16

VI Polska Wiosna Teatralna

29 kwietnia­16 maja 2016 nr 8 (252) * Kurier galicyjski * www.kuriergalicyjski.com

Premiera Szewców" Witkacego

we Lwowie i na Ukrainie

W ramach tegorocznej VI Polskiej Wiosny Teatralnej odbyla się premiera dramatu

Stanislawa Ignacego Witkiewicza ,,Szewcy". Tekst dramatu powstal w latach 30.

XX wieku i można by go uznać za groteskę polityczną, gdyby przedstawione

w nim wydarzenia nie spelnily się później. Lecz jeszcze bardziej tragicznym jest

to, że są niezwykle aktualne w dzisiejszej sytuacji na Ukrainie.

gli żyć, pracować i żeby się nie bun-

KRZYSZTOF SZYMAŃSKI

towali. Reszta należy do nich ­ do

tekst i zdjęcia

Bankierów.

Przedstawienie to nie jest tak

W niedzielę 24 kwietnia odbyly

popularne, jak inne dziela Witka-

się dwa przedstawienia ,,Szewców".

cego, może dlatego, że wymaga

Zbigniew Chrzanowski zaproponowal

znajomości realiów politycznych i

zespolowi taką wersję z powodu ma-

zrozumienia sensu przedstawionych

lej sali w Domu Nauczyciela i dużej

wydarzeń. Dla artystów przygotowa-

ilości chętnych obejrzenia spektaklu.

nie spektaklu też nie jest sprawą la-

Oprócz tego Stanislaw Melski, grają-

twą ze względu na specyficzny język

cy również rolę Majstra, musial nie-

twórczości Witkacego i odpowiedniej

stety już wracać do swych obowiąz-

interpretacji jego dziel. Tym bardziej

ków zawodowych. Podczas pierw-

znamienny jest fakt, że Polski Teatr

szego przedstawienia, jak zawsze na

Ludowy porwal się na wystawienie

premierze, czulo się napięcie wśród

tej sztuki. Jej wystawienie bylo nie

aktorów. Pomimo prawie codzien-

tylko lwowską prapremierą spekta-

nych prób w ciągu ostatnich dwóch

klu, ale i ukraińską. Bo żaden, nawet

tygodni, pomimo opanowania tekstu,

zawodowy teatr ukraiński, nie zdecy-

zawsze grze towarzyszą stres i emo-

dowal się na przygotowanie tej sztuki

cje. Za to drugie przedstawienie bylo

na swojej scenie.

grane już bez tej presji i widać bylo od

W dużej mierze swój sukces

razu, że aktorzy swobodniej czują się

przedstawienie zawdzięcza reży-

na scenie, są bardziej wyluzowani i

serowi Stanislawowi Melskiemu,

zaczynają bawić się swoją grą.

aktorowi Teatru Polskiego we Wro-

Na zakończenie występu Stani-

clawiu. Jak zaznaczyl w krótkim

do Lwowa na dwa tygodnie przed

to absurdalna abstrakcja polityczna

slaw Melski podziękowal aktorom Te-

się, chcą wolności, ale Prokurator

wstępie przed rozpoczęciem przed-

samą premierą i już ostatecznie

­ zaznaczyl na wstępie Zbigniew

atru Polskiego za wspólpracę i pod-

Generalny wrzuca ich do więzienia.

stawienia reżyser Polskiego Teatru

przedstawić aktorom swoją kon-

Chrzanowski. ­ Historia pokazala

kreślil, że bardzo się cieszy, że mógl

Tu znów zaczyna im brakować pra-

Ludowego we Lwowie Zbigniew

cepcję spektaklu i intensywnie pra-

jednak, że nie jest to abstrakcja i sami

przyjechać do Lwowa i tu pracować.

cy i tego co mieli wcześniej ­ kobiet,

Chrzanowski, po lekturze sztuki zro-

cować nad calością. Przygotowanie

państwo zobaczycie, że przebieg

Nie spodziewal się, że z teatrem

piwa, odrobinę wolności. Kolejny ich

zumial jej niezwyklą wprost analogię

takiego przedstawienia w teatrze

akcji na scenie jest bardzo podob-

amatorskim uda mu się zrealizować

bunt zmiata starą wladzę i Prokura-

i zbieżność z obecnymi wydarze-

zawodowym z pewnością zajęlo by

ny do tego, co dzieje się z nami we

tak trudny spektakl. Ale aktorzy dali

tor trafia do więzienia na lańcuch,

niami politycznymi na Ukrainie. Na

o wiele więcej czasu. Jednak udalo

spotkaniu z panem Stanislawem w

się w tak ścislym terminie przygoto-

Kijowie omówili zasady wspólpracy i

wać inscenizację sztuki.

rozpoczęly się przygotowania. Z ra-

- Analizując material literacki

cji swych obowiązków zawodowych

,,Szewców" Stanislawa Ignacego

Stanislaw Melski mógl przyjechać

Witkiewicza powiedzialbym, że jest

wspólczesnym świecie, jak zmieniają

z siebie wszystko, żeby premiera

jak pies, a Szewcy ­ na tron i do

się poglądy i jak ludzie odżegnują się

odbyla się w wyznaczonym terminie

wladzy. Tu znów robi im się nudno z

od swych pierwotnych poglądów pod

i widz lwowski mógl zapoznać się

bezczynności i to co wydawalo im się

wplywem okoliczności dziejowych.

z nielatwą twórczością Stanislawa

w więzieniu nieosiągalne teraz ich już

Ale nic z tego nie wynika. Jest to bo-

Ignacego Witkiewicza. Podkreślil też,

nudzi. Mlodsi Czeladnicy buntują się

lesna konkluzja i Witkacy, przewidu-

że tym przyjemniej bylo mu przyje-

przeciwko swemu Majstrowi i zabi-

jąc przebieg wydarzeń historycznych

chać do Lwowa, ponieważ jego ro-

jają go. Jak ich poprzednicy, za nic

w 1939 roku, popelnia samobójstwo.

dzice pochodzili z pow. gródeckiego

mają inne warstwy spoleczne ­ np.

Ale po śmierci zakpil z nas jeszcze

i wiele opowieści o Lwowie w swoim

Chlopów. Powoli na scenie ukazu-

raz ­ bo okazuje się, że w jego grobie

domu rodzinnym slyszal.

ją się przedstawiciele poprzedniej

na Pęksowym Brzyzku w Zakopa-

Premierowe spektakle zaszczy-

wladzy, którzy, jak się okazuje, i te-

nem spoczywa calkiem inna osoba...

cili swoją obecnością przedstawiciele

raz są na znaczących posadach. W

­ powiedzial Zbigniew Chrzanowski i

Konsulatu Generalnego RP we Lwo-

ostatniej scenie wszyscy umierają,

dodal: ­ Sztuka nie jest latwa, ale zo-

wie, organizatora Polskiej Wiosny

kto z nudów, kto z ,,dobrego życia", a

baczą państwo jak jest proroczą.

Teatralnej, konsulowie Sylwia Andu-

kto w więzieniu. Na scenie pozostaje

Sztuka dzieje się jakby w kil-

jar-Piechowska i Marian Orlikowski z

jedynie Księżna, której do tej pory

ku odslonach. Pierwotnie mamy

malżonką. Spektakl obejrzeli też go-

udawalo się lawirować pomiędzy

warsztat Szewców, od rana do nocy

ście z polskiego teatru Vademecum

kolejnymi rządami. Na zakończenie

klepiących buty. Rozmawiają oni

z Wiednia, którzy przybyli do Lwowa

wylaniają się dwaj Bankierzy i tluma-

o lepszym życiu i o ich rutynowym

wraz z dyrektor teatru Beatą Maciej-

czą sobie, że to wszystko nic, a ,,lud"

zajęciu. Każdy z nich ma jakieś

czuk na VI Polską Wiosnę Teatralną

trzeba utrzymać ,,na samym punkcie

swe marzenia i tragedie. Buntują

jako obserwatorzy.

rozpaczy". Dać im tylko tyle, aby mo-