3

www.kuriergalicyjski.com * kurier galicyjski * 30 października–16 listopada 2015 nr 20 (240)

Dziennikarze z Rzeszowa

zastanowić nad tym, jak spowodo-

osiągnięty zostanie! Nie! Wierzę na-

Problem czwarty –

wać, by te dyskusje, nawet gdy na

tomiast, przekonany jestem, że takie

czynnik ludzki

dbają o groby dziennikarzy

przysłowiowych „straganach” toczyć

To także temat – rzeka. Chciał-

podejście dwóch stron jest dobrym

się będą, były mniej emocjonalne,

bym sie skoncentrować na dwóch

dla zrozumienia fundamentem. A

na Łyczakowie

za to w większym stopniu nasycone

jego aspektach. Jak i dlaczego ludzie

jeśli nie nawet, to po rozmowie, ro-

wiedzą.

o polsko-ukraińskiej historii dyskutu-

zejdą się w dwie strony osoby nadal

ją. Uważam, że niezależnie od tego,

darzące się sympatią i szanujące

W dniach 23 i 24 października

że prowadzący takie rozmowy padają

się wzajemnie. To też pozytywny

Problem trzeci –

dziennikarze z Rzeszowa czyścili

ofiarami wszystkich zjawisk już wyżej

efekt. Niestety, często, jeszcze przed

oczekiwany efekt

To także bardzo skomplikowana

opisanych – polityzacja, brak wiedzy

początkiem dyskusji, jej uczestni-

i porządkowali groby dziennikar-

sprawa. Zazwyczaj toczący dyskusje

i nierealne oczekiwania, to jest jesz-

cy widzą w rozmówcy wroga, chcą

skie na Cmentarzu Łyczakowskim.

o polsko-ukraińskiej historii stawiają

cze jedno niebezpieczeństwo - rafa o

zwyciężyć za wszelką cenę, nawet

sobie za cel przekonanie dyskutanta

którą rozbija się wielu dyskutantów.

za cenę obdarcia z szacunku, po-

Akcję prowadzą od 2009 roku. Pra-

o swych racjach. W skrócie – spro-

Otóż, bardzo często Ukrainiec dysku-

ranienia, poniżenia. Taka dyskusja

wadza się to do tego, że przekonany

tujący o historii z Polakiem, czy Polak

bardzo szybko przeradza się w kłót-

gną objąć nią inne cmentarze.

o słuszności swego punktu widze-

czyniący to samo z Ukraińcem wcale

nię, w której używane są argumenty

nia historii Ukrainiec chce do niego

nie stara się swego partnera do sym-

nie „ad rem” lecz „ad hominem”. Po

Polaka przekonać, a Polak chce

patii do swej ojczyzny przekonać. Nie

takiej dyskusji trudno o jakimkolwiek

przekonać Ukraińca. Uważam, że to

usiłuje wyjaśnić, czemu akurat taki, a

pozytywnym jej efekcie mówić.

nigdy się nie uda. Nigdy! Przyczyna

nie inny sposób widzenia historii jest

bardzo prosta – rożnych mamy bo-

mu właściwy! Nie! On zazwyczaj ze

Problem piąty –

haterów, rożne chwile sławy, rożne

wszech sił stara się przekonać roz-

brak empatii

mamy grzechy i grzechów tych oce-

mówcę, że wszystkie (faktyczne i

To w pewnym sensie funkcja pro-

nę, kompleksy też mamy rożne. Nie

mniemane) przewiny, zbrodnie, wia-

blemu trzeciego i czwartego. Jednak

wyobrażam sobie na przykład tego,

rołomstwa i co tylko tam jeszcze – po

nie tylko. Otóż warto zwrócić uwagę

by Ukraina zaakceptowała naszych

przeciwnej stronie leżą i (uwaga !!!)

na to, że nawet gdy co do samego

bohaterów, a Polska zaakceptowała

tym samym nieufność, niechęć, pre-

faktu (że tak było) ludzie są zgodni,

bohaterów Ukraińskich. I uważam,

tensje rozmaite, nienawiść (nawet)

to tenże fakt nie zawsze jest takim

że tak w tej, jak i w wielu innych

są HISTORYCZNIE UZASADNIO-

samym w odbiorze. „Pies jest po-

sprawach jakikolwiek kompromis jest

NE i SPRAWIEDLIWE! Nie sposób

grzebany” w tym, że ktoś za natural-

niemożliwy. Jednocześnie uważam

chyba nie przyznać, że taki punkt

ne uważa swe prawo do takiego, a

jednak, że prowadzenie polsko-ukra-

wyjściowy czyni jakąkolwiek dysku-

nie innego odbioru faktów, do takiej,

Jolanta Danak-Gajda (Radio Rzeszów), przy krzyżu Józef

ińskich rozmów o historii ma sens.

sje bezsensowną! Rozmowa taka

właściwej tylko jemu historycznej

Lończak (Gazeta Codzienna Nowiny), Andrzej Klimczak

(Stowarzyszenie Dziennikarzy Polskich)

rzeszowscy przyjeżdżają co roku.

WOJCIECH JANKOWSKI

Jolanta Danak-Gajda podkreśla, że

tekst i zdjęcie

gdyby przepisy polskie nie były re-

strykcyjne, mogli by zrobić jeszcze

Dwa dni goście z Podkarpacia

wiele pożytecznych rzeczy na Cmen-

spędzili na Cmentarzu Łyczakow-

tarzu Łyczakowskim, odnowić wiele

skim. Odwiedzali miejsca pochów-

grobowców. W tej chwili koncentrują

ków swoich kolegów z przełomu XIX

się na porządkowaniu grobów i zapa-

i XX wieku. Usuwali liście, mech,

laniu zniczy w okresie przed Dniem

śmieci, by na oczyszczonym grobie

Wszystkich Świętych i Dniem Za-

zapalić światełko. Inicjatorką tych

dusznym.

wyjazdów jest Jolanta Danak-Gajda

Niekiedy groby są odkrywane

z Radia Rzeszów. W 2009 przygoto-

przypadkiem w czasie spacerów

wywała materiał o prawnikach z całej

po cmentarzu. Często jednak po-

Polski, którzy złożyli się na remont

szukiwanie ich jest pracą niemal

grobu Juliusza Makarewicza, autora

detektywistyczną. W zeszłym roku

kodeksu karnego z 1932 roku. Po-

do spisu dołączono krewnego An-

myślała wówczas, że dziennikarze

drzeja Klimczaka z rzeszowskiego

powinni zaopiekować się miejscami

oddziału Stowarzyszenia Dzienni-

pochówków swoich nieżyjących ko-

karzy Polskich. Odnalazł on grób

legów we Lwowie. Jest ich na Łycza-

swego członka rodziny, prawnika

kowie około pięćdziesięciu.

Tyle tylko, że za cel należałoby po-

przenoszona jest na zupełnie inny

wrażliwości, to wcale nie oznacza,

Romualda Aleksandra Prawdzic-

Z inicjatywy Jolanty Danak-Gaj-

stawić sobie nie wspólne stanowi-

poziom. Historia (a proszę pamiętać

że takie same prawa jest w stanie

Lewandowskiego, redaktora i wy-

dy powstał Komitet na rzecz Opieki

ska, nie zgodzenie się w ocenie ludzi

co ja o polityzacji i o wiedzy pisałem)

innym przyznać. Dlatego też, nie

dawcy największego przedwojen-

nad Grobami Dziennikarskimi na

i zdarzeń, nie kompromis jakiś, lecz

jest w tym momencie jedynie tłem dla

tylko ważne jest odgrodzenie pol-

nego pisma prawniczego.

Łyczakowie. Pierwszą pracą był re-

wzajemne zrozumienie.

(zazwyczaj) bardzo emocjonalnych,

sko-ukraińskich rozmów o historii od

Inicjatywie patronuje Rzeszowski

mont grobowca Aleksandra Milskiego,

Zrozumienie tego, dlaczego

pozbawionych jakiejkolwiek empatii,

wpływów polityki, nie tylko wiedza,

Oddział Stowarzyszenia Dziennika-

dziennikarza i wydawcy, założyciela

druga strona inaczej ocenia, innych

bardzo jednostronnych i wygłasza-

rozsądne cele i życzliwość, ale i sza-

rzy Polskich. Uczestnicy akcji zwra-

pierwszej organizacji żurnalistów we

na ołtarze wynosi, „inne śpiewa

nych naprzemiennie filipik. To już

cunek i zrozumienie dla innej od na-

cają się z apelem o wskazywanie

Lwowie – Stowarzyszenia Dzienni-

pieśni”. Uwaga! W moim pojęciu

nie dyskusja nawet. To monologi.

szej wrażliwości. Chociażby – „różne

miejsc pochówków dziennikarzy pol-

karzy Polskich i fundacji, która pro-

zrozumienie czyjegoś stanowiska

Najczęściej bardzo niesprawiedli-

śpiewamy pieśni” i każda z nich ma

skich na Ukrainie. Przed wyjazdem

wadziła przytułek dla niepracujących

absolutnie nie jest jednoznaczne z

we, poniżające i obraźliwe. Ze stron

dwie warstwy. Można ją interpreto-

ze Lwowa udali się na poszukiwania

już i niezdolnych do pracy, dzienni-

jego akceptacją. Zrozumieć dlacze-

obydwu. I (związany z poprzednim)

wać dosłownie (i wtedy faktycznie,

na Cmentarz Janowski.

karzy. Od tamtej pory dziennikarze

go, a zaakceptować – to fundamen-

aspekt drugi – kogo widzimy w tym z

są problemy), a można zwrócić uwa-

talna różnica. Jednakże zrozumie-

kim rozmawiamy.

gę na jej odbiór emocjonalny (a to

nie ukraińskiego, czy też polskiego

Wbrew pozorom, odpowiedź na

zupełnie coś innego). Nie chcę przy-

Obchody Dnia Niepodległości we Lwowie

na historię spojrzenia i przyczyn

to pytanie jest bardzo ważna. Jeśli

taczać konkretnych przykładów, ale

11 listopada 2015 r.

dlaczego jest ono takie, a nie inne

naprzeciwko siedzi ktoś kogo lubimy,

tak właśnie jest – każdy naród ma

(przy jednoczesnej wierności pełnej

kogo darzymy sympatią, czy też ktoś

osobliwą wrażliwość i związane z

Godz. 10:00 – w bazylice Metropolitalnej pw. Wniebowzięcia Najświętszej

własnemu, odmiennemu zdaniu) po-

kogo szanujemy przynajmniej, to po-

nią emocje i warto o tym pamiętać

Maryi Panny, zostanie odprawiona uroczysta msza św. w intencji Ojczyzny.

zwala na uniknięcie w tejże dyskusji

zostanie on dla nas takim niezależ-

nie tylko przy pieśni słuchaniu.

Godz. 12:00 – na Cmentarzu Orląt zostaną złożone wieńce i kwiaty

bezliku konfliktów. Jednoznacznie

nie od tego, że się z nim w ocenach

przez organizacje polskie.

uważam, że właśnie zrozumienie, a

nie zgadzamy. Jeśli i z drugiej strony

Bez zakończenia

Godz. 16:30 – w galerii Bowmana odbędzie się wystawa „Wymiary

nie akceptacja, czy kompromis jakiś,

siądzie ktoś, kto chce nam wyjaśnić,

Napisać o problemach polsko-

Pamięci”, która wspomina Mariusza Kazanę, byłego dyrektora Protokołu

czy wspólne stanowisko wreszcie,

czemu tak, a nie inaczej myśli i czynił

ukraińskiego i ukraińsko-polskiego

Dyplomatycznego MSZ, wielkiego miłośnika i promotora sztuki, który

jest celem (w polsko-ukraińskich

to będzie z sympatią i szacunkiem

historycznego dialogu można jesz-

zginął w katastrofie smoleńskiej.

dyskusjach historycznych) realnym

dla naszej osoby, to o rezultat takiej

cze wiele. Nie o istocie, ale o mecha-

do osiągnięcia, chociaż i tak nieła-

rozmowy jestem spokojny.

nizmach właśnie. Dlatego z preme-

Podczas wernisażu wystawy zostaną ogłoszone wyniki Konkursu Indeks

twym. To ono, między innymi, może

Nie, absolutnie nie oczekuję od

dytacja, kończył artykułu nie będę .

imienia Mariusza Kazany.

stanowić jedną z dróg prowadzą-

niej, że doprowadzi do zgody w oce-

Natomiast wiem jedno – rozmawiać

Zapraszamy do uczestniczenia w obchodach Święta Niepodległości

cych do tak często wspominanego

nie, że jakiś (pisałem, że to niemożli-

warto. Oczywiście z uwzględnieniem

Polski!

pojednania.

we przecież) historyczny kompromis

napisanego...

Konsulat Generalny RP we Lwowie