img
10
Przegląd wydarzeń
15­28 kwietnia 2016 nr 7 (251) * kurier galicyjski * www.kuriergalicyjski.com
Przegląd prasy polskiej na Ukrainie
wdrażaniu ustawy o dekomunizacji i
nareszcie doczekamy się pomyśl-
lecz również w urzędach wojewódz-
NKWD. Formalnie przygotowania do
opracowal
aktywnym dzialaniom miejscowych
nego rozstrzygnięcia problemu.
kich polskich miast.
deportacji zakończono jeszcze jesie-
KRZYSZTOF SZYMAŃSKI
Polaków. Prof. dr hab. Lech Aleksy
Karta Polaka to dokument po-
nią 1935 roku. Wówczas Obwodowy
Borys Dragin
Suchomlynow, prezes Towarzystwa
twierdzający przynależność do naro-
Winnicki Partkom WKP(b) zwrócil
Polskie kanaly telewizyjne
Polaków ,,Odrodzenie" w Berdiańsku
du polskiego. Przyznawana jest oso-
się do Komitetu Centralnego w Ki-
w Kijowie. Może nareszcie
Zachowajmy pamięć
Rada Narodowa Ukrainy ds.
zaznacza: ­ ,,Polskie nazwy ulic w
bom pochodzenia polskiego miesz-
jowie o zezwolenie na wywiezienie
o katyniu
Radiofonii i Telewizji wyslala list do
miastach Ukrainybardzo waż-
Kolejne smutne daty kwietnia ­
kającym w 15 krajach za wschodnią
1500 polskich rodzin. Pierwsza fala
przewodniczącego Krajowej Rady
nym świadectwem istnienia polskiej
76. rocznica tragedii katyńskiej oraz
granicą, powstalych lub odrodzonych
deportowanych Polaków miala być
Radiofonii i Telewizji Jana Dworaka
mniejszości w przestrzeni spoleczno-
6. rocznica tragedii smoleńskiej. W
po rozpadzie ZSRR, które nie uznają
wywieziona na wschód Związku
z prośbą o sprzyjanie zwiększeniu
kulturowej. Stają się pewnym mar-
dni pamięci ofiar terroru stalinowskie-
podwójnego obywatelstwa.
Sowieckiego jeszcze w grudniu te-
obecności kanalów polskich na te-
kerem wielokulturowości regionów i
go i przestępstw dokonanych już w
goż roku. Komuniści przeprowadzi-
monitor-press.com
rytorium Ukrainy. ,,Taka inicjatywa
swoistym czynnikiem ksztaltowania
naszych czasach pragniemy oddać
li selekcję i w styczniu 1936 roku
­ czytamy w liście ­ wywolana jest
zbiorowej świadomości spoleczeń-
hold męczeńskiej śmierci naszych
Polacy i garstka Niemców zostali
w stolicy wschodniego
wielokrotnymi prośbami, przesyla-
stwa wieloetnicznego, a więc tole-
Rodaków, zamordowanych przez
wywiezieni. Proces nadzorowala
Wolynia powstaje kościól
nymi do naszej organizacji przez
rancji".
bolszewickie organy ścigania. Przede
specjalna komisja powolana przez
Milosierdzia Bożego
ukraińskie kompanie kablowe i dys-
Polacy Berdiańska zawsze opo-
wszystkim przez szczerą modlitwę,
W Żytomierzu wmurowano ka-
KC WKP(b).
trybutorów programów telewizyjnych
wiadali się po stronie wartości euro-
przez odwiedzanie miejsc pochów-
mień węgielny pod budowę nowego
Po zakończeniu operacji od-
z chęcią transmisji polskich progra-
pejskich i bronili podstaw spoleczeń-
ków, przez poznanie i uświadomienie
kościola rzymskokatolickiego pw.
powiedzialni odmeldowali, że de-
mów telewizyjnych".
stwa obywatelskiego. Polskie flagi
historii ich losu.
Milosierdzia Bożego. W uroczysto-
portacja zostala zrealizowana bez
Wedlug ustawodawstwa Ukra-
byly na protestach podczas Rewolu-
Żeby choć na chwilę zbliżyć się
ści, która odbyla się w murach budu-
,,większych klopotów" i potwierdzili
iny retranslacja kanalów z zagra-
cji Pomarańczowej w 2004 roku i Re-
do tej tragedii, przeniknąć bólem i
jącej się świątyni, udzial wzięli: kon-
gotowość wywiezienia w gląb ZSRS
nicy może odbywać się zgodnie z
wolucji Godności. Wspólnota polska
tragizmem tysięcy osób, zamordo-
sul generalny RP w Winnicy Tomasz
kolejnych 15 tys. polskich i niemiec-
listą programów zagranicznych za-
miasta aktywnie wlączyla się w ruch
wanych przez NKWD, corocznie w
Olejniczak, ukraiński wicepremier
kich rodzin. Możemy stwierdzić, że
twierdzoną przez Radę Najwyższą
wolontariacki, wspierając ochotników
kwietniu wyruszamy w smutną piel-
Gennadij Zubko, prezydent miasta
deportacja poprzednich 1,5 tys.
Ukrainy. Na razie na tej liście znaj-
walczących w strefie operacji anty-
grzymkę do bykowniańskiego lasu.
Żytomierza Sergij Suchomlyn, pre-
polskich rodzin byla potrzebna jako
dują się tylko cztery kanaly polskie:
terrorystycznej, a niektórzy Polacy,
Tym razem odwiedzić to wyjątkowe
zes ŻOZPU Wiktoria Laskowska,
,,test" przed masową wywózką lud-
TV-Polonia, ТVP Info, ТVP Historia
czlonkowie stowarzyszenia ,,Odro-
miejsce w okolicach Kijowa zglo-
mecenasi, duchowieństwo oraz kil-
ności.  Bolszewicy  szczególowo
oraz ТVP Кultura. Ale znalezienie się
dzenie", byli uczestnikami walk na
silo się okolo 100 osób z Żytomie-
kuset wiernych.
obserwowali reakcję mieszkańców
na tej liście nie gwarantuje jeszcze
okupowanych terytoriach. To wszyst-
rza i Nowogrodu-Wolyńskiego. Bez
Podczas mszy św. zaznaczono,
Podola, żeby przewidzieć, jak od-
bezpośredniej retranslacji polskich
ko pozwolilo nam, Polakom Berdiań-
zbędnych przemówień i apelów,
że kościól Milosierdzia Bożego w
reagują, jeżeli deportacje obejmą
kanalów.
ska, zabrać glos w dyskusji dotyczą-
w ciszy, którą przerywal tylko ,,jęk"
Żytomierzu powstaje w roku oglo-
znacznie liczniejsze rzeszy ludno-
Na przyklad, w telewizji kablowej
cej zmiany nazw ulic i wywalczyć
stuletnich sosen, zlożyliśmy kwiaty,
szonym przez papieża Franciszka
ści. Bezbolesne wywiezienie pierw-
Kijowa wśród prawie 170 kanalów do
ulicę Polską (byla Karola Libknechta)
zapaliliśmy znicze... W intencji ofiar
Nadzwyczajnym Jubileuszem Milo-
szych 1,5 tys. rodzin utorowalo dro-
tej pory dla żadnego kanalu polskie-
i Adama Mickiewicza (b. Czapajewa).
zbrodni Katyńskiej i tragedii smoleń-
sierdzia. Symbolicznym jest także
gę do dalszych dzialań NKWD. Led-
go nie znalazlo się miejsca, o co od
Uważam, że jest to wielki sukces i
skiej mszę świętą odprawil ks. Bog-
fakt,nowa świątynia budowana
wo żywi po Wielkim Glodzie Polacy
wielu już lat walczy Stowarzyszenie
dowód tego, że Polacyintegral-
dan Kusznir SAC.
jest przy ulicy Jana Pawla II, która
nie mieli sil do sprzeciwu. Pamięć
Dziennikarzy Polskich na Ukrainie.
nym skladnikiem wielonarodowego
Serdecznie dziękujemy wszyst-
niedawno otrzymala nową nazwę
o milionach ofiar poprzedniej stali-
Wielokrotnie kontaktowalem się (au-
Berdiańska.
kim, kto dolączyl się do nas w tym
wskutek realizacji ustawy dekomu-
nowskiej zbrodni w latach 1932-33,
tor ­ B.D.) w tej sprawie z ramienia
Warto wspomnieć, że jeszcze
dniu: sluchaczom kursów języko-
nizacyjnej dzięki staraniom lokalnej
wśród których bylo ponad 100 tys.
SDPnU i w Kijowie i w Warszawie
od lat 70. w Berdiańsku jest ulica
wych przy Domu Polskim, czlon-
wspólnoty polskiej, w szczególno-
Polaków, byla zbyt silna, żeby opie-
­ listy, rozmowy, spotkania z odpo-
Wroclawska, ponieważ za czasów
kom Studenckiego Klubu Polskiego,
ści Żytomierskiego Obwodowego
rać się deportacjom.
wiednimi osobami obydwu Telewizji,
radzieckich województwo wroclaw-
przedstawicielom Polskiego Centrum
Związku Polaków.
Kolejna fala rozpoczęla się w
ale niestety bez skutku ­ glównie z
skie mialo stosunki partnerskie z
Edukacji i Nauki, uczniom Szkoly wie-
Kamień węgielny, przywieziony
kwietniu ­ maju 1936 roku. Powiado-
przyczyn merytoryczno-finansowych,
obwodem zaporoskim.
dzy o Polsce przy Związku Szlachty
z Izraela i wmurowany razem z kap-
mieni przez NKWD mieli siedem dni
dotyczących zawarcia odpowiednich
Polskiej, czlonkom Stowarzyszenia
sulą z aktem o budowie, poświęcil
na spakowanie rzeczy osobistych.
dk.com.ua
umów.
Polaków im. J. Lublińskiego w Nowej
abp diecezji kijowsko-żytomierskiej
Wówczas do Kazachstanu trafilo
Brzmialo to pytanie i na prze-
Borowej.
Piotr Malczuk.
ponad 2 tys. polskich rodzin. Dalszy
karta Polaka: zmiany
różnych forach polsko-ukraińskich,
1 kwietnia Sejm RP jednoglośnie
Chrońmy pamięć o tych tragicz-
Dzialka pod budowę nowego
najbardziej masowy etap wywózek
ostatnio w kwietniu 2015 roku
przyjąl nowelizację Ustawy o Karcie
nych wydarzeniach! Módlmy się za
kościola zostala poświęcona w paź-
rozpocząl się w sierpniu. I terytorial-
na konferencji ,,Media polskie na
Polaka. Nowelizacja jest skierowa-
pokój i wieczny odpoczynek dla nie-
dzierniku 2013 roku przez ks. bisku-
nie, i pod względem ilości byla to
Wschodzie", zorganizowanej przez
na do bardzo ważnej grupy Polaków
winnych ofiar sowieckich zbrodni!
pa Jana Purwińskiego. Prace budow-
najbardziej zaawansowana operacja
sejmową Komisję Lączności z
mieszkających na terenach bylego
lanekoordynowane przez księży
sowieckich organów ścigania. Na
wizyt.net
Polakami za Granica oraz Funda-
Związku Sowieckiego. Do tych, któ-
Pallotynów, którzy od kilku lat pelnią
,,nieludzką ziemię" trafily 5233 pol-
cję ,,Wolność i Demokracja". Jako
rzy chcą przyjechać do Polski i osie-
w Żytomierzu misję duszpasterską,
skie rodziny.
Warszawa-Lwów-Kijów
uczestnik obrad zwrócilem wtedy
dlić się w Polsce na stale.
Ukraińskie koleje planują zreali-
odprawiając msze w niewielkiej ka-
Lącznie z Podola deportowano
uwagę na potrzebę obecności kana-
Zgodnie z projektowanymi zmia-
zować projekt budowy linii kolejowej
pliczce. Liczba wiernych ciągle ro-
ponad 10 tysięcy Polaków. Kto oca-
lów polskich w telewizji kablowej na
nami, posiadacze Karty Polaka, któ-
o wąskim (tzw. europejskim) rozsta-
śnie, w związku z czym pojawila się
lal w tych latach, dwa lata później
Ukrainie. Dowiedzialem się podczas
rzy przyjeżdżają do Polski z zamia-
wie na trasie ze Lwowa do granicy
potrzeba w wybudowaniu nowego
,,żalowal", że nie trafil do Kazachsta-
dyskusji na ten temat od przedstawi-
rem osiedlenia się na stale, dostaną
polsko-ukraińskiej, co umożliwiloby
większego kościola. W ciągu sześciu
nu. Po wydaniu przez Kreml slynne-
cieli Senatu RP, że ówczesny prezes
bezplatnie Kartę Stalego Pobytu, po
realizację szybkich polączeń pasa-
lat sprawą budowy świątyni zajmuje
go ,,rozkazu nr 00485", enkawudzi-
zarządu Telewizji Polskiej Juliusz
roku otrzymają obywatelstwo pol-
żerskich na trasie Warszawa-Lwów-
się ksiądz Jaroslaw Olszewski SAC,
ści w latach 1937-1938 rozstrzelali
Braun podpisal porozumienie z Tele-
skie, a w międzyczasie będą mogli
Kijów.
który jest proboszczem parafii Milo-
111 tys. naszych rodaków...
wizją Ukraińską, które ma rozstrzy-
liczyć na pomoc w tym pierwszym
- Chcemy, by z Warszawy do
sierdzia Bożego.
Jan Matkowski,
gnąć te kwestie ale...
najtrudniejszym  okresie  adapta-
Lwowa powstala taka linia, a wów-
Slowo Polskie
Jerzy Wójcicki, wizyt.net
Cóż, jedyne co udalo się SDPnU
cji ­ m.in. będą mogli ubiegać się o
czas Lwów móglby stać się miejscem
za ostanie lata osiągnąć (glównie
dofinansowanie na wynajęcie miesz-
przesiadki dla podróżnych jadących
80 lat temu Sowieci
Wiosenne porządkowanie
dzięki kontaktom osobistym) żeby
kania, dofinansowanie intensywnej
do Kijowa, co umożliwiloby wzrost
rozpoczęli akcję masowej
polskich grobów
język polski zabrzmial jednak w TV
nauki języka polskiego czy kursów
liczby obslugiwanych pasażerów ­
Przez dwa dni czlonkowie Towa-
deportacji Polaków
Kijowa, to jego umieszczenie na
zawodowych. ,,Zasilek adaptacyjny"
powiedzial szef lwowskiej administra-
rzystwa Kultury Polskiej, harcerze
na Wschód
europejskim, zarejestrowanym w
będzie wynosil ok. 6 tys. zl. Zakla-
cji obwodowej Oleg Syniutka. War-
W 2016 roku upamiętniamy
I Kowelskiej Drużyny Harcerskiej i
Niemczech, edukacyjnym kanale
da się także, że pomoc finansowa
tość inwestycji to ok. 50 mln euro. Dla
ofiary deportacji Polaków z Podola i
uczniowie Szkoly Polskiej w Kowlu
,,Da Vinci".
będzie przeznaczona również dla
obslugi trasy przez Hrebenne i Rawę
Wschodniego Wolynia, rozpoczętych
porządkowali groby polskie na dwu-
Znaczenie retranslacji polskich
czlonków rodzin posiadaczy Karty,
Ruską strona ukraińska planuje wy-
na skalę masową 80 lat temu ­ w
wyznaniowym cmentarzu rzymsko-
kanalów na Ukrainie przecenić trud-
co zwiększy liczbę ubiegających się
korzystać sklady wlasnej produkcji ­
1936 roku. Po deportacjach z Mar-
katolickim i prawoslawnym.
no. Chodzi nie tylko o glos naszego
o nią osób. Program mialby ruszyć
wymagane byloby wprowadzenie co
chlewszczyzny byly to największe w
Zostala oczyszczona kwatera
sąsiada, jednego z największych
dopiero od 2017 r.
najmniej czterech pociągów.
dziejach sowieckiej Ukrainy przymu-
polskich żolnierzy poleglych w woj-
krajów UE, chodzi o media i język,
Posiadacze Karty Polaka zosta-
sowe wywózki osób polskiego pocho-
nie polsko-bolszewickiej w latach
Polukr.net
który jest jednym z języków Ukra-
zwolnieni z oplat konsularnych za
dzenia na Sybir i do Kazachstanu.
1919­1920, groby harcerskie, kwa-
iny, językiem sporej cywilizacyjnej
przyjęcie wniosku o nadanie obywa-
W 1936 roku rozpoczęla się prak-
tera policjantów poleglych na slużbie
Polska toponimika
części narodu Ukrainy. Warto, by
telstwa polskiego. Po wprowadzeniu
tyczna faza realizacji planów uchwa-
w latach 1919­1940 oraz kwatera
w Berdiańsku
tej kwestii szczególną uwagę po-
nowelizacji, ubiegający się o Kartę,
Pod koniec lutego w Berdiańsku
lonych na Kremlu i wdrażanych w
grobów dzieci. Niektóre nagrobki na
święcily nasze polskie organizacje
będą mogli zalatwiać formalności
pojawily się ulice Polska i Adama Mic-
życie rękami winnickich dzialaczy
tym cmentarzu oraz figura Chrystu-
spoleczne. Spodziewamy się, że
nie tylko w polskich konsulatach,
kiewicza. Stalo się to możliwe dzięki
komunistycznych i funkcjonariuszy
sa wymagają pilnej renowacji. Do