img
20
Polemika
18–30 kwietnia 2015 nr 7 (227) * kurier galicyjski * www.kuriergalicyjski.com
Z deklaracji Kuriera Galicyjskiego: „…będziemy wspierać oparte na prawdzie porozumienie
Rada Najwyższa Ukrainy przyjęła 9 kwietnia cztery
pomiędzy narodem polskim i ukraińskim. Uważamy, że jest ono racją stanu Polski i Ukrainy. Tak,
ustawy dotyczące polityki historycznej. Wszystkie
jak racją stanu jest wspólna europejska droga”.
projekty były opracowane przez ukraiński IPN. Przyjęto
je znaczną większością głosów, w pierwszym i drugim
ŁYŻkA DZIEgCIU
czytaniu
Ustawa o statusie prawnym i uczczeniu pamięci uczest-
ników walk o niezależność Ukrainy w XX wieku. Akt wymienia
Jedynym sposobem by panować równocześnie i nad Polską i nad Ukra-
organizacje, które starały się o stworzenie państwa ukraińskiego. Wszystkie
wymienione w aneksie przyczyniły się do restytucji państwa ukraińskiego w
iną jest nieustanne skłócanie obu narodów, a przynajmniej robienie
1991 roku. Bojownikami o niepodległość Ukrainy były osoby należące do
wszystkiego, by historyczne rowy niezgody nie uległy, broń Boże, zasy-
długiej listy organizacji politycznych i wojskowych. Otwiera ją Ukraińska Re-
paniu, a oliwa lała się w ogień regularną strugą.
publika Ludowa z 1917 roku a zamyka Ruch Ludowy na Rzecz Przebudowy.
Wśród wielu znalazły się też OUN i UPA ale w żaden sposób nie zostały
efekt dzisiejszego głosowania w
To wpis internauty, który prze-
MARCIN ROMER
specjalnie wyszczególnione. Nie ma na tej liście organizacji współpracują-
Werchownej Radzie odniesiony. W
czytałem przed północą 9 kwietnia,
cych jawnie z Niemcami, takich jak SS Galizien, czy batalion Nachtigall. W
Polsce podniosło się larum od lewa
w dniu uchwalenia przez ukraiński
„Dziś uczyniono ku temu milowy
czasie obrad projekt zreferował Jurij Szuchewycz, syn Romana Szuchewy-
do prawa. Rozumnych komentarzy
parlament ustawy uznającej prawny
krok. Uznanie zbrodniczej, z polskie-
cza, dowódcy UPA. Ustawa zakłada też karanie za okazywanie lekceważe-
jak kot napłakał. Dominuje złowrogi,
status uczestników walk o nieza-
go punktu widzenia, formacji zbrojnej
nia weteranów i negowanie celowości ich walki.
histerycznie antyukraiński warkot,
leżność kraju w XX wieku, w tym
za „uczestnika walk o niepodległość
Ustawa o uwiecznieniu zwycięstwa nad nazizmem w
lawina jadu i kpiąco-szydercze pod-
członków Ukraińskiej Powstańczej
Ukrainy” będzie budzić w Polsce
Drugiej Wojnie Światowej 1939–1945. Wedle tej ustawy przestaje
śmiechujki z tych, którzy twierdzą, a
Armii (UPA) i Organizacji Ukraińskich
sprzeciw i musi budzić sprzeciw. Dzi-
być oficjalną, używana do niedawna nazwa „Wielka Wojna Ojczyźniana” na
ja się do nich zaliczam, że nie ma
Nacjonalistów (OUN). Ustawa, choć
siejsze głosowanie to w oczywisty
rzecz „II wojna światowa”.
dziś dla Polski i Ukrainy innej dro-
obejmująca szerszy zakres zagad-
sposób nie przypadek. Wystarczy
Ustawa o potępieniu komunistycznego i narodowoso-
gi niż bliska współpraca i mozolne
nień, szybko dorobiła się „ksywki” –
spojrzeć kto zgłaszał projekt. Proble-
cjalistycznego (nazistowskiego) reżimów totalitarnych i za-
ustawa o UPA.
zmaganie się z diabelską, historycz-
mem zasadniczym jest nie tyle samo
kazu propagowania ich symboliki. Wedle ustawy propagowanie idei
Ustawę uchwalono w pakiecie
ną bombą z opóźnionym zapłonem,
honorowanie UPA, kojarzonej dziś
i symboli, komunistycznych i nazistowskich, jako zbrodniczych, jest zakazane.
czterech ustaw dekomunizacyjnych,
podłożoną dawno temu pod nasze
na Ukrainie praktycznie wyłącznie
Przewiduje przemianowanie nazw miast, ulic i usunięcie pomników komuni-
w kilka godzin po wystąpieniu Pre-
narody. I niejedną jeszcze kłodę pod
z walką z sowietami, ale to, że mało
stycznych.
zydenta Polski w ukraińskim parla-
nogami ujrzymy, bo gra idzie o zbyt
kto dziś na Ukrainie pamięta i wie, że
Ustawa o dostępie do archiwów organów represyjnych
mencie, w którym udzielił zdecydo-
wysoką stawkę. Przypominam tylko
zanim owi „bohaterowie” toczyli skąd-
komunistycznego reżimu totalitarnego z lat 1917–1991. Usta-
wanego poparcia Ukrainie.
na koniec, że kilka dni temu Polska
inąd heroiczne walki z najeźdźcą ze
wa opracowana we współpracy z polskimi i czeskimi ekspertami. Wedle niej
Łyżka dziegciu już jest. A gdzie
ustami Marszałka Senatu odrzuciła
wschodu, dopuszczali się zbrodni na
akta będą nie tylko udostępniane ale również sukcesywnie publikowane, w
beczka miodu?… A miało być słod-
kremlowską ofertę wspólnego potę-
swoich sąsiadach – Polakach, Ży-
tym również objęte klauzulą „ściśle tajne”.
ko?… Skumbrie w tomacie.
pienia UPA. Nie chcieliście potępić?
dach, Ormianach... To jest problem i
W dniu wydania gazety ustawy nie zostały jeszcze podpisane przez pre-
prawdziwe wyzwanie: zmierzyć się z
To teraz macie. Skumbrie w toma-
KG
zydenta Ukrainy Petra Poroszenkę.
cie”.
własną historią. Summa summarum:
Poniżej drukujemy komentarze nadesłane do naszej redakcji w ostatnich dniach. Wszyscy autorzy
komentarzy to osoby, które na przestrzeni ostatnich kilkunastu miesięcy, w różny sposób, słowem
i czynem, czasami z narażeniem zdrowia i życia, włączyły się w działania na rzecz wsparcia europejskiego
kursu Ukrainy. Choć reprezentują różne poglądy, wszyscy znani są z działań na rzecz polsko-ukraińskiego
porozumienia. Teksty zamieszczamy bez zmian, bez ingerencji ze strony redakcji.
mnieć, mówił prezes ukraińskiego
że po tych wszystkich gestach, które
IPN Wołodymyr Wiatrowicz w jed-
Polska wykonała wobec Ukrainy, jest
nym z wywiadów.
to swego rodzaju obraza nas, ludzi
Zawsze jednak mówiłem, że woj-
którzy byli na Majdanie i pomagają
na nie jest sprawą sterylną. Nie cho-
Ukrainie.
dzi o usprawiedliwienie ludobójstwa
I jeszcze jedno. O ile ustawa
(a raczej – bratobójstwa, co moim
wzbudza mocne dyskusje, to dla
zdaniem jest znacznie gorsze), ani
mnie większym problemem jest
na Polakach, ani też na Ukraińcach
gloryfikacja konkretnych postaci. O
(przecież niestety i polskie jednost-
wiele bardziej, skierowaną przeciw
Jurij Rudnicki
ki niepodległościowe nie pozostały
pamięci historycznej Polaków, jest
ukraiński publicysta,
dłużne w rozlewie bratniej krwi). Po
minuta ciszy w rocznicę śmierci Ro-
dyrektor Muzeum Ikon
prostu, czasami czyny bohaterskie
mana Szuchewycza, co miało miej-
w kompleksie zamkowym
i zbrodnie czynią ci sami ludzie. Kłym
sce w parlamencie Ukrainy przed
w Radomyślu
Sawur jeden z pierwszych zaczął
kilkoma tygodniami. Jest ona rzeczą
na Żytomierszczyźnie
formować jednostki dla sprzeciwu
Jako zwolennik ukraińsko-pol-
całkowicie karygodną i powinna spo-
wobec Niemców na Ukrainie, ale
że musimy się do tego przyzwycza-
skiego przymierza i pojednania, po
tkać się z reakcją polskich władz. W
Przemysław Miśkiewicz
jednocześnie właśnie on jest przede
ić, to uważam, że ustawa powinna
uchwaleniu przez Radę Najwyższą
wypadku ustawy proponowałbym za-
Stowarzyszenie „Pokolenie”
wszystkim odpowiedzialny za Rzeź
być inaczej sformułowana. Z drugiej
projektu ustawy „W sprawie statusu
pytanie czy dotyczy ona także osób
organizator akcji
Wołyńską. Wiadomo także, jak w Pol-
strony wiem też, że nie jesteśmy w
prawnego i uczczenia pamięci bo-
zaangażowanych w Rzeź Wołyńską.
„Jestem Polakiem,
sce szanują „żołnierzy wyklętych”, w
stanie narzucić Ukraińcom narracji
jowników o niepodległość Ukrainy w
Ale zdaję sobie sprawę, że wszelkie
pomagam Ukrainie”
tym i Romualda Rajsa ( „Burego”).
historycznej. Sam pomysł wrzuce-
XX wieku” znalazłem się w dziwnej
nadzieje związane z polskim rządem
Powiem szczerze, że nie widzę
To jednak nie przeszkadza Polakom
nia do jednego worka UPA, będącej
sytuacji.
raczej można między bajki włożyć.
jakiejś tragedii w ustawie o UPA i
pisać np. w Wikipedii o zbrodniach,
organizacją mocno dyskusyjną – dla
Swoim polskim kolegom muszę
innych organizacjach walczących
dokonanych przez niego na Biało-
większości Polaków jednoznacznie
wyjaśniać, że ten krok naszej władzy
z Niemcami i sowietami. Jednakże
rusinach w Zaleszanach i innych
zbrodniczą – i np. Grupy Helsińskiej,
ustawodawczej w żaden sposób nie
uważam, że uchwalenie jej, w dniu
wioskach. I to jest przykład odpowie-
która działała kilkadziesiąt lat później
jest skierowany przeciwko Polsce czy
wizyty polskiego prezydenta, jest
dzialnego podejścia do przeszłości.
jest wybiegiem dosyć kuriozalnym.
też Polakom. Przecież dziś nawet od
delikatnie mówiąc, mało trafionym
Tak, Polaków zginęło więcej, niż
Myślę, że Jurij Szuchewycz (prywat-
Swobody lub Prawego Sektora, za-
pomysłem. Nie jestem zwolennikiem
Ukraińców w okresie wydarzeń na
nie syn nieżyjącego Romana Szu-
równo podczas Rewolucji Godności,
prezydenta Komorowskiego, uwa-
Wołyniu. Na to jeszcze śp. Jacek Ku-
chewycza), który jeszcze niedawno
jak i dziś podczas wojny, nikt nie sły-
żam go za szkodnika i bardzo słabe-
roń zwracał uwagę. Ale dlaczego do
miał mocno rewindykacyjne poglą-
szał złego słowa o Polsce i Polakach.
go polityka, uwikłanego dodatkowo w
Dawid Wildstein
dziś nikomu nie wpadło do głowy, że
dy według Polski, a obecnie się od
Polacy dzielnie zachowywali się w
niejasne związki z WSI. Jednak czy
polski dziennikarz
nawet jeden zamordowany – to już
nich odżegnuje, mógł mieć jakieś
najtrudniejszych sytuacjach.
chcę tego, czy nie, za granicą repre-
i publicysta
tragedia?
zamiary antypolskie. Ostrze ustawy,
Z innej strony muszę dawać
zentuje on Polskę i w jakimś stopniu
Uchwała jest skandaliczna. Pol-
Musimy także zdawać sobie
według mnie, nie jest antypolskie,
do zrozumienia nie tylko Polakom,
też mnie.
ska powinna na to zareagować. Nie-
sprawę każdego razu kiedy podej-
jeżeli już to antyrosyjskie. Natomiast
ale też swoim ukraińskim kolegom,
To, że taka ustawa prędzej czy
mniej przypominam. To, że na płasz-
mujemy ten temat – po co to czyni-
wybór dnia uchwalenia, jest fatalny.
że uczczenie pamięci uczestników
później musiała zostać uchwalona
czyźnie polityki historycznej jesteśmy
my? Po to aby nienawiść przodków
Jest to poważny afront, który
ukraińskiego ruchu niepodległościo-
było widać już od pół roku. Po raz
skonfliktowani z Ukraińcami, nie zna-
nie przechodziła na potomków, czy
świadczy o całkowitym braku wyczu-
wego nie oznacza, że musimy zapo-
kolejny powtórzę za Tetianą Czorno-
czy, że w wymiarze geopolitycznym
aby jeszcze bardziej pokłócić Ukraiń-
cia ze strony polityków ukraińskich lub
mnieć czy też przemilczeć zbrodnie
woł: „Kiedy Polak patrzy na pomnik
nie mamy wspierać tego państwa,
ców i Polaków, żeby w końcu z tego
też celowej akcji części posłów, która
dokonane przez nich, w tym i UPA.
UPA, widzi zbrodniarzy, Ukrainiec
zaatakowanego przez groźny także
skorzystał „ktoś trzeci”?
zmanipulowała większość. Uważam,
I o tym także, chciałbym przypo-
widzi bohaterów”. I mimo, że myślę,
dla Polski imperializm rosyjski.