3

www.kuriergalicyjski.com * kurier galicyjski * 30 czerwca­14 lipca 2016 nr 12 (256)

Blokada ukraińskiego marszu w Przemyślu Episkopat Polski wzywa

do pojednania

W niedzielę, 26 czerwca, w Przemyślu ukraiński przemarsz uliczny z katedry grekokatolickiej na Ukraiński

Cmentarz Wojenny, gdzie miala być odprawiona panachyda ­ modlitwa za pochowanych tam strzelców

polsko-ukraińskiego

siczowych, zostal zablokowany na ulicy Slowackiego przez ok. 20 mlodych Polaków, którzy w ten sposób

zareagowali na wyszywaną koszulę w kolorach czerwono-czarnych jednego z uczestników marszu. Interwe-

niowal specjalny oddzial policji w helmach i z gladko lufowymi karabinami, który po kilku minutach zepchnąl

,,Chrześcijańskie przebaczenie jest wartością bezwarun-

z ulicy na chodnik i otoczyl kordonem grupę mlodych mężczyzn. Kilkudziesięciu innych mlodzieńców stalo

kową obejmującą nawet największe niegodziwości, takie

spokojnie z drugiej strony ulicy z transparentami potępiającymi ,,banderowców" (OUN-UPA) za ludobójstwo

jak zabijanie niewinnych ludzi i ludobójstwo, czy przymu-

sowe przesiedlenia" ­ czytamy w komunikacie Prezydium

dokonane na Polakach. Wkrótce pochód ruszyl dalej, ale już z funkcjonariuszami policji na czele.

Konferencji Episkopatu Polski (KEP) przed 73. rocznicą

JACEK BORZĘCKI

zbrodni wolyńskiej. Polscy biskupi napisali, że ,,wzajemne

tekst i zdjęcie

przebaczenie między narodami polskim i ukraińskim jest

szczególnym wymogiem religijnym i moralnym, jaki staje

W pochodzie, obok kilku grec-

przed nami w przeżywanym obecnie Nadzwyczajnym

Jubileuszu Milosierdzia (...).

kokatolickich duchownych z arcybi-

skupem Eugeniuszem Popowiczem

Komunikat Prezydium KEP

na czele, szli Ukraińcy z Przemyśla

i okolic ­ czlonkowie Związku Ukra-

1. W przededniu kolejnej rocznicy zbrodni na Wolyniu, której symbolem

ińców w Polsce z prezesem Zarządu

staly się wydarzenia z 11 lipca 1943 roku, pragniemy wezwać naszych roda-

Glównego Petrem Tymą z Warsza-

ków do przebaczenia i pojednania. Zdajemy sobie sprawę z tego, że ,,ofiarami

wy, jak również orkiestra wojskowa

zbrodni i czystek etnicznych staly się dziesiątki tysięcy niewinnych osób, w

ze Lwowa oraz liczni czlonkowie

tym kobiet, dzieci i starców, przede wszystkim Polaków, ale także Ukraińców,

tamtejszych organizacji Ukraińców

oraz tych, którzy ratowali zagrożonych sąsiadów i krewnych. (...) Wiemy, że

wysiedlonych z powojennej Polski. W

chrześcijańska ocena zbrodni wolyńskiej domaga się od nas jednoznacznego

marszu uczestniczyli też przedstawi-

potępienia i przeproszenia za nią. Uważamy bowiem, że ani przemoc, ani

ciele ukraińskich wladz obwodowych

czystki etniczne nigdy nie mogą być metodą rozwiązywania konfliktów między

oraz miejskich ze Lwowa, Tarnopola

sąsiadującymi ludami czy narodami, ani usprawiedliwione racją polityczną,

ekonomiczną czy religijną" (Deklaracja Arcybiskupa Większego Światoslawa

dynie poszczególni uczestnicy, w tym

przez parafię archikatedralną obrząd-

i szeregu pomniejszych miast. Obec-

Szewczuka, Metropolity Kijowsko-Halickiego Ukraińskiego Kościola Greckoka-

także Światoslaw Szeremeta i Mari-

ku greckokatolickiego jako procesja

ny byl m.in. Światoslaw Szeremeta,

tolickiego, Arcybiskupa Józefa Michalika, Metropolity Przemyskiego obrządku

ja Wahilo ­ dyrektor Departamentu

religijna i jako zgromadzenie odby-

sekretarz generalny Państwowej

lacińskiego, Przewodniczącego Konferencji Episkopatu Polski, Arcybiskupa

Wewnętrznej i Informacyjnej Polityki

wane w ramach dzialalności tego

Międzyresortowej Komisji Ukrainy

Mieczyslawa Mokrzyckiego, Metropolity Lwowskiego obrządku lacińskiego,

Lwowskiej Obwodowej Państwowej

Kościola.

ds. Upamiętnienia Uczestników Anty-

Przewodniczącego Konferencji Episkopatu Rzymskokatolickiego Ukrainy, Ar-

Administracji, zapalili znicze na gro-

W uroczystości na Ukraińskim

terrorystycznej Operacji, Ofiar Wojen

cybiskupa Jana Martyniaka, Metropolity Przemysko-Warszawskiego, Kościola

bach UPA i się modlili.

Cmentarzu Wojennym wznoszono

i Represji Politycznych.

bizantyńsko-ukraińskiego, Warszawa, 28 czerwca 2013 r.).

Światoslaw Szeremeta powie-

modly za strzelców siczowych i skla-

Tymczasem osoby pokojowo

Jest rzeczą oczywistą, że doglębne przebaczenie i pojednanie może się

dzial dla Gazety Polskiej Codziennie

dano wieńce pod upamiętniającym

protestujące na chodniku z drugiej

dokonać jedynie w pelnej prawdzie, która niesie wyzwolenie (por. J 8,32). Od

(GPC), że winę za ten incydent na

ich wielkim krzyżem stojącym na wy-

strony ulicy przylączyly się do marszu

nawet najbardziej bolesnej prawdy dotyczącej przeszlości nie możemy ucie-

ul. Slowackiego ponoszą ,,polskie

sokim kurhanie. W przemówieniach

ze swoimi antybanderowskimi trans-

kać, owszem, powinniśmy ją ­ i to jest glównie zadanie stojące przed history-

wladze, które powinny zabezpieczyć

ograniczano się do przypominania, że

parentami. Grupa mlodych mężczyzn

kami ­ zglębiać. Ponad wszystko jednak, winny nam przyświecać prawdziwie

normalny przemarsz kolumny pocho-

żolnierze sojuszniczej Armii atamana

w czarnych koszulkach z przekre-

profetyczne slowa św. Jana Pawla II Wielkiego, wypowiedziane przez niego

du. Bylo tam tylko 8 czy 10 policjan-

Petlury razem z polską armią marszal-

we Lwowie w 2001 roku: ,,Niech dzięki oczyszczeniu pamięci historycznej

śloną podobizną Stepana Bandery

wszyscy będą gotowi stawiać wyżej to, co jednoczy, niż to, co dzieli, ażeby

tów, kiedy ci prawo-radykalni, czy

ka Pilsudskiego walczyli o wolność

i napisem ,,precz z Banderą", niosla

razem budować przyszlość opartą na wzajemnym szacunku, na braterskiej

lewo-radykalni mlodzi ludzie zaczęli

nie tylko Ukrainy, ale także Polski i

ogromny kilkumetrowy transparent z

wspólnocie, wspólpracy i autentycznej solidarności".

prowokację. Jestem przekonany, że

calej Europy. Mówcy powstrzymali

napisem: ,,Ludobójstwo banderow-

2. W imieniu Prezydium Konferencji Episkopatu Polski wyrażamy naszą

Putin zaplacil im, i Kreml zaplacil im

się od potępiania incydentu na ul. Slo-

ców ­ pamiętamy, potępiamy". Inni

radość ze wszelkich dążeń zmierzających do wybaczenia win poszczegól-

za tę prowokację".

wackiego, jedynie prezes Petro Tyma

uczestnicy protestu nieśli banery z na-

nych ludzi i narodów. Chrześcijańskie przebaczenie jest wartością bezwa-

Przedstawiciel  protestujących

wspomnial o ,,kryzysie" ostatnich lat,

pisami: ,,Banderowcy i ich zwolennicy

runkową, obejmującą nawet największe niegodziwości, takie jak zabijanie

w anonimowej wypowiedzi dla GPC

który ,,próbuje od nowa postawić mur

­ precz z Polski"; ,,11 Lipca ­ rocznica

niewinnych ludzi i ludobójstwo, czy przymusowe przesiedlenia.

podkreślil, że ,,ten ukraiński prze-

pomiędzy Polakami i Ukraińcami",

ludobójstwa na Wolyniu dokonanego

Św. Jan Pawel II, zwracając się do Ukraińców i Polaków, pisal: ,,Skoro Bóg

marsz ulicami Przemyśla w istocie

natomiast prezeska przemyskiego

przez OUN-UPA" oraz (w języku ukra-

przebaczyl nam w Chrystusie, trzeba, aby wierzący umieli przebaczać sobie

nie jest obrzędem religijnym, tylko

oddzialu Związku Ukraińców w Pol-

ińskim) ,,Kto chwali faszystę Stepana

nawzajem doznane krzywdy i prosić o przebaczenie wlasnych uchybień, i w

akcją spoleczno-polityczną organi-

sce Marija Tucka dziękowala policji

Banderę ­ sam staje się faszystą".

ten sposób przyczyniać się do budowania świata, w którym respektuje się

zowaną dla upamiętnienia nie tylko

za ochronę marszu.

Kilkanaście dni wcześniej prze-

życie, sprawiedliwość, zgodę i pokój" (Przeslanie Jana Pawla II w 60. rocznicę

strzelców siczowych z lat 1918-20,

W przeciwieństwie do szeregu

myskie organizacje kombatanckie i

tragicznych wydarzeń na Wolyniu, Watykan 7 lipca 2003 r.).

ale także pochowanych na tym sa-

Wzajemne przebaczenie między narodami polskim i ukraińskim jest

lat poprzednich, wśród uczestników

patriotyczne bezskutecznie apelowa-

szczególnym wymogiem religijnym i moralnym, jaki staje przed nami w prze-

mym ukraińskim cmentarzu wojen-

uroczystości nie bylo ani jednego

ly w swojej petycji do wladz miasta o

żywanym obecnie Nadzwyczajnym Jubileuszu Milosierdzia, który wzywa nas

nym kilkudziesięciu banderowców

Ukraińca w mundurze UPA, nie bylo

zakaz ukraińskiego marszu ulicami

do tego, abyśmy byli ,,Milosierni jak Ojciec nasz niebieski".

z UPA, którzy mordowali bezbronną

też czerwono-czarnych flag bande-

Przemyśla i tym samym ograniczenie

3. Przebaczenie chrześcijańskie nie jest jednocześnie banalizacją

ludność polską oraz parokrotnie ata-

rowskich, a w przemówieniach nie

ukraińskiej uroczystości do panachy-

zbrodni, nie oznacza usprawiedliwienia win i zapomnienia, jest jednak

kowali garnizon Wojska Polskiego w

wspominano o pochowanych na tym

dy na Ukraińskim Cmentarzu Wojen-

bardzo ważne zarówno ze względów moralnych, jak i ­ w przypadku

Birczy. A skoro polskie wladze miej-

samym cmentarzu kilkanaście lat

nym. Wladze miasta odpowiedzialy,

stosunków z sąsiednimi narodami ­ ze względu na przyjazne wspólży-

skie i państwowe pozwalają na takie

temu ponad pięćdziesięciu bojowni-

iż ten uliczny przemarsz nie podlega

cie przyszlych pokoleń, które nie ponoszą odpowiedzialności za czyny

ukraińskie marsze w Przemyślu, to

kach UPA. Po uroczystości nie skla-

przepisom ustaw ,,Prawo o zgroma-

przodków. Dlatego też uważamy za nadal aktualne slowa listu biskupów

my musimy się temu przeciwstawić,

dano też, jak w latach poprzednich,

dzeniach" oraz ,,Prawo o ruchu dro-

greckokatolickich Ukrainy i rzymskokatolickich Polski: ,,Wznieśmy się po-

bo kto się przeciwstawi, jak nie my".

wieńców na grobach upowców. Je-

gowym", ponieważ zostal zgloszony

nad polityczne poglądy i historyczne zaszlości, ponad nasze kościelne ob-

rządki, nawet ponad naszą narodowość ­ ukraińską i polską. Pamiętajmy

przede wszystkim, że jesteśmy dziećmi Boga. Zwróćmy się do naszego

Ojca: ,,Przebacz nam nasze winy, jako i my odpuszczamy naszym wino-

Na wspomnianym Zakarpaciu

zamiast przywrócić jej historycz-

poslużę się Wikipedią [wikipedia.

wajcom". Aby nasza modlitwa byla ze wszech miar owocna, powiedzmy

dziwi opór miejscowej ludności w

ną nazwę Polna, co bylo w petycji

org.lenin.tilda.ws].

wobec siebie slowa: ,,Przebaczamy i prosimy o przebaczenie" ­ wszak

mianowaniu ulic i placów nazwiska-

mieszkańców.

Na terenie Ukrainy wzniesiono

mają już swoją historyczną moc w dziele pojednania narodów (por. List

mi poleglych w Donbasie. W skraj-

Wolodymyr Wiatrowycz, szef

w czasach radzieckich 5500 pomni-

biskupów polskich do biskupów niemieckich, Rzym 1965). Niech ten akt

nych przypadkach lokalne spolecz-

ukraińskiego Instytutu Pamięci Na-

ków. W latach 1990-2013 zdemonto-

przebaczenia i pojednania dokona się przed Obliczem Boga w Trójcy Je-

ności występują do sądów, celem

rodowej, oświadczyl, że jedynym

wano ich 3200. W latach 2013-2015

dynego i Bogurodzicy w miejscach świętych dla naszych wiernych: ,,na

zachowania starego nazewnictwa.

miejscem, w którym pozostanie

usunięto 1000 i pozostala jeszcze

Jasnej Górze i w Zarwanicy, w Warszawie i Lwowie". Niech nasza wspólna

Dla przykladu, w Dnieprze (dawniej

symbolika radziecka, będzie stre-

taka sama liczba. Tak więc jeszcze

modlitwa będzie modlitwą czystych serc, modlitwą ludzi dobrej woli" (Po-

Dniepropietrowsku) jeden z radnych

fa Czarnobylska mająca pozostać

sporo pracy czeka spoleczeństwo

kój między narodami jest możliwy. List biskupów greckokatolickich Ukra-

sprzeciwil się zmianie nazwy jednej

rezerwatem upamiętniającym to-

w usuwaniu symboliki poprzed-

iny i rzymskokatolickich Polski z okazji aktu wzajemnego przebaczenia i

z glównych ulic miasta z Bohaterów

talitaryzm komunistyczny. Temat

niego systemu. Będzie to bardziej

pojednania. Warszawa ­ Lwów, dnia 19-26 czerwca 2005 r.).

Stalingradu na Bohdana Chmielnic-

symboliki jest wrażliwym tematem

zrozumiale po poglębieniu wlasnej

Aby budować jedność narodów i w duchu zaufania rozwijać wzajemne

kiego. Do sądu trafila też sprawa

także dla UIPN, ponieważ można

wiedzy historycznej i zrozumieniu

stosunki, a w ten sposób tworzyć cywilizację milości, trzeba przezwyciężyć

miasteczka Browary kolo Kijowa,

wplywać na preferowanie symboliki

toczących się przemian. Nie jest

dziedzictwo przeszlości, wybaczyć sobie historyczne krzywdy i nieporozu-

gdzie jedna z lokalnych aktywistek

wygodnej politykom, nastawionej na

to latwe, ponieważ zmiany ustrojo-

mienia oraz oczyścić naszą pamięć.

zaskarżyla decyzję wladz o zmianie

doraźne korzyści. UIPN nie może

wo-systemowe przebiegają wolno

abp Stanislaw Gądecki, metropolita Poznański,

nazewnictwa 70 ulic, argumentując

ulegać pokusom stania się policją

i wiele czasu zostalo bezpowrotnie

przewodniczący KEP

to brakiem konsultacji spolecznych.

historyczną i nie może popelniać

zmarnowanego, a kondycja gospo-

abp Marek Jędraszewski, metropolita Lódzki, zastępca

Jako przyklad podala, że zapropo-

takich blędów, jakie mialy miejsce

darcza kraju, obarczona dodatkowo

przewodniczącego KEP

nowano nazwanie jednej z ulic ku

w innych krajach. Dla porównania

dzialaniami wojennymi, jest daleka

bp Artur G. Miziński, sekretarz generalny KEP

postępu procesu usuwania symboli

czci Ukraińskiej Armii Powstańczej

od oczekiwań.

Warszawa, dnia 24 czerwca 2016 r.