28

Z pamiętnika podróżnika

17 lipca–13 sierpnia 2015 nr 13 (233) * kurier galicyjski * www.kuriergalicyjski.com

Z Lublina do kijowa

(część III)

Pozostawiając za sobą stary klasztor dominikanów w Starym Czartorysku, nie warto

od razu jechać dalej na wschód trasą E373, bo po jej przecięciu, kierując się na Cminy,

za niecałych 20 km docieramy do Kostiuchnówki (zwanej też Kościuchnówką).

W głównym ołtarzu ocalał fresk

sądząc z architektury powstał w XIX

DMYTRO ANTONIUK

Chrzest Chrystusa. W połowie XVIII

wieku. Wtedy Tynne należało do

tekst i zdjęcia

wieku świątynię zdobiło kilkanaście

Dawidowskich i Malińskich. Główną

W polskiej historii ta niepokaź-

obrazów pijara o. Łukasza Hubla. W

ozdobą pałacu jest piętrowy impo-

na wioska ulokowana pośród lasów

prawej nawie zachowały się epita-

nujący portyk, który do 1939 roku

i błot ma ważne znaczenie. W tym

fia hrabiego Wiktora Broel-Plattera,

ozdobiony był herbem właścicieli.

roku 4-6 lipca obchodziliśmy 99.

który miał (dziś zupełnie zniszczo-

Co zachowało się z wewnętrznych

rocznicę bitwy pod Kostiuchnówką,

ną) rezydencję pod miastem.

ozdób – nie wiem. Wiosną 1917

która stała się symbolem chwały

Dąbrowickie pijarskie kolegium

roku miejscowi chłopi „wyczyścili”

polskiego oręża. Tu w potężnych

miało status wyższej szkoły. Jego

pałac całkowicie.

okopach i umocnieniach, które czę-

absolwentami byli historyk i biblio-

Tynne znane jest z bardzo za-

ściowo przetrwały do dziś, legioni-

tekarz Łukasz Gołębiowski, poeta

ciekłych walk wojsk polskich, które

ści w ilości 550 żołnierzy powstrzy-

i żołnierz legionów Dąbrowskiego

broniły Umocnionego Rejonu Sar-

mywali Korpus Armijny Rosjan w

Cyprian Godebski i poeta i dra-

ny przed Sowietami. Walki trwały w

sile 13 tys. żołnierzy podczas tzn.

maturg Alojzy Feliński. Jak i inne

dniach 20-21 września 1939 roku. Ze

ofensywy Brusiłowa. Pomimo tego,

kolegia pijarskie ten też został za-

strony polskiej zginęło 500 żołnierzy,

że obrońcy Kostiuchnówki wycofali

mknięty przez Rosjan w 1831 roku.

a wziętych do niewoli, wbrew wszel-

się, zadali wrogowi dotkliwe straty

Kościół od tego czasu był parafialną

kim umowom międzynarodowym,

Rezydencja w Tynnem

i nie dopuścili go na teren Kongre-

świątynią.

sowieci rozstrzelali koło kościoła nad

żona stąd do Warszawy na leczenie

sówki i powstrzymali ponowny atak

Katolicka parafia w Dąbrowicy

– Anna Krasicka i jej córka, Hrabina

Słuczą. Z tamtego okresu pochodzą

Piłsudskiego. Ale najważniejsza jest

na tym odcinku frontu. Szczególnie

jest niewielka, ksiądz-pallotyn o.

Prądzińska. Ruiny zostały ostatecz-

betonowe umocnienia. Jeszcze jed-

tu niespotykana nigdzie atmosfera:

w tej bitwie odznaczyła się I Bry-

Władysław dojeżdża tu z sąsiednich

nie rozebrane w 1960 roku, a na tym

na wojna i nowe ofiary…

las, kryształowa woda, piasek i po-

gada Legionów pod dowództwem

Sarn, więc nabożeństwa odbywa-

miejscu wybudowano restaurację.

W Sarnach zawracamy dalej na

wietrze. Wiele osób przyjeżdża tu

Józefa Piłsudskiego oraz 5 Pułk

ją się jedynie w niedzielę o godz.

Ażeby zobaczyć zadziwiający

wschód, ale zanim opuścimy obw.

z namiotami, inni zatrzymują się w

Piechoty, który stracił prawie 50%

13:00. Szczerze polecam Czytelni-

kościół dawnego klasztoru pijarów,

rówieński, możemy podjechać do

kompleksie rekreacyjnym „Białe Je-

stanu osobowego. W okolicznych

kom tę świątynię, warto zobaczyć

który pozostał w miejscowości Dą-

niewielkiego miasteczka pośród la-

zioro”. W każdym wypadku warto tu

lasach poległo około 2 tys. Pola-

ten zabytek i pomodlić się pod na-

browica, trzeba przejechać kawa-

sów – Klesowa. Od trasy na lewo jest

przyjechać i po prosty poobcować z

ków.

pisem na frontonie: „Soli Deo honor

łek drogą po prawdziwym poleskim

do niego kilka kilometrów. Podstawo-

tą wspaniałością.

Wracając na „Warszawkę” prze-

et gloria”.

bruku (prawdopodobnie kładzionym

wą atrakcją stanowią lasy i niewielkie

Wracając na trasę, pomiędzy

cinamy rzekę Styr i granicę pomię-

jeszcze w okresie polskim) przez

Kuzniecowskiem i Rafajłówką moż-

dzy obw. wołyńskim i rówieńskim.

miejscowości Kanonice, Osowa i

na skręcić na lewo na drogę T-1809

W pejzaż wpisały się już dawno

Niweck. To około 41 km. W samym

która prowadzi do miejscowości

olbrzymie urządzenia Rówieńskiej

centrum miasta wyrasta wysoki

Włodzimierzec (45 km od jeziora).

Elektrowni Atomowej, w okolicy

dwuwieżowy kościół, pomalowany

Tu, w parku z wałami zamku Cze-

miejscowości  Kuzniecowsk.  Po

na czerwono. Uważa się, że jest

twertyńskich z XVII wieku, można

tym, jak przed 19 laty stała się awa-

to jeden z najbardziej na południe

zobaczyć piętrowy klasycystyczny

ria na Czarnobylskiej elektrowni,

wysuniętych zabytków wileńskiego

pałac, który wybudował hrabia Win-

trudno jednoznacznie ustosunko-

baroku, w swoim czasie stylu popu-

centy Józef Krasicki w 1827 roku.

wać się do tego sposobu pozyski-

larnego w Wielkim Księstwie Litew-

Ozdobiony jest wielkim portykiem

wania energii elektrycznej. A już

skim i w Inflantach.

z czterema masywnymi kolumnami

szczególnie w tych malowniczych

Według różnych danych (1684

i fryzem z tryglifami. Wewnętrzne

okolicach…

lub 1695 roku) pierwszy dąbrowicki

ozdoby w okresie Krasickich były

Dojeżdżając do kolejnego skrzy-

drewniany klasztor i kolegium pi-

dość skromne i składały się głównie

żowania można skręcić na lewo – na

jarów założył marszałek Wielkiego

z posadzek i kominków. Czy zacho-

Rafajłówkę. Po przejechaniu 44 km

Księstwa Litewskiego Jan Karol Do-

wały się do dziś – nie wiadomo. W

częściowo asfaltowej, częściowo

liński. Zabudowania zostały pusz-

pałacu była szkoła, a obecnie czę-

piaszczystej leśnej drogi, możemy

czone z dymem przez Szwedów w

ściowo pomieszczenia są zamiesz-

zobaczyć jeden z cudów przyrody tej

1709 roku. Aby odnowić kolegium i

kałe. W czasie I wojny światowej

części Ukrainy – Jezioro Białe. Po-

chwalić Boga w przepięknym koście-

rezydencję splądrowali Rosjanie, po

wstało ono w okresie lodowcowym

le, rektor zakonu Kazimierz Pniew-

czym została opuszczona. Po obu

i ma głębokość 34 m! oprócz trady-

ski przy wsparciu finansowym het-

mana wielkiego litewskiego Michała

Serwacego Wiśniowieckiego założył

murowane klasztor i świątynię, któ-

re konsekrował po dwóch latach

(1742) biskup Franciszek Kobielski

pod wezwaniem św. Jana Chrzci-

ciela. Kościół miał (i na szczęście

ma) najbardziej wyrafinowanie zdo-

bione wnętrze na całym północnym

Wołyniu. Wspaniałe zdobnictwo,

stiuki, putta, wazony, instrumenty

muzyczne - wszystko to w roślinnej

ornamentyce pokrywało ściany i 3 z

9 ołtarzy świątyni. Jest to prawdziwa

Popijarski kościół w Dąbrowicy

symfonia zaklęta w kamieniu. Świą-

dendrarium, z drzewami i krzewami,

Teraz już asfaltowa droga pro-

tynia bardzo przypomina kościół św.

Leśnictwo w Klesowie

wystrzyżonymi w różne figury. Jest

wadzi z Dąbrowicy do Sarn (38 km),

Piotra i Pawła w Wilnie. Nie mniej

tu niewielki staw i altanki z rzeźbio-

stronach pałacu znajdują się skromne

cyjnych karasi, okoni i szczupaków

skąd radzę zrobić kolejny wypad do

ozdobne są elementy drewniane

nymi figurami. Przyjmowanym na

skrzydła gospodarcze. Znajdował się

trafia się tu rzadki węgorz rzeczny.

starej polskiej rezydencji, tym razem

bocznych ołtarzy, które prawie zo-

nocleg turystom gospodarze propo-

tu też empirowy kościół, wzniesiony

Niektóre egzemplarze osiągają 1,5

w miejscowości Tynne. Jedzie się tu

stały zniszczone w okresie sowiec-

nują niezwykłą atrakcję pod postacią

wspólnie z pałacem. Z żalem piszę,

m długości i ważą do 8 kg. Woda

przez wioski Niemowicze i Znosice.

kim, gdy umieszczono tu magazyn

kąpieli w wannie z ciepłym ziarnem.

że w 1943 roku został wysadzony w

tego jeziora uchodzi za leczniczą.

Droga jest w miarę znośna. Miejsco-

soli (1945-1992). Jedynie niektóre

Podobno pomaga na choroby kości

powietrze razem z Polakami, którzy

Uczeni zaś udowodnili podwyższo-

wa szkoła – to wielki, dobrze zacho-

detale, które obecnie pieczołowicie

i stawów.

schronili się w jego wnętrzu. Wtedy

ną koncentrację gliceryny. W okresie

wany klasycystyczny pałac. Nie wia-

złożone, dają minimalne pojęcie o

(cdn)

międzywojennym woda była dowo-

zginęła ostatnia właścicielka majątku

domo kto i kiedy go zbudował, ale

wspaniałościach pracy rzeźbiarzy.