11

www.kuriergalicyjski.com * Kurier Galicyjski * 15–28 maja 2015 nr 9 (229)

U pOLAKóW NA BUKOWiNiE

W dniach 22-24 kwietnia w obwodzie czerniowieckim obchodzono Dzień Polonii i Polaków za Granicą.

Święto zorganizował Konsulat Generalny RP w Winnicy wspólnie z Towarzystwem Kultury Polskiej im.

Adama Mickiewicza w Czerniowcach. Podczas obchodów WOJCIECH JANKOWSKI rozmawiał o kultywo-

waniu polskich tradycji z MARIĄ MALICKĄ i REGINĄ KAŁUSKĄ.

Nazywają nas dinozaurami

do przodu i wiele słów się zmieniło:

REGINA KAŁUSKA jest dyrek-

samochód z rosyjska nazywany jest

torem szkoły podstawowej w Starej

maszyną, a pralka to pralna. Więk-

Hucie na Bukowinie, kierownikiem

szość słów technicznych jest zapo-

zespołu „Dolinianka”. Stara Huta

życzonych.

była również na trasie polskiej dele-

gacji w czasie obchodów Dnia Po-

Czy są też słowa rumuń-

lonii i Polaków za Granicą. W miej-

skie?

Mamy też i rumuńskie słowa,

scowej szkole podstawowej odbył

np. gata czyli koniec. Przyjęło się,

się koncert zespołu „Dolinianka”. Po

bo łatwiej je powiedzieć. Dużo takich

występie, szkole przekazano popier-

słów używanych jest na co dzień.

sie Ignacego Jana Paderewskiego.

Jak rozmawiają ludzie

na co dzień na ulicy?

W Pani szkole dzieci są

U nas w Starej Hucie ludzie

uczone też języka polskie-

rozmawiają tylko gwarą. Jeżeli są

go?

to rodziny mieszane, to wtedy same

Tak. Jest to szkoła ukraińska z

decydują w jakim języku będą roz-

językiem wykładowym ukraińskim.

mawiać. W szkole dzieci między

Mamy też specjalny program, we-

sobą rozmawiają po polsku, właści-

dług którego pracujemy. Ten pro-

Regina Kałuska z zespołem „Dolinianka”

wie tą polską gwarą, która przetrwa-

gram przewiduje nauczanie języka

ła tu 200 lat.

polskiego jako języka mniejszości

Natomiast są dzieci, które są

Pierwsi Polacy dotarli w okolice

– tym się szczycimy. Często nazy-

narodowej.

pilne, mają sukcesy. Uczeń z naszej

Starej Huty w 1803 roku podczas

wają nas „dinozaurami” i pytają „jak

Czy dzieci lubią uczyć

szkoły dwukrotnie brał udział w kon-

wędrówki za chlebem. Ponieważ

żeście się tu zagubili na tej Bukowi-

się literackiej polszczyzny?

Ile jest godzin języka

Dzieci chyba w ogóle nie lubią

kursie „Znasz-li ten kraj?” i dwukrotnie

była tu huta szkła, była praca, wiec

nie?”. W Polsce Polacy na Ukrainie

polskiego?

się uczyć (śmiech), szczególnie tu

Mamy 18,5 godziny języka pol-

zajął drugie miejsce. Nasza uczenni-

górale zaczęli masowo tu przyjeż-

kojarzą się głownie ze Lwowem i

w Starej Hucie, bo widzą państwo

skiego tygodniowo.

ca z trzeciej klasy dobrze recytuje

dżać. Pracowali przy wyrębie lasów

okolicami, ale mało kto wie, że tu na

jaką mamy tu przyrodę. W lecie

wiersze, bierze udział w konkursach

i wypalaniu drewna na węgiel. Od

Bukowinie mieszkają polscy górale.

Czy lokalna gwara różni

dzieci wypasają krowy i jest przy

recytatorskich. Trójka naszych absol-

tamtej pory minęło ponad 200 lat.

Jednak za sprawą programów w

się od języka literackiego?

tym dużo zabawy i radości. Oczywi-

wentów studiuje w Polsce.

Różni się. Minęło ponad 200

Jest to bardzo długi okres i to, że

polskiej telewizji coraz więcej ludzi

ście, że wolą iść w góry niż siedzieć

lat od chwili, gdy przybyliśmy tu na

nasza gwara i tradycje przetrwały,

wie, że tu jesteśmy.

Czy mogła by pani przy-

w szkole.

Bukowinę. Wiadomo, że życie idzie

przetrwała nasza wiara katolicka

bliżyć historię Starej Huty?

kg

Wianeczek”, zespół górali bukowińskich, ma już 25 lat!

wialiśmy,  graliśmy,  śpiewaliśmy

MARIA MALICKA jest kierow-

Te pieśni, które mamy w repertu-

przez cały czas. Jechaliśmy do

nikiem folklorystycznego zespołu

arze przekazali nam nasi rodzice,

swoich rodzin, poznawaliśmy krew-

Górali Czadeckich „Wianeczek” z

którzy w tym duchu nas wychowali.

nych, z którymi przez lata byliśmy

Piotrowiec Dolnych, zespół prowa-

Jak ważnym miejscem

rozłączeni.

dzi od 25 lat. Jej działalność została

w historii „Wianeczka” była

Chcę z całego serca podzięko-

uhonorowana przez ambasadora

Polska?

wać organizatorom, jego założy-

Henryka Litwina srebrnym numi-

Jeździliśmy do wielu krajów:

cielowi śp. Kazimierzowi Feleszce,

zmatem „Szczęśliwość Rajska”. Wy-

Polski, Rumunii, Czech, Węgier,

urodzonemu na Bukowinie – tak

mieniony w wywiadzie prof. slawi-

Niemiec, ale Spotkania Bukowińskie

od 1991 roku są w stałym naszym

ukochał tę ziemię, nas górali, nas

styki Kazimierz Feleszko był wielkim

programie. Rok rocznie zawsze je-

Bukowińczyków. Chcę też podzięko-

propagatorem Bukowiny w Polsce,

steśmy na festiwalu. Jastrowie i Pio-

wać organizatorowi, który troszczy

pomysłodawcą konferencji nauko-

trowce są jakby połączone mostem,

się o nas panu Zbigniewowi Kowal-

wych znawców Bukowiny. Zbigniew

mostem rodzinnym. Te spotkania są

skiemu. Zachwycamy się jego pracą

Kowalski powołał do życia i jest

nie do zapomnienia. Na pierwszych

i podziwiamy to, co dla nas robi.

dyrektorem festiwalu Bukowińskie

festiwalach nie było nocy – rozma-

Spotkania. W trakcie obchodzonych

kg

w kwietniu Dni Polonii i Polaków za

Maria Malicka (od lewej) z zespołem „Wianeczek”

Granicą, odwiedziliśmy Piotrowce

pOLSKi ZESpół piEŚNi i TAńCA

rzy po wojnie wyjechali z Piotrowiec

okresie mieliśmy ponad 200 wystę-

Dolne, gdzie działa „Wianeczek”.

i osiedlili się w Jastrowiu na północy

pów, około 100 wyjazdów za grani-

LWOWiACy”

Polski. Z tymi tańcami i pieśniami

cę, wyjazdy po Ukrainie. Na począt-

Kiedy  powstał  zespół

przyjechali do nas. Tak bardzo nas

ku naszej działalności chcieliśmy

„Wianeczek”?

ZAPRASZA

to zachwyciło, że te pieśni i tańce, z

odnowić stroje, a nie mieliśmy na-

Zespół powstał w 1991 roku.

do Studium Tańców Polskich,

którymi wyrośliśmy, które słyszeliśmy

wet odpowiednich materiałów. Zbie-

Obecnie obchodzimy swoje ćwierć-

założonego

od kołyski, z którymi żyliśmy każde-

raliśmy po domach prześcieradła i z

wiecze.

przy PZPiT „LWOWIACY”,

go dnia, przywieźli nam z powrotem.

nich szyliśmy nasze bluzki. Dziś już

I dziś ambasador Rze-

Było to dla nas niezwykłe wydarzenie

mamy lepsze stroje, bardziej orygi-

czypospolitej  uhonorował

dzieci i młodzież w grupach wiekowych

i postanowiliśmy, że my też będzie-

nalne. Kiedyś różnie bywało.

zespół?

5–8 lat, 8–12 lat, 12–15 lat

my śpiewać. W ciągu czterech mie-

Dziś z rąk ambasadora RP Hen-

Dwadzieścia pięć lat to

oraz do starszej grupy zespołu

sięcy powstał zespół, który istnieje

ryka Litwina otrzymaliśmy pamiątko-

przecież całe pokolenie wy-

Próby zespołu odbywają się w szkole nr 10 we wtorki i czwartki, w godzi-

do dziś.

wy numizmat.

chowane w zespole.

nach od 18:00 do 21:00. Zgłoszenia przyjmujemy podczas prób zespołu lub

W zespole przez ten czas śpie-

Mówiła pani też o trud-

Dwadzieścia pięć lat – to

na telefon: 0-677-982-315 bądź: 233-05-70, a także udzielamy fachowych

wało ponad 150 osób. Dziś już

nych chwilach w działalno-

szmat czasu.

rad w dziedzinie polskiego tańca i strojów ludowych.

wielu z nich nie ma. Coraz więcej

Zespół powstał na początku lat

ści zespołu?

Dziś napłynęły wspomnienia.

młodzieży włączamy, wychowujemy

90. XX wieku, gdy było u nas bar-

prezes LMDMSO Stanisław Durys,

I przyjemne, i te ciężkie, bo trzeba

ich, uczymy patriotyzmu, naszych

dzo trudno. Zaczęło się od tego, że

kierownik artystyczny PZPiT „Lwowiacy”

było się cofnąć o te 25 lat. W tym

tradycji, języka, naszego folkloru.

przyjechali do nas nasi rodacy, któ-