23

www.kuriergalicyjski.com * kurier galicyjski * 14–27 sierpnia 2015 nr 14–15 (234–235)

Odsłonięcie pomnika

strony patriarchy Konstantynopola.

Tak jak Cerkiew prawosławna w

Polsce uzyskała niezależność nie

z Moskwy, a z Konstantynopola w

andreja Szeptyckiego we Lwowie

1924 roku. Mamy nadzieję, że pa-

triarcha Konstantynopola przyzna

niezależność Cerkwi prawosławnej

Tysiące ludzi przybyło 29 lipca na odsłonięcie pomnika metropoli-

na Ukrainie. Gdyby do tego doszło,

to moskiewski patriarchat nie ma co

ty Andreja Szeptyckiego na placu przed greckokatolicką katedrą św.

robić na Ukrainie.

Podział Kościołów na-

Jura we Lwowie. Pomnik poświęcił zwierzchnik Ukraińskiego Kościoła

stąpił przed tysiącem lat,

Konstantynopol padł przed

Greckokatolickiego arcybiskup większy kijowsko-halicki Światosław

500 laty, co więc trzeba zro-

Szewczuk. Odsłonięcie pomnika było głównym akcentem obchodów

bić, aby Kościoły się połą-

czyły?

150-lecia urodzin metropolity. Uroczystość poprzedziła liturgia w kate-

Połączenie katolickiego i pra-

wosławnego Kościoła leży w rękach

drze pw. św. Jura. na poświęcenie pomnika przybył prezydent Ukrainy

Boga. Katolicy i prawosławni powin-

ni połączyć się w walce przeciwko

Petro Poroszenko z małżonką. Kilka dni wcześniej zatwierdzony został

temu złu, które szerzy się w Euro-

przez papieża Franciszka dekret o heroiczności cnót Andrzeja Szeptyc-

pie. Mam tu na względzie upadek

moralności, upadek duchowości,

kiego, co uznawane jest za wstęp do beatyfikacji.

śluby jednopłciowe. Przeciwko temu

złu powinniśmy się zjednoczyć i ra-

KOnSTAnTY CZAWAGA

zem walczyć.

tekst i zdjęcie

Czy na Ukrainie wystę-

puje jednoznaczność w dą-

- Dzisiaj razem z wami przywra-

żeniu do UE? Czy są tu ja-

camy historyczną sprawiedliwość i

kieś niebezpieczeństwa?

odsłaniamy wreszcie pomnik Szep-

Dlaczego chcemy do Unii Euro-

tyckiego we Lwowie. Najpiękniej-

pejskiej? Ukraina zawsze była i jest

szym jednak pomnikiem dla niego

w Europie. Książę Włodzimierz, bę-

jest niepodległa Ukraina, która zmie-

dąc jeszcze poganinem, nie był zna-

rza do rodziny narodów europejskich

ny wśród władców europejskich. Po

– podkreślił Petro Poroszenko.

Nie będzie tu

- Próba uczczenia władyki An-

dreja jest nierozerwalną częścią na-

moskiewskiego,

rodowo-wyzwoleńczych walk nasze-

a pozostanie

go narodu – powiedział arcybiskup

Szewczuk. Zwierzchnik Ukraińskiego

jedynie kijowski

Kościoła Greckokatolickiego przypo-

patriarchat.

mniał, że już przed II wojną świato-

wą Ukraińcy starali się wznieść taki

pomnik swemu przywódcy ducho-

przyjęciu chrztu przez niego i chrzcie

nie się na front. Wzięto go do niewoli

lem, który pozwoli tych kontrowersji

ści przeznaczania środków z budżetu

wemu. Obecnie jest to powiększona

Rusi, weszła ona w krąg kultury eu-

sowieckiej i zamordowano przez

uniknąć. Może przypomnieć Ukra-

miasta Lwowa na monument i rekon-

kopia figury dłuta Andrija Kowerki,

ropejskiej. Wtedy córki książąt kijow-

NKWD w Katyniu.

ińcom, że Metropolita pochodził z

strukcję placu św. Jura w czasie to-

który stanął jesienią 1932 w grecko-

skich stały się dobrymi partiami dla

Co prawda, w tym roku dokona-

polsko-ukraińskiej rodziny. Przyjaźnił

czącej się na wschodzie Ukrainy woj-

katolickiej akademii duchownej we

władców europejskich: francuskich,

no remontu odcinku drogi od szosy

się z Żydami, ratował Żydów. Myślę,

ny oraz protesty ekologów i innych

Lwowie, a został zniszczony w 1945

węgierskich, polskich. Obecnie Ukra-

Lwów-Krakowiec do Przyłbic, gdzie

to wszystko jest współcześnie dla

środowisk przeciw wyrębowi drzew

roku przez władze komunistyczne.

ina chce być w UE, ale aby to się stało

29 lipca greckokatolicki biskup po-

Ukrainy bardzo ważne” – powiedział

i likwidacji skweru obok Politechniki

Ten sam los spotkał przedwojenny

musi stać się takim demokratycznym

mocniczy lwowski Benedykt Aleksij-

Andrzej Szeptycki.

Lwowskiej. Według projektu archi-

pomnik Andreja Szeptyckiego au-

państwem, jak państwa europejskie.

czuk przewodniczył nabożeństwom

Kontrowersji dookoła postaci

tektów, ma tam przebiegać droga z

torstwa Serhija Łytwynenki, który

Musimy pokonać korupcję, przyjąć

w cerkwi i przy grobowcu rodzinnym

metropolity Andreja Szeptyckiego,

centrum miasta w kierunku lotniska

znajdował się na dziedzińcu Ukra-

odpowiednie ustawy, przeprowa-

Szeptyckich. Z udziałem wojewody

teraz już Sługi Bożego, nie zabrakło

i wielkiego osiedla.

ińskiego Muzeum Narodowego we

dzić reformy. Teraz Ukraina tym się

lwowskiego Ołeha Syniutki zostało

też podczas obchodów jego 150-

Na obchody 150. rocznicy uro-

Lwowie.

zajmuje i przekłada sobie drogę do

otwarte muzeum metropolity Andreja

lecia. Ze znakomitych jego przod-

dzin Andreja Szeptyckiego zapro-

Zwierzchnik UKGK wspomniał

UE. Podpisaliśmy już umowę sto-

Szeptyckiego, a w miejscu rodzinne-

ków wymieniono wyłącznie bisku-

szeni zostali także przedstawiciele

też, jak w latach 90. ludzie składa-

warzyszeniową, ale chcemy zostać

go domu Szeptyckich zorganizowa-

pów greckokatolickich i pominięto

rodu Szeptyckich z Polski.

li kwiaty w miejscach, gdzie miały

pełnoprawnymi członkami Unii Euro-

no duchowne spotkanie młodzieży

fakt, że Andrej Szeptycki był wnu-

„Mój pradziadek był najmłodszym

stanąć we Lwowie pomniki Tarasa

pejskiej. Poziom moralny Ukraińców

greckokatolickiej.

kiem wybitnego polskiego komedio-

bratem metropolity Andreja – powie-

Szewczenki i metropolity Andreja

jest wyższy niż w Europie. Podczas

Ciekawą też jest inicjatywa mał-

pisarza i poety Aleksandra Fredry.

dział Kurierowi wiceprezes Zarządu

Szeptyckiego. Wtedy na placu św.

mojej wizyty w Brukseli Komisarz UE

żeństwa Jana Matkowskiego i Iwanny

Ojca metropolity nazwano Iwanem.

Fundacji Rodu Szeptyckich dr.hab

Jura stanęła góra z kwiatów i świec

powiedział mi, że Ukraina nie będzie

z napisem: Tu stanie pomnik metro-

Nowakiwskiej ze Lwowa. Zorganizo-

A przecież był Janem, chociaż nie

Andrzej Szeptycki z Uniwersytetu

przyjęta do Unii dopóki nie przyjmie

polity Andreja. „I oto dziś to nastąpiło”

wana przez nich wystawa „Metropoli-

ukrywał swego rusińskiego (ukraiń-

Warszawskiego – Przyjechałem tutaj

ustawy o ślubach jednopłciowych.

ta i Maestro” przestawia reprodukcje

skiego) pochodzenia. Był katolikiem

na kilka dni z żoną i dziećmi”.

– oświadczył arcybiskup Światosław

Odpowiedziałem mu, że jeżeli tak

prac wybitnego malarza ukraińskiego

obrządku rzymskiego. W ekspozycji

27 września 1939 roku Leon

Szewczuk.

się zapatruje, to Ukraina nigdy ta-

Ołeksy Nowakiwskiego, ucznia Jana

świetnej wystawy w Muzeum Historii

Szeptycki wraz z żoną Jadwigą, et-

W uroczystości na wzgórzu

kiej ustawy nie przyjmie i Cerkiew

Matejki i Leona Wyczółkowskiego,

Religii we Lwowie można zobaczyć

nologiem, kolekcjonerką i miłośnicz-

Świętojurskim uczestniczyło rów-

nigdy się na to nie zgodzi. Po jakimś

którego wspierał metropolita Andrej

wyciąg z metryki chrztu Romana

ką pieśni ukraińskich zostali zamor-

nież dwóch hierarchów obrządku

czasie złagodzili swoją postawę, bo

Szeptycki. Ekspozycję na dziedzińcu

Marii Aleksandra Szeptyckiego w

dowani przez funkcjonariuszy NKWD

łacińskiego – biskup emeryt char-

podczas kolejnej wizyty powiedzia-

katedry św. Jura otworzył zwierzch-

kościele w Bruchnalu (obecnie Ter-

w rodowym majątku Szeptyckich w

kowsko-zaporoski Marian Buczek

no mi, że nie jest obowiązujące dla

nik Ukraińskiego Kościoła Greckoka-

nowycia). W świątyni tej położonej

Przyłbicach koło Jaworowa.

i biskup pomocniczy lwowski Leon

Ukrainy przyjmowanie takiej ustawy.

tolickiego arcybiskup większy kijow-

w sąsiedztwie Przyłbic, modlili się

Dr hab. prof. Andrzej Szeptycki

Mały, których przywitał greckokato-

Decyduje o tym każde państwo sa-

sko-halicki Światosław Szewczuk.

Szeptyccy. Nieczynny obecnie ko-

jest politologiem. Często odwiedza

licki arcybiskup większy Swiatosław

modzielnie.

Kolejny  pomnik  metropolity

ściół się zachował, jednak miejsce

Ukrainę.

Szewczuk. Greckokatolicki arcybi-

Czy widzi Władyka za-

Andreja Szeptyckiego zostanie od-

to zostało pominięte przez organi-

„Myślę, że to jest istotne w tym

skup lwowski Igor Wozniak wyraził

grożenie ze strony islamu?

słonięty w Stanisławowie (dziś Iwa-

zatorów obchodów, zarówno przez

sensie, że Ukraina w tej chwili szuka

podziękowanie za udział w obcho-

W Europie zamykane są świą-

no-Frankiwsk), gdzie w latach 1899-

duchownych jak i świeckich.

sobie nowych starych symboli – mó-

dach przedstawicielom Apostolskiego

tynie chrześcijańskie, są sprzeda-

1900 rezydował jako pierwszy biskup

Publicznie zapomniano też, że

wił dalej. – Symboli, które mogą ją z

Kościoła Ormiańskiego i niekanonicz-

wane. Na Ukrainie świątynie są bu-

greckokatolicki tego miasta.

bratanek metropolity i zarazem jego

jednej strony zjednoczyć, z drugiej

nych Ukraińskich Kościołów Prawo-

dowane. W ciągu lat niepodległości

chrześniak, noszący to samo imię

strony, skierować bliżej do Europy.

sławnych. Hierarcha dziękował wła-

na Ukrainie wybudowano ponad 3,5

(syn brata Leona), Andrzej Szeptycki

Jest część tych symboli, które są

dzom obwodu lwowskiego i licznym

tys. świątyń tylko prawosławnych.

O niezwykłych losach

wstąpił do seminarium rzymskokato-

bardzo kontrowersyjne na samej

dobrodziejom.

Świadczy to o tym, że Ukraińcy, ży-

rodziny Szeptyckich pisze-

lickego we Lwowie. Z początkiem II

Ukrainie, a również poza jej grani-

Wzniesienie pomnika Andreja

jąc w trudnych warunkach, budują

my też na str. 38–39 tego

wojny światowej jako oficer rezerwy

cami. Mamy nadzieję, że metropolita

Szeptyckiego poprzedziły ożywione

świątynie, bo cerkwie, wiara w Boga

numeru KG. Zachęcamy do

otrzymał zezwolenie biskupa na uda-

Andrej Szeptycki jest takim symbo-

i długotrwałe dyskusje co do celowo-

są rzeczą podstawową.

lektury.