Ukrainy.

Na koniec warto wspomnieć, że

uczestnicy zaobserwowali dziwne

żywo, zaszokował słuchaczy używa-

man został wygwizdany i obrzucony

obchody rocznicy 17 listopada „Dnia

współpraca

zachowanie głowy państwa, przypo-

jąc wielu niecenzuralnych określeń,

jajkami. W odpowiedzi prezydent

walki o wolność i demokrację” ponie-

JAN ŁAPUSZEWSKI

minające stan upojenia alkoholowe-

kwestionując jednocześnie znacze-

podkreślił, że tłumu się nie boi, a de-

kąd utożsamiały idee, o które Czesi