16

kurier kulturalny

18–30 listopada 2015 nr 21 (241) * kurier galicyjski * www.kuriergalicyjski.com

Filmy polskie pod Wysokim Zamkiem i nad Bystrzycą

Przegląd Najnowszych Filmów Polskich „Pod Wysokim Zamkiem”, który kilka tygodni

temu zakończył się we Lwowie, przeniósł się do Iwano-Frankiwska (Stanisławowa). 15

listopada widzowie z Pokucia zakończyli maraton filmowy, w trakcie którego mieli do

obejrzenia 22 polskie produkcje. Dzieła, które zdaniem organizatorów, mają reprezen-

tować najlepsze i najciekawsze osiągniecia polskich filmowców.

pokazuje, w jaki sposób film może

BEATA KOST

przyczynić się do zainteresowania

tekst

historią. Na zakończenie CKPiDE

LEON TYSZCZENKO

przygotowało dla miłośników kina

zdjęcia

grę terenową „Ulicami dawnego Sta-

nisławowa”. Gra była zadaniem dla

Widz ukraiński nie jest rozpiesz-

miłośników zagadek kryminalnych.

czany ofertą filmową. Dorobek krajo-

Uczestnicy wędrowali przez zaułki

wy filmowców ukraińskich to udział

i stare domy, ukrywające nie tylko

w koprodukcjach i nieliczne filmy

historię miasta, ale będące świad-

kręcone na miejscu. Z drugiej strony,

kami rozmaitych przestępstw, które

można odnotować ciągle niewielką

zostały rozwikłane – jak czytamy w

liczbę kin w dużych miastach i fakt,

opisie – przez „znanego w mieście

że pokazywane są w nich głównie

komisarza Balickiego”. Dawne dzieje

superprodukcje amerykańskie. Spo-

opisywane są często w książkach,

radyczne przypadki filmów innych

a także filmowane przez reżyserów.

niż amerykańskie, to w dużej mierze

Filmowcy bardzo chętnie sięgają

pokazy organizowane przez Instytuty

po zapomniane historie kryminalne.

Kultury bądź placówki dyplomatycz-

Wędrując śladami ciemnych typków,

ne krajów europejskich. Próbując

mrożących krew w żyłach opowieści

wypełnić lukę repertuarową ruszyła

oraz popełnianych zbrodni, uczestni-

we Lwowie duża impreza filmowa:

cy gry terenowej podjęli się stworze-

Przegląd Najnowszych Filmów Pol-

nia scenariusza filmowego opartego

skich „Pod Wysokim Zamkiem”.

na tych opowieściach.

Przegląd wystartował w okresie naj-

I jeszcze bardzo lokalny akcent

ruszą do kin młodzi ludzie, zainte-

lepszym z możliwych, był to czas

sce sprzedano ponad 40 mln biletów

ki. Inaugurował Przegląd – podob-

filmowy: pokaz filmu dokumentalne-

resowani osiągnieciami i tematami

kiedy po krótkiej zapaści związanej

do kin, wpływy ze sprzedaży biletów

nie jak we Lwowie – film „Chemia”

go „Kościół na Górce” o historii ko-

polskich filmowców. Barbara Pacan,

z transformacją po 1989 polskie kino

wyniosły ponad 720 mln złotych, z

w reżyserii Bartosza Prokopowicza.

ścioła i parafii p.w. Chrystusa Króla

pomysłodawczyni Przeglądu, prywat-

zaczęło wychodzić na prostą. Przez

czego jedną piątą stanowiły wpływy

Trudna historia walki z chorobą no-

w Stanisławowie. Dzieje odbudowy

nie jest miłośniczką kina i to dzięki jej

te wszystkie lata powstawały filmy

z polskiej produkcji filmowej. Dzia-

wotworową opowiedziana w bardzo

samej świątyni i odrodzenie parafii

staraniom udało się rozwinąć impre-

bardzo różne, ale znawcy tematu i

łalność PISF-u ukierunkowaną na

niebanalny i wzruszający sposób

stały się tematem przewodnim filmo-

zę. Tak duży pokaz filmów łączy się

krytycy narzekali na to, że nie są to

promocję polskiego kina zagranicą

wywołała dyskusje oraz komentarze

wej opowieści. W dwudziestoleciu

nie tylko z nakładami finansowymi,

dzieła na miarę polskich możliwości.

możemy docenić podczas kolejnych

po projekcji. Stanisławów podobnie

międzywojennym w Stanisławowie

ale też mnóstwem formalności, o ist-

Wciąż niedoścignionym wzorem po-

Przeglądów – to m.in. dzięki niej widz

jak Lwów miał również liczne wy-

nieniu których nawet byśmy nie po-

zostawała „szkoła polska” z plejadą

we Lwowie i Stanisławowie może

dejrzewali. Same kwestie związane

znakomitych nazwisk. Wydawało się,

oglądać polskie filmy.

z prawem autorskim mogą spędzić

że zniechęcony nieudanymi próbami

Film polski zawsze cieszył się

sen z powiek nawet najbardziej za-

widz nie będzie chciał chodzić na

dużą popularnością w odciętym że-

prawionym w bojach organizatorom.

polskie produkcje, ale na szczęście

lazną kurtyną powojennym Lwowie.

Przegląd organizuje Konsulat Ge-

dość szybko sytuacja uległa popra-

Starsi widzowie pamiętają dzieła

neralny RP we Lwowie, wsparcie

wie.

współtwórców „szkoły polskiej”: An-

placówki umożliwiło przygotowanie

W 2005 roku powstał Polski In-

drzeja Wajdy, Jerzego Kawalero-

imponującej pod każdym względem

stytut Sztuki Filmowej – państwowa

wicza, Wojciecha Hasa, Tadeusza

imprezy już od pierwszej edycji. Jej

instytucja odpowiedzialna za rozwój

Konwickiego czy Andrzeja Munka,

koordynatorem do niedawna był kon-

polskiej kinematografii oraz promocję

młodsi – filmy Krzysztofa Zanussie-

sul Jacek Żur, zdaniem którego film

polskiej twórczości filmowej zagrani-

go, Krzysztofa Kieślowskiego czy

polski doskonale może opowiedzieć

cą. Od powstania PISF do roku 2014

niezwykle popularne komedie Juliu-

o Polsce widzowi poza krajem, pre-

budżet filmów zrealizowanych przy

sza Machulskiego. Od tego niezwy-

zentując kulturę i osiągnięcia ostat-

wsparciu tej instytucji wzrósł ponad

kle ciekawego okresu w polskim kinie

niego ćwierćwiecza. W tym roku do

dwukrotnie – do 200 mln zł. rocznie.

upłynęło wiele wody – a dla widza po

Wołodymyr Harmatiuk i konsul RP we Lwowie Sylwia An-

grona koordynatorów dołączyła kon-

O wzroście w polskiej produkcji fil-

tej stronie granicy film polski stał się

dujar

sul Sylwia Andujar.

mowej świadczy zarówno rekordowa

nieosiągalny. Po 1989 roku w no-

darzenia towarzyszące: sukcesem

rozpoczęto budowę kościoła na tzw.

Poza Lwów Przegląd wyruszył

frekwencja na polskich filmach (w

wych realiach politycznych i ekono-

okazał się niedzielny koncert zespo-

Górce (nazwa dzielnicy). Świątynia

po raz pierwszy do Stanisławowa

2014 r. dużą popularnością cieszyły

micznych coraz trudniej było sięgać

łu Apertus Quartet z Łodzi. Na pro-

budowana staraniem kolejarzy miała

i tam zadomowił się na dobre. Pu-

się filmy „Bogowie” czy „Miasto 44”, a

po polskie książki, nagrania i filmy.

gram zatytułowany „Muzyka Ziemi

stać się w przyszłości ich kościołem

bliczność stanisławowska chyba jed-

wcześniej „Jack Strong”), jak też mię-

Wydaje się, z perspektywy czte-

Obiecanej” złożyły się melodie fil-

parafialnym. Wybuch II wojny świato-

nak nieco inaczej traktuje imprezy w

dzynarodowe nagrody z pierwszym

rech lat istnienia Przeglądu, że w

mowe, brawurowo wykonane przez

wej w 1939 nie pozwolił na ukończe-

swoim mieście. Na tegorocznym

polskim Oscarem w kategorii filmu

pewnym sensie popularność imprezy

polski kwartet smyczkowy składa-

nie prac. Film prezentuje powojenne

otwarciu Przeglądu na wypełnioną

nieanglojęzycznego dla „Idy” Pawła

była przesądzona – organizatorzy

jący się wyłącznie z pań. Zagrały w

losy i dzieje parafii założonej 26 lat

widownię wniesiono nawet dostaw-

Pawlikowskiego. W 2014 roku w Pol-

liczyli na to, że za widzem starszym

Filharmonii Obwodowej.

temu po poświęceniu kościoła 24

Przeglądowi  towarzyszył  też

czerwca 1989 roku.

pokaz filmu dokumentalnego „Czas

20 dni spędzonych z polskim fil-

niedokończony – wiersze księdza

mem dobiegły końca. Chyba każdy z

Jana Twardowskiego” i spotkanie z

widzów mógł znaleźć dla siebie to, co

tłumaczem wierszy księdza na język

w kinie interesuje go najbardziej. Po-

ukraiński Wołodymyrem Harmatiu-

cząwszy od opowieści kryminalnych

kiem.

poprzez filmy obyczajowe, komedie

Współorganizatorem Przeglądu

aż po filmy historyczne – wszystkie

w Stanisławowie jest Centrum Kultu-

gatunki były reprezentowane na te-

ry Polskiej i Dialogu Europejskiego,

gorocznym Przeglądzie. Śledząc

część imprez, jak podkreśla dyrek-

informacje o nowościach filmowych

tor Centrum Maria Osidacz, odbywa

pozostaje mieć nadzieję, że już za

się właśnie w murach tej instytucji.

niecały rok można je będzie obejrzeć

M.in. „lekcja historii w kinie” – stała

na dużym ekranie kolejnego „Prze-

glądu”.

pozycja przeglądowa, która najlepiej