26

Okruchy historii

27 lutego–16 marca 2015 nr 4 (224) * kurier galicyjski * www.kuriergalicyjski.com

Sopocki kurort

na nieznanych fotografiach z lat 1928-1933

Kontynuując temat zdjęcia, które ukazało się w KG nr 1 (221) 2015, a przedstawia

osoby w strojach karnawałowych, od pani Ursuli Weber-Kusch otrzymaliśmy ma-

teriały o przedwojennym Sopocie, opublikowane w czasopiśmie „BUNT – młodych

duchem” nr 4 (74) sierpień-wrzesień 2013 przez Dorotę Giebułtowicz. Artykuł został

przygotowany z okazji otwarcia w Muzeum Sopotu w 2014 roku wystawy fotografii

pt.: „Sopot – miejsce, ludzie, wydarzenia w albumach rodzinnych Karla-Ottona von

Wechmara z lat 1928-1933”. Zdjęcia te pochodzą z albumów rodzinnych i udostęp-

nione zostały Muzeum przez wnuka barona Hansa-Gustava von Wieck, zamieszkałego

w Bochum, aby przedstawić je szerszej publiczności w Polsce.

DOROTA GIEBUŁTOWICZ

Unikalny dokument

Prezentujemy Państwu niepubli-

kowane dotąd zdjęcia przedwojen-

nego Sopotu pochodzące z dwóch

prywatnych albumów dyrektora

Domu Kuracyjnego (Kurhausu). Był

nim Karl-Otto F.K. von Wechmar.

Albumy są własnością rodziny Han-

sa Gustava von Wieck, wnuka dy-

rektora Domu Kuracyjnego; obecnie

zgodnie z wolą rodziny von Wieck

zostaną przekazane do Muzeum

Sopotu. Albumy są ogromne: 50 x 36

cm i grubości 7 cm. Zawierają kilkaset

zdjęć, najczęściej robionych przez

profesjonalne zakłady fotograficzne

z Gdańska, choć są tam także zdję-

cia amatorskie, rodzinne. Większość

zdjęć jest starannie opisana, dzięki

temu albumy mają ogromną wartość

dokumentalną, stanowiąc fotogra-

ficzną kronikę Sopotu i Domu Kura-

cyjnego. Zdjęcia prezentują bogate

życie kurortu: zatłoczone sopockie

molo, liczne imprezy sportowe orga-

nizowane corocznie podczas Tygo-

dnia Sportu czy Tygodnia Wodnego,

wyścigi samochodowe, jeździeckie,

strzeleckie, popisy gimnastyczne, re-

gaty, zabawy z okazji Dnia Dziecka,

letnie festiwale operowe w Operze

Założenie Domu Kuracyjnego naprzeciwko wejścia na molo; pośrodku skweru widoczna fontanna, z prawej: Casino

Leśnej. Na początku lat 30. zaczęto

Hotel (obecnie Grand Hotel) i widoczna przed nim Tanzdiele (nazywana „Tańczącą podłogą”)

organizować w Sopocie przemarsze

grup regionalnych z różnych części

tek kurortu przyjmuje się rok 1823,

nia kolejowe z Berlinem, Warszawą,

haus-hotel). Na wysokości pierw-

Niemiec – miało to zapewne wzmoc-

kiedy alzacki chirurg dr Haffner

Wrocławiem i Królewcem. Na prze-

szego piętra znajdowały się obszer-

nić więzi Wolnego Miasta Gdańska z

wydzierżawił pół hektara sopockich

łomie XIX i XX w. 89% mieszkańców

ne sale na 800 osób, przeszklone

Niemcami. Kilkanaście zdjęć takich

wydm położonych naprzeciw dzisiej-

stanowili Niemcy, a 11% Polacy. Po

wielkimi oknami, które mogły być

grup folklorystycznych w albumie

szego wejścia na molo i wybudował

I wojnie światowej miasto znala-

w zależności od pogody otwierane

ma niezwykłą wartość dokumental-

zakład kąpielowy, a także pierwszy

zło się w obrębie Wolnego Miasta

i zasuwane.

ną. Ciekawie prezentują się zdjęcia

Dom Kuracyjny, w którym miało się

Gdańska (Freie Stadt Danzig).

Posadzka znajdowała się 5 m

przedstawiające parady rzemieślni-

skupiać życie towarzyskie.

nad ziemią, co dawało otwarty wi-

ków, przypominające trochę pochody

Prawdziwy rozwój miejscowości

dok na morze ponad kolumnadą.

1. Kurhaus, czyli trzeci

pierwszomajowe, jednak o charak-

spowodowało otwarcie w 1870 r. linii

Przed przeszklonymi salami wybu-

Dom Kuracyjny

terze bardziej zabawowym. Każdy

kolejowej łączącej Gdańsk ze Szcze-

Wybudowany został w miejscu

dowano dwa otwarte tarasy – jeden

rok w albumie kończy sylwestrowy

cinem. Sopot uzyskał wtedy połącze-

wyburzonego drugiego Domu Kura-

nad drugim, które dawały miejsca

bal przebierańców. Na zdjęciach

siedzące dla 1200 osób. W środ-

widzimy gości przybywających do

ku – sala koncertowo-teatralna,

Sopotu – obok niemieckiego establi-

winiarnia (w rotundzie), restauracje,

shmentu, generałów czy admirałów,

wokół salony do spotkań w mniej-

gwiazdy operowe czy miss Niemiec

szym gronie, sala bilardowa, cu-

z 1930 r. – Dorit Nitikovsky.

kiernie. Wszystko miało niezwykle

bogaty wystrój, który zaprojekto-

Dyrektor Domu Kuracyjne-

wali znani artyści z Gdańska i Ber-

Sopot – od mieszczańskiego

go (Kurhausu) Karl-Otto von

lina. Wieczorami spacerowiczów

letniska do pruskiego

Wechmar, wrzesień 1931 r.

przyciągała fontanna podświetlana

kurortu

Uroki Sopotu odkryli gdańscy

różnokolorowym światłem. W mar-

cyjnego w rekordowym tempie: cały

kupcy, którzy w połowie XVI w. wy-

cu 1945 roku Dom Kuracyjny zo-

kompleks został wzniesiony poza

budowali tu kilkanaście letniskowych

stał prawie całkowicie zniszczony

sezonem, czyli od 30 września 1909

rezydencji. Rozwój Sopotu jako ką-

przez wkraczającą Armię Czerwo-

r. do 15 czerwca 1910 r. Składał się

pieliska rozpoczął się po wojnach

ną. Przetrwała tylko rotunda, czyli

z imponującego zespołu budowli z

napoleońskich, w okresie kiedy

stara winiarnia (hełm na szczycie

czterech stron okalających Skwer

zaczęto doceniać zdrowotne właści-

zrekonstruowano w 1989 r.). Zacho-

Kuracyjny. Połączony był piętrową

Gra w ruletkę w ozdobnych wnętrzach Casino Hotelu

wości kąpieli wodnych. Jako począ-

wało się samo założenie Skweru

galerią z Domem Gościnnym (Kur-

(1928 r.)