24

kurier kulturalny

17 lipca–13 sierpnia 2015 nr 13 (233) * kurier galicyjski * www.kuriergalicyjski.com

List do redakcji

Jubileuszowe uroczystości w krzemieńcu

4 lipca to szczególny dzień dla Krzemieńca i Polaków tu mieszkających. Tego

dnia 25 lat temu powstało w Krzemieńcu zrzeszenie Polaków nazwane Towarzy-

stwem Odrodzenia Kultury Polskiej im. juliusza Słowackiego. Lipcowe uroczysto-

ści jubileuszowe zgromadziły członków i sympatyków stowarzyszenia.

Trzy osoby: Irena Sandecka, Ja-

nerskie miasta, ich władze i stowa-

dwiga Gusławska, Julia Szylajewa

rzyszenia czynnie tam działające.

przygotowały statut Towarzystwa i

Świątniki Górne, Tomaszów Lubel-

zajęły się jego rejestracją. Pierwszym

ski, Konstancin Jeziorna – miasta z

prezesem została Jadwiga Gusław-

którymi już szereg lat Krzemieniec

ska. Na zebraniu założycielskim byli

współpracuje. Odbywa się wymiana

obecni dyrektorzy budowy chmiel-

delegacji oficjalnych, zespoły arty-

nickiej elektrowni atomowej (firma

styczne występują na scenach miast

„Energopol” z Polski – red.), którzy

partnerskich, dzieci są zapraszane

wyrazili życzenie przyłączenia się do

na pobyty wypoczynkowe.

Towarzystwa jako zbiorowy członek.

Towarzystwo ma też problem,

Na wniosek zarządu i po uzgodnieniu

który liczy również 25 lat. Jest to brak

z władzami, ekipa z 5 osób z elek-

własnej siedziby, o którą Towarzystwo

Konsul generalna RP w Łuc-

trowni wyremontowała zagrzybione

walczy od początku. Budynek, w któ-

ku Beata Brzywczy

suteryny dworku Słowackich, ratując

rym odbywają się lekcje, jest w fatal-

Zespoły koncertowały na Ukrainie i w

dom przed zniszczeniem. Zadbali o

nym stanie technicznym. Nie sposób

Polsce, uczestniczyły w festiwalach

wyposażenie sali szkolnej w meble

zrozumieć, jak przetrwał ostatnie 25

i zwyciężały w konkursach. Dbali o

i lektury. Dostarczyli materiały na

lat (jest to przedwojenna plebania ko-

nie wszyscy, jak również „Wspólnota

odnowienie kaplicy Moczulskich na

ścioła rzymsko-katolickiego, a jesz-

Polska”, za sprawą której zespoły do-

cmentarzu katolickim i pod budowę

cze niedawno mieścił się tu Wydział

stały piękne stroje ludowe. Zakładają

pomnika pomordowanych Polaków

Paszportowy). Czy w 25-tysięcznym

je w święta narodowe, zadziwiając

pod Górą Krzyżową.

mieście, zamieszkałym przez tyle

miasto fantazją form i kolorów. Dzi-

Dobrym duchem i orędowniczką

osób pochodzenia polskiego, a także

siaj nowe pokolenie – dzieci byłych

całej sprawy była śp. Irena Sandec-

Ukraińców powiązanych rodzinnie

tancerzy kontynuują te dobre poczy-

ka – zasłużona działaczka polskiego

z Polakami, nie można znaleźć bu-

nania, a chór śpiewa w kościele i na

środowiska, nauczycielka pokoleń

dynku, który nadałby się na ośrodek

imprezach.

polskich dzieci, doradczyni w zawi-

nauczania i jednocześnie był miej-

Organizacja kultywuje polskie

łych sprawach nie tylko dla Polaków.

scem spotkań, imprez i właściwego

tradycje i polskie zwyczaje, a przede

Wędrowała z dziećmi po górach, do-

działania w środowisku? Władze w

wszystkim dba o czystość języka

linach krzemienieckich i pisała pełne

Polsce na pewno dofinansowałyby

polskiego i propaguje jego naukę.

miłości do Krzemieńca wiersze, opro-

większość kosztów związanych z re-

Od początku powstania prowadzi

wadzała wycieczki turystów z Polski,

montem czy innymi pracami, gdyby

szkołę sobotnio-niedzielną, w której

dowcipnie opowiadając miejscowe

Polacy w Krzemieńcu otrzymali na

większość uczniów stanowią dzieci

legendy. Zbierała w swoim starym

własność jakiś obiekt.

z rodzin ukraińskich. Nauczaniem

domku grono przyjaciół z dziećmi,

Chyba w tych czasach wstyd jest

języka polskiego zajmuje się za-

grała na wiekowym fortepianie, tań-

apelować do władz ukraińskich w tej

wsze nauczyciel z Polski. Nic więc

czyła z dziećmi, śmiała się i cieszyła,

sprawie, a przecież Polacy sprawdzili

z życia polskich krzemieńczan, spra-

stości rozpoczęły się mszą św. w

wozdania z imprez i uroczystości,

kościele rzymskokatolickim. Goście

materiały historyczne i aktualności z

dopisali: a więc p. konsul generalna z

życia Polski i Ukrainy.

Konsulatu w Łucku Beata Brzywczy,

Z inicjatywy Towarzystwa i wspól-

konsul zajmująca się oświatą – Do-

nie z dyrektorem miejscowej szkoły

rota Dmuchowska, prezes Federacji

Michałem Stradomskim, Polakiem,

Organizacji Polskich na Ukrainie

w Kimnatce (20 km od Krzemieńca)

Emilia Chmielowa, prezesi związ-

został odtworzony wielkim nakładem

ków z Tarnopola, Dubna i Równego.

własnych sił i kosztów przedwojen-

Związek Krzemieńczan w Polsce

ny pomnik ku czci żołnierzy Wojska

reprezentował p. Jacek Myszkow-

Polskiego oraz wojowników ukraiń-

ski z Warszawy. Pięknie zabrzmiało

skich Semena Petlury, poległych tu

z chóru „Gaude Mater Polonia”. Ks.

w lipcu 1920 roku w walkach z kon-

proboszcz Łukasz Grochla wygło-

nicą Budionnego.

sił wysoce patriotyczną homilię, a

Podziwu i pochwały godna jest

zespół dziecięcy gorliwie wykony-

ofiarna praca członków Towarzystwa

wał pieśni religijne, przygrywały mu

przy remoncie dolnych pomieszczeń

skrzypce, gitara i akordeon. Ze wzru-

uzyskanego od władz domu para-

szeniem wysłuchaliśmy wykonany

fialnego, które ks. proboszcz Włady-

z chóru śpiewany przez Sergiusza

sław Iwaszczak przeznaczył na ich

Dediu „Testament mój” Juliusza Sło-

siedzibę. Codzienna praca w ciągu

wackiego. Na zakończenie mszy ks.

dziwnego, że dzieci i młodzież zwy-

dwóch miesięcy przeobraziła po-

proboszcz złożył serdeczne życzenia

gdy dzieci śpiewały polskie piosenki,

się w najtrudniejszych chwilach jako

ciężają w różnych konkursach nie

mieszczenie z ruin w zadbany lokal,

i gratulacje pani Marii Kamińskiej za

których ich nauczyła. Taką została w

obywatele lojalni i patrioci Ukrainy.

tylko na Ukrainie. Wielu wybrało

w którym zmieścił się cały wspólny

długoletnie służenie kościołowi jako

naszej pamięci na zawsze.

Czy 25 lat nie jest wystarczającym

studia w Polsce i również wielu tam

skarb – salka szkolna, biblioteka, po-

organistki i organizatorki chóru oraz

Towarzystwo zawsze było i jest

czasem oczekiwania na coś własne-

pozostało na stałe (a szkoda!).

kój katechetyczny, zaplecze kuchen-

wręczył jej bukiet róż.

nadal promotorem życia kultural-

go? Teraz tylko dzięki dobrej woli ks.

Trzeba przyznać, że w ostat-

ne oraz duża sala przeznaczona na

Po mszy św. prezes TOKP w

nego krzemienieckich Polaków. Od

proboszcza Polacy mają miejsce,

nich latach zanika aktywny kontakt

zebrania, próby zespołów i imprezy.

Krzemieńcu p. Jan Moroziuk zaprosił

roku 1993 działały przy nim dwa

gdzie mogą się spotkać.

ze środowiskiem krzemieńczan w

Uroczyste obchody Święta Narodo-

przybyłych gości do siedziby na krót-

zespoły taneczne (młodzieżowy i

W latach 2000–2004 dużym

Polsce. Jest to naturalny proces,

wego 11 Listopada odbyło się już w

kie spotkanie z tutejszymi Polakami

dziecięcy) „Krzemienieckie Barwin-

wzięciem cieszyła się lokalna gazeta

jednak stwierdzamy to ze smutkiem.

nowej siedzibie.

przy kawie i herbacie.

ki” i chór „Krzemienieckie Barwy”,

„Wspólne Dziedzictwo”, wydawana

Natomiast cieszy nas to, że przybyło

Dzisiaj, w tym uroczystym dniu, w

Wszyscy czekali na koncert za-

kierownikiem artystycznym których

w 200 egzemplarzach co miesiąc.

nam przyjaciół, zainteresowanych

miejskim Domu Kultury spotkało się

powiedziany od dawna. O godzinie

była Maria Kamińska, wieloletnia

Redaktorem naczelnym była Ja-

życiem, problemami, potrzebami

środowisko Polaków. Przyszli zało-

14 wypełniła się sala widowiskowa

niestrudzona organistka. Wszystkie

dwiga Gusławska we współpracy z

miasta Krzemieńca oraz Polaków

życiele stowarzyszenia, starsi człon-

Domu Kultury. Koncert rozpoczęła

uroczyste spotkania odbywały się

nauczycielką Mirosławą Tomczak.

tu mieszkających. Są to nasze part-

kowie i dzieci przedszkolne. Uroczy-

uroczysta pieśń „Gaude Mater Polo-

na wysokim poziomie artystycznym.

Zamieszczano w niej wiele artykułów