14

Przegląd wydarzeń

17 lipca–13 sierpnia 2015 nr 13 (233) * kurier galicyjski * www.kuriergalicyjski.com

Polsko-ukraińskie

List do redakcji

IX Spotkanie Polskich

prace konserwatorskie

Uniwersytetów Trzeciego

W dniach 6-7 lipca 2015 roku polskie Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego

Wieku w Olsztynie

(MKiDN) wspólnie z przedstawicielami Zarządu Ochrony Środowiska Historycznego

Lwowskiej Rady Miejskiej zorganizowały na terenie Lwowa prace komisji ekspertów, aby

ocenić pierwsze wyniki prac konserwatorskich i omówić problemy wynikające przy pro-

wadzeniu prac. Organizacja takiej komisji stała się niezbędną z powodu znacznej liczby

obiektów, na których prowadzono prace, i dobrej pogody, która sprzyja intensyfikacji prac.

i ile tam jest przemalowań później-

Ksawerego Wierzchleyskiego (zmarł

jURIj SMIRNOW

szych artystów. Już przy pierwszych

w 1885 roku) dłuta Tadeusza Barącza

tekst i zdjęcie

pracach zabezpieczających odna-

i epitafium Mikołaja Krasnowskiego

W 2015 roku polscy i ukraińscy

leźliśmy sygnaturę Jerzego Janisza,

(zmarł w 1723 roku), podkomorzego

konserwatorzy postawili przed sobą

który w latach 30. XX wieku razem z

lwowskiego i wojewody czernihow-

Ewelina Hrycaj-Małanicz

ambitne zadania. Na znacznej części

Tadeuszem Wojciechowskim dokonał

skiego. Poddawane są konserwacji

obiektów prace prowadzono już nie

renowacji malowideł. Na razie, jest to

części marmurowe i portret wojewody

Warmia i Mazury kojarzą się z

„Śliczna gwiazdo miasta Lwowa”;

pierwszy rok i obliczone są one jesz-

wielka niewiadoma, co jeszcze spo-

malowany na blasze. Ostatnie prace

dziewiczą przyrodą: rozległe lasy,

„Barka”. Następnie odbyło się spo-

cze na wiele następnych lat. Na przy-

tkamy. Od tego będą zależeć dalsze

w tej kaplicy przewidują konserwację

ciemnoniebieskie jeziora i łagodne

tkanie i rozmowa przy kawie.

kład, prace z renowacji polichromii w

plany prac konserwatorskich. Myślimy

marmurowej posadzki i kamiennych

pagórki. Należące kiedyś do Prus

Zwiedziliśmy wydział Teologii

dawnym kościele ojców jezuitów (teraz

nad tym, aby przeprowadzić komplek-

stopni przed ołtarzem. Już teraz moż-

Wschodnich, Warmia i Mazury two-

Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskie-

na powiedzieć, że odnowiona kaplica

cerkiew greckokatolicka) prowadzone

sową renowację jednego z fragmen-

rzą obecnie jedno województwo w

go, bibliotekę „Hosianum” i Wyższe-

wygląda wspaniale, a wszystkie pra-

są już od 2013 roku i ich zakończenie

tów polichromii nad ołtarzem głównym

Północnej Polsce. Pomimo wojen

go Seminarium Duchownego. W wiel-

ce renowacyjne wykonano na bardzo

przewidywane jest na 2022 rok. Praw-

i przedstawić jak będą wyglądać ma-

i zawirowań historycznych, wiele

kiej sali wysłuchaliśmy dwa wykłady:

wysokim poziomie artystycznym. Na-

dziwie monumentalną pracę podjęła

lowidła Eksteinów po konserwacji. Na

pomników historii pozostało. Są to

„Jubileusz 150-lecia Hosianum” ks.

tomiast grupa konserwatorów na cze-

tu grupa młodych konserwatorów,

szczegóły jest jednak za wcześnie.

wspaniałe dzieła gotyku ceglanego,

kard. dra Pawła Raczyńskiego oraz o

le z Janem Wilkojciem przenosi swój

Polaków i Ukraińców, absolwentów i

Wytypowaliśmy technologię, w której

które fascynują odwiedzających. I

działalności biblioteki Wyższego Se-

warsztat do kaplicy Chrystusa Ukrzy-

studentów Akademii Sztuk Pięknych

będą prowadzone prace konserwa-

właśnie tu nasz Uniwersytet Trze-

minarium Duchownego „Hosianum”

żowanego (Jabłonowskich), gdzie już

z Krakowa i lwowskiej Akademii Sztuk

torskie. Będziemy chcieli wprowadzić

ciego Wieku pod kierownictwem

ks. kard. mgra Tomasza Garlińskiego.

montują rusztowania. W 2015 roku

Pięknych. Kierownikiem tej grupy jest

tzw. nanotechnologie, ale nie tylko,

pani Eweliny Hrycaj-Małanicz otrzy-

W drugiej połowie dnia mieliśmy spo-

przewidywano rozpoczęcie renowacji

dlatego że nie wszędzie jest to moż-

dr Paweł Boliński, doświadczony i

mał zaproszenie na IX Spotkanie

tkanie z olsztyńskimi organizacjami

polichromii Stanisława Stroińskiego

Polskich UTW zza Wschodniej gra-

UTW w Kozłowie.

na sklepieniu tej kaplicy. Prace kon-

nicy. Zostaliśmy zaproszeni wraz z

W trzecim dniu pobytu mieliśmy

serwatorskie będą obejmować kom-

chórem „Lutnia” (dyrygent – Maria

spotkanie w sali gimnastycznej ZSB

pleksowe odnowienie wszystkich

Sołomko, akompaniator – Anatol

w Olsztynie z dr. inż. Michałem Kłębu-

dzieł sztuki, które znajdują się w ka-

plicy, ołtarza, witraży, bardzo cennych

rzeźb (również XV-wiecznego krucy-

fiksu), marmurowych nagrobków etc.

W prezbiterium katedry już roz-

poczęto renowację kolejnego witra-

ża z przedstawieniem Matki Boskiej

Częstochowskiej i Pana Jezusa Ubi-

czowanego. Prace prowadzą kon-

serwatorzy Ewelina i Robert Kędzie-

lewscy, którzy mają doświadczenie

w odnowieniu innych witraży w tejże

katedrze. Demontowano już połowę

kwater okna witrażowego, zaś prace

Szepel) i grupą członków UTW we

kowskim – wiceprezesem ATW. Był to

postępują z dnia na dzień.

Lwowie, aby upamiętnić Jubileusz

panel dyskusyjny „Teoria i praktyka

Przykrą niespodzianką dla pro-

naszego XX-lecia. Spotkanie od-

Karty Polaka”. Na zakończenie dys-

boszcza katedry księdza Jana Nikla

było się w mieście Olsztynie od 29

kusji został odczytany wiersz Stani-

Prace konserwatorskie w prezbiterium kościoła jezuitów

i konserwatorów było uszkodzenie

czerwca do 03 lipca br.

sławy Nowosad pt. „Karta Polaka”.

liwe. Nasza dewiza: Najbliżej do ory-

przez miejscowych chuliganów ka-

utalentowany konserwator. Pod jego

Pierwsze spotkanie miało miej-

Wieczorem zaproszono nas do

ginału, najmniej chemii. Przewidujemy

pliczki, która znajduje się na zewnątrz

kierownictwem przeprowadzono już

sce w Państwowej Szkole Muzycz-

amfiteatru im. Czesława Niemena.

od strony północnej świątyni. Spraw-

prace interwencyjne i zabezpiecza-

trzy miesiące ciężkiej, mozolnej pracy,

nej im. Fryderyka Chopina. Wystąpi-

Był to koncert „Kresów czas” w wy-

cy młotkiem uszkodzili figurę Chry-

jące na emporach świątyni, zaś w

zrobimy tyle metrów kwadratowych,

li organizatorzy spotkania: wicepre-

konaniu chórów „Cantabile” z Grod-

stusa w trzech miejscach. Profesor

2015 roku rozpoczęto na sklepieniu

ile się da. Zajmujemy się w najbliż-

zes zarządu ATW Aldona Bagińska,

na i „Lutnia” ze Lwowa. Nasz chór

prezes Czesław Wojniusz oraz za-

odśpiewał 10 pieśni (patriotyczne,

Janusz Smaza zapewnił obecnych

w absydzie nad ołtarzem głównym.

szych sezonach polichromią tylko do

proszeni goście administracji miasta.

religijne i obyczajowe).

że po zakończeniu prac w Żółkwi

W prezbiterium i nawie głównej wy-

gzymsu, tylko na sklepieniu”.

O działalności UTW we Lwowie zło-

Czwarty dzień był dniem wielkich

konserwatorzy wyruszą do Lwowa

sokość sklepienia wynosi 26 metrów.

Pełen entuzjazmu dla prac kon-

żyła sprawozdanie Ewelina Hrycaj-

i niezapomnianych wrażeń. Orga-

i w pierwszej kolejności odnowią

Zbudowano ażurowe monumentalne

serwatorskich jest proboszcz świątyni

Małanicz. Następnie wystąpiły chóry

nizowano nam wycieczkę statkiem

uszkodzoną figurę.

rusztowania, konserwatorzy pracują

o. Stepan Sus, który popiera wszyst-

z Grodna i Olsztyna. Chór „Lutnia”

„K. I. Gałczyński”. Rejs trwał dwie

W Żółkwi, w kolegiacie pw. św.

na wysokości na specjalnym pode-

kie poczynania konserwatorów, rów-

odśpiewał trzy piosenki: „Lwowscy

godziny. Płynęliśmy z Mikołajek do

Wawrzyńca rozpoczęto bardzo am-

ście, zaś na dole przy ołtarzu głów-

nież prowadzi remonty w kościele. W

seniorzy”; „Semper fidelis”; „Tylko we

Rynu po jeziorach Śniardwy i Tatły.

bitny program odnowienia wspania-

nym odbywają się nabożeństwa.

czerwcu 2015 roku rozebrano dawny

Lwowie”. Impreza zakończyła się po-

Wszystkie zespoły Uniwersytetu

łego rzeźbionego fryzu na zewnątrz

Gospodarzom świątyni garnizonowej

ołtarz św. Stanisława Kostki (obec-

częstunkiem przygotowanym przez

Trzeciego Wieku z Austrii, Grodna,

świątyni. Prace w 2015 roku będą

(proboszcz-kapelan ojciec Stepan

nie św. Piotra i Pawła) i przekazano

członkinie ATW.

Wilna, Lwowa, Żytomierza składali

prowadzone przez 2,5 tygodni. Pra-

Sus) udało się pozyskać na cel kon-

go na renowację konserwatorom z

W ciągu trwającej ponad trzysta

serdeczne podziękowania gospo-

cuje 18 konserwatorów, wśród nich

serwacji fundusze unijne, które mają

lwowskiego Instytutu „Ukrzachidpro-

lat polskiej epoki, Warmia stała się

darzom za zaproszenie, cudowną

studenci z uczelni polskich (krakow-

znacznie przyspieszyć prace reno-

jektrestauracja”.

bastionem katolickiej kontrreforma-

organizację, opiekę oraz upominki.

skiej, warszawskiej i toruńskiej), ab-

wacyjne. Dr Paweł Boliński, kierow-

Polsko-ukraińska komisja eks-

cji. Jej uosobieniem jest biskup Sta-

LUTW oraz chór „Lutnia” skła-

solwenci tych uczelni, wolontariusze.

nik prac konserwatorskich w kościele

pertów oceniła również stan prac kon-

nisław Hozjusz, który w 1563 roku

dają serdeczne podziękowanie or-

We Lwowie czekają na nich również

jezuitów, powiedział, że głównym

serwatorskich na terenie rzymskoka-

założył w Braniewie uczelnię kształ-

ganizatorom IX Spotkania: opieku-

zabezpieczające i interwencyjne pra-

zadaniem sezonu 2015 roku, a być

tolickiej katedry pw. Wniebowzięcia

cącą katolickich księży (Collegium

nom, grupie paniom pracujących w

ce na innych obiektach.

może i kilku następnych sezonów bę-

Najświętszej Marii Panny. Z satysfak-

Hosianum). Właśnie tego dnia podą-

stołówce – za świetną organizację,

Komisja ekspertów przeprowa-

dzie zabezpieczenie malowideł, które

cją zaznaczono, że wieloletnie prace

żyliśmy do seminarium duchownego

za ciepłą i serdeczną atmosferę, za

dziła również ocenę prac konserwa-

niestety osypują się w zagrażającym

w kaplicy Najświętszego Sakramentu

metropolii Warmińskiej „Hosianum”

życzliwość oraz opiekę. Wszystkim

torskich na terenie Cmentarza Łycza-

tempie: „Po zabezpieczeniu zacho-

(Wiśniowieckich) dobiegają końca.

w Olsztynie – Redykajny.

Państwu nasze lwowskie „Sto lat!”.

kowskiego i katedry ormiańskiej. Pra-

wanych części przystąpimy do kon-

Teraz pod kierownictwem profesora

Braliśmy udział we mszy św.

STEFANIA ŁABAZIEWICZ

ce na tych obiektach są już bardzo

serwacji technicznej. Już w tym roku

Janusza Smazy prowadzono konser-

w kościele seminaryjnym p.w. św.

tekst

Józefa. Podczas uroczystości za-

zaawansowane.

ocenimy, w jakim zakresie zachowały

wację dwóch epitafiów, mianowicie

archiwum UTW we Lwowie

śpiewaliśmy: „Czarna Madonno”;

zdjęcia

(cdn.)

się oryginalne malowidła Eksteinów

epitafium arcybiskupa Franciszka