28

Z pamiętnika podróżnika

30 czerwca–16 lipca 2015 nr 12 (232) * kurier galicyjski * www.kuriergalicyjski.com

Z Lublina do kijowa

(część II)

warszawska trasa E373 prowadzi nas coraz dalej na wschód. zmie-

rzamy do kolejnej miejscowości. Pierwszym po Łukowie (Maciejowie),

będzie większe – co jest rzadkością na wołyniu – miasto Kowel.

dząca z tego samego okresu co

DMytRo antonIUK

kościół. Naprzeciwko kościoła wid-

tekst i zdjęcia

nieje cerkiew św. Jerzego z 1783

roku z cudowną ikoną Matki Bo-

Każda większa osada ma swoją

skiej. Przechodząc kilkaset metrów

atmosferę i Kowel nie jest wyjątkiem.

dalej w głąb miasteczka, w starym

Jest to stosunkowo młode kolejo-

parku odnajdziemy resztki XVIII-

wo-handlowe centrum, które było

wiecznej rezydencji Jaruzelskich

niszczone podczas obu wojen świa-

i Wilgów. Niegdyś stał tu olbrzymi

towych. Prawdopodobnie dlatego nie

barokowy pałac. Spłonął on w 1870

ma tu zbyt wielu zabytków. Jednym

roku i od tego czasu już go nie od-

z nich jest XVIII-wieczny kościół św.

budowywano. Do czasów współcze-

Anny, ale został tu przeniesiony w

snych przetrwał interesujący piętro-

1996 roku z miejscowości Wiszeńki.

wy nadbramny budynek z wieżą z

Natomiast wokół miasta jest wiele

wiatrowskazem i wizerunkiem konia.

interesujących obiektów. Począwszy

Przejazd jednak został zamurowany

od niepowtarzalnej wołyńskiej przy-

dawno temu i dziś mieści się tu cer-

rody, z jej bezkresnymi łąkami, mie-

kiew. Obok znajduje się opuszczona

szanymi lasami, licznymi jeziorami, a

budowla z niewielkim portykiem.

kończąc na zachowanych zabytkach

Można oglądać ją na szkicach Na-

historii, które na szczęście ocalały

poleona Ordy. Prawdopodobnie do

pomimo wojen.

niedawna mieściła się tu przychod-

Nie da się tego powiedzieć o ma-

nia. Wnętrza zabytku są zrujnowane,

jątku Jana Siemiątkowskiego w Ró-

ma jednak dach, a więc może zostać

żynie (na trasie skręcamy w prawo,

Podominikański klasztor w starym Czartorysku

odbudowany. Jest to dawna pałaco-

w kierunku Turyjska. Po 8 km kolejny

wa oficyna, w której w okresie Jaru-

zakręt w prawo prowadzi do wioski).

po lewej stronie od trasy) i rezerwat

był protestantem, po pochówku wy-

stary dworzec kolejowy z początku

zelskich mieściła się sala koncerto-

W byłym sadzie kołchozowym, wysa-

botaniczny „Zofianowski” (po prawo

nikł konflikt z zakonnikami, w wyni-

XX wieku zaprojektowany w stylu

wa i oranżeria. Kiedy pałac spłonął

dzonym w okresie sowieckim na tere-

od drogi). Są tu naprawdę niepowta-

ku którego przeor został utopiony

modernistycznym. W swoim czasie

właściciele przenieśli się tu, nieco ją

nie dawnego parku, stoi smutna ruina

rzalne okolice.

w rzece. Nie zważając na to syn

przyczynił się on do gwałtownego

przebudowując. Zgromadzili trochę

budowli z drugiej połowy XIX wieku.

Kościół dominikanów w Starym

Leszczyńskiego – oboźny koronny

rozwoju miasteczka. Jednak I wojna

zabytkowych mebli i dzieł sztuki, w

Prawdopodobnie jest to zachowany

Czartorysku widać z daleka. Jest

Samuel – przekazał fundusze na

wszystko przekreśliła.

tym portrety Jerzego (Cyriaka) Po-

fragment neogotyckiego pawilonu,

jak latarnia morska, nie da się go

dekoracje wnętrz świątyni.

Wędrując dalej, można odwie-

tockiego i króla Stanisława Augusta,

znanego ze starych fotografii, który

nie zauważyć i przejechać obok.

Poprzedni klasztor zniszczył

dzić Wielick, położony 16 km od Ho-

pędzla Bacciarellego. Obecnie są

miał czworoboczną wieżę. Na tych

Stoi na wysokim brzegu wspaniałej

pożar i w roku 1741 kasztelan kra-

łobów. Stał tu drewniany myśliwski

pałacyk z XVIII wieku, właścicielami

którego byli Sapiehowie. Książe Jó-

zef zebrał tu wiele obrazów Sylwe-

stra D. Mirysa. Wszystkie pamiątki

strawił ogień w 1944 roku… Pozo-

stał dom, niedawno obłożony cegłą.

Najprawdopodobniej jest to jakaś

gospodarcza budowla majątku. Jest

położona na skraju Wielicka koło

szpitala, mieszka w niej lekarz. Ze

starego wyposażenia nic się we-

wnątrz nie zachowało.

Przez Kowel wrócimy na E373

kierując się na wschód. Do Starego

Czartoryska i leżącego tam podomi-

nikańskiego klasztoru mamy 88 kilo-

metrów. Otacza nas magiczna przy-

Ruiny w Różynie

roda. Przy samej trasie, za sosnami

przy drogowskazie na wioskę Swi-

terenach w XVI wieku mieszkał ksią-

one w prywatnych zbiorach Adama

tłe, mamy jezioro o tej samej nazwie

żęcy ród Różyńskich. Wywodzący

Podlewskiego, potomka Hołubów.

i rezerwat hydrologiczny „Switłyj”. W

się z tej rodziny Bohdan Różyński

Niezwykle interesujące są zacho-

cudownej ciszy można się cieszyć

był jednym z pierwszych hetmanów

wane trzy – z czterech – barokowe

otoczeniem. Wjeżdżamy na teren

wojska zaporoskiego. Różyńscy

figury świętych, stojące naprzeciw-

olbrzymiego obszaru leśnego, któ-

przenieśli się z Wołynia pod Kijów,

ko budynku bramnego. Ustawione

ry ciągnie się aż po Białoruś. Kilka

gdzie założyli Nowy Różyn, obecnie

na dość wysokich postumentach są

kilometrów na wschód od Switłego

nosi nazwę Różyn i stanowi centrum

prawie niewidoczne – tak zarośnięte

zabytek w Hołobach

trasa przecina rezerwat zoologicz-

rejonu na Żytomierszczyźnie.

jest otoczenie. Wykonano je w roku

rzeki Styr i spod kościoła otwiera się

kowski Janusz Antoni Wiśniowiec-

ny „Ryś” (większość terenu mamy

Warto pojechać z Kowla drogą

1711. Warto też koniecznie obejrzeć

wspaniała panorama.

ki i jego córka Franciszka Urszula

E85 w kierunku Łucka, aby zoba-

Badaczka spuścizny dominikań-

Radziwiłł ufundowali przebudowę

czyć stare miasteczko Hołoby. Za-

skiej na Ukrainie Natalia Ursu pisze,

klasztoru w styli barokowo-rokoko-

chowało ono częściowo swoją starą

że ten ośrodek zakonu powstał tu

wym. W takim stylu kościół prze-

zabudowę. Niektóre jego budowle w

przed rokiem 1611 dzięki staraniom

trwał do naszych czasów. Więk-

centrum przypominają, że niegdyś

wojewody mińskiego Jana Paca i

szość ukraińskich badaczy uważa,

ich właścicielami byli Żydzi, Polacy

początkowo był drewniany. Inni na-

że zaprojektował go architekt jezu-

czy Ukraińcy. Z trasy widoczna jest

ukowcy jako pierwszego fundatora

itów Paweł Giżycki. Panuje jednak

wieża kościoła św. Michała pozba-

klasztoru podają wojewodę dorpac-

zdanie, że mógł go również projek-

wiona zwieńczenia jeszcze podczas

kiego Andrzeja Leszczyńskiego, któ-

tować Paweł Fontana. Wnętrza ko-

I wojny światowej. Podobno we-

ry w 1629 roku wymurował nowy ko-

ścioła wyróżniają się malowanymi

wnątrz zachowały się pozostałości

ściół dla oo. dominikanów i pochował

na ścianach obrazami ołtarzowymi

barokowych fresków. Obok mieści

tu swoją żonę. Ponieważ wojewoda

i krzyżami dominikańskimi w kapi-

się interesująca plebania – pocho-

Widok na Styr