18

kurier kulturalny

17 lipca–13 sierpnia 2015 nr 13 (233) * kurier galicyjski * www.kuriergalicyjski.com

Jubileuszowy głogowski Przegląd

kultury Polskiej kresy 2015”

- Kiedy zorganizowałem Przegląd po raz pierwszy nie spodziewaliśmy się, że

przyjdzie tyle ludzi. Cieszę się, że zainteresowanie dziś jest takie same jak 20 lat

temu – powiedział Kurierowi Galicyjskiemu dyrektor muzeum Leszek Lenarczyk.

W dniach 26–27 czerwca w Głogowie odbył się XX jubileuszowy Przegląd Kultury

Polskiej „Kresy 2015”.

lityka” Pierre a Sauvil a już za darmo

prezydent pozwolił mi zorganizo-

ANNA GORDIjEWSKA

i to był wyraz wdzięczności dla tych

wać pierwsze spotkanie kresowe.

tekst i zdjęcia

osób, które w ciągu tych lat finan-

Zaprosiliśmy kapelę „Wesoły Lwów”

sowały przyjazdy teatrów. Ci ludzie

ze Lwowa i kapelę „Grzegorzanie” z

Organizatorem imprezy jest

zasłużyli na to, podziękowaliśmy im

Grzegorzowa na Wileńszczyźnie. Od

Muzeum  Archeologiczno–Histo-

również medalami pamiątkowymi.

tego się zaczęło. Wystąpili najpierw

ryczne w Głogowie. W tegorocznej

Takie inicjatywy opierają się na ludz-

na dziedzińcu dla kombatantów, a

edycji udział wzięli „Kapela Gro-

kiej życzliwości, sympatii i przyjęciu

później na scenie przed Zamkiem

dzieńska”, „Kapela Wileńska”, a

do świadomości, że tam jest Polska,

Książąt Głogowskich dla publiczności

także Polski Teatr z Wilna. Lwów

Polacy. To tam pozostaje nasza tra-

Głogowa. Nie spodziewaliśmy się, że

reprezentowali Polski Teatr Ludowy

dycja, rodacy, którym trzeba poma-

przyjdzie tyle ludzi. Wbrew pozorom,

i kapela „Lwowska Fala”. Podczas

gać w utrwalaniu polskości na naszej

w Głogowie mieszka zaledwie 30

uroczystości w Miejskim Ośrodku

ziemi, która stała się dla nas obcą.

procent Kresowiaków, reszta to są

Kultury osobom zasłużonym zosta-

Wielkopolanie i ci, którzy przybyli z

ły wręczone nagrody, pamiątkowe

Dlaczego jest Pan zacza-

centralnej części Polski. Mieszkają

medale, dyplomy. Dyrektor Leszek

rowany Kresami?

Kultywujemy pamięć o tym, skąd

tutaj ludzie niezwiązani z Kresami,

Lenarczyk, pomysłodawca tego wy-

przyszliśmy do Głogowa. Dla mnie

ale poprzez ożenki w którymś poko-

darzenia, został odznaczony brązo-

osobiście Podole jest elementem

leniu Kresowiak się trafił. Największy

wym medalem „Zasłużony Kulturze

mojej rodziny i tradycji. Gdy w Pod-

problem miałem z pracownikami, oni

Gloria Artis”.

wołoczyskach wchodzę z synem do

byli przekonani, że „ruscy” przyjadą

- Zawsze czekamy na te spo-

cerkwi i widzę ołtarz, który ufundo-

i obawiali się w jakim języku będzie-

tkania. Chętnie wyruszamy do Gło-

wała moja praprababcia Tekla Ba-

my z nimi rozmawiali. W ten sposób

gowa, nie wyobrażamy sobie końca

zylińska, jestem bardzo wzruszony.

określało się ludzi, mieszkających

czerwca bez wizyty w tym mieście.

Ołtarz był pierwotnie ufundowany

za wschodnią granicą. PRL dbał o

Jest to wieloletnia tradycja, ceni-

dla kościoła, który został w czasach

to, żebyśmy nie mieli świadomości,

my bardzo naszą zaprzyjaźnioną

radzieckich zburzony. Niania mojej

że Polacy są we Lwowie, w Wilnie,

współpracę – mówi dyrektor teatru

mamy ukryła dwa ołtarze przed so-

że prawie 2 mln osób polskiego po-

ze Lwowa Zbigniew Chrzanowski.

wietami. Kiedy do niej zwracali się z

chodzenia mieszka w republikach

– Graliśmy „Polowanie” i „Serena-

prośbą o oddanie tych ołtarzy, odpo-

Związku Radzieckiego. Jeździłem

dę”, „Zemstę” i „Odprawę posłów

wiadała, że nie może bez zgody wła-

do rodziny i wiedziałem, jak wygląda

greckich”. W tym roku przywieźli-

ścicieli. W latach 90-tych przyjechała

sytuacja, zresztą przy moim mie-

śmy sztukę Sławomira Mrożka „Na

delegacja z Podwołoczysk, księża

szanym pochodzeniu ta polskość

pełnym morzu”. Tutaj dobrze się

uniccy zwrócili się do mojej mamy,

wybrzmiewała zupełnie inaczej – je-

gra, są zawsze miłe spotkania i to

jako ostatniej spadkobierczyni, z

żeli jest ta domieszka obcej krwi, to ta

zostaje w pamięci – dodaje. Polski

prośbą o przekazanie jednego z oł-

polskość bardziej się utrwala i czuje

Teatr Ludowy zagrał dwa spekta-

Leszek Lenarczyk

tarzy. Moja mama podzieliła ołtarze

się mocniej.

kle. Szczególnie wzruszające było

w ten sposób, że jeden oddała uni-

drugie przedstawienie, zagrane w

Głogowie rozmawiała ANNA

Do Pana należy inicjaty-

Kiedy do przeglądu do-

tom, a drugi do kościoła w Skałacie.

znakomicie wyposażonym Domu

GORDIjEWSKA.

wa Przeglądu Kultury Pol-

łączyły się teatry?

Natomiast mój dziadek hodował

Teatr pojawił się później. Pierw-

Uzdrowienia Chorych Cichych Pra-

skiej „Kresy”. Kiedy urodził

ciężkie konie dla wojska na potrzeby

sze spektakle teatralne odbywały się

cowników Krzyża. Aktorzy spotkali

Od jak dawna Pan pracu-

się pomysł imprezy?

artylerii, sprzedając rocznie około 20-

Pomysł urodził się już dawno,

na dziedzińcu zamku ze sponsoringu

się z bardzo serdeczną i wdzięczną

je w Muzeum Archeologicz-

30 sztuk. Wówczas przyjeżdżali spe-

tylko za czasów komunistycznych

30-35 par, które kupowały jako bilety

publicznością.

no-Historycznym w Głogo-

cjalnie w tym celu oficerowie i wybie-

nie można było go zrealizować. Mam

wstępu zaproszenia po 200 złotych

„Lwowska Fala” niejednokrotnie

wie?

rali te, które się nadają. Resztę dzia-

Już bardzo długo, od ponad 30

rodzinę z Kresów, moja babcia Mal-

i za te pieniądze sprowadzano te-

brała udział w głogowskim przeglą-

dek sprzedawał chłopom, ponieważ

lat. Przyjechałem na krótko z Wro-

wina Bazylińska we Wrocławiu uczy-

atry. To było elitarne przedsięwzięcie

dzie. Podczas tegorocznej edycji

konie pasowały również do pracy na

cławia do Głogowa, liczyłem na pół

ła mnie miłości do Kresów oraz skąd

i ci ludzie wykładali duże pieniądze,

kapela wystąpiła w Zamku w Kożu-

roli. Podczas przesiedlenia dziadko-

roku. Przed ukończeniem stanu wo-

pochodzi nasz ród.

jak na ówczesne czasy po to, żeby

chowie.

wi udało się cztery konie wsadzić do

jennego zgłosiłem się do konkursu

W maju 1995 roku w Głogowie

teatr mógł przyjechać i wystąpić w

- Przyjeżdżamy tutaj z wielką

pociągu u innych ludzi i przewieźć do

i w 1982 roku dostałem informację,

odbyło się spotkanie kombatantów

Głogowie. Podczas tegorocznej 20.

przyjemnością. Jesteśmy zawsze

Wrocławia, pomogły mu przeżyć w

że mogę rozpocząć pracę. Te pół

zza wschodniej i zachodniej granicy,

jubileuszowej edycji przeglądu teatr

ciepło przyjmowani. Dla nas jest też

tamtych trudnych czasach.

roku rozwinęły się do dziś.

było to nowe doświadczenie i wtedy

z Wilna zagrał spektakl „Miłość i po-

bardzo ważną integracja z gospoda-

rzami imprezy, z innymi zespołami.

A skąd dokładnie pocho-

Organizacja jest wspaniała, dopięta

dzili Pana przodkowie?

Moi przodkowie pochodzili znad

na ostatni guzik – mówi kierownik

samego Zbrucza, z Podwołoczysk.

zespołu Edward Sosulski.

Babcia, z domu Wróblewska, przed

wojną mieszkała na samej granicy.

Kresowe zaczarowanie

Tutaj w Głogowie spotkałem dale-

„Widzę świat w ten spo-

kich kuzynów Wróblewskich, którzy

sób: tu mam miejsce, czyli

wywodzą się z Mazowsza. Wróblew-

historia miejsca jest jedna,

scy osiedlili się na Podolu dopiero

drugim składnikiem tego

w XVI wieku. Królowie nadawali

miejsca jest przeszłość lu-

ziemie na Podolu biednej szlachcie

dzi, którzy przybyli oraz

jako przywilej za zasługi bojowe.

przywieźli ze sobą określone

Pamiętam, jak babcia śpiewała pio-

wartości, tradycje, historię

senki o Podolance, która płakała,

oraz dobra materialne” – z

kiedy ułan odjechał. Poprzez takie

LESZKIEM LENARCZYKIEM

wspomnienia więź z Kresami utkwi-

dyrektorem Muzeum Arche-

ła i pozostała we mnie.

ologiczno-Historycznego w

Polski Teatr Ludowy ze Lwowa w Głogowie