12

Przegląd wydarzeń

18–30 listopada 2015 nr 21 (241) * kurier galicyjski * www.kuriergalicyjski.com

Płomyki pamięci

Modlitwy za zmarłych

na lwowskich nekropoliach w Winnicy

W dniu Wszystkich Świętych arcybiskup lwowski Mieczysław Mokrzycki

Ponad 100 osób dołączyło się w Winnicy do akcji

przewodniczył nabożeństwom na Cmentarzu Orląt Lwowskich i Cmentarzu

„Zapalmy płomyk pamięci”. Na starej polskiej nekropo-

lii, zniszczonej w latach 30. XX w. przez komunistów

Łyczakowskim. Natomiast w Dzień Zaduszny sprawował Eucharystię przy

i przekształconej w park „kultury”, 1 listopada o 17:00

grobie św. Józefa Bilczewskiego na Cmentarzu Janowskim we Lwowie.

zebrali się polscy dyplomaci, prezesi i członkowie orga-

nizacji polskich, zaprzyjaźnieni z polskim środowiskiem

winniccy działacze społeczni i historycy (wspólnota

„Historia Winnicy”) oraz duchowieństwo, by wspólnie

pomodlić się za dusze zmarłych i pochowanych tutaj

Podolan, a także za ofiary stalinowskich represji.

część ich zginęła wskutek epidemii

JERZY WóJCICKI

tyfusu. Stawiamy znicze nad ich

tekst i zdjęcie

mogiłami tak samo, jak na grobach

Uroczystość odbyła się na placu

Polaków oraz memoriałach pamięci

przed kapliczką cmentarną – ostatnią

represjonowanych w latach 1937-

pozostałością po polskim cmentarzu

1941 i rozstrzelanych przez komuni-

w Winnicy. Przed nabożeństwem

stów mieszkańców Podola” – mówił

wspólnie zapalono ponad dwieście

prezes ukraińskiego stowarzyszenia.

zniczy. Akcję „Zapalmy płomyk pa-

Fedoryszen. Porównał winnicką akcję

mięci” w tym roku zorganizowano

z podobną inicjatywą na Cmentarzu

w Winnicy już po raz trzeci. Pomię-

Łyczakowskim we Lwowie, gdzie zni-

dzy drzewami i pod chodnikami na

cze są zapalane nie tylko na polskich

Uroczystość na Сmentarzu Orląt Lwowskich

terenie parku wciąż leżą trumny z

grobach, lecz także na ormiańskich,

naszymi dziadkami i babciami, więc

żydowskich i ukraińskich.

miejscu. Jesteśmy przekonani, że

ukraińskiej zostały odprawione tra-

KONSTANTY CZAWAgA

jest tu pochowanych wielu świętych.

dycyjne wspólne modlitwy żałobne

tekst

Są to świeci, którzy przez swoje ży-

na cmentarzu Orląt i przy panteonie

MARIA BASZA,

cie, cierpienie, pracę umysłu i ciała,

Ukraińskiej Armii Galicyjskiej. Na-

KONSTANTY CZAWAgA

poprzez modlitwę złożyli ofiarę miłą

stępnie abp Mieczysław Mokrzycki

zdjęcia

Bogu w służbie nam wszystkim, w

poprowadził procesję modlitewną

Kiedy rozpoczęto mszę św. na

służbie dobra wspólnego”.

cmentarzem Łyczakowskim.

Cmentarzu Orląt we Lwowie, w tle

Metropolita lwowski w sposób

2 listopada, w Dzień Zaduszny

brzmiała melodia hymnu Ukrainy i

szczególny przywitał obecnych na

arcybiskup Mokrzycki przewodniczył

salwy warty honorowej wojska ukra-

uroczystości: konsula generalnego RP

mszy św. i procesji na Cmentarzu

ińskiego. Słychać je było z położo-

we Lwowie Jarosława Drozda i jego

Janowskim. W homilii wikariusz ge-

nego obok panteonu Ukraińskiej Ar-

następcę na tym stanowisku Wiesła-

neralny archidiecezji lwowskiej ks.

mii Galicyjskiej, gdzie w tym samym

wa Mazura, przedstawicieli polskich

infułat Józef Pawliczek przypomniał,

czasie władze lwowskie zorganizo-

organizacji społecznych i kombatanc-

że w jego rodzinnej wsi na Śląsku

wały obchody 97. rocznicy powsta-

kich, harcerzy, poczty sztandarowe

ludność miejscowa pamiętała o

poprzez akcje podobne do „Płomyka

Po wystąpieniach rozpoczęło się

nia Zachodnio-Ukraińskiej Republiki

oraz pielgrzymów z Polski.

wszystkich pochowanych na cmen-

pamięci”, możemy pokazać innym

nabożeństwo w intencji zmarłych za

Ludowej.

Po zakończeniu mszy św. głos

tarzu żołnierzach z II wojny świato-

mieszkańcom miasta jak trzeba

Ojczyznę, celebrowane przez o. Le-

- Wiele grobów na tym cmenta-

zabrał konsul generalny RP Jarosław

wej, mimo że ich nie znali. „Wzru-

szanować własną historię i miejsca

onida OFMCap. Po nabożeństwie

rzu kryje ofiary wojen. Jesteśmy im

Drozd, który nawiązując do niedaw-

szający bywał widok pól w wieczór

pochówku chrześcijan. W magicz-

organizatorzy podzielili zebranych

wdzięczni za to piękne świadectwo

nej wypowiedzi prezydenta RP An-

uroczystości Wszystkich Świętych.

nym blasku ognia, w skupieniu i za-

pod kapliczką na dziewięć ekip,

dumie nad kruchością ludzkiego losu

każda z których miała roznieść zni-

uczestnicy akcji wysłuchali krótkiego

cze w dziewięciu strefach na terenie

wystąpienia konsula KG RP w Winni-

byłego cmentarza polskiego. Nie

cy Krzysztofa Rosińskiego o tradycji

zapomniano także o zapaleniu „Pło-

zapalania zniczy na grobach bliskich

myka pamięci” przy „dołach śmierci”,

w Polsce.

gdzie NKWD pogrzebało ciała ponad

Prezes Stowarzyszenia „Histo-

10 tys. niewinnych ofiar. Każdy, kto

ria Winnicy” Ołeksandr Fedoryszen

przyszedł wieczorem na uroczystość

wspomniał, że na obrzeżach cmen-

do winnickiego parku, uważał za za-

tarza polskiego w 1919 roku pocho-

szczyt móc osobiście złożyć znicz

wano także ukraińskich żołnierzy z

na mogiłach – może nawet swojej

Galicji, którzy przybyli na pomoc żoł-

prababci czy dziadka, zarówno w

nierzom Symona Petlury. „Oni pra-

„dołach śmierci”, jak i nad trumnami

gnęli wesprzeć swoich braci w walce

widniejącymi przez dziury w ziemi na

Nabożeństwo na Сmentarzu Janowskim

z bolszewikami. Niestety znaczna

terenie winnickiego parku rozrywki.

Światełka zapalonych świec rozsia-

miłości do Ojczyzny, za bohaterstwo,

drzeja Dudy o tym, że Orzeł Biały był

Poszukuję krewnych

nych po polach wskazywały, gdzie są

za ofiarę życia – mówił w homilii ar-

zawsze stróżem, pilnował porządku

groby poległych żołnierzy. I pamięć

cybiskup Mokrzycki i przypomniał, że

Rzeczypospolitej Polskiej, wskazał

ta przetrwała do dziś. Nasza pamięć

znajduje się tutaj także wiele grobów

na groby, w których leżą lwowskie

Poszukuję informacji o rodzinie

UPA lub inną organizację z tamtych

może i powinna znaleźć miejsce w

tych, którzy oddali życie w czasie

Orlęta. „Żeby Rzeczypospolita mogła

mojego dziadka. Mam tylko jego akt

terenów. Dziadek uciekł z tamtych

modlitwie, w mszach św. odprawia-

wojny na wschodzie Ukrainy. – Po-

istnieć, żebyśmy mogli się w niej roz-

zgonu. Dziadek nazywał się Piotr

okolic w obawie przed mordem lub

nych za zmarłych. Niech to będzie

chylmy się nad tymi grobami. Może

wijać, najpierw Orlęta musiały oddać

Maziak, urodzony 24 czerwca 1910

był świadkiem mordu rodziny i nie

pamięć życzliwa” – wezwał ks. infułat

to oni najbardziej potrzebują modli-

najwyższą ofiarę, żeby później Orzeł

roku w Mokroten /ZSSR/. Wydaje mi

chciał o tym rozmawiać, ani nic niko-

Pawliczek.

twy, gdyż ich śmierć przyszła nagle i

Biały pilnował porządku Rzeczypo-

się że chodzi o miejscowość Mokro-

mu nie powiedział. Z armią znad Oki

W ramach przeprowadzonej po

niespodziewanie. Niech i oni odczują

spolitej. Zawsze musimy pamiętać o

tyn koło Żółkwi. Rodzice dziadka:

dotarł do Nakła nad Notecią gdzie w

tym, że u źródeł odrodzenia Rzeczy-

raz dwunasty akcji „Światełko Pa-

naszą pamięć, a modlitwa nasza bę-

ojciec – Franciszek Maziak, matka

szpitalu doczekał końca wojny.

pospolitej legła ofiara Orląt, które tu-

mięci dla Cmentarza Łyczakowskie-

dzie prośbą o darowanie kar i otwar-

– Anastazja.

Proszę o informację o rodzinie

taj spoczywają. Bardzo się cieszę, że

go” zostało zapalonych ponad 30

cie im bram nieba.

Dziadek miał braci i siostrę (y).

Maziaków z Mokrotyna. Może ktoś

możemy kolejny raz oddać im cześć”

tys. zniczy przywiezionych z Polski.

W swojej homilii arcybiskup

Przed śmiercią mówił mojemu tacie,

przeżył wojnę i mam krewnych, o

– powiedział Jarosław Drozd.

„Światełka Pamięci” zajaśniały także

lwowski Mokrzycki powiedział do

że gdy ich poszukiwał w czasie ko-

których nie wiem?

Z udziałem dwóch księży z Ukra-

na Cmentarzu Janowskim oraz na in-

licznie zebranych: „Corocznym zwy-

munizmu, miał problemy z bezpie-

czajem gromadzimy się w tym świę-

ińskiego Kościoła Greckokatolickie-

nych cmentarzach, gdzie są pocho-

ką(?). Rodzice dziadka i rodzeństwo

Piotr Maziak

tym dla nas i dla narodu polskiego

go oraz przedstawicieli społeczności

wani Polacy.

byli podobno zamordowani przez

piotr.maziak@gmail.com