15

www.kuriergalicyjski.com * Kurier galicyjski * 29 maja–15 czerwca 2015 nr 10 (230)

Ks. Andrzej Rams: Czuję ogromną wdzięczność

ka zna co najmniej cztery języki. Mój

polski poznałem dzięki kierowcom.

wobec Boga i Matki Bożej Fatimskiej”

Miałem w swojej firmie kilku kierow-

ców Polaków i musiałem się z nimi

jakoś dogadać.

z ks. AndrzeJeM rAMseM,

Czy istnieje jakaś forma

inicjatorem budowy sanktu-

blokady krymu?

arium Matki Bożej Fatimskiej

Nie ma żadnej blokady. Przy wjeź-

w krysowicach rozmawiał

dzie na Krym jest wioska Wojkowo.

euGeniusz sAŁO.

Zbudowano tam potężne magazyny,

ukraińskie samochody tam wjeżdża-

W jakim okresie pełnił

ją. Stamtąd towary idą do Krasnoda-

ksiądz posługę kapłańską

ru, do Moskwy, do innych punktów.

na ukrainie?

Pracowałem na Ukrainie przez

Ukraina prosi o sankcje i blokady, a

dziesięć lat. Od 11 sierpnia 1991 roku

sama w tym czasie handluje.

do 27 czerwca 2001 roku. Dokładnie

Tatarzy proszą o blokadę. Tata-

w tym dniu, kiedy ojciec święty Jan

rzy nie rozumieją, dlaczego na Kry-

Paweł II wyjeżdżał po odbytej piel-

mie jest prąd i woda? Poroszenko

grzymce na Ukrainie. Byłem wtedy

mówi o tym, że jest tam nasz naród.

jeszcze na lotnisku we Lwowie na

Ale tu chodzi nie o naród, a o biznes.

pożegnaniu papieża, a w nocy tego

Tatarzy dadzą sobie radę w każdych

samego dnia wyjechałem do Polski.

warunkach. Mieszkamy przeważnie

Proszę opowiedzieć o po-

w wioskach i każdy ma jakieś zapa-

czątkach odbudowy kościo-

ka Boża Fatimska będzie patronką

stowych 13 października 1997 roku,

wielu parafian, czcicieli Matki Bożej

sy. Elektryczność i wodę z Ukrainy

ła w krysowicach. dlaczego

parafii i całego kościoła. I obiecałem

dokładnie w 80. rocznicę objawień

nosi w sercu wiele wdzięczności wo-

wybrano Matkę Bożą Fatim-

wykorzystują głównie Symferopol i

wtedy mieszkańcom Krysowic, że

fatimskich i cudu słońca, który miał

bec Pani z Fatimy za otrzymane łaski.

ską na patronkę kościoła?

Sewastopol.

postaram się sprowadzić do Krysowic

miejsce w Fatimie w czasie ostat-

Ja nie raz słyszałem: „proszę księdza,

To była sprawa niełatwa. Pamię-

Jaki jest obecnie status

figurę Matki Bożej Fatimskiej z Fatimy

niego objawienia.

ja wyprosiłam u MB Fatimskiej łaskę

tam po dzień dzisiejszy, kiedy w 1991

Medżlisu i jego działaczy?

z miejsca objawień. I tak się stało.

To była wielka uroczystość,

trzeźwości, nawrócenia dla mojego

roku spotkałem się z mieszkańcami

Sytuacja jest bardzo trudna. Wła-

wielka radość dla nas kapłanów, ale

syna, wyprosiłam łaskę pojednania

Krysowic i podejmowaliśmy decyzję,

Później ogromną popu-

dze rosyjskie starały się zebrać 150

przede wszystkim dla wszystkich

z Bogiem dla mojego męża” i wiele

kto będzie patronem świątyni, którą

larnością cieszyły się od-

osób, żeby powołać nowy Kurułtaj i

czcicieli Matki Bożej Fatimskiej. To

innych takich przykładów.

chcemy odbudować. Mieszkańcy

pusty fatimskie w krysowi-

stworzyć nowy Medżlis, który byłby

było podkreślenie wartości tego kul-

Krysowic uparcie trwali przy tym, żeby

cach.

Jak ksiądz teraz z per-

im podporządkowany. Nie udało im

Te odpusty gromadziły wielkie

tu, tego orędzia dla tej ziemi, dla tego

patronem kościoła był św. Antoni Pa-

spektywy lat wspomina kry-

się to. W obecnej sytuacji Medżlis ma

rzesze ludzi. Często organizowali-

ludu. To była kropka nad „i”, która

dewski. Mówili, że św. Antoni jest tutaj

sowice i Matkę Bożą Fatim-

śmy te odpusty na zewnątrz świątyni,

jeszcze bardziej zmobilizowała do

bardzo czczony nie tylko przez rzym-

wielkie poparcie wśród Tatarów. W

ską?

bo nie byliśmy w stanie zgromadzić

pogłębienia i szerzenia kultu Matki

Pan Bóg tak sprawił, że droga

skich katolików, ale również przez

tych trudnych czasach Tatarzy sku-

wszystkich wewnątrz. Byłem pełen

Bożej z Fatimy.

mojego kapłańskiego posługiwania

prawosławnych i grekokatolików. I

pili się razem. Około 70% członków

zdumienia jak niektórzy przemierzali

od samego początku była zawsze

tak rzeczywiście było. Później się o

dużo pielgrzymów z Pol-

Medżlisu obecnie jest poza Krymem.

pieszo po kilkadziesiąt kilometrów i

związana ze wspólnotami parafialny-

tym przekonałem, kiedy organizowa-

ski odwiedzało sanktuarium

Mają zakazy wjazdu, deportacje itd.

trwali całymi godzinami, nieraz przez

mi, gdzie patronką była Matka Boża

liśmy odpusty ku czci św. Antoniego

fatimskie w krysowicach?

Nie jestem członkiem Medżlisu, bo

całą noc na adoracji, bo chcieli być bli-

W czasie dziesięciu lat, które

w takiej czy innej tajemnicy.

w Radenicach (sąsiednia wioska –

zdecydowałem, że chcąc walczyć nie

sko kochającego serca Bożej Matki.

spędziłem na tej ziemi gościliśmy

Obecnie już czternasty rok po-

aut.). Mam po dzień dzisiejszy przed

mogę być związany z jakąś oficjalną

Pogłębienie tego kultu nastąpiło

wielu gości nie tylko z Polski, również

sługuję w parafii Matki Bożej Królo-

oczami ten obraz: prawie każdy z

organizacją.

podczas nawiedzenia rodzin przez

pielgrzymów z Niemiec. Ci pielgrzymi

wej Rodzin w Chorzelowie. Już od

wiązanką lilii, nazywano je liliami św.

Najbardziej szanowanym wśród

Matkę Bożą Fatimską w obrazie fa-

przybywający z zagranicy byli rów-

siedmiu lat ta chorzelowska świąty-

Antoniego i święcono w tym dniu.

nas jest Mustafa Dżemilew. Dla każ-

timskim, który również został przy-

nież głosicielami orędzia Pani z Fa-

nia jest również sanktuarium maryj-

Ja natomiast chciałem, żeby pa-

wieziony z Fatimy i pobłogosławiony

timy. To właśnie oni pomagali nam w

nym. Ale ilekroć przyjeżdżam tutaj,

tronką przynajmniej jednej ze świątyń

dego Tatara to najwyższy autorytet,

osobiście przez s. Łucję. Ten obraz

budowaniu domu sióstr służebniczek

na tereny parafii, gdzie posługiwa-

tu, na Wschodzie była Matka Boża

jest jak ojciec, czy dziadek. Musta-

NMP, który jest przy sanktuarium.

łem przez dziesięć lat, zawsze opa-

pielgrzymował nie tylko po parafii, ale

Fatimska.  Dlaczego?  Ponieważ

fa zdobył niepodważalną pozycję

Dzisiaj ten dom pełni funkcję nie tyl-

nowuje mnie ogromne wzruszenie.

i po całej okolicy, nawiedził dokładnie

ostatnią moją parafią w Polsce w któ-

wśród wszystkich Tatarów i jest na-

ko modlitewną, ale też służy pomocą

Ile razy staję w tej skromnej świątyni

13 wiosek. Przez prawie pięć lat

rej pracowałem jako wikariusz było

szym liderem.

chorym, dzieciom, młodzieży i rów-

w Krysowicach, ile razy wpatruję się

Matka Boża Fatimska tutaj pielgrzy-

sanktuarium Matki Bożej Fatimskiej

ile osób ma zakaz wjaz-

nież pielgrzymom.

w tę cudowną figurę Matki Bożej

mowała. I w czasie tego nawiedzenia

w Tarnowie. To tam zapaliłem się tym

du na krym?

Fatimskiej – to z jednej strony czuję

działy się niezwykłe rzeczy. Świadec-

wielkim nabożeństwem do Matki Bo-

Czy były jakieś wypadki

O, dużo. Na granicy służby gra-

ogromną wdzięczność wobec Boga,

twa zapisane w księgach nawiedze-

żej Fatimskiej. Tam zacząłem intere-

uzdrowień przez wstawien-

niczne mają gotowe blankiety podpi-

że mogłem posługiwać tutaj na tej

nia są niesamowite, poruszające do

sować się treścią objawień Fatimskich

nictwo Matki Boskiej Fatim-

sane przez prokuratora. Gdy ktoś im

ziemi przez dziesięć lat, a z drugiej

głębi serca.

i przekonałem się, że te objawienia w

skiej w krysowicach?

się nie podoba, to wpisują nazwisko

Dowodów łask Matki Bożej Fa-

strony ogromną wdzięczność wobec

Matka Boża Fatimska odwiedziła

dużej mierze dotyczą tych ziem.

timskiej było wiele. Księga nawiedze-

Matki Bożej. Bo to, co w ciągu tych

w okolicy również cerkwie grecko-

Matka Boża Fatimska w jednym

i gotowy nakaz deportacji i zakaz

nia MB Fatimskiej była zapisana róż-

dziesięciu lat udało się tutaj zrobić

katolickie i prawosławne, gdzie była

ze swoich objawień mówi wyraźnie,

wjazdu. Proste? Nawet nie dają ci

nymi prośbami i podziękowaniami.

wspólnie z moimi parafianami, do-

wszędzie witana jak królowa i matka.

że Rosja się nawróci i świat zostanie

tego do ręki, żeby nie było podstawy

Do dziś pamiętam historię 70-

brodziejami, przyjaciółmi z zagra-

W królewskim pochodzie przema-

ocalony przed strasznymi błędami i

do procesu sądowego. Decyzję prze-

letniej kobiety narodowości ukraiń-

nicy to w pierwszej kolejności było

szerowała przez trzy wioski Lipniki,

złem Rosji jeżeli zostanie ofiarowana

kazują ustnie. Nie ma odwołania.

skiej wyznania prawosławnego. Ona

Boże dzieło i dzieło Matki Najświęt-

Strzelczyska i Krysowice. Matka Boża

Jej Niepokalanemu Poczęciu. Matka

To, co robi na Krymie Rosja, to

była zniewolona różnymi chorobami,

szej. I dlatego zawsze z ogromną

w morzu świateł, niesiona w rozmo-

Boża Fatimska objawiła się małym

teatr, żeby nie powiedzieć – cyrk. Ich

zwłaszcza reumatyzmem, porusza-

wdzięcznością wspominam te lata,

dleniu i śpiewie w różnych językach.

dzieciom: Franciszek miał 7 lat, Hia-

działania są jednym wielkim kłam-

jąca się na dwóch drewnianych ku-

ten czas trudu, pracy, wspólnej mo-

Ludzie ze świecami w rękach, szli uli-

cynta – 9, Łucja – 11 lat. S. Łucja

stwem. Prawda jest taka, że obecnie

lach. Jak mówiła, każdy krok, który

dlitwy i tworzenia historii kościoła tej

cami, gdzie były udekorowane domy

powie później, że kiedy Matka Boża

bez rosyjskiego obywatelstwa nie za-

uczyniła był przyczyną ogromnego

ziemi.

i ołtarze przy ulicach. Wtedy pomy-

mówiła o Rosji, ona nie wiedziała co

łatwi się nic: ani pracy, ani szpitala,

cierpienia i bólu. I kiedy MB Fatimska

ślałem sobie Matko Boża Fatimska

to jest. Ona myślała, że to jest jakaś

zaczęła akurat nawiedzać tę wioskę,

to jest twoje wspaniałe zwycięstwo.

bardzo zła kobieta, która czyni wiele

ani studiów. Obywatelstwo rosyjskie

info

ona postanowiła pójść razem z Ma-

W latach 1991-2001 ks. Andrzej

Ty o tej ziemi mówiłaś w czasie swo-

zła i która musi się nawrócić i o to się

można dostać od 14 roku życia. Wie-

ryją. Pielgrzymowała za obrazem

Rams pełnił pracę duszpasterską na

ich objawień w Fatimie. Ty o tym lu-

trzeba modlić.

le naszych dzieci nie chce mieć oby-

Maryi na tych kulach przez trzy doby,

terenach powiatu mościskiego (pa-

dzie myślałaś, kiedy tam objawiałaś

Kiedy to przestudiowałem, to

watelstwa Rosji i z tego powodu mają

bez jedzenia i bez picia. Wpatrzona

rafia Strzelczyska do której należały

się tym małym fatimskim dzieciom. A

zrozumiałem, że skoro mnie Pan Bóg

kłopoty. Ale część zaczyna brać. Do-

w ten obraz z różańcem w ręku po-

również Krysowice).

dzisiaj jesteś witana przez ten lud jak

posyła tutaj – miałem jechać na misje

brze się stało, że wyszła ukraińska

wtarzała: „Matka Boża na pewno

Po 1991 roku ks. Andrzej Rams

Matka i Królowa.

do Afryki – dopatrzyłem się także roli

ustawa o terenach okupowanych,

mnie wysłucha”. Kiedy prosiliśmy ją,

rozpoczął pracę odbudowy kościoła

Matki Bożej Fatimskiej. „Matko Boża,

13 października 1997 r.

gdzie nie uznaje się działań praw-

że to jest wysiłek ponad siły, niech

w Krysowicach. Dzięki jego stara-

Ty mnie tam posyłasz, bo ty chcesz,

kościół w krysowicach zo-

nych pod przymusem nowej władzy.

Pani przynajmniej usiądzie, powta-

niom została przywieziona figura

żeby tam było szerzone nabożeń-

stał ogłoszony sanktuarium

W każdych warunkach trzeba jakoś

rzała, że nie, bo Matka Boża ją wy-

Matki Bożej z Fatimy, a w 1997 roku

stwo ku Twojej czci, na tej udręczo-

Matki Bożej Fatimskiej.

żyć. Nie wszystko jest takie proste.

słucha. To jej dziecięce zawierzenie,

powstało sanktuarium Matki Bożej

Poruszony tym wszystkim w maju

nej ziemi”.

ta jej ogromna ufność i wiara zostały

Fatimskiej w Krysowicach.

1997 roku wystąpiłem z prośbą do

Wtedy zacząłem prosić parafian

***

nagrodzone. Po trzech dobach ta-

Od 2001 roku ks. prałat jest

ks. kardynała Mariana Jaworskiego,

z Krysowic, żeby patronką kościo-

Riza Asanow jest prezesem

kiego modlitewnego ponad ludzkiego

proboszczem i kustoszem w sanktu-

ówczesnego metropolity lwowskiego

ła tutaj była Matka Boża Fatimska.

działającej w Polsce Fundacji Krym.

wysiłku, ta kobieta odrzuciła kule i

arium Matki Bożej Królowej Rodzin w

o podniesienie tej skromnej kryso-

Jakie było moje zdziwienie, że oni

Wymieniony w wywiadzie Albert

wróciła o własnych nogach do domu.

Chorzelowie (diecezja tarnowska).

wickiej świątyni do godności sank-

niczego nie wiedzieli o objawieniach

Kangijew był merem Biełogorska

I powtarzała później ciągle ze łzami

W 2017 roku parafia Krysowice

tuarium. Uzasadniając swoją prośbę

w Fatimie. Ale trudno się było dziwić,

(po tatarsku Karasubazar). Ogłosił,

wzruszenia w oczach, że Matka Boża

przygotowuje się do uczczenia 100-

tym właśnie wspaniałym kultem Matki

skoro w tych strasznych czasach ko-

że nie będzie brał udziału w orga-

Fatimska przywróciła jej zdrowie.

lecia objawień fatimskich, 20-lecia

Bożej Fatimskiej, który się na tej ziemi

munistycznych nie wolno było o tym

nizowaniu tzw. referendum. Elmi

Podobnych przykładów, nadzwy-

istnienia sanktuarium oraz koronacji

szerzył. Ks. kardynał Marian Jaworski

mówić. Wtedy ustaliliśmy tak, św.

Umerow był szefem administracji

czajnych łask, można by przytoczyć

figury Matki Bożej Fatimskiej w Kry-

specjalnym dekretem, który osobiście

Antoni Padewski będzie patronem

rejonowej w Bachczysaraju.

bardzo wiele. Jestem przekonany, że

sowicach koroną papieską.

odczytał w czasie uroczystości odpu-

dolnej części naszej kaplicy, a Mat-