8

Przegląd wydarzeń

14–27 sierpnia 2015 nr 14–15 (234–235) * kurier galicyjski * www.kuriergalicyjski.com

Polacy, ukraińcy, tatarzy i Żydzi czyli arka 2015

„Chcecie pokoju – czyńcie sprawiedliwość”. Ten cytat św. Jana Pawła II przyświecał

tegorocznemu X Jubileuszowemu Polsko-Krymskotatarsko-Żydowsko-Ukraińskiemu

Międzyreligijnemu Seminarium Młodzieży „Arka”, który odbył się w dniach 20–27 lipca

2015 roku w ławrze Uniowskiej. Jak co roku, program seminarium przewidywał trenin-

gi psychologiczne mające na celu zintegrowanie uczestników i przełamanie istnieją-

cych stereotypów u każdej z narodowości. Były wykłady, dyskusje, przeglądy filmów,

wycieczki, prezentacje grup i dni prezentacji kultur poszczególnych narodów.

że Krymscy Tatarzy nazywają siebie

EUGEnIUSZ SAłO

również „Kyrymły” czyli „mieszkańcy

tekst i zdjęcia

Krymu”. Ernes Mambetow wygłosił

lekcję-prezentację pt. „Islam i Krym-

Otwarcie X Jubileuszowego

scy Tatarzy”.

Seminarium Młodzieży

Natomiast Alim Alijew poprowa-

„Arka”

Na uroczystość oficjalnego ot-

dził wykład pt. „Misje trzech pokoleń

warcia licznie przybyli goście i orga-

Krymskich Tatarów – od deportacji

nizatorzy seminarium: konsul gene-

do okupacji”.

ralny RP we Lwowie Jarosław Drozd,

- Krymscy Tatarzy pomimo wy-

dyrektor Ukraińskiego Instytutu Ba-

zwań czasu starają się nie być zły-

dań nad Holokaustem „Tkuma” Igor

mi, a robić rzeczy dobre. Dlatego że

Szczupak, wicerektor Ukraińskiego

wiemy, co to znaczy walczyć o swo-

Katolickiego Uniwersytetu we Lwo-

je prawa, o swoją ziemię. I ta walka

wie dysydent Myrosław Maryno-

kształtuje w nas ducha wolności. To

wycz, dyrektor Miejskiego Pałacu

są właśnie te wartości, które mają

Kultury im. Hnata Chotkewycza Igor

narodowości reprezentowane pod-

Martynenko, kierownik organizacji

czas Arki – zaznaczył Alim Alijew.

pozarządowej „Krym SOS” Alim

Po południu młodzież uczest-

Alijew, prezes Federacji Organizacji

niczyła w warsztatach z rysowania

prof. Aaron Weiss, Paweł Kowal, Igor Martynenko, konsul generalny RP we Lwowie Ja-

Polskich na Ukrainie Emilia Chmie-

ornamentów henną, a także uczyła

rosław Drozd, Myrosław Marynowycz, o. Illia Honczuk

lowa.

się robić tradycyjne krymskotatar-

cych w swoim współistnieniu historię

kiwania. Ale są razem. I taka praca

kulturze, stał się przewodnikiem du-

Przybyli również profesor Aaron

skie potrawy.

i kulturę państwa ukraińskiego.

powtórzona dziesięć razy, daje efekt.

chowym dla Ukraińców.

Weiss, ihumen Ławry Uniowskiej o.

Wieczorem wszyscy wspólnie

- Tu, w Uniowie, ten motyw ucze-

Bo to jest prawie czterysta osób, któ-

Prof. Ołena Stiażkina z Doniec-

Ilia Honczuk, kierownik wydziału kul-

obejrzeli pierwszy krymskotatarski

nia się we wzajemnych relacjach,

rzy mieszkają na całej Ukrainie i coś

kiego Uniwersytetu przedstawiła

tury Lwowskiej Rady Miejskiej Iryna

film fabularny „Hajtarma” (tłum. „Po-

aktywnościach, zajęciach typu wy-

w ich głowie z tych dyskusji, z tego

wykład-prezentację „Niezinterpreto-

Magdysz, konsulowie RP: Jacek

wrót”). Film opowiada historię stali-

kładowego daje szansę młodzieży,

wydarzenia pozostaje.

wana historia okupacji jako optyka

Żur i Sylwia Andrujar-Piechowska,

nowskiej deportacji Krymskich Ta-

żeby umiała działać i te pozytywne

perspektywy porozumienia”. Cieka-

Jacek Pawłowicz z IPN i inni.

tarów w maju 1944 roku. Głownym

wartości kreować i upowrzechniać –

wostką wystąpienia było przedsta-

To własnie w Ławrze Uniow-

bohaterem jest pilot Ahmet-Hana

Dzień Ukraiński

powiedział Jarosław Drozd, konsul

Podczas śniadania na stołach po-

wienie wspólnych elementów oku-

skiej w 2006 roku odbyła się pierw-

Sułtan, narodowy bohater Krym-

generalny RP we Lwowie.

jawiły się polne kwiaty i źdźbła pszeni-

pacji różnych części Europy, w tym

sza „Arka”, a w następnych latach

skich Tatarów. Film otrzymał wiele

Lekcję inauguracyjną na temat

cy w dzbankach, a talerze upiększyły

również części Wschodniej Ukrainy

kolejne pięć edycji. Na dziedzińcu

nagród, a został sfilmowany przez

pokoju i sprawiedliwości wygłosił pol-

serwetki dekorowane ludowymi wzo-

i Krymu w chwili obecnej.

klasztoru Uniowskiego znajduje

telewizję ATR, która po aneksji Kry-

ski polityk i historyk Paweł Kowal.

rami. Prawie wszyscy mieli na sobie

O ukraińskich artystach tworzą-

się tablica ufundowana przez Ada-

mu przez Rosję została zamknięta.

Kiedy brakuje sprawiedliwości,

wyszywane koszule. Tak rozpoczął

cych w latach 1900-1939 w Paryżu

ma Daniela Rotfelda, b. Ministra

- Wszyscy powinni wyznać, że

kiedy ludzie odczuwają, że państwo

się Dzień Ukraiński X Jubileuszowe-

opowiedziała Wita Susak, zastępca

Spraw Zagranicznych RP, który zo-

okupacja Krymu jest naruszeniem

jest wobec nich niesprawiedliwe,

go Polsko-Krymskotatarsko-Żydow-

dyrektora Lwowskiej Galerii Sztuki.

stał uratowany wśród innych dzieci

międzynarodowego prawa. Musimy

Organizacją części popołudnio-

polskich, ukraińskich i żydowskich

pamiętać o tych ludziach, którzy tam

wej zajęli się przedstawiciele Miej-

w czasie II wojny światowej przez

pozostali i nadal są mentalną cześcią

skiego Pałacu Kultury im. Hnata

metropolitę Andreja Szeptyckiego

Ukrainy. W różnych środowiskach

Chotkewycza. W ramach spotkania z

i bł. Klemensa Szeptyckiego.

trzeba mówić o sytuacji na Krymie –

kulturą ukraińską młodzież malowała

- To miejsce w osobliwy sposób

podsumował Alim Alijew, przewodni-

ikony na szkle oraz lepiła pierogi.

przypomina, że człowiek w ludzkim

czący „Krym SOS”.

Wieczór uświetnił występ for-

społeczeństwie tylko wtedy jest

macji wokalnej „Pikardyjska Tercja”,

człowiekiem, kiedy prowadzi życie

Dzień Żydowski

wykonującej swoje utwory a capella.

ofiarne – powiedział na rozpoczęcie

Wspólną modlitwą przed śnia-

Arkowicze wspólnie z zespołem śpie-

o. Ilia Honczuk.

daniem rozpoczął się Dzień Żydow-

wali „Stary tramwaj” („Старенький

Emilia Chmielowa, prezes FOPnU

ski. Korytarze i sale udekorowano

трамвай”), „Brzeg rzeki” („Берег

wręczyła na ręce o. Illi pamiątkowe

niebiesko-białymi balonikami oraz

Dzień Krymskotatarski

ріки”) czy „Kapelusz” („Капелюх”).

podziękowanie dla ojców klasztoru

flagami narodowymi Izraela.

Dzień Ukraiński zakończyło ogni-

że nie mają szansy na rozwój – to

sko-Ukraińskiego Międzyreligijnego

w Uniowie za pomoc w organizacji

Profesor Aaron Weiss podzielił

sko z poczęstunkiem. Można było

zawsze jest początkiem wojny. Po-

Seminarium Młodzieży „Arka”.

Arki.

się swoimi wspomnieniami o współ-

spróbować m.in.: słoninę, mamałygę

zornie, sprawiedliwość i pokój – to

W sali konferencyjnej Ławry

Po raz drugi udział w Arce biorą

istnieniu Żydów, Ukraińców i Pola-

i kiszone ogórki.

są dwie różne kategorie, ale gdzieś

Uniowskiej jako pierwszy wystąpił

przedstawiciele krymskotatarskiej na-

ków podczas II wojny światowej w

tak na końcu trzymają się za ręcę. Im

Myrosław Marynowycz, wicerektor

rodowości.

Galicji Wschodniej. Przypomnijmy,

bardziej brakuje sprawiedliwości, tym

Ukraińskiego Katolickiego Uniwer-

- W ciągu ostatniego stulecia

że Aaron Weiss został uratowany

Dzień Krymskotatarski

Poranna pobudka przy dźwię-

bliżej wojny – podsumował b. poseł

sytetu, który wygłosił lekcję-dysku-

Krymscy Tatarzy przeżyli dużo tra-

przez sąsiadkę-Polkę w czasie po-

kach bębnu i śpiewy ludowe rozpo-

do Parlamentu Europejskiego.

sję pt. „Metropolita Andrej Szeptycki

gicznych momentów w swojej hi-

gromów żydowskich w Borysławiu.

częła Dzień Krymskotatarski pod-

Po południu odbył się okrągły stół

i dylematy moralnego wyboru”.

storii. Takie tragiczne chwile były u

Prof. Igor Szczupak, dyrektor

czas X Jubileuszowej Arki.

„Pamięć o wojnie i wojna pamięci” z

- Bardzo dobrze rozumiemy, że

Polaków, Ukraińców, Żydów. Teraz,

Ukraińskiego Instytutu Badań nad

Na korytarzach i w salach domu

udziałem Igora Szczupaka (modera-

świętość metropolity Andreja Szep-

kiedy wszyscy razem poznajemy

Holokaustem „Tkuma” poprowadził

rekolekcyjnego Ławry Uniowskiej po-

tor), Myrosława Marynowycza, Alima

tyckiego zaczęła się nie od chwili,

się, uczymy i rozumiemy nawzajem,

wykład-dyskusję „Jaką będzie prze-

jawiły się niebieskie flagi z tamgą. Na

kiedy stanął na czele ukraińskiej

Alijewa, Tarasa Wozniaka i Pawła

łatwiej jest nam wszystkim razem

szłość? Od historii pokoju i wojny

drzwiach wisiały karteczki z napisem

cerkwi greckokatolickiej. Elementy

Kowala.

budować wspólną przyszłość – po-

do współczesnej wojny o historię”.

„dzień dobry” w języku krymskotatar-

jego świętości mają źródło w pol-

- Koncepcja „Arki” jest unikalną

wiedział podczas otwarcia Alim Ali-

Był również moderatorem okrągłe-

skim, a na stołach narodowe potra-

skiej kulturze religijnej. Wyznając

sprawą – dzieli się wrażeniami Paweł

jew z „Krym SOS”.

go stołu „Judaizm, chrześcijaństwo,

wy.

to, otwieramy się na polską kulturę

Kowal. – Wszyscy są obywatelami

Uczestnicy seminarium to mło-

islam: różne religię – wspólne war-

Etnograf Ulwije Abłajewa opowie-

– opowiadał Myrosław Marynowycz.

Ukrainy, ale reprezentują różne tra-

dzież czterech narodowości z róż-

tości”. Wszyscy się zgodzili z wnio-

działa młodzieży o tradycjach Krym-

– Także Polacy powinni być dumni,

dycje, różne religie, rożne podejście,

nych regionów Ukrainy, od wieków

skiem, że te trzy najstarsze religie

skich Tatarów. Ciekawostką jest to,

że człowiek, który wyrósł w polskiej

charakter, przyzwyczajenia, ocze-

zamieszkujących te tereny i tworzą-

łączy miłość do Boga i bliźniego.