44

Z pamiętnika podróżnika

19 grudnia 2014–15 stycznia 2015 nr 23–24 (219–220) * kurier galicyjski * www.kuriergalicyjski.com

Do Madonny Latyczowskiej

Podróżując z Kijowa, powiedzmy, do Kamieńca czy Czerniowiec lub jadąc na

gigantyczny bazar w Chmielnickim mijamy Latyczów. Oprócz olbrzymiego

zbiornika wodnego w miejscu, gdzie rzeka Wołk wpada do Bohu, przy którym

miejscowi zawsze sprzedają ryby, uwagę zwraca tu wspaniały renesansowy

kościół, otoczony murami z wieżą. Jest to kolejne, po berdyczowskim, maryj-

ne sanktuarium na Podolu i Wołyniu. Tu niegdyś znajdował się cudowny ob-

raz Matki Boskiej Latyczowskiej.

Podczas najazdu Chmielnickiego

ks. Jan Kucharski razem z wielką

DMYTRO ANTONIUK

na Lwów latyczowscy dominikanie

ilością parafian zostali zesłani na

tekst i zdjęcia

zdążyli wywieźć cudowny obraz do

Syberię i do Kazachstanu. Świąty-

Klasztor  powstał  prawdopo-

klasztoru lwowskiego. Pusty i splą-

nię zamieniono na stajnie dla koni

dobnie w sposób następujący: w

drowany klasztor spalili Tatarzy w

kołchozowych. Później w klasztorze

1606 roku papież Klemens VIII

1652 roku i dopiero po 50 latach oo.

były siedziby NKWD i Gestapo. Zgi-

wyprawił na Podole dwóch domi-

dominikanie powrócili do Latyczowa.

nęło tu wielu niewinnych ludzi.

nikańskich misjonarzy. Zabrali ze

W 1722 roku, gdy odbudowano klasz-

Po 1945 roku kościoła, w odróż-

sobą niewielką kopię obrazu Marki

tor, powrócił tu cudowny wizerunek.

nieniu od wielu świątyń w sąsiedz-

Boskiej Śnieżnej z rzymskiego ko-

Przed obrazem zdarzały się ko-

twie, nie oddano wiernym. Urządzo-

ścioła Santa Maria Maggiore. Po

lejne cuda: przejrzało dwóch ślep-

no tu magazyn zboża i materiałów

przybyciu do Latyczowa spotkali

ców, 33 osoby uzdrowiły się z róż-

budowlanych, a w celach klasztor-

się z nieżyczliwym przyjęciem ze

nych chorób, głusi odzyskali słuch,

nych – szwalnie, karczmę i warsz-

strony tamtejszego starosty Jana

a niemi przemówili. Najważniejsze

tat, w którym produkowano nagrob-

Potockiego. Będąc protestantem

cuda udokumentowano: w 1728

ki. Wszystko spłonęło w 1984 roku.

nie życzył sobie katolickich księży

roku Kazimierz Słotwiński na łożu

Pożar trwał trzy dni, a wierni podej-

w swoim mieście. Jednak małżon-

śmierci polecił się opiece Matce

rzewali umyślne podpalenie. Zginę-

ka Potockiego, która była gorliwą

Bożej Latyczowskiej. Po jego śmier-

ło wówczas wszystko to, co ocalało

katoliczką, namówiła męża na wy-

ci trumnę zaniesiono do kościoła,

w poprzednich latach, w tym i freski

danie zgody na osiedlenie się dla

gdzie następnej nocy zmartwych-

i organy. W 1989 roku parafianie,

zakonników poza murami miejskimi.

wstał. Pewna matka przyniosła do

mimo oporu miejscowych urzędni-

Dominikanie zorganizowali kaplicę

klasztoru ciężko chore dziecko, któ-

ków, weszli do świątyni i odprawili

w wiejskiej chacie. Legenda mówi,

re zmarło w drodze. Nie zważając

pierwsze po niemal 50 latach na-

że pewnej nocy mieszkańcy mia-

na to matka poleciła się opiece MB

bożeństwo. Świątynię przekazano

sta ujrzeli wielka łunę nad miastem,

i idąc obok świątyni usłyszała lita-

wiernym, a w czasach niepodległej

pośpieszyli więc w kierunku światła,

nię maryjną. W tej chwili ujrzała, że

Ukrainy zwrócono zabudowania

myśląc, że to pożar. Na miejscu

dziecko ocknęło się i jest zupełnie

klasztorne.

okazało się, że wielka jasność bije

zdrowe. Do zbadania cudów z Wa-

Zasłużoną dla odbudowy klasz-

od obrazu. Na miejsce przybył też

tykanu przybyła specjalna komisja,

toru osobą jest proboszcz ks. Stani-

Jan Potocki – pod wpływem tego, co

która wszystko dokładnie opisała. 4

sław Fiuk. W czasach jego posługi

zobaczył nawrócił się. Ukląkł i trwał

października 1778 roku odbyła się

świątynię pokryto nowym dachem,

tak do świtu, po czym oddał zakon-

uroczysta koronacja cudownego ob-

rozpoczęto konserwację wnętrz,

nikom swoją niedobudowaną twier-

razu złotymi koronami, inkrustowa-

było osiem ołtarzy. Cudowny obraz,

chowanie  Zdzisławowi  Grochol-

ocalałych fresków, odbudowę ołta-

dzę. W tym samym roku rozpoczęła

nymi klejnotami, które przekazał pa-

umieszczony w ołtarzu głównym,

skiemu do jego majątku w Piatni-

rza głównego. Zainicjowano pierw-

się budowa murowanej świątyni p.w.

pież Pius VI. Niestety, w tym samym

otwierany był jedynie na niedziele

czanach, następnie przekazano go

sze piesze pielgrzymki na odpust 6

Wniebowstąpienia Najświętszej Ma-

roku kosztowności zostały wykra-

i święta. Na zasłonie przedstawio-

do Winnicy, do kościoła pokapu-

lipca – z Kamieńca i Tomaszpola.

rii Panny i zabudowań klasztornych.

dzione i dopiero po stu latach odbyła

no nawiedzenie św. Elżbiety przez

cyńskiego. Gdy na Podole przyszły

Obecnie zespół klasztorny jest

Do fundacji dołączyli się Potoccy z

się ponowna koronacja cudownego

Matkę Bożą. W tym okresie odno-

wojska polskie, obraz zwrócono, ale

odbudowany praktycznie w całości. Z

Kamieńca, o czym świadczy dziś

obrazu. Złote korony udekorowane

wiono świątynię również z zewnątrz.

w 1920 roku bolszewicy o mały włos

dawnych lat w kościele zachował się

prawie zatarty napis na kamiennej

perłami i pięcioma brylantami prze-

Trójkątny fronton udekorowany wa-

nie zniszczyli obrazu. Wierni ponow-

jedynie fresk w prezbiterium przed-

tablicy w ścianie świątyni.

kazał dla Matki Boskiej i Chrystusa

zonami miał wgłębienie, na którym

nie musieli go ratować. Tym razem

stawiający Jana Potockiego prze-

Kolejny cud za sprawą Madonny

papież Leon XIII.

w różnych okresach widniały różne

zawędrował do Warszawy. Przed

noszącego cudowny obraz z wiej-

Latyczowskiej stał się w 1638 roku,

Dominikanie mieszkali w klasz-

wizerunki – między innymi Madonna

II wojna światową obraz MB Laty-

skiego domu do Latyczowa. Wierni

gdy wojewoda podolski Stanisław

torze do 1832 roku, po czym kościół

trzymająca na kolanach Dzieciątko i

czowskiej znajdował się w katedrze

przechowali krzyż z ołtarza z 1862

Rewera Potocki prześladował w oko-

został przekształcony w parafial-

przekazująca różaniec św. Domini-

łuckiej, a obecnie jest w lubelskim

roku. Obecnie trwa remont bocz-

licach zagony tatarskie. W nocy uka-

ny. W połowie tegoż wieku malarz

kowi i św. Katarzynie.

klasztorze ss. służebnic NMP.

nych kaplic, mają one niejednakowe

zała mu się nieznana kobieta, która

Paszkowski odnowił stare malo-

Po wybuchu I wojny światowej

Życie parafii toczyło się dalej,

sklepienia. Wydaje się przez to, że

powiedziała, że nie pora na sen, bo

widła w kościele przedstawiające

ówczesny proboszcz o. Franciszek

w okresie terroru stalinowskiego

świątynia jest trzynawowa. W 2008

wróg jest blisko. Po przebudzeniu ze-

tajemnice św. różańca. W świątyni

Szymkus przekazał obraz na prze-

w 1933 roku, proboszcz kościoła

roku ustawiono nowe 26-głosowe or-

brał starszyznę, ale doradzono mu,

gany. Wcześniej – wstawiono witraże

aby położył się spać, bo te widziadła

i wykonano nowe freski. Na fasadzie

są ze zmęczenia. Jednak sen się po-

znowu zobaczymy scenę przekaza-

wtórzył po raz drugi i trzeci. Potocki

nia różańca.

nakazał stawać do boju. Rano oka-

Obecny proboszcz świątyni ks.

zało się, że wojska tatarskie chciały

Adam Przywuski odnowił narożną

zaskoczyć śpiących Polaków, ci

wieżę, przywracając jej autentyczne

jednak byli gotowi do obrony i bitwę

zwieńczenie z herbem Potockich i

wygrali. Wojewoda i żołnierze przy-

datą 1598. W środku powstaje mu-

szli do klasztoru na dziękczynne na-

zeum klasztorne, a na górnej kondy-

bożeństwo i w wizerunku Matki Bożej

gnacji jest już gotowy taras widoko-

Potocki rozpoznał kobietę, która we

wy, z którego rozlega się wspaniały

śnie powiedziała mu: „Baczność ry-

widok na sanktuarium i okolice.

cerzu! Wróg u twych ziem!”. Ten cud

W dawnym klasztorze znajduje

potwierdziło wielu świadków, pośród

się dom pielgrzyma i centrum reko-

nich był również klasztorny subdele-

lekcyjne. W 2006 roku do kościoła

gat Jan Macewicz. Wojewoda i całe

powróciła kopia cudownego obra-

wojsko złożyli tzw. „kopytkowe” –

zu. Każdego roku, 6 lipca, do Matki

ofiarę od każdego kopyta końskiego

Latyczowskiej pielgrzymują wierni.

na klasztor. Dzięki tej ofierze klasztor

Mam nadzieję, że kiedyś i ja wezmę

został dobudowany.

udział w pielgrzymce.