8

Przegląd wydarzeń

18­30 marca 2016 nr 5 (249) * kurier galicyjski * www.kuriergalicyjski.com

(Pól)okrągly stól

Polacy i Litwini coraz

mniej wiedzą o sobie

polsko-litewski

Polska telewizja byla do niedawna oknem na świat.

Mamy intelektualistów litewskich, którzy przyznają, że

wiedzę o świecie czerpali z telewizji polskiej. A obecnie

tu jest 40-50 kanalów rosyjskich, polskich w ogóle nie

W Wilnie na zaproszenie strony litewskiej

ma. Nie ma żadnej obecności polskiej na Litwie, a Pola-

cy na Litwie są przedstawiani jako problem, jako balast.

odbylo się forum dziennikarzy z Polski

z EDYTą MAKSYMOWICZ,

nieistotna, że sprawa liter pol-

i Litwy. Po uroczystym rozpoczęciu mial

redaktor naczelną portalu

skich, tabliczek jest wykorzy-

Wilnoteka rozmawial WOJ-

stywana przez polityków...

się odbyć polsko-litewski okrągly stól.

Totalnie się z tym nie zgadzam!

CIECH JANKOWSKI.

Nie jest ważne? Część spoleczeń-

Lecz to co nastąpilo, raczej trzeba na-

stwa czuje się wykluczona. Ma

Jak Pani ocenia okrągly

ogromny żal. Ma pretensje do Litwy.

stól polsko-litewski?

zwać stolem (pól)okrąglym polsko-litew-

Dobrze, że takie spotkanie się

I wtedy mówimy, że Polacy Litwy są

odbylo. Dobrze, że to strona litewska

podatni na rosyjską propagandę, że

skim albo nawet stolem polsko-polskim.

zainicjowala ­ to trzeba im oddać.

są zrusyfikowani. Przepraszam, ale

Są na Litwie środowiska zaintereso-

Litwie nic się nie stanie, nie zubożeje,

wane w lepszych relacjach: telewizja

nie będzie wojny na Litwie, Litwa nie

litewska czy Pan Rimvydas Valatka,

zginie, jeżeli moje nazwisko będzie

redaktor naczelny tygodnika Veidas

wpisane ,,Maksymowicz" a nie, jak

­ on jest znany w środowisku polsko-

teraz, ,,Maksimovič".

litewskim, on zawsze optowal za ści-

To jest takie ważne, żeby

ślejszymi kontaktami między Polską

w paszporcie nazwisko bylo

a Litwą. Byl obecny jeszcze prezes

napisane po polsku?

radia i telewizji i minister Linas Linke-

Dla mnie to jest ważne! W tej

vičius. Tylko że mi brakowalo przed-

chwili Litwa rozważa, czy wprowadzić

stawicieli tych najbardziej ,,mainstre-

do litewskiego alfabetu trzy litery. Li-

amowych" mediów ­ tych, które naj-

twa się zastanawia i jest możliwe, że

bardziej zaogniają tę sytuację. Z nimi

w czasie wiosennej sesji zaakceptuje

należalo by porozmawiać, dlaczego

te trzy litery. Będziemy pisali ,,w", ,,x" i

tak jest, dlaczego oni zachowują się

,,y", więc zyskam dwie litery, ale dalej

tak, a nie inaczej! Brakowalo mi Delfi,

będę miala ,,č" a nie ,,cz". Ja jestem

Lietuvos Rytas. Może nie chciejmy

za pelną akceptacją. Mi nie będzie

wszystkiego naraz, może to będzie

przeszkadzalo, jeśli będzie litewska

się odbywalo malymi krokami i cos z

wersja i na drugiej stronie polska.

tego wyniknie.

Ja chcę mieć możliwość korzystania

Druga konkluzja jest taka, że obie

z polskiej wersji. Powiedzmy sobie

strony mówią o zagrożeniu rosyjskim.

szczerze, nie wszyscy to przyjmą.

Ono istnieje. Czy to jest kwestia bez-

Ludzie już się pogodzili, minęlo 25

pośredniego ataku, zajęcia teryto-

lat. Nie wszystkich będzie stać, żeby

Czeslaw Okińczyc ­ prezes Radia Znad Wilii (od lewej), Katarzyna Gójska-Hejke ­ Gaze-

rium, jak na Ukrainie ­ tu może nie

zmieniać wszystkie dokumenty ­ wla-

ta Polska, Rafal Dzięciolowski ­ Narodowa Rada Rozwoju, Miroslaw Juchniewicz ­ dyr.

wszyscy się z tym zgadzają, ale na

snościowe na mieszkania, domy, sa-

gen. Radia Znad Wilii

pewno istnieje niebezpieczeństwo

mochody, prawo jazdy. To będą duże

,,zajęcia kulturowego". Ono wlaści-

koszty. Nie wierzę, że Litwa zrobi to

wspólczesnych zapisach litewskich

twy Linas Linkevičius, który między

WOJCIECH JANKOWSKI

wie już zaistnialo. Już ta część Litwy

nieodplatnie. Nie wszystkich będzie

nie posiada litery ,,ö" w nazwisku,

innymi zauważyl, że Polacy z Litwy

tekst i zdjęcie

zostala przejęta, już Polacy na Litwie

stać. Nie wszyscy skorzystają z takiej

jako niezgodnej z litewskim alfabe-

są odbiorcami rosyjskich mediów

w jakiejś części zostali przejęci przez

możliwości. Ale ona powinna być! Lu-

tem.

i propagandy. W spotkaniu brali

Forum odbylo się 10 marca z

mass media rosyjskie. Caly czas ta

dzie będą mogli sobie wybrać: będę

Agnieszka Filipiak, korespon-

udzial dziennikarze z Gazety Pol-

inicjatywy litewskich mediów. Po-

ekspansja się odbywa. Tego nie da

chciala ­ to zmienię, nie będę chcia-

dentka Gazety Wyborczej wyrazila

skiej, Rzeczypospolitej, Gazety Wy-

śród nich byly najważniejsze tytuly

się zanegować. Nareszcie obie stro-

la ­ nie zmienię. To bylby duży gest,

zdziwienie przebiegiem spotkania:

borczej, Nowej Europy Wschodniej,

internetowe: Delfi i Lietuvos Rytas

ny to przyznają i zaczynają mówić o

gdyby wszystkie litery można bylo-

,,Bardzo dziękuję za zaproszenie.

Polskiego Radia i Polskiej Telewizji.

oraz Litewskie Narodowe Radio i Te-

tym, jak z tego wyjść. Ważne jest to,

by zapisywać. Ale nie nazwiska są

Balam się, że ze strony polskiej nas

W czasie spotkania padlo wiele

lewizja. Na uroczystym otwarciu byl

że Polaków litewskich nie można spy-

najważniejsze ­ akceptacja polskiej

będzie za malo, ale dziwię się, że

ważnych slów. Dominowala w niej

obecny prezydent Valdas Adamkus,

chać na margines, bo to jest ogromna

spoleczności jako normalnej części

strona litewska wysyla list, zaprasza

strona polska, odwolując się do

który w 2008 roku polecial z Lechem

część litewskiego spoleczeństwa.

litewskiego spoleczeństwa, żeby nie

i nie ma tu tych, którzy się pod tym

konkretnych problemów i zagad-

Kaczyńskim do Gruzji. Redaktor

Polacy na Litwie stanowią 7% spo-

bylo lituanizacji. Procesy asymilacyj-

listem podpisali". Korespondentka

nień w relacjach polsko-litewskich.

naczelny Gazety Polskiej Tomasz

leczeństwa. Jeżeli nie zajmiemy się

ne będą trwaly i polska spoleczność

oczekiwala obecności dziennikarzy z

Renata Widtman z Radia znad Wilii

Sakiewicz  wręczyl Adamkusowi

tym, nie pochylimy ­ a to powinna

będzie zawsze się kurczyla, ale zo-

wiodących portali Delfi i Lietuvos Ry-

zauważyla, że: ,,Bardzo często w

książkę ,,Testament I Rzeczypospo-

Litwa uczynić ­ jeżeli Litwa nie wy-

stawmy to naturalnemu biegowi, a

tas, którzy nie pojawili się na panelu.

Polsce Litwa jest postrzegana po-

litej". Byly prezydent Litwy powie-

ciągnie tej dloni, to będzie spychać

nie wprowadzanym na silę mechani-

Zaangażowanie strony litewskiej top-

przez pryzmat problemów litewskich

dzial, że widzi na okladce książki

w wiadomym kierunku. Oni nigdy nie

zmom. To tylko powoduje zniechęce-

nialo coraz bardziej. W czasie dru-

Polaków. Uważam, że za malo jest

czlowieka, który zrobil najwięcej dla

będą Litwinami. Oni już nie są do koń-

nie, żal i frustrację Polaków na Litwie.

giego panelu trwala bardzo ciekawa

informacji szerszej o Litwie".

odbudowania dobrych stosunków w

ca Polakami. Już się nie do końca nimi

To nie jest potrzebne ani Litwie, ani

dyskusja... polsko-polska.

Wypowiedzi litewskie byly ogól-

regionie. Tą osobą jest śp. Lech Ka-

czują, bo tę tożsamość już zatracili.

Polsce. Dziś bardzo mi się podobala

Oprawa wydarzenia byla nad-

niejsze, stroniące od konkretów.

czyński. Unosil się nad zebranymi

To jest ta część najbardziej podatna

jedna z wypowiedzi, że na tym traci

zwyczajna. Forum odbylo się w naj-

Brakowalo w przeważającej części

zmartwychwstaly duch wspólpracy

na rosyjskie wplywy. Bardzo ważne,

i Polska, i Litwa, a korzysta na tym

droższym hotelu Wilna Nauritis, co

wypowiedzi szerszej perspektywy

państw Międzymorza, wspólpracy

że Polacy na Litwie powiedzieli: Litwi-

tylko Rosja.

świadczyloby o jego randze. Trudno

i faktycznej troski o relacje Polski i

Litwy, Bialorusi i Ukrainy oraz idei

ni, kochani bracia! Pójdźmy wszyscy

Dziś redaktor Gójska-Hej-

Litwy. Rzadko pojawialy się w nich

zrozumieć, czemu byli nieobecni

mesjanizmu. To co nastąpilo dalej,

razem po rozum do glowy i pochylmy

ke powiedziala, że gdyby nie

przedstawiciele polskich mediów

takie określenia jak ,,rosyjska pro-

należy określić kolokwializmem ,,do-

się nad tymi problemami. Naprawdę

zmienila się wewnętrzna poli-

z Litwy, takich jak Kurier Wileński

paganda", ,,rosyjskie zagrożenie".

brze żarlo i zdechlo".

nie stać ani Polski, ani Litwy, by zaj-

tyka Litwy, to w chwili, gdy Li-

czy portal L24. To wydarzenie bę-

Stronę litewską ratowalo zaanga-

Kolejnym punktem forum byly

mować się trzema literkami. Piszmy

twa potrzebowala by pomocy

dzie mialo swoją wagę w relacjach

żowanie uważanego za polonofila

panele ,,Status quo wspólpracy me-

z polskimi znakami, zawieśmy tabli-

Polski, w Polsce rozgorzala

polsko-litewskich, o ile pociągnie za

Rimvydasa Valatka, który poruszyl

diów Litwy i Polski oraz wspólne

ce i naprawdę wyrwijmy z rąk broń

by się dyskusja, czy w ogóle

sobą kolejne spotkania, które staną

sprawę pisowni polskich nazwisk.

dzialania na rzecz realizacji hasla

wszystkim nacjonalistom. Zabierzmy

Litwinom pomagać.

się prawdziwymi debatami, a nie

Zwrócil uwagę na to, że polityka ję-

Więcej Polski na Litwie i Litwy w Pol-

im to pole, w którym bardzo dobrze

Sporo racji w tym jest. Myślę, że

orzą. I zabierzmy też argumenty ro-

pożądana jest sytuacja, kiedy nie bę-

punktami w kalendarzu dyploma-

zykowa Litwy doprowadza do takich

sce" i ,,Wspólpraca polsko-litewskich

syjskiej propagandzie.

dzie pytania ,,czy pomagamy Litwie?",

tycznym. Polskie glosy świadczą o

absurdów, że jeden z ważniejszych

mediów w kontekście informacyjnej

tylko od razu, bez pytania Polska zaj-

tym, że tematów do przedyskutowa-

dzialaczy litewskich z 20-lecia mię-

agresji Rosji". Pierwszy panel otwo-

Niektórzy komentują tę

mie konkretną pozycję, ale nad tym

kwestię, że jest ona zupelnie

nia jest bardzo dużo.

dzywojennego Michal Römer we

rzyl minister spraw zagranicznych Li-