4

Przegląd wydarzeń

29 maja–15 czerwca 2015 nr 10 (230) * Kurier galicyjski * www.kuriergalicyjski.com

PIŁSUDSKI I PETLURA NA KIJOWSKIM MAJDANIE

7 maja 1920 r. do kijowa wkroczyły oddziały Wojska Polskiego i ukraińskiej repu-

bliki ludowej. Był to rezultat ofensywy podjętej w efekcie podpisanego w kwiet-

niu tegoż roku paktu, który przeszedł do historii pod nazwą „sojusz Piłsudski

– Petlura”. sojusz zakładał wspólną akcję wojskową w obronie niepodległej ukra-

iny, w przyszłości sprzymierzonej strategicznie z Polską.

tego mieszkańca Kijowa, który w pół

MArCin rOMer

wieku po tych wydarzeniach pisał:

„Byłem Polakiem, człowiekiem,

W 95. rocznicę wyzwolenia Ki-

któremu ufała Polska. Byłem Po-

jowa spod okupacji bolszewickiej, w

lakiem ukraińskim wiceministrem,

centrum Kijowa, pod „Polską Bramą”

człowiekiem, któremu ufała Ukraina.

na Majdanie Niepodległości, odsło-

Nie byłem narzędziem polskim w rzą-

nięta została wystawa „Za waszą i

dzie ukraińskim. Nie byłem agentem

naszą wolność” opowiadająca o tych

czy wtyczką. Polska mi ufała i w nie

wydarzeniach. Szesnaście dwuję-

mniejszym stopniu ufała mi Ukraina.

zycznych plansz, unikalne zdjęcia,

I tu i tam byłem sobą, przy czym jed-

mapy, opis wydarzeń w dwóch języ-

nocześnie były we mnie dwa światy,

kach – po polsku i po ukraińsku. I to

które patrzyły siebie w oczy z zaufa-

wszystko w tak wyjątkowym miejscu!

niem. Jak wtedy mówiłem, byłem

Na otwarcie wystawy przybyli przed-

człowiekiem, któremu mogły ufać

stawiciele polskiej ambasady, ukraiń-

oba narody. To określało całą sprawę

scy parlamentarzyści, reprezentanci

i ja dobrze czułem się w takiej sytu-

władz ukraińskiego i polskiego IPN, a

acji. Patriotyzm Polski i patriotyzm

także miejscowi Polacy.

Ukrainy były jednym całym”.

Jej organizatorami byli: Fundacja

polsko-ukraińskiej, Polaków i Ukraiń-

tu kolegom obchodziliśmy nie tylko

polscy żołnierze zostali uczczeni tu,

Henryk Józewski, patriota polski

„Wolność i Demokracja”, telewizja

ców, można widzieć przyszłość i sta-

9 maja, ale i 8 maja, jako Dzień Po-

na centralnym placu Kijowa.

i ukraiński wskazał drogę, którą po-

espresso.tv, „Kurier Galicyjski”, który

bilność obu naszych krajów. Mamy

jednania. To zbliża nas do Europy. W

szli Polacy na Ukrainie i dziś. Tu na

dostarczył kontent wystawy oraz fir-

nadzieję, że przez przybliżenie tych

Polsce Dzień Zwycięstwa też obcho-

rAFAŁ WOlski

tym placu, w tym miejscu, na scenie

ma Plastics.ua, której właściciel, pol-

wydarzeń, przez przybliżenie współ-

dzony jest 8 maja. Powinniśmy też

konsul generalny rP

Majdanu, stali liczni przedstawiciele

ski biznesmen Ireneusz Derek, nie

pracy i politycznej, i wojskowej, i go-

pamiętać, że 25 lat wcześniej, w tych

w Kijowie

mniejszości polskiej, którzy są tu i

raz już wspierał podobne inicjatywy.

spodarczej Polski i Ukrainy sprzed

samych majowych dniach, w czasie

Dziś obchodzimy 95 rocznicę wy-

dziś. W Niebiańskiej Sotni mamy

Szczególne podziękowania należą

95 lat, przykładamy małą cegiełkę

walki Ukrainy o niezależność na po-

zwolenia Kijowa przez wojska Ukra-

też dwóch naszych bohaterów – Po-

się polskiemu chórowi z Chmielnic-

do budowania dobrych relacji polsko-

czątku XX wieku, wspólne oddziały

ińskiej Republiki Ludowej i Wojsko

laków z Chmielnickiego i Żmerynki.

kiego (d. Płoskirów) na Podolu, który

ukraińskich.

wojsk polsko-ukraińskich wyzwoliły

Polskie spod okupacji bolszewickiej,

Dziś na wschodzie Ukrainy w armii

uświetnił uroczystość swoim wystę-

Kijów. Było to nie pierwsze nasze po-

która zniszczyła to miasto, jakim pa-

ukraińskiej walczą obywatele ukra-

pem.

jednanie i nie pierwsze nasze wspól-

miętali go Ukraińcy i Polacy, wszyscy

MYkOŁA kniAŻYCki

ińscy polskiego pochodzenia i bro-

Wystawę będzie można oglądać

ne wojsko. Mamy wielką wspólną

mieszkańcy sprzed I wojny światowej.

deputowany,

nią swojej wspólnej ojczyzny. Jest

do 6 czerwca 2015 roku.

historię. Nasze wojska brały Moskwę

Mogą tu państwo przeczytać tekst

przewodniczący komitetu

to wszystko spuścizną tego polsko-

Poniżej zamieszczamy frag-

i broniły tych ziem. Ale ten ostatni akt,

odezwy, z którą zwrócił się naczelnik

kultury rady najwyższej

ukraińskiego sojuszu z 1920 roku.

menty wystąpień podczas otwarcia

dzięki mądrości przywódców obu na-

państwa Polskiego, marszałek Józef

ukrainy

Niestety, jak tu mówiono, ten

wystawy.

Dziś stawiamy kolejny symbo-

rodów – Piłsudskiego i Petlury – dzię-

Piłsudski do mieszkańców Ukrainy.

projekt nie mógł zakończyć się po-

liczny krok. Otwieramy wspaniałą

ki ich odwadze i dalekowzroczności,

Pozwolą państwo, że zacytuje krótki

wodzeniem, ale bez URL nie było by

wystawę w symbolicznym dla nas

po raz pierwszy zaświadczył fakt

fragment tego tekstu:

MiCHAŁ dWOrCzYk

dziś wolnej Ukrainy z jej urzędami,

wszystkich miejscu, tu w sercu Ki-

równoprawnego zjednoczenia obu

„Ludności ziem tych czynię wiado-

prezes Fundacji „Wolność

instytucjami, z jej symboliką pań-

jowa, na Majdanie. Tu właśnie na-

państw. Były to dwa narody, które się

mym, że wojska polskie usuną z tere-

i Demokracja”

stwową, która ciągnie się z czasów

Pretekstem do otwarcia tej wy-

rodziła się ukraińska demokracja.

nawzajem wspierały: Polacy wspie-

nów, przez naród ukraiński zamiesz-

atamana Symona Petlury i niezależ-

stawy jest 95 rocznica wyzwolenia

Ta ukraińska demokracja, jestem o

rali Ukraińców tu, a później Ukraińcy

kałych, obcych najeźdźców, przeciw-

nej URL.

Kijowa spod okupacji bolszewickiej

tym absolutnie przekonany, nie była-

wspierali Polaków podczas obrony

ko którym lud ukraiński powstawał z

Jest to dobra tradycja, do któ-

przez wojska Atamana Głównego

by możliwa bez pomocy Polski, która

Warszawy.

orężem w ręku, broniąc swych sadyb

rej dziś nawiązujemy w naszych

przed gwałtem, rozbojem i grabieżą.

obecnych stosunkach polsko-ukra-

Wojska polskie pozostaną na Ukra-

ińskich.

inie przez czas potrzebny po to, by

Jestem przekonany, że dzisiej-

władze na ziemiach tych mógł objąć

sza wystawa pomoże powrócić do

prawy rząd ukraiński. Z chwilą, gdy

wspólnej pamięci w dzisiejszym Ki-

rząd narodowy Rzeczypospolitej

jowie i dzisiejszej Ukrainie do tego,

Ukraińskiej powoła do życia władze

że nasz sojusz jest dawny, że nasz

państwowe, gdy na rubieży staną

sojusz był pomyślny i dziś po prawie

zastępy zbrojne ludu ukraińskiego,

100 latach znajduje on swoją konty-

zdolne uchronić kraj ten przed no-

nuację w tych słowach naczelnika

wym najazdem, a wolny naród sam

państwa polskiego, które państwu

o losach swoich stanowić będzie

zacytowałem. (…)

mocen – żołnierz polski powróci w

Jako absolwent Uniwersytetu

granice Rzeczypospolitej Polskiej,

Warszawskiego, muszę tu zazna-

spełniwszy szczytne zadanie walki

czyć, że co roku w listopadzie na mo-

o wolność ludów. (…)

giłach żołnierzy Ukraińskich na war-

Wierzę, że naród ukraiński wytę-

szawskim cmentarzu prawosławnym

ży wszystkie siły, by z pomocą Rze-

świeciliśmy znicze od dawna i dziś

czypospolitej Polskiej wywalczyć

czynią tak obecni studenci tej uczel-

wolność własną i zapewnić żyznym

ni. Szczególnie na takich mogiłach

ziemiom swej ojczyzny szczęście i

jak generała marka Bezruczki.

dobrobyt, któremi cieszyć się będzie

po powrocie do pracy i pokoju”.

Symona Petlury i Naczelnego Wo-

jako pierwsza uznała naszą nieza-

Mam nadzieję, że wszystko to,

(…) Myślę, że słowa odezwy,

WOŁOdYMYr WiATrOWYCz

dza Józefa Piłsudskiego. Ale jest to

leżność, jako pierwsza najszerzej

co przeżyliśmy, dało nam wspaniałą

które zacytowałem, są niezwykle ak-

prezes iPn, ukraina

Tak stało się, że w tych dniach

tylko pretekst, bo wystawa mówi o

poparła przemiany demokratyczne,

szczepionkę przeciwko wszelkiemu

tualne i dziś. Należy tu wspomnieć,

odbywa się kilka polsko-ukraińskich

czymś więcej – mówi o politycznej i

która obecnie jest głównym adwoka-

złu w naszej historii i dobry przykład

że prawie równo przed 95 laty został

imprez. Wczoraj otwieraliśmy wysta-

wojskowej współpracy polsko-ukra-

tem Ukrainy w Europie i na świecie.

do naśladowania w przyszłości. Chcę

odbudowany rząd URL z premierem

wę poświęconą największej zbrodni

ińskiej. Współpracy, ideą której było

Wydaje mi się, że przeżywszy różne,

podziękować wszystkim inicjatorom

Wołodymyrem Prokopowiczem na

komunizmu – zbrodni katyńskiej. Na

odrodzenie się przed 95 laty wolnej

bardzo złożone okresy w przeszło-

otwarcia tej wystawy, uważam, że

czele. W składzie tego rządu było

Ukrainie przebywa delegacja IPN z

Ukrainy i niepodległej Polski. Wtedy,

ści, zrozumieliśmy, że narody: polski

jest bardzo ważną zarówno dla Ukra-

dwóch Polaków: minister ochrony

Polski i oprócz tych uroczystości, w

niestety ten projekt nie zakończył się

i ukraiński są sobie najbliższe w tej

ińców, jak i dla Polaków. Szczególnie

zdrowia Stanisław Stępowski i Hen-

których bierzemy udział mamy spo-

sukcesem, natomiast dzisiaj może-

części świata. Po raz pierwszy w

teraz. Musimy zrobić tak, aby każdy

ryk Józewski, wiceminister spraw

tkania robocze. Wczoraj zdecydo-

my stwierdzić, że ta idea jest aktu-

tym roku dzięki Instytutowi Pamięci

Ukrainiec w Kijowie dowiedział się o

wewnętrznych. Pozwolą państwo, że

waliśmy o stworzeniu polsko-ukraiń-

alna jak mało kiedy. Dzisiaj możemy

Narodowej i Wołodymyrowi Wiatro-

tym, przyszedł tu i zobaczył. Polacy

zakończę również cytatem ze wspo-

skiej grupy historyków, którzy będą

stwierdzić, że jedynie we współpracy

wyczowi, a także innym, obecnym

też powinni wiedzieć, że Piłsudski i

mnień Henryka Józewskiego, rodowi-