21

www.kuriergalicyjski.com * Kurier galicyjski * 30 kwietnia–14 maja 2015 nr 8 (228)

Mariusz Olbromski

się 100 razy. Przyczyny były różne,

a dla mnie Jamala jest wzorcem

chociaż główną na pewno była ta,

jakościowej, perfekcyjnej pracy oraz

że Lwów jest miastem komfortowym

potwierdzeniem tego, że Tatarzy

i władze miasta zachęcały do przy-

Krymscy mogą zaproponować światu

o Janie Pawle II

jazdu. Lwów jest większym miastem

produkt wysokiej klasy. Jesteśmy or-

położonym blisko granicy, to daje

ganizatorami spotkania Jamaly z lwo-

większe możliwości adaptacji.

wianami i przesiedleńcami. Dla nas

jest ważne, żeby jedni i drudzy mogli

Turystyczny Krym padł.

przebywać ze sobą, dlatego ciągle

A gros mieszkańców z tego

19 kwietnia w siedzibie Polskiego Teatru Ludowego we Lwowie odbyła się prezen-

organizujemy takie spotkania, gdzie

właśnie żyło. Pewnie spora

tacja książki Mariusza Olbromskiego „Dwa skrzydła nadziei”, w której w sposób po-

ludzie mogą się zapoznać.

część osiadłych obecnie we

etycki autor daje świadectwo pielgrzymek św. Jana Pawła II na tereny archidiecezji

Chcemy zorganizować wielki fe-

Lwowie Tatarów wcześniej

stiwal przesiedleńców i lwowian we

pracowała właśnie w branży

lwowsko-lubaczowskiej: do Lubaczowa w 1991 roku i do Lwowa w 2001 roku.

Lwowie. Kontynuujemy organizację

turystycznej. Czym zajęli się

imprez kulturowych, na przykład pod-

we Lwowie?

Rzeczywiście, Krym, wcześniej

czas Dni Lwowa w Krakowie w tym

turystyczny, obecnie bardzo szybko

roku zostanie przedstawiony program

jest przekształcany na terytorium

krymskotatarski, który przygotowy-

zmilitaryzowane, gdzie ciągle przy-

wany jest wspólnie przez muzyków

bywa dużo nowej wojskowej tech-

tatarskich i ukraińskich.

niki z Rosji. Wielu z przesiedleńców

Jak we Lwowie wygląda

wcześniej obsługiwali turystów na

obecnie kwestia zachowania

Krymie. To umieją najlepiej, więc we

religii przez Tatarów Krym-

Lwowie i okolicach też starają się albo

skich?

otwierać knajpki, albo gotują w domu

We Lwowie zorganizowała się

na zamówienie. Inni najęli się do już

grupa wierzących Krymskich Tata-

istniejących placówek.

rów. Mają oni lokal, gdzie niektóre

potrzeby religijne są realizowane –

Jak ludzie przeżywają

można odprawić namaz i inne wspól-

zmiany związane z przesie-

ne modlitwy. Ale taki stan rzeczy

dlaniem?

nie może trwać długo. Jest pomysł

i są obecnie prowadzone rozmowy

o budowie domu modlitewnego we

Lwowie, do którego mogliby przycho-

dzić tak muzułmanie, jak wyznawcy

innych religii, musi to być placówka

dialogu między religiami. Musimy bu-

rzyć stereotypy, musimy miejscowym

Mariusz Olbromski (od lewej), Jadwiga Pechaty, Zbigniew Chrzanowski, abp Mieczysław

mieszkańcom wyjaśniać, kim są mu-

Mokrzycki

zułmanie, a także musimy rozmawiać

organizowałem wizytę Ojca Świętego

wydania, a w szczególności Krysty-

KRZYSZTOF SZYMAŃSKI

z władzami.

nie Grzegockiej, która opracowała

w Lubaczowie, a lubaczowski KIK

tekst i zdjęcie

Jak wyglądają kontakty z

tworzył komitet organizacyjny tej wi-

wydanie od strony graficznej i zapro-

innymi mniejszościami na-

Esmigul Ozenbash

jektowała okładkę książki.

Jak napisał w przedmowie do

zyty. Wówczas wielu pielgrzymów

rodowymi we Lwowie?

Lwowska prezentacja książki

ze Lwowa przybyło na spotkanie z

tego wydania prof. Zenon Błądek:

Jesteśmy otwarci absolutnie wo-

Ludzie adaptują się różnie. Są

papieżem. Dla wszystkich nas było to

„Dwa skrzydła nadziei” nie jest jej

„W tej poetyckiej opowieści wierni z

bec wszystkich. Kiedy zaczynaliśmy

pewne problemy, były one rok temu,

pierwszą. Autor prezentował ją już

Lubaczowa i ze Lwowa mogą spo-

wielkie, radosne, cudowne przeżycie.

projekt Krym SOS, pomagaliśmy nie

są też teraz. Największe dla wszyst-

na wielu spotkaniach w Polsce, w

Ta książka jest poetyckim wo-

tkać się z tym, co stało się ich udzia-

tylko Tatarom Krymskim, ale rów-

kich przesiedleńców problemy wią-

tym ostatnio na Targach Książki w

łem w 1991 roku w Lubaczowie i w

tum wdzięczności Janowi Pawłowi

nież wszystkim uchodźcom z Krymu

żą się ze znalezieniem miejsca

II za dar nawiedzenie archidiecezji

Arkadach Kubickiego w Warszawie,

2001 roku we Lwowie i co było da-

niezależnie od narodowości. W tej

zamieszkania i zatrudnienia. Dla

czy za granicą – w Paryżu.

lwowskiej. „Dwa skrzydła nadziei” –

rem Opatrzności Bożej dla tak bar-

chwili pomagamy przesiedleńcom ze

Tatarów Krymskich ważne jest za-

dzo doświadczonego Kościoła”.

tak symbolicznie nazwałem te dwie

Jako jedyny element dekoracyj-

wschodu Ukrainy. Pomoc jest rzeczą

gadnienie związane z zachowaniem

ny na scenie umieszczony był plakat

pielgrzymki Ojca Świętego do miejsc

Spotkanie z Mariuszem Olbrom-

bardzo uniwersalną, nie zna naro-

identyfikacji kulturowej – języka, kul-

sztuki Karola Wojtyły „Przed sklepem

skim w sali Domu Nauczyciela za-

dobrze mu znanych chociażby przez

dowości czy religii. My chcemy być

tury, religii. Dlatego organizacja Krym

postacie ks. abp Eugeniusza Bazia-

jubilera”, którą Polski Teatr Ludowy

szczycił swoją obecnością abp Mie-

otwarci i zrozumiani we Lwowie.

SOS skupia się na tym by prawidło-

ka i kardynała Mariana Jaworskiego.

przedstawił w przededniu wizyty

czysław Mokrzycki i konsul Marian

wo integrować Tatarów Krymskich,

Z jakiego miasta na Kry-

Orlikowski. Autor znany jest dobrze

„Dwa skrzydła” to są skrzydła, które

Jana Pawła II w Lubaczowie. Jest

nie pozwolić im się zasymilować i

mie Pan pochodzi i jak w

to plakat szczególny, bo papież zło-

unoszą nas ku Bogu dzięki Ojcu

czytelnikom Kuriera Galicyjskiego, bo

pomóc im w zachowaniu tożsamości

świetle nasilających się re-

żył ma nim swój podpis. Wypowiedź

jego poezja często gości na naszych

Świętemu, dzięki jego miłości.

w okresie okupacji macierzystego

presji funkcjonuje Pana ro-

„Poemat jednej nocy” powstał

Mariusza Olbromskiego była ilustro-

łamach. Autor postanowił przedsta-

kraju. Organizujemy różnego rodzaju

dzina?

wana fragmentami jego poezji w wy-

faktycznie w czasie jednej nocy po

wić czytelnikowi swoje dwa poematy

Moje rodzinne miasto to Saki na

spotkania – są to lekcje języka krym-

„Rozważania lubaczowskie” i „Poemat

mojej pielgrzymce do Lwowa na

konaniu Zbigniewa Chrzanowskiego

zachodzie półwyspu Krymskiego. Za

skotatarskiego, są też spotkania, na

i Jadwigi Pechaty.

jednej nocy”, w których przez pryzmat

spotkanie z papieżem – kontynuował

pośrednictwem internetu rozmawiam

których znani Tatarzy Krymscy opo-

Na zakończenie spotkanie w

własnych przeżyć w piękny poetycki

Mariusz Olbromski. – Jeszcze za ży-

codziennie z aktywistami, z rodziną i

wiadają o sobie, o historii, o Krymie.

cie Jana Pawła II przesłałem go do

imieniu zebranych autorowi podzię-

sposób opisał wrażenia z wizyt Ojca

z przyjaciółmi, których większość po-

We wszystkich imprezach mogą też

kował abp Mieczysław Mokrzycki,

Watykanu i doczekałem się osobiste-

Świętego, których był świadkiem i an-

została właśnie tam. Od pierwszych

uczestniczyć Lwowienie.

gażował się w ich organizację.

go podziękowania od Ojca Świętego

który podkreślił: „Jestem wdzięczny

dni kwietnia zaczęła się jedna z naj-

Jamala jest jedną z naj-

panu Mariuszowi Olbromskiemu za

Zebranych powitał reżyser Zbi-

za te strofy. Nic piękniejszego mnie,

mocniejszych fal represji – utraciły

bardziej znanych postaci

to, że zechciał przekazać nam swoje

gniew Chrzanowski, zapoznał z

autora, poetę, nie mogło spotkać.

możliwość nadawania największy ka-

wśród przedstawicieli naro-

„Rozważanie Lubaczowskie” – to jest

refleksje w formie poezji z wizyt Ojca

dorobkiem Mariusza Olbromskiego

nał telewizyjny ATR, kanał dla dzieci

du krymskotatarskiego, stąd

Świętego w Lubaczowie i we Lwowie.

poemat, który powstał przed rokiem

i przekazał mu słowo. Autor książki

Lale i inne media Tatarów Krymskich.

też to spotkanie zebrało spo-

przedstawił zebranym powód po-

na podstawie refleksji sprzed ponad

Wiele ukazało się już książek o tych

Wszyscy bardzo to przeżywają.

ro uczestników?

wydarzeniach. Ta jednak przedstawia

wstania tych dwóch poematów:

20 lat, które minęły od spotkania z

Tak, Jamala jest jedną z najbar-

Proszę przekazać im na-

swoje osobiste wrażenie i odczucia

- W książce przedstawiłem re-

papieżem w Lubaczowie.

dziej znanych Tatarek Krymskich,

sze wsparcie.

Mariusz Olbromski podkreślił, że

wyłożone w pięknej poetyckiej formie.

fleksje wiernego diecezji lwowskiej,

Im więcej powstaje takich książek,

włączył do książki w części drugiej

bo urodziłem się w Lubaczowie i czu-

ję się z tą diecezją w sposób szcze-

cykl poezji pod wspólnym tytułem

tym więcej powstaje takich doku-

mentów, które podkreślają i utrwalają

gólny związany przez całe moje ży-

„Witraże”, a poświęcone są one wier-

szom, które powstawały podczas wę-

życie i działalność Ojca Świętego.

cie, życie moich rodziców i przodków

– podkreślił Mariusz Olbromski. – Z

drówek po Lwowie, Podolu, Wołyniu,

Jesteśmy bardzo wdzięczni autorowi

tą archidiecezją czuję się też zwią-

po Dniestrze. Książka jest bogato

za wzbogacenie w taki sposób nie

zany przez swoją działalność, bo w

ilustrowana w zdjęcia archiwalne z

tylko historii jednego i drugiego kraju,

ale przede wszystkim historii Kościo-

latach 80. powstał w Lubaczowie

diecezji lubaczowskiej, przemyskiej,

osobiste zdjęcia autora i zdjęcie

ła, historii archidiecezji lwowskiej. Ta

Klub Inteligencji Katolickiej, który w

tamtych trudnych czasach działał na

innych fotografików, najtrafniej ilu-

książka jest wspaniałym źródłem dla

następnych pokoleń i powinna wzbo-

strujące poszczególne wiersze. Na

rzecz diecezji lwowskiej, organizował

spotkania, prelekcje historyczne i

zakończenie autor wyraził podzięko-

gacić nasze biblioteki, bo przekazuje

prawdę rzeczywistą” – zaznaczył abp

kulturalne. Jako dyrektor wojewódz-

wania wszystkim, którzy przyczynili

Mieczysław Mokrzycki.

się do powstania tego wspaniałego

kiego Wydziału Kultury w Przemyślu