17

www.kuriergalicyjski.com * Kurier galicyjski * 30 kwietnia–14 maja 2015 nr 8 (228)

Fundacja Dziedzictwa Kulturowego:

ratowanie zabytków kultury polskiej poza granicami kraju

Zbliża się nowy sezon konserwatorski. Już w maju ruszą prace przy kolejnych

zabytkach. Jedną z polskich organizacji społecznych, czynnie zaangażowanych

w działalność konserwatorską na terenie Lwowa jest Fundacja Dziedzictwa Kultu-

rowego powołana pod koniec 2012 roku.

rzeźbiarza Antoniego Madeyskiego

w sprawozdaniu, że „prace restau-

JURIJ SMIRNOW

grób artystów polskich (Aleksandra

ratorsko-konserwatorskie w kościele

Gierymskiego, Wiktora Brodzkiego

św. Mikołaja są jednym z najwięk-

W marcu 2015 roku w Warszawie

i Jadwigi Bohdanowicz), nagrobki

szych wyzwań stojących przed Fun-

odbyła się konferencja sprawozdaw-

malarzy polskich Henryka Ciesz-

dacją. Ogrom zniszczeń i olbrzymi

cza, która podsumowała działalność

kowskiego i Aleksandra Stankie-

zakres koniecznych prac powodują,

Fundacji w latach 2013-2014. Jak

wicza, księdza kanonika Ludwika

że będzie to zadanie wieloletnie”. W

napisał prezes Fundacji dr Michał

Grabińskiego, powstańca listopado-

2013 roku prace prowadzono w na-

Laszczkowski: „obecnie działamy

wego, społecznika Józefa Onufrego

wie głównej oraz dwóch kaplicach

głównie poza granicami Kraju. Ra-

Korzeniowskiego.

bocznych. W kaplicy św. Dominika

tując cenne zabytki pokazujemy,

Na terenie Mołdowy został pod-

przy malowidłach pracował zespół

że polskie dziedzictwo narodowe

dany renowacji zespół dworsko-par-

pod kierunkiem dr Ewy Święckiej,

stanowi istotną część europejskiego

kowy „Vila Mindic”, dawna letnia rezy-

zaś w kaplicy Ukrzyżowanego Pana

dziedzictwa kulturowego”. Funda-

dencja szlacheckiej kresowej rodziny

Jezusa oraz przy tynkach i sztukate-

cja prowadziła szerokie działania w

o korzeniach ormiańskich Kajetana

riach w nawie głównej – zespół pod

zakresie prac konserwatorskich, in-

Ohanowicza. W granicach tego ma-

kierunkiem dr. hab. Janusza Smazy.

wentaryzacyjnych, naukowych i po-

Kolegiata Świętej Trójcy w Ołyce

jątku znajduje się również kaplica

W nawie głównej przy odtwarza-

pularyzatorskich. Część tych dzia-

rodowa Ohanowiczów.

niu kolorystyki warstw malarskich

łań prowadzono na terenie Lwowa

się przeprowadzić pierwsze prace

gródku (Białoruś). Obecny barokowy

Fundacja Dziedzictwa Kulturowe-

pracował zespół pod kierunkiem dr

i Ukrainy, o czym pisał „Kurier Gali-

ratunkowe, dzięki którym Kolegiacie

kościół powstał w latach 1719-1723

go prowadzi na cmentarzach również

Marii Podkowińskiej-Lulkiewicz. W

cyjski”. Fundacja Dziedzictwa Kultu-

nie grozi już katastrofa budowlana.

na miejscu wcześniejszej świątyni

prace inwentaryzacyjne, m.in. na

latach 2013-2014 zadanie realizo-

rowego działa w ścisłej współpracy

Koordynatorami prac w Ołyce byli

ufundowanej przez Wielkiego Księ-

Cmentarzu Łyczakowskim we Lwo-

z Ministerstwem Kultury i Dziedzic-

wane było dzięki środkom Ministra

dr Michał Laszczkowski oraz Aleksy

cia Litewskiego Witolda. Właśnie

wie, i na cmentarzach w dawnych Inf-

Spraw Zagranicznych przyznanych

twa Narodowego RP i ukraińskimi

Łoziński. Projekt wspierany był przez

w tym kościele dnia 12 lutego 1799

lantach Polskich (obecnie Łotwa). W

Towarzystwu Tradycji Akademickiej

władzami miejscowymi. Poza Ukra-

Konsulat Generalny RP w Łucku i fi-

roku został ochrzczony Adam Mic-

Inflantach udało się zinwentaryzować

w ramach konkursu „Współpraca

iną, Fundacja działa na Białorusi,

nansowany ze środków Ministerstwa

kiewicz. Fundacja Dziedzictwa Kul-

nagrobki na cmentarzach w trzech

z Polonią i Polakami za granicą”,

Łotwie, w Mołdawii i we Włoszech.

Spraw Zagranicznych i Ministerstwa

turowego w 2013 roku uczestniczyła

rejonach. Podczas kilku wyjazdów

a także dzięki środkom Ministra

Działalność Fundacji wspierają pol-

Kultury i Dziedzictwa Narodowego

w ostatnim etapie renowacji elewacji

dokonano wizji lokalnych na około

Kultury i Dziedzictwa Narodowego,

skie placówki dyplomatyczne w tych

RP.

kościoła. Zadanie realizowane było

300 cmentarzach i wykonano karty

wcześniej przez Towarzystwo Tra-

inwentarzowe ponad 1500 polskich

dycji Akademickiej, a rozpoczął je

nagrobków.

Oddział Warszawski Stowarzyszenia

Bardzo ważnymi w pracach Fun-

Wspólnota Polska.

dacji są działania naukowe i popu-

W kościele pw. Wniebowzięcia

laryzatorskie. W dniach 14-16 listo-

NMP w Przydrujsku (Łotwa) Funda-

pada 2012 roku Fundacja organizo-

cja Dziedzictwa Kulturowego prowa-

wała trzydniowy II Międzynarodowy

dziła prace badawcze pod kierunkiem

Kongres Naukowy „Stan badań nad

konserwatora Tomasza Dziurawca,

wielokulturowym dziedzictwem daw-

który zajmował się konserwacją

nej Rzeczypospolitej”. W kongresie

polichromii w katedrze lwowskiej.

wzięło udział ponad 100 uczestników,

W kościele tym zachowały się cie-

którzy wygłosili ponad 80 referatów.

kawe XVIII-wieczne malowidła ilu-

Obecni byli naukowcy z Polski, Litwy,

zjonistyczne. W następnych latach

Łotwy, Szwecji, Białorusi, Ukrainy i

Fundacja planuje przeprowadzenie

Włoch. Efektem obrad kongresu było

pełnej ich konserwacji.

trzytomowe wydawnictwo pokongre-

Fundacja Dziedzictwa Kulturo-

sowe, w którym znalazło się przeszło

wego prowadziła również konser-

70 artykułów naukowych. W 2012

wację nagrobków na cmentarzach

roku wydano prace Michała Żółtow-

w różnych krajach Europy. Groby

skiego „Zbiory Biblioteki Pruskiej w

znanych Polaków znajdują się w wie-

Polsce. Studium przypadku”. W ra-

lu miejscach. W latach 2013-2014

mach działań promujących polskie

takie prace konserwatorskie prowa-

dziedzictwo kulturowe za granicą

dzono na cmentarzu Łyczakowskim

Fundacja była producentem dwóch

we Lwowie, na cmentarzu Campo

filmów dokumentalnych poświęco-

Verano w Rzymie, na cmentarzu w

nych Kolegiacie św. Wawrzyńca w

Brześciu (Białoruś), na cmentarzu w

Żółkwi (obwód lwowski) oraz Kole-

Patmali (Łotwa). Na przykład, na tym

giacie Świętej Trójcy w Ołyce. Oba

ostatnim odnowiono cenne nagrobki

Kościół św. Mikołaja w Kamieńcu Podolskim

filmy, których premiery odbędą się

znanej rodziny Platerów-Zyberków.

krajach, mianowicie prezes Laszcz-

przyznanych Fundacji w ramach

W Kutach (obecnie obwód iwa-

w 2015 roku, wyreżyserował Artur

Na cmentarzu w Rzymie odnowiono

kowski złożył na konferencji podzię-

Programu „Dziedzictwo Kulturo-

nofrankiwski) w 2014 roku w koście-

Jaworski.

zaprojektowany przez znakomitego

kowania „Ambasadom RP w Kiszy-

we”.

le pw. Serca Pana Jezusa Fundacja

Rozwiń z nami skrzydła!

niowie, Rydze i Rzymie, Konsulatom

W Ołyce na Wołyniu w latach

Dziedzictwa Kulturowego wspólnie z

Generalnym RP w Łucku, Lwowie,

2013-2014 prace prowadzono w Ko-

Towarzystwem Tradycji Akademickiej

Winnicy i Brześciu oraz Instytutowi

legiacie pw. Świętej Trójcy ufundowa-

podjęły się dokończenia przerwanych

W każdą sobotę, Lwowski Klub

Polskiemu w Rzymie”.

nej przez Stanisława Albrechta Ra-

przed laty prac konserwatorskich.

Młodych Artystów „Skrzydła” zdra-

Na terenie Ukrainy prace kon-

dziwiłła i wybudowanej w pierwszej

Zadanie obejmowało naprawę uszko-

dza tajniki rysunku, malarstwa i gra-

serwatorskie prowadzone są w Ka-

dzonych ścian zewnętrznych oraz

połowie XVII wieku. Jest to unikatowy

fiki. Zapraszamy do galerii „Własna

mieńcu Podolskim, Ołyce, Kutach i

rekonstrukcję malowideł na północnej

zabytek z okresu baroku na terenach

Strzecha” przy Lwowskim Towa-

niektórych innych miejscowościach.

ścianie kościoła od łuku tęczowego

dawnej Rzeczypospolitej, zabytek

rzystwie Przyjaciół Sztuk Pięknych

W Kamieńcu Podolskim trwają pra-

do pierwszego przęsła. Zadanie re-

najwyższej klasy europejskiej. W

wszystkie zainteresowane dzieci.

ce w podominikańskim kościele pw.

alizował zespół konserwatorów pod

kościele znajdują się również cenne

Zajęcia odbywają się w

św. Mikołaja, zabytku architektury i

kierownictwem Kazimierza Patejuka.

nagrobki rodziny Radziwiłłów. Nieste-

godzinach od 11:00 do 12:00,

historii z początku XVII wieku, prze-

Ten sam zespół konserwato-

ty stan kościoła jest katastrofalny. W

przy ul. Rylejewa 9/6. Czeka-

budowanego w połowie wieku XVIII.

rów prowadził prace w kościele pw.

2013 roku Fundacja prowadziła pra-

Prezes Michał Laszczkowski napisał

ce badawcze, zaś w 2014 roku udało

Przemienienia Pańskiego w Nowo-

my na Ciebie!