16
Polacy na Ukrainie
30 czerwca14 lipca 2016 nr 12 (256) * kurier galicyjski * www.kuriergalicyjski.com
Mazurzy ze Starej Sieniawy zachowują swoją tożsamość
W zacisznym winnickim hotelu ,,Gostewia" dziennikarze z trzech obwodów winnic-
kiego, żytomierskiego i chmielnickiego uczestniczyli w trzydniowym seminarium
,,Informuj ludność odpowiedzialnie". Omawiano kwestie decentralizacji Ukrainy,
obecny stan reform, perspektywy lączenia się miejscowości w nowe samorządy
i rolę mediów w tworzeniu opinii spolecznej.
Te kraje też mają ciekawe do-
JAN KOZIELSKI
świadczenia w decentralizacji jed-
nostek terytorialnych. W Estonii na
Prowadzący Oleksij Gawrylow,
przyklad, wybory odbywają się dro-
przewodniczący obwodowej orga-
gą internetową. Wiele się od nich
nizacji spolecznej ,,Ukraina-Polska-
można nauczyć. Wlaśnie w następ-
Niemcy", zaprezentowal odczyt ,,Pol-
nym roku planujemy wyjazdy studyj-
skie doświadczenia reform. Możli-
ne do państw Baltyckich. Mamy tam
wość ich wprowadzenia na Ukrainie".
kilku partnerów na poziomie samo-
Panie Oleksiju, jak by
rządowym, rozwijamy wspólpracę
skomentowal pan moją
jednostek terytorialnych, organizacji
publikację w Kurierze Ga-
pozarządowych, obywatelskich. Pla-
licyjskim pt. ,,Losy podol-
nujemy rozwijać te kierunki i dlatego
skich mazurów", w której
planujemy tę wizytę.
opisalem los Polaków
Do naszego starosie-
obywateli Ukrainy z wio-
niawskiego rejonu przyjeż-
ski Oleksandriwka. Jeżeli
dżala delegacja z Poltawy,
mówimy o decentralizacji,
aby przejąć nasze doświad-
to w tej miejscowości brak
czenie. Dokąd poradzilby
jakiejkolwiek infrastruktu-
pan udać się naszym urzęd-
ry: sklepu spożywczego,
nikom, aby zapoznać się z
poczty, klubu, biblioteki, a
doświadczeniami w Polsce?
zamieszkuje tu okolo 100
Można udać się do dowolnej
osób, średnia wieku któ-
Oleksij Gawrylow z Kurierem Galicyjskim w ręce i Jan Kozielski
polskiej wsi, bo tam jest podobna
rych to 70-90 lat.
sytuacja w calym kraju. Są tam gmi-
W takich warunkach trudno jest
ny bogatsze i mniej zamożne ale
zachować wlasną tożsamość.
roku, jako testament pierwszego de-
pejskiej integracji. Wspólpracujemy
W Polsce decentralizacja
wedlug naszej skali, są to wielko-
mokratycznie wybranego prezyden-
z międzynarodowymi partnerami,
zaczęla się od ustawy, którą
Mieszkańcami miejsco-
ści nieosiągalne. Dlatego można
ta Fryderyka Eberta (1871-1925).
ministerstwami, komitetami parla-
w tym kraju oparto na jesz-
wości są dawni Mazurzy.
wybrać się do dowolnego regionu i
W 1933 roku dzialalność fundacji
mentarnymi i innymi państwowymi
cze radzieckim ustawodaw-
Przez lata zachowali tu swo-
tam zawiązać wspólpracę, podpisać
zostala zabroniona przez wladze
strukturami, instytutami naukowo-ba-
stwie...
ją staropolską mowę, swoje
Tak, ale zostalo ono zaadoptowa-
umowę partnerską. A jeżeli mówi-
nazistowskich Niemiec i dopiero w
dawczymi i centrami analitycznymi,
tradycje, uczęszczają do ko-
ne, przeanalizowano doświadczenia
my o tej wiosce, to najlepiej byloby
1947 roku Fundacja wznowila swo-
związkami zawodowymi, strukturami
ściola, który zbudowali wla-
europejskie i przyjęto szereg ustaw,
nawiązać wspólpracę z wojewódz-
ją dzialalność. Jako organizacja
spoleczeństwa obywatelskiego.
snymi silami...
które określaly różne sfery dzialal-
twem warmińsko-mazurskim. Bylo-
Jeżeli mowa jest o globalizacji,
non profit, Fundacja im. Fryderyka
Co dotyczy wspólpracy z partne-
ności samorządu. Widzimy, że ich
by to najbardziej optymalne.
to jest to kwestia poważna i glę-
Eberta dziala w duchu wartości so-
rami niemieckimi, to jest z nimi trud-
podstawowy samorząd jest jednym z
boka, która w tym przypadku ma
cjalnej demokracji. Fundacja dziala
niej wspólpracować niż z Polakami,
Na zakończenie naszego
najbardziej prężnych w Europie.
lokalny aspekt. Wobec tego trudno
w kierunku sprzyjania odrodzeniu
ponieważ mają inną mentalność, ale
spotkania chcę się podzielić
jest prognozować, co czeka takie
socjalnej demokracji, wzmożeniu
razem z tym staramy się przejmować
Jak widzi pan na Ukrainie
wrażeniami: często spoty-
wsie w najbliższej przyszlości. Jak
dzialalności spoleczeństwa w życiu
niemieckie doświadczenia decentra-
osiągniecie polskiego pozio-
kam ludzi, którzy są rozcza-
zresztą i calą Ukrainę. Ale miesz-
politycznym i jedności spoleczeń-
lizacji z dolączaniem do tych proce-
mu?
rowani i niepewni życia w
Będzie to zależalo jedynie od
kańcy Oleksandriwki, Mazurzy,
stwa, ustanowieniu sprawiedliwego
sów organizacji spolecznej. Przez
warunkach decentralizacji.
aktywności naszych obywateli i od
mają pewną przewagę mają swo-
ekonomicznego i socjalnego ladu,
organy wladzy wspólpracujemy z
Co może pan im doradzić?
tego, czy będziemy wymagać od
Więcej optymizmu i wiary w lep-
ją tożsamość.
sprzyjaniu dialogowi pomiędzy
kilkoma niemieckimi partnerami, ale
wladz natychmiastowego wdrożenia
szą przyszlość. Ona nastanie, jeżeli
związkami zawodowymi i polityką,
jest ich mniej niż mamy partnerów z
Mial pan bardzo ciekawy
tych procesów.
bardzo tego będziemy pragnęli.
uwzględnieniu socjalnych aspektów
Polski.
referat o doświadczeniach
globalizacji.
Proszę powiedzieć kilka
Dziękuję panu za te kilka
Polski w kwestii decentrali-
O ile dobrze zrozumia-
Fundacja jest reprezentowana na
slów o Fundacji Fryderyka
slów dla naszych czytelni-
zacji. Proszę wybaczyć, ale
lem z pana slów, jeździ pan
Ukrainie od 1993 roku. Koncentruje
Eberta, z którą pan wspól-
ków.
czy my idziemy drogą tego
często za granicę i widzi
się na takich aspektach dzialalności:
pracuje. Jak organizacja
kraju w planach decentrali-
jak przebiegają procesy de-
Autor jest czlonkiem Narodo-
ustanowienie sprawiedliwego ekono-
spoleczna ,,Ukraina-Polska-
zacji?
centralizacji w innych pań-
wego Stowarzyszenie dziennikarzy
Jesteśmy opóźnieni o 25 lat w
micznego i socjalnego ladu; poparcie
Niemcy" wspólpracuje z nie-
stwach. Chcialbym wiedzieć,
Ukrainy, redaktorem starosieniaw-
tej kwestii, ale jestem optymistą i
demokratyzacji państwa i spoleczeń-
mieckimi partnerami?
co myśli pan o Lotwie, Esto-
Powiem kilka slów o tej Funda-
skiej gazety ,,Klos" w obw. chmiel-
wierzę, że możemy szybciej nadro-
stwa obywatelskiego; wzmożenie
nii, Litwie o krajach baltyc-
cji. Zostala ona zalożona w 1925
nickim.
bić ten okres niż ćwierć wieku.
wspólpracy międzynarodowej i euro-
kich w calości?
Poszukuję korzeni
2001 roku po atakach na WTC, ponie-
rowców i nazistów, heroiczną ucieczkę
rej korzenie sięgają prawdopodobnie
waż John Ogonowski, który byl pilotem
dziadka w 1940 do Rumunii, potem
wlaśnie Opolszczyzny (nie wiem, co to
i rolnikiem, jak jego ojciec, pilotowal
decyzja o powrocie do Polski (począt-
znaczy?). Do tej pory nie wiem, co do-
Nazywam się Krzysztof Ogo-
na tereny Ziemi Namyslowskiej (woje-
pierwszy samolot, który uderzyl 11
kowo do Gdańska w 1946).
kladnie mial na myśli i czy tym wlaśnie
nowski. Moja rodzina (od strony taty)
wództwo opolskie) w 1946. Zaś dzia-
września w WTC.
Wiem również, że część rodziny
faktem kierowal się dokonując decyzji
pochodzi z Kresów Wschodnich. Od
dek ich syn Wladyslaw w 1947.
Kiedyś na Cmentarzu Lyczakow-
mojego pradziadka dwóch braci Ste-
o przesiedleniu się w te strony.
dawna czytam kuriergalicyjski.com.
Babcia Kasia wraz z rodziną: Stefa-
skim natrafilem na grób Emila (Omela-
fana Ogonowskiego wyjechalo przed
Bardzo żaluję, że nie zadalem mu
To dla mnie osobiście bardzo ważne
nią (siostra), Szczepanem i Karoliną
na) Ogonowskiego, profesora literatury
pierwszą wojną światową do Kanady.
tego pytania jak żyl. Ta świadomość
w budowaniu mojej świadomości ro-
Trojan (rodzice babci) początkowo
ruskiej na Uniwersytecie Lwowskim. To
Mam kontakt z tą rodziną, ponieważ
niezadanych pytań jest czymś strasz-
dzinnej. Do tej pory jednak wielu rze-
przesiedlili się do Wilkowa (1946),
podobno również jakaś moja rodzina
oni przyjeżdżali do nas do Polski. Je-
nym dla mnie. To jakby mieć najwięk-
czy nie wiem. Wiele dokumentów jest
potem przenieśli się do Namyslowa
(tak twierdzil dziadek), ale nie znam
den (nazwisko jego uleglo zmianie z
szą bibliotekę świata za rogiem i nigdy
zniszczonych, a dziadkowie już nie
(1947 ?). Wszyscy przywędrowali
szczególów.
Ogonowski na Ogonoski) osiedlil się w
do niej nie wejść. Dziadek z babcią
żyją. Dlatego postanowilem napisać
z Kresów Wschodnich, tzn. rodzina
Gdyby ktoś z Państwa mial jaką-
centrum Edmonton, tam mieszkają do
(Wladyslaw i Katarzyna) poznali się już
do redakcji ten list, tak dobry i udzielil
Trojan ze Lwowa i okolic (Busk), zaś
kolwiek wiedzę na temat mojej rodzi-
dziś. Drugi brat pradziadka osiedlil się
po wojnie w Namyslowie i pobrali się w
mi jakiś informacji za które z calego
rodzina Ogonowskich z Michalówki
ny, to bardzo proszę o informacje. To
w gospodarstwie pod Edmonton i tam
1950. Pamiętam jak z zapartym tchem
serca z góry dziękuję.
nad Dniestrem, ale wiem, że mieszkali
osobiście dla mnie jest bardzo ważne.
również rodzina mieszka do dziś. Jeden
w dzieciństwie sluchalem opowieści
Moi pradziadkowie od strony
w rożnych okolicach Podola. Dziadek
Proszę o kontakt, e-mail:
z jego synów przeniósl się następnie do
babci i dziadka dotyczących ucieczki z
dziadka (Stefan Ogonowski i Maria z
kiedyś powiedzial mi, że pochodzimy
ogonowskikrzysztof.ok@gmail.com
USA i zamieszkal w pod Bostonem w
ich rodzinnego domu. Pamiętam histo-
domu Chrzanowska) przesiedlili się
z bardzo starej polskiej rodziny, któ-
Lowell. Na ślad tej rodziny trafilem w
rie: mordowania Polaków przez bande-
