23

www.kuriergalicyjski.com * kurier galicyjski * 15­28 kwietnia 2016 nr 7 (251)

Jan Czochralski ­

by rozwinąć pracę duszpasterską

Ciekawostką bylo to, że bi-

wobec calej parafii". Troska o budo-

skup usiadl przed drzwiami kościo-

wę świątyni zajmowala ekspozytowi

la na faldystorzu (takim krześle,

większą część codziennych zajęć.

na którym siada biskup w czasie

praojciec elektroniki

Budowę świątyni ukończono w

obrzędów) i wyglosil naukę o po-

1928 roku. Wyposażenie kościola

święceniu kościola i poszanowa-

bylo dość skromne, więc kolejnym

niu miejsc świętych. Dalej biskup

zadaniem realizowanym przez ks.

dwukrotnie namaścil oltarz olejem

Życiem Jana Czochralskiego kierowal Wszechmogący. Zapalil w nim

Zygmunta bylo wyposażenie kościo-

katechumenów, okadzil go i odmó-

iskrę wynalazcy, która pod wplywem ciężkiej pracy na obczyźnie wy-

la. Rezultatem zakończenia prac bu-

wil modlitwę, wreszcie namaścil po

dowlanych bylo poświęcenie nowej

raz trzeci krzyżmem. Wylal razem

dala wyśmienite plony. Wszystko sprawil przypadek ­ jak za skinieniem

świątyni w Trzcieńcu, dokonane 30

olej katechumenów i krzyżmo na ol-

czarodziejskiej różdżki.

września 1928 roku przez biskupa

tarz, zmieszal je i dlonią natarl calą

mensę oltarza. W czasie konsekracji

pomocniczego diecezji Karola Józefa

Fischera i nadanie świątyni patrona ­

w plytę kamienną wielkiego oltarza

skiej, chemik, profesor Politechniki

ZENON WESOLOWSKI

św. Józefa, Oblubieńca Najświętszej

wmurowano relikwie św. Stanislawa,

Lwowskiej i Warszawskiej, zaprosil

biskupa krakowskiego i św. Floriana,

Maryi Panny.

Czochralskiego do powrotu do kraju.

Znany francuski katolicki filozof

Jan Czochralski objąl Katedrę meta-

i teolog, jezuita Pierre Teilhard de

lurgii i metaloznawstwa na Wydziale

Chardin pisal, że w życiu czlowieka

chemii Politechniki Warszawskiej, a

zdolnego i pracowitego są dwa eta-

następnie powierzono mu organiza-

py drogi do uznania i powodzenia:

cję Instytutu Metalurgii i Metaloznaw-

,,Pierwszy ­ może być jasny lub

stwa przy tej uczelni.

ciemny. Gdy jest jasny ­ to czlowieku

Zainteresowanie naukowe pro-

placz, gdy ciemny ­ to się ciesz ­ bo

fesora Czochralskeigo, jego publi-

przyniesie uznanie i powodzenie".

kacje i patenty związane są z sze-

Urodzil się Jan Czochralski 23

roko pojętą metalurgią. Byl jednym

października 1885 roku w Kcyni na

z pionierów zastosowania metody

terenach ówczesnego zaboru pru-

rentgenowskiej do badania metali. Z

skiego, w rodzinie ubogiego stolarza,

wybuchem wojny Politechnika zawie-

jako ósme dziecko. Kcynia polożona

sila swoją dzialalność. W 1941 roku

jest w trójkącie pomiędzy Poznaniem,

Jan czochralski

profesor Czochralski otrzymal pro-

Gdańskiem i Warszawą. Czochralscy

Objąl tu stanowisko szefa laborato-

pozycję wspólpracy z przemyslem

od kilku pokoleń zajmowali się stolar-

rium metaloznawczego Metallbanku

niemieckim ­ odlewanie panewek.

ką. Ojciec Jana, Franciszek, jednego

i kierowal grupą z 19 osób. Pracowal

W czasie powstania warszawskiego

z synów ­ Wladyslawa ­ przeznaczyl

nad uzyskaniem nowego stopu do

zostal ranny i przebywal w szpitalu

na swego następcę w rzemiośle.

produkcji lożysk. Efektem prac bylo

przy politechnice. Podczas okupacji

Jednak umyślil sobie, że syna Jana

Wnętrze kościola z widokiem na przezbiterium

opatentowanie w 1924 roku tzw.

wspieral artystów, wspólpracowal z

wyksztalci na nauczyciela. Poslal go

męczennika. Po konsekracji kościo-

Dekretem z dnia 17 stycznia

bahnmetalu. To odkrycie przynioslo

AK i pomagal ludziom w Getcie. W

do seminarium nauczycielskiego w

la biskup Tomaka odprawil mszę

1930 roku, biskup ordynariusz Anatol

mu majątek, niemal natychmiast pra-

środowisku politechniki mial zarówno

Kcyni. Janowi jednak nie byl pisany

świętą. Obecni byli: ks. dziekan Jó-

Nowak erygowal parafię w Trzcień-

wa do patentu wykupila bowiem kolej

fach nauczycielski. Nie jest pewne,

zef Grygiel, ks. proboszcz Zygmunt

cu, zaś jej pierwszym proboszczem

niemiecka, a w kilka lat później firmy

czy zdal maturę. Co prawda, rodzin-

Dziedziak, ks. kapelan Jan Silka, ks.

mianowal ks. Zygmunta Dziedziaka.

z USA, Czech, a także z Polski.

ne opowieści mówią, że Jan jednak

Skrobacz, ks. Korpak, ks. Kostheim,

Niejako nagradzając go za trud wy-

Największego odkrycia Jan Czo-

maturę zdal, ale świadectwo dojrza-

ks. Kuzdrzal.

budowania kościola. Odtąd wspól-

chralski dokonal w 1916 roku. Jak to

lości podarl na oczach swego pro-

Warto zauważyć, że parafia li-

nota parafialna w Trzcieńcu stala się

często bywa, duży udzial w rewolucyj-

fesora ze slowami: ,,Proszę przyjąć

czyla wówczas 3 tysiące 300 osób

pelnoprawną cząstką przemyskiego

nym wynalazku mial przypadek. Wy-

do wiadomości, że nigdy nie wydano

i ks. Zygmunt widzial już wtedy po-

Kościola partykularnego. To jednak

nalazca staral się wymyślić sposób

bardziej krzywdzących ocen!".

trzebę budowy domu parafialnego

konsekracja kościola zalicza się do

pomiaru szybkości, z jaką z roztopio-

Matka, Marta, byla kobietą mądrą

(dzisiejszy ,,Dom Kultury"), aby roz-

,,najważniejszych aktów liturgicz-

nego metalu tworzą się krysztalki. Po

i pobożną. Pracowala ciężko, wycho-

winąć dzialalność Akcji Katolickiej.

nych". To ona sprawia, że świątynia

wielu nieudanych próbach, odsunąl

wując ośmioro dzieci. Miala spokojny

Jak również warto zaznaczyć, że

staje się miejscem sluchania Slowa

tygle i zabral się do sporządzania

charakter i godzila się z twardym lo-

przez trzy lata, tuż po święceniach

Bożego, sprawowania sakramentów

notatek z przeprowadzanych do-

sem. Jej życiowe credo bylo: "Ora et

kaplańskich, wikariuszem w parafii

i przechowywania Eucharystii. Kon-

świadczeń. Bylo już dość późno i byl

labora" (módl się i pracuj), które sta-

byl ks. Jerzy Ablewicz, późniejszy

sekrowana świątynia jest ,,szcze-

zmęczony. Przez przypadek ­ akurat

rala się przekazać również synowi.

biskup diecezji tarnowskiej.

gólnym obrazem Kościola, Świątyni

zadzwonil telefon ­ zanurzyl pióro

Po nauce Jan praktykowal u

Świadomy ważności tego hi-

Boga, zbudowanej z żywych kamie-

zamiast w kalamarzu w roztopionej

aptekarza w Krotoszynie. Ten, w mo-

Monokrysztal krzemu uzy-

storycznego  wydarzenia  ksiądz

ni". Więc uroczyste poświęcenie ko-

cynie. Gdy go wyciągnąl, przyjrzal się

mencie gdy doszedl do wniosku, że

skany ,,metodą Czochral-

proboszcz Andrzej Draws wraz z

ściola i oltarza zaplanowano na czas

stalówce i zauważyl, że za nią ciągnie

nie jest go w stanie więcej nauczyć,

skiego"

parafianami pragną uczcić 80-lecie

wizytacji biskupiej w maju 1936 roku.

się cieniutki, jak ludzki wlos, drucik z

doradzil Janowi wyjazd do dalekiej ro-

konsekracji kościola. Uroczystość

Tuż po obchodach Święta Narodo-

cyny. Zamiast odlożenia pióra, jako

swoich przeciwników, jak i przyjaciól.

dziny do Berlina w celu podjęcia pra-

odbędzie się ipsa die, w środę 4

wego Trzeciego Maja, we wspomnie-

czlowiek nauki, Czochralski sprawdzil

W czasach komunistycznych byl

cy i dalszej nauki. Tak naprawdę, to

maja w trzcienieckim kościele. O

nie liturgiczne św. Floriana, w ponie-

drucik przy pomocy promieni Roe-

więziony przez wladze. Zostal usu-

Jana wyrzucil z domu wlasny ojciec,

godzinie 18:00 zostanie odprawiona

dzialek 4 maja 1936 roku przybyl

ntgena. Okazalo się, że drucik jest

nięty z Politechniki Warszawskiej.

któremu nie podobaly się chemiczne

uroczysta msza święta. Ojciec Sla-

do Trzcieńca Jego Ekscelencja ks.

pojedynczym krysztalem cyny ­ tzw.

A jednak profesor Czochralski jest

eksperymenty syna. Przebywając w

womir Zieliński OFM Conv, dyrektor

biskup Wojciech Tomaka, sufragan

monokrysztalem. Tej metody jednak

uczonym o światowej slawie, odkryw-

Berlinie, odkrywal on tajniki analizy

Wydzialu Duszpasterskiego Kurii

przemyski obrządku lacińskiego, aby

nie opatentowal, lecz opisal ją w jed-

cą tzw. dziś ,,metody Czochralskiego",

rud metali, olejów i smarów. Od 1905

Metropolitalnej we Lwowie będzie

konsekrować kościól parafialny.

nym z pism naukowych. Dopiero pod

która sluży do produkcji monokrysz-

po 1910 rok byl wolnym sluchaczem

glównym celebransem i wyglosi

Biskup Wojciech Tomaka, zna-

koniec lat 40. XX wieku amerykańscy

talów, stosowanych we wspólczesnej

Politechniki w Charlottenburgu na

homilię. Niech ta trzcieniecka świą-

ny z prostoty, bezpośredniości w

naukowcy G.K. Teal i J.B Little, pra-

elektronice, a największe zastoso-

wydziale chemii specjalnej z prakty-

tynia będzie wypelniona modlitwą

kontaktach z wiernymi i życzliwości

cujący dla Bell Laboratories, zaadop-

wanie znalazla w rozwoju fizyki ciala

ką w fabryce Kunheim & Co.

ludzi, którzy tu przychodzą, tak jak

dla duchowieństwa, dokonal w tym

towali metodę Czochralskiego do

stalego po II wojnie światowej. Jest

W tym czasie ożenil się z pocho-

czynili to przez lata. Niech już żad-

dniu bogatego obrzędu konsekracji

uzyskania monokrysztalów krzemu

jednym z najczęściej cytowanych

dzącą z bogatej rodziny Margueritą

na ideologia ani system totalitarny

kościola wedlug starego rytu. W cza-

o dużych rozmiarach. Ta technologia

autorów w świecie nauki. Niestety w

Hasse. Od tej chwili już nie musial

nie ,,wypędza Boga" z Jego Domu.

sie uroczystości liturgicznej biskup

uzyskania krysztalów poslużyla do

Polsce jest malo znany.

martwić się o pieniądze i calkowicie

Niech to będzie miejsce oddawania

m.in. poświęcil wodę i sól, pokropil

przemyslowego wytwarzania mo-

Nie obeszlo się i bez paradok-

poświęcil się nauce. W wieku 21 lat

Bogu chwaly i uwielbienia. Niech to

wodą święconą siebie i lud, następ-

nokrysztalów krzemu, z których po

sów. Wielka Encyklopedia ZSRR

pracowal w laboratorium firmy Kun-

będzie parafia, gdzie Bóg jest na

nie ściany kościola, czyniąc to trzy-

cięciu tarczową pilą diamentową na

podaje, że Czochralski byl z pocho-

heim, a po roku byl już kierownikiem

pierwszym miejscu.

krotnie. Odmówil modlitwę, prosząc

cienkie plytki robilo się (i robi nadal)

dzenia... Czechem.

oraz inspektorem produkcji w rafinerii

Boga, aby ,,nawiedzil, co on nawiedzi

wszystkie uklady scalone, z proceso-

Zmarl profesor Jan Czochralski

miedzi firmy AEG (Allgemaine Ele-

Artykul zostal napisany na

i poblogoslawil, co on blogoslawić

rami na czele.

22 kwietnia 1953 roku w Poznaniu

tricitäts Geselschaft). Od 1910 roku

podstawie fragmentu pracy magi-

będzie". Potem nastąpilo poświęce-

Na terenie Niemiec Czochralski

na zawal serca. Pochowany zostal

uzupelnial wyksztalcenie, studiując

sterskiej na temat ,,Organizacja i

nie oltarza stalego, ponieważ jest to

uczyl się i pracowal do 1928 roku.

w rodzinnym grobowcu w Kcyni. Na

chemię na uczelni w Charlottenbur-

reaktywacja życia religijnego w pa-

niezbędny akt do ważnej konsekracji

Tam byl twórcą wielu patentów oraz

jego cześć ufundowany zostal w

gu.

rafii pod wezwaniem św. Józefa w

kościola. Biskup odmówil modlitwy

organizatorem Niemieckiego Towa-

Polsce i Japonii medal jego imienia,

Polski naukowiec nie musial dlu-

Trzcieńcu", autorstwa ks. Andrzeja

,,na uproszenie laski i milosierdzia dla

rzystwa Metaloznawczego. W 1928

który jest przyznawany za wybitne

go czekać na slawę. W 1917 roku,

Piekańca, obronionej na UPJP II,

wszystkich, którzy do tego kościola

roku Ignacy Mościcki, ówczesny

osiągnięcia naukowcom pracującym

mając 32 lata opuścil Berlin i prze-

Kraków 2012.

będą przychodzić".

prezydent  Rzeczypospolitej  Pol-

w dziedzinie elektroniki.

niósl się do Frankfurtu nad Menem.