2

Przegląd wydarzeń

30 czerwca­14 lipca 2016 nr 12 (256) * kurier galicyjski * www.kuriergalicyjski.com

Ministerstwo Edukacji Narodowej RP zapewnia o skuteczności

przepisów w kwestii wysylania polonistów na Ukrainę

Pod koniec 2015 roku Związek Polaków na Ukrainie zwrócil się do Pani Minister Edukacji Narodowej Anny Zalewskiej oraz Przewodniczą-

cych Senackiej i Sejmowej Komisji do Spraw Polaków za Granicą pani Janiny Sagatowskiej i Michala Dworczyka z prośbą o usprawnienie

systemu wysylania przez ORPEG nauczycieli polonistów do pracy w środowiskach polskich na Wschodzie.

3. Brak wplywu środowisk pol-

W liście m.in. zaznaczono:

pomocnikiem np. przy prowadzeniu

Kartą Polaka), więc w duchu równo-

nauczaniem 4 960 uczniów, w tym

skich na przysylanych nauczycieli ­

Obecnie sytuacja jest zbyt malo

specjalistycznych kursów, przygo-

ści oni również powinni mieć prawo

3 337 dzieci i mlodzieży oraz 1 623

środowisko polskie na Ukrainie ,,za-

efektywna, a największe problemy to:

towania do konkursów i olimpiad i

być  skierowanymi/zatrudnionymi

doroslych. Planuje się, że w roku

mawia" nauczyciela bez wskazania

1. Regulamin rekrutacyjny, który

organizatorem nowych placówek i

przez ORPEG.

szkolnym 2016/2017 do pracy w

nazwiska kandydata. Są przypadki,

uniemożliwia podjęcie pracy absol-

punktów nauczania języka polskie-

Autorzy listu do MEN sugero-

środowiskach polskich na Ukrainie

że są nauczyciele, którzy mają do-

wentom odpowiednich studiów ma-

go. Dzialać ma na określonym ob-

wali:

skierowanych zostanie 47 nauczy-

brą opinię w lokalnym środowisku

gisterskich i uzupelniających (brak

szarze. Obecna liczba wysylanych

1. W ramach uzupelnienia skie-

cieli. [...] Umowa o skierowanie

polskim i dalszy ich pobyt lub po-

oceny pracy z polskiej szkoly). W

nauczycieli w zupelności wystarczy

rować do pracy na Ukrainie tych

nauczyciela do pracy zawierana jest

wrót do placówki jest uzasadniony.

ten sposób odcina się od pracy na

na stworzenie sieci konsultantów na

nauczycieli, którzy już tu pracują

na rok szkolny. Środowiska polskie

4. Zdarzający się często problem

Wschodzie chętnych mlodych entu-

calej Ukrainie. Muszą to być jednak

bez wsparcia ORPEG: są to cztery

za granicą mają wplyw na ponowne

wysylania nauczycieli z problemami

zjastów, a promuje się emerytów, dla

odpowiedni nauczyciele, przygoto-

przypadki ­ nauczyciele ci bez skut-

skierowanie nauczyciela w dane

np. alkoholowymi, o niskiej kulturze

których w ubieglym roku przeprowa-

wani i zmotywowani.

ku proszą o skierowanie, a nie są

miejsce. Nauczyciel nie może być

osobistej, z problemami psychiczny-

dzono zmianę Regulaminu (ocena

Autorzy listu mają pewność, że:

kierowani, bo brakuje im niektórych

skierowany do pracy na kolejny rok

mi, emerytów niezdolnych do ada-

pracy może być już starsza niż czte-

,,Obecny system wysylania nauczy-

dokumentów;

szkolny, jeżeli nie uzyska pozytyw-

ptacji do życia na Wschodzie i we

roletnia) mogą oni teraz pracować na

ciela z Polski do systemu szkól so-

2. Powolać grupę roboczą z

nej opinii dyrektora szkoly lub preze-

wspólczesnym świecie. Środowiska

Wschodzie praktycznie dożywotnio.

botnich czy np. polskich rodzin bu-

przedstawicielami środowisk polskich

sa stowarzyszenia. [...] Z informacji

polskie mają poważny problem z

Tak się też dzieje ­ struktura nauczy-

dzi poczucie krzywdy i niesprawie-

na Ukrainie w celu zmiany systemu

Ośrodka Rozwoju Polskiej Edukacji

,,odeslaniem" takiego nauczyciela z

cieli jest taka, że większość z nich

dliwości u nauczycieli miejscowych

wysylania nauczycieli na Ukrainę lub

za Granicą wynika, że nie wplywa-

powrotem ­ staje się on ciężarem

to emeryci lub osoby przed eme-

­ niejednokrotnie takich samych

na Wschód w szerszym rozumieniu;

ly dotąd informacje o nadużywaniu

dla środowiska, zamiast pomocą.

ryturą zredukowane w szkolach w

absolwentów polskich uczelni. Hor-

3. Zmienić komisję rekrutacyjną

alkoholu przez któregokolwiek na-

Poniekąd przynosi on wstyd Polsce

Polsce. Rzadko są przygotowani do

rendalnie wysoki ryczalt na zakwa-

­ w komisji tej powinni się znajdo-

uczyciela skierowanego do pracy,

i jest ,,antywizytówką" polskości za

nauczania języka polskiego nie jako

terowanie i wyżywienie, który ,,nale-

wać przedstawiciele środowisk pol-

ani że którykolwiek z nauczycieli

granicą.

ojczystego (jako drugiego lub obce-

ży się" nauczycielowi z Polski, budzi

skich na Ukrainie lub ich przedsta-

skierowanych na Ukrainę wykazy-

Jako przyczyny takiego stanu

go), często za to mają problemy ze

sluszne oburzenie miejscowych śro-

wiciele;

wal brak kultury i problemy natury

rzeczy Związek Polaków na Ukra-

zdrowiem i brakiem zaangażowania

dowisk nauczycielskich, którzy po-

4. Zmienić odpowiedzialne za

psychicznej. Dyrektorzy szkól i pre-

inie podaje:

w życie środowiska polskiego i na-

strzegają, że on często podchodzi

kierowanie nauczycieli osoby w OR-

zesi organizacji pozytywnie oceniają

1. Niezmienna od wielu lat komi-

uczycielskiego.

do swoich obowiązków z lekcewa-

PEG na takie, które będą widzieć

pracę i postawę kierowanych na-

sja orzekająca o przydatności kandy-

2. Uniemożliwienie skierowania

żeniem, wyjeżdżając na dlugie ferie,

czlowieka, problem, a nie paragrafy,

uczycieli. Ośrodek prowadzi także

data do pracy na Wschodzie, która

osób już aktywnie dzialających na

wcześniejsze wakacje, wycieczki po

które w kontaktach ze środowiskami

staly monitoring pracy nauczycieli

orzeka w sposób niejawny, bez po-

Ukrainie ­ nauczycieli, którzy kiedyś

okolicy lub nie angażując się w życie

polskimi będą nie tylko kompetentne,

odbywając wizyty w miejscach ich

dania argumentów przy odrzuceniu

pracowali w tym kraju za pośrednic-

środowiska polskiego twierdząc, że

ale też otwarte na sugestie i propo-

pracy na Ukrainie i prowadząc roz-

kandydata.

twem MEN. Przyczyny mogą być

,,odpracowuje swoją pensję".

zycje;

mowy ze środowiskiem polskim, w

2. Kandydaci często są z przy-

różne: brak oceny pracy lub oceny

System ryczaltu jest nieprze-

5. Podjąć glębsze konsultacje ze

którym nauczyciele pracują".

padku, za to posiadający stosy wy-

w związku z otrzymaniem stopnia

myślany ­ piszą autorzy listu ­ na-

środowiskami polskimi na Ukrainie

Ośrodek Rozwoju Polskiej Edu-

maganych dokumentów.

zawodowego ,,nauczyciel kontrakto-

uczyciel powinien być pracownikiem

w sprawie szkolnictwa polskiego.

kacji za Granicą ­ jak czytamy w

3. Brak rzetelnych kursów przy-

wy" ­ bo np. osoby te nie pracowaly

MEN (lub innej instytucji w Polsce) z

odpowiedzi ­ doklada wszelkich

gotowujących do pracy na Wscho-

nigdy w polskiej szkole w Polsce lub

normalną pensją nauczycielską plus

27 czerwca z Ministerstwa Edu-

starań, aby nauczyciele kierowani

dzie. Dlatego, zdaniem autorów

nie wzięly w odpowiednim momencie

dodatek na zakwaterowanie. Na

kacji Narodowej przyszla odpowiedź

do pracy za granicą posiadali nie tyl-

listu, należy zmienić system wysy-

dokumentu ­ oceny pracy nie da się

Ukrainie nie powinien otrzymywać

na list ZPU w sprawie nauczycieli z

ko niezbędne do pracy kwalifikacje,

lania nauczycieli na mniej urzęd-

wziąć po latach, gdy zmieni się dy-

żadnego wynagrodzenia ­ praco-

ORPEG pod numerem DSWM-

ale również posiadali predyspozycje

niczy, w kierunku indywidualnych

rektor szkoly. Byl też taki rok, że do

wać tylko jako wolontariusz, nie być

WOPG.086.65.2016.MT, podpisana

do pracy w polskich środowiskach

relacji, np. kandydat do pracy w

stopnia zawodowego ,,nauczyciel

za to obciążony np. dokumentacją

przez Panią Urszulę Martynowicz,

za granicą. W tym celu, do udzialu

danym środowisku przyjeżdżalby

kontraktowy" nie bylo oceny ­ otrzy-

szkolną (przy zachowaniu skierowań

dyrektor Departamentu Strategii

w pracach zespolu rekrutującego

wcześniej (na wakacjach, pod ko-

mywalo się ją z mocy prawa. Inni nie

do szkól ukraińskich ­ co zdaniem

i Wspólpracy Międzynarodowej,

nauczycieli, oprócz pracowników

niec poprzedniego roku szkolnego),

są polonistami, ale są za to neofi-

autorów w ogóle nie powinno mieć

w którym resort powolując się na

ORPEG zapraszani są przedsta-

by być poznanym i zaakceptowa-

lologami z ukończonymi studiami

miejsca). Skierowany do ważniej-

przepisy z dnia 24 września 2009

wiciele organizacji pozarządowych

nym lub nie.

podyplomowymi w zakresie naucza-

szych szkól spolecznych pelnilby ­

roku, pisze:

wspomagający dzialalność środo-

Anachroniczny, wedlug ZPU,

nia języka polskiego jako drugiego/

jak napisano wyżej ­ rolę mobilnego

,,Każdy nauczyciel, w tym eme-

wisk polskich na Wschodzie, a tym

jest także sam system wysylania

obcego. Są też tacy, którzy spelniają

koordynatora, konsultanta, ,,rozrusz-

ryt spelniający wymagania przewi-

samym dysponujący wiedzą o tych

nauczycieli ­ z jednej strony do

wszystkie wymagania, a np. wymaga

nika" ­ nie zabieralby nikomu pracy.

dziane prawem może ubiegać się

środowiskach: Fundacji ,,Pomoc

szkól ukraińskich bez odpowied-

się od nich dokumentów, które ja-

Inną sprawą ­ niebędącą tematem

o skierowanie do pracy za granicą

Polakom na Wschodzie", Fundacji

niego uzasadnienia, z drugiej ­ do

koby są w posiadaniu ORPEG. Na-

tego listu ­ jest zrównanie w pomocy

[...]. W roku 2015/2016 pracowalo

,,Wolność i Demokracja", Stowarzy-

jedynie na danym terenie środowisk

szym zdaniem należy indywidualnie

finansowej nauczycieli miejscowych

na Ukrainie 37 nauczycieli skiero-

szenia ,,Wspólnota Polska".

polskich. Tymczasem nauczyciel

rozpatrywać chęć wyjazdu każdego

i z Polski. Pośrednio jednak temat

wanych z Polski: 27 w szkolach or-

z Polski powinien być mobilnym

kandydata osobno ­ wedlug indywi-

ten się zazębia, bo coraz więcej

ganizacji Polaków oraz 10 w szko-

Jerzy Wójcicki

pomocnikiem ­ czytamy w liście ­

dualnych potrzeb środowiska, jak to

nauczycieli miejscowych może się

lach w systemie oświaty Ukrainy.

na podstawie

metodykiem, zastępcą, gdy trzeba,

bylo w latach 90.

poszczycić polskim paszportem (lub

Kierowani nauczyciele obejmowali

informacji ZPU oraz MEN

Ciernista droga symboliki historycznej na Ukrainie

największą na wschodzie i poludniu

stosowania symboliki komunistycznej

przykladu ­ w sześćdziesięciu pięciu

Radzieckiego, nagle stalo się bezrad-

WLODEK BARTKOWIAK

Ukrainy, co jest niezrozumiale, bo te

i nazistowskiej, dając wladzom lokal-

tysięcznym Kostoreniu w obwodzie

ne i bezbronne w nowej rzeczywisto-

tereny najbardziej ucierpialy od dzia-

nym 6 miesięcy na wprowadzenie ich

żytomierskim mieszkańcy nie zgo-

Mogloby się wydawać, że 25 lat

ści, w której musi być zdane tylko na

lań sowieckich. Tam inicjatywę usu-

w życie. Dotyczy to zmian nazw ulic,

dzili się na przemianowanie 60 ulic

niepodleglości Ukrainy jest dosta-

siebie. Wielu nie poradzilo sobie z

wania symboli postradzieckich brali na

przedsiębiorstw, rejonów czy miast i

i zburzenie pomników Lenina, a w Ki-

tecznie dlugim czasem aby uporać

tym, co zaowocowalo wykluczeniem

siebie miejscowi aktywiści. Dotyczy to

wsi, nawiązujących do symboliki ra-

jowie ­ pomnika Mykoly Szczorsa na

się z symboliką postsowiecką. Jed-

spolecznym i w wielu wypadkach

Charkowa, Kramatorska czy Stanicy

dzieckiej. W chwili obecnej na 987

bulwarze Tarasa Szewczenki. Inni, jak

nak rzeczywistość jest inna. Mental-

rozbiciem więzi rodzinnych. W znacz-

Lugańskiej. Prawdopodobnie, gdyby

miejscowości wytypowanych przez

Frunze, Feliks Dzierżyński czy Żukow

ność i nostalgia za minionymi czasa-

nym stopniu przyczynila się do tego

nie dzialania wojenne w tym rejonie

ukraiński IPN nazwę zmienilo 550.

w Mariupolu i Czerniowcach, nadal

mi jest na tyle mocna, że proces ten

nowa państwowość, która w chaosie

Ukrainy, usuniętych symboli byloby

Z ponad 5 tysięcy pomników Lenina

mają się nieźle. Wladze ukraińskie

postępuje wolno. Sklada się na to

przemian ustrojowych i gospodar-

znacznie więcej. Problem symboli

pozostalo okolo tysiąc, a innych mo-

twierdzą, że jest to przyklad braku

kilka czynników tkwiących w świado-

czych nie potrafila przejąć chociaż w

postradzieckich nie istnieje już na

numentów dzialaczy ZSRR pozosta-

znajomości historii przez nowe poko-

mości spoleczeństwa takich jak sta-

podstawowym stopniu zadań chronią-

Zakarpaciu, ponieważ zostaly one już

lo 200. Jako ciekawostka, kijowska

lenie, choć z tym twierdzeniem moż-

bilizacja gospodarcza i wiążący się z

cych spoleczeństwo w nowej sytuacji

wszystkie usunięte. Proces usuwania

stocznia, w której glównym udzialow-

na polemizować. Poglębienie zna-

tym względny dobrobyt czy parasol

w jakiej się znalazlo; czy to z braku

symboliki jest niemożliwy w tej chwili

cem jest obecny prezydent, do dzisiaj

jomości historii najnowszej swojego

socjalny poprzedniego systemu.

organizacji czy też slabości gospo-

na Krymie, który zostal zaanektowany

ma nazwę ,,Kuźnia Leninowska". Brak

kraju powinny wziąć na siebie środki

Spoleczeństwo przyzwyczajone

darczej nowej państwowości.

przez Rosję i prawdopodobnie jesz-

zmian w wielu wypadkach to celowy

masowego przekazu. Tęsknota i no-

do odgórnego zarządzania i plano-

Dopiero w roku 2015 parlament

cze dlugo się nie rozpocznie.

opór lokalnych spoleczności, jak dla

wania ich losu, po rozpadzie Związku

ukraiński uchwalil przepisy o zakazie

stalgia za Związkiem Radzieckim jest