img
16
kurier kulturalny
29 lutego­17 marca 2016 nr 4 (248) * kurier galicyjski * www.kuriergalicyjski.com
Zaslynąl melodią do Roty"
w tym roku przypada 70. rocznica śmierci, a w 2017 roku ­ 140. rocznica urodzin Feliksa nowowiejskie-
go ­ kompozytora, dyrygenta, organisty wirtuoza i szambelana papieskiego, autora muzyki Roty do slów
Marii Konopnickiej. sejm RP ustanowil Feliksa nowowiejskiego patronem 2016 roku w przekonaniu o
szczególnym znaczeniu dorobku tego wybitnego twórcy. w uchwale sejmowej podkreślono, że artysta
,,byl autorem wielu pieśni patriotycznych, które umacnialy tożsamość narodową Polaków, a w niepodle-
glej Polsce nowowiejski bral czynny udzial w tworzeniu i organizowaniu życia artystycznego".
W 1913 roku we Lwowie odbylo
W Poznaniu, w domu Nowowiej-
się uroczyste wykonanie monumen-
skiego dziala Muzeum Salon Mu-
talnego oratorium Quo Vadis Nowo-
zyczny Feliksa Nowowiejskiego, w
wiejskiego, podobnie jak poprzednio
którym odbywają się liczne koncer-
dyrygowal Mieczyslaw Soltys. Po
ty, wydarzenia, wystawy i warsztaty
latach, w 1939 roku dzielo to za-
muzyczne. W tegorocznej imprezie
brzmialo we Lwowie ponownie, ale
Salonu Muzycznego udzial wzięla
tym razem pod batutą Adama Solty-
MaRIa soLtys, muzykolog,
sa. W naszym archiwum domowym
wnuczka Mieczyslawa i córka Ada-
zachowal się list Feliksa Nowowiej-
ma Soltysów, którą anna goR-
skiego, w którym napisal następują-
DIJEwsKa poprosila o udzielenie
ce slowa do mego ojca: Wyrażam
wywiadu.
Panu Dyrektorowi i calemu zespo-
lowi [Polskiego Towarzystwa Mu-
od jak dawna zorganizo-
zycznego] serdeczną wdzięczność
wane jest życie artystyczne
za idealizm z jakim szerzycie kulturę
dzielem tego gatunku jest oratorium
w Muzeum Feliksa Nowo-
muzyczną w Polsce, szczególnie na
Quo Vadis napisane w 1903 roku.
wiejskiego?
Popularność zdobyla także opera Le-
Kresach. Duch Pańskiego Ojca, a
7 lutego uroczyście obchodzono
genda Baltyku, wystawiania w wielu
mojego przyjaciela śp. Mieczyslawa
ósmą rocznicę powstania Salonu
Soltysa będzie z wami podczas wy-
krajach Europy. Feliks Nowowiejski
Muzycznego. Na fasadzie domu mu-
konania Quo Vadis, którym on sam
jest też autorem wielu utworów do
zeum znajduje się tablica pamiątko-
dyrygowal...
tekstów Kochanowskiego, Krasiń-
wa, a przed budynkiem jest obelisk
skiego, Norwida, odwolujących się
odslonięty 23 listopada 2010 roku,
Czy  nowowiejski  bral
do narodowej dumy i polskiej histo-
w stulecie powstania i prawykonania
udzial w konkursach kom-
Roty.
rii. Wielkim powodzeniem cieszyl się
pozytorskich  organizowa-
jego śpiewnik zawierający hymny
Na uroczystości obecnych bylo
nych we Lwowie?
poszczególnych regionów naszego
Warty odnotowania jest fakt, że
wielu znakomitych gości ­ przed-
kraju.
wlaśnie we Lwowie Feliksowi No-
stawicieli wladz miejskich i świata
wowiejskiemu trzykrotnie przyznano
kultury Poznania. Dla mnie wielką
a jednak najbardziej za-
glówną nagrodę. Pierwszą z nich
satysfakcją, polączoną z ogromnym
slynąl z melodii do ,,Roty"...
Oczywiście, większości Pola-
kompozytor otrzymal w 1907 roku
wzruszeniem, stal się fakt wykona-
za utwór chóralny pt. Żalobny po-
ków Feliks Nowowiejski kojarzy się
nia podczas tego wydarzenia mu-
chód Kościuszki na Wawel. Drugą
przede wszystkim z patriotyczną
zycznego utworów moich przodków
Rotą, utworem napisanym specjal-
­ w 1910 roku podczas uroczystych
Mieczyslawa i Adama Soltysów.
nie na uroczystość odslonięcia Po-
obchodów 100. rocznicy urodzin
Podczas koncertu zabrzmialy pie-
śni: Maggiolata Mieczyslawa Sol-
mnika Grunwaldzkiego w Krakowie
Chopina polączonych z I Zjazdem
Feliks Nowowiejski
tysa oraz Przyjście, Przedwiośnie
w 500. rocznicę bitwy pod Grun-
Muzyków Polskich oraz konkursem
i Poranny ptaszek śpiewa Adama
waldem, ufundowanego przez Igna-
kompozytorskim. W obydwu przy-
zostal przyjęty do Szkoly Mistrzow-
podczas jego pobytów w na-
cego Jana Paderewskiego. Warto
padkach organizatorem konkursów
Soltysa, które z wdziękiem zaśpie-
skiej Królewskiej Akademii Sztuki w
szym mieście?
Ma Pani rację. To wlaśnie we
wspomnieć o tym, że 15 lipca 1910
bylo Galicyjskie Towarzystwo Mu-
wala mlodziutka śpiewaczka Anna
Berlinie, w której kontynuowal naukę
Lwowie, w roku 1906 odbyl się
r. skomponowaną do slów Marii
zyczne pod przewodnictwem dyrek-
Alexandrowicz. Ponadto mialam
kompozycji pod kierunkiem slynnego
Konopnickiej Rotę zaśpiewaly pod
pierwszy koncert kompozytorski Fe-
tora Mieczyslawa Soltysa. Natomiast
zaszczyt poznać czlonków rodziny
wówczas kompozytora Maxa Brucha.
liksa Nowowiejskiego, podczas któ-
dyrekcją autora wszystkie chóry
w 1914 r. Nowowiejski otrzymal na-
Feliksa Nowowiejskiego, jego syna,
Równolegle studiowal muzykologię
pianistę Jana Nowowiejskiego, który
i estetykę na tamtejszym uniwersy-
mimo sędziwego wieku z wielką we-
tecie. Dwukrotnie przyznano Nowo-
rwą i temperamentem wykonal sze-
wiejskiemu nagrodę im. Giacomo
reg utworów fortepianowych swego
Meyerbeera (tzw. Rzymską). Otrzy-
wybitnego ojca.
mane fundusze kompozytor prze-
znaczyl na podróż artystyczną przez
Proszę  przybliżyć  na-
Niemcy, Czechy, Austrię, Francję,
szym czytelnikom sylwetkę
Belgię, Wlochy, a nawet Afrykę. Od
kompozytora.
Feliks Nowowiejski urodzil się 7
1906 roku muzyk znów przebywal
lutego 1877 w Wartemborku, obec-
w Berlinie, gdzie wspólpracowal z
nie Barczewo na Warmii. W latach
zespolami polonijnymi, prowadzil też
1887-93 uczęszczal do przyklasztor-
dzialalność kompozytorską i wirtu-
nej Szkoly Muzycznej w Świętej Lip-
ozowską. W owym czasie wyjeżdżal
ce, w której uczyl się harmonii oraz
wielokrotnie do Warszawy, Krakowa,
gry na organach, wiolonczeli i innych
a także Lwowa. Po I wojnie świato-
instrumentach. Od 1893 roku Nowo-
wej kompozytor osiadl w Poznaniu i
wiejski przebywal w Olsztynie, gdzie
wlączyl się w nurt odradzającego się
pracowal w orkiestrze pulku grena-
życia kulturalnego miasta ­ organizo-
w pierwszym rzędzie, w centrum syn Feliksa nowowiejskiego, pianista Jan nowowiej-
dierów; komponowal wtedy utwory
wal koncerty symfoniczne i chóralne,
ski; w drugim rzędzie pierwsza od lewej Maria soltys
dla orkiestry wojskowej i zespolów
występowal z recitalami organowymi.
grodę za utwór chóralny Danae w
rego soliści i zespoly Galicyjskiego
Krakowa, a także chórzyści, którzy
amatorskich. Byl też organistą w ko-
Wykladal również w Państwowym
Towarzystwa Muzycznego pod kie-
konkursie lwowskiego towarzystwa
przybyli z terenów Górnego Śląska.
ściele św. Jakuba. Dzięki nagrodzie
Konserwatorium w Poznaniu, gdzie
runkiem Mieczyslawa Soltysa zre-
śpiewaczego ,,Echo".
Bylo to pierwsze publiczne wyko-
pieniężnej, którą muzyk otrzymal w
prowadzil klasę organów i dyrygo-
alizowaly światowe prawykonanie
nanie tego utworu. Co ciekawe,
1898 roku w konkursie kompozytor-
wal orkiestrą. W 1927 zrezygnowal
Jakie dziela są w dorob-
oratorium Znalezienie św. Krzyża
Feliks Nowowiejski mieszkal wtedy
skim w Londynie, udal się na pól-
z pracy pedagogicznej i calkowicie
ku nowowiejskiego?
(jeszcze z rękopisu) oraz Symfonii
Kompozytor jest autorem wielu
w Krakowie przy ul. Floriańskiej
roczne studia do Konserwatorium w
poświęcil się kompozycji oraz dzialal-
h-moll. W ten sposób zostaly zapo-
utworów różnych gatunków i form.
20, na tym budynku w 2010 roku
Berlinie. Tam studiowal kontrapunkt,
ności koncertowej.
czątkowane kontakty Nowowiejskie-
Szczególne miejsce w dorobku twór-
wmurowano tablicę upamiętniającą
kompozycję oraz grę na organach i
Feliks nowowiejski nie-
go z naszym grodem, który ­ pa-
cy zajmuje muzyka oratoryjna, która
100-lecie skomponowania slynnej
wiolonczeli. Odbyl też trzymiesięcz-
jednokrotnie przyjeżdżal do
miętajmy ­ byl wówczas kulturalną
przyniosla Nowowiejskiemu rozglos
melodii.
ny kurs muzyki kościelnej w szkole
Lwowa. Jakie utwory kom-
stolicą kraju.
na calym świecie. Najwybitniejszym
muzycznej w Ratyzbonie. Następnie
Dziękuję za rozmowę.
pozytora wykonywane byly