25
www.kuriergalicyjski.com * kurier galicyjski * 15 lipca15 sierpnia 2016 nr 13 (257)
litechniki Lwowskiej. Wedlug planu
Obmińskiego. Metropolita lwowski
na wysokości drugiej kondygnacji,
wprowadzono w życie, lecz sprze-
narodowej strażnicy". Arcybiskup też
rekonstrukcji i przebudowy kościola,
decydowal też o wyborze artysty pro-
wybudowaną zostala otwarta ka-
ciw wladz konserwatorskich Galicji
osobiście wybieral miejsce na budo-
postanowiono zbudować też nowy
jektanta i wykonawcy mozaiki.
plica, obramowana kamiennymi
Wschodniej spowodowal usunięcie
wę kościola i stale nadzorowal postęp
oltarz glówny, który zamówiono we
Otóż, jak pisal Aleksander Me-
kolumnami, na których spocząl luk,
dwóch już wstawionych witraży, a
prac budowniczych. Wybór tematu
Florencji. Okolo 1878 roku nowy
dyński, ,,we frontonie glównego porta-
opinający kapliczkę. Z niej widnieje
również mozaiki Wygrzywalskiego,
mozaiki byl przewidziany jeszcze w
neorenesansowy oltarz z bialego
lu świątyni, w jego części środkowej,
z daleka piękny, mozaikowy obraz
wykonanej w Krakowskim Zakladzie
konkursowym projekcie Tadeusza
marmuru z bogatą dekoracją pla-
Matki Boskiej Ostrobramskiej, wy-
Witraży i Mozaiki Szklanej S. G. Że-
skorzeźbioną przywieziono do Brze-
konany przez brata T. J. Pieczonkę
leńskiego.
żan. Oltarz zdobila też wloska mo-
z Krakowa". Byl to duży obraz zaj-
I wojna światowa polożyla kres
zaika ,,Matka Boska z Dzieciątkiem
mujący centralną część wewnętrz-
prosperity w rozwoju sztuki lwow-
Jezus", ujęta w szeroką ramę. Jed-
nego pola kapliczki. Uważano go za
skiej. Kilka już rozpoczętych lub pla-
nak z nieznanych powodów oltarz
najwybitniejsze dzielo artystyczne
nowych projektów nigdy nie zostaly
leżal spakowany w skrzyniach do
w ozdobieniu świątyni. Koronowa-
zrealizowane.
1901 roku, kiedy zostal zmontowa-
ny papieskimi koronami obraz Mat-
W latach 1926-1927 zostala
ny. Cena wykonania marmurowego
ki Boskiej Ostrobramskiej otaczala
wykonana nowa, bardzo bogata
oltarza wynosila 52.000 koron, a
zlota promienista aureola. Na dole
dekoracja elewacji frontowej ko-
obrazu mozaikowego Matki Boskiej
znajdowal się napis mozaikowy:
ściola w Starej Soli, miejscowości
1.400 koron.
,,Panno święta co w Ostrej świecisz
polożonej w powiecie samborskim.
W 1913 roku na zamówienie
Bramie cudem nas wrócilaś na Oj-
Projekt dekoracji wykonal Broni-
krewnego Izy Żeleńskiej Jana Ma-
czyzny lono". W 1945 roku wladze
slaw Wiktor, znany i wysoko ce-
deyskiego, wlaściciela ziemskiego,
sowieckie wydaly rozporządzenie o
niony architekt. Nad wejściem do
Zaklad Witraży i Mozaiki Szklanej S.
zamazaniu mozaiki czarną farbą i
kościola umieszczono mozaikowy
G. Żeleńskiego wykonal dwie mozai-
otynkowaniu calego pola wewnątrz
wizerunek Matki Boskiej Śnieżnej,
ki. Jedna przedstawiala obraz Matki
kapliczki. Kościól Matki Boskiej
której byla poświęcona jedna z
Boskiej i byla przeznaczona na ozdo-
Ostrobramskiej zostal zamknięty
kaplic w świątyni. Pomimo znacz-
bienie fasady kaplicy dworskiej w
i zamieniony na magazyn papie-
nych zniszczeń wewnątrz kościola
jego majątku w Parchaczu niedaleko
ru. W 1992 roku przekazano go
w latach po II wojnie światowej,
Sokala, a druga zostala umieszczona
greckokatolickiemu zgromadzeniu
mozaika zachowala się w dobrym
na grobowcu rodzinnym Madeyskich
Salezjanów i rekonsekrowano jako
stanie.
na miejscowym cmentarzu.
cerkiew pw. Pokrowy Najświętszej
W latach 30. XX wieku z powo-
W 1913 roku rozpoczęto prace
Matki Boskiej. Podczas remontów
dzeniem realizowano we Lwowie
konserwatorskie w kaplicy Trzech
fasady odnaleziono mozaikowy ob-
ambitny projekt ozdobienie dużym
Hierarchów przy greckokatolickiej
raz Matki Boskiej Ostrobramskiej.
mozaikowym obrazem Matki Boskiej
cerkwi Woloskiej. Projekt przewidy-
Obraz oczyszczono i poddano za-
Ostrobramskiej fasady kościola pod
wal m.in. wstawienie witraży w okna
bezpieczeniu, ale na fachową kon-
tymże wezwaniem na górnym Ly-
kaplicy, ozdobienie ścian mozaikami
serwację nie ma funduszy.
czakowie. Świątynia zostala zbudo-
i zlocenie tla reliefów kamiennych
Obraz Matki Boskiej Ostro-
wana dzięki inicjatywie metropolity
w kopulach. Mozaiki do ozdobienia
bramskiej, wykonany przez brata
lwowskiego abpa Boleslawa Twar-
ścian kaplicy zaprojektowal Fe-
Wojciecha Pieczonkę byl już ostat-
dowskiego. Byl on nie tylko inicja-
liks Wygrzywalski, znany i ceniony
nią przedwojenną mozaiką lwow-
torem powstania wotywnej świątyni,
artysta malarz. Część zamierzeń
ską.
ale i fundatorem tej ,,nowej religijno-
Personifikacja cnoty, katedra ormiańska
List do redakcji
W ostatnim dniu naszego pobytu
Mieliśmy okazję poznać historię
są dziwowiskiem podróżnych, a zara-
w Skolem zorganizowaliśmy wysta-
tego skrawka kraju, a także zrobić
zem potwornych podań ludowych (o
Plener w Skolem
wę namalowanych przez nas obra-
wiele szkiców i odtworzyć piękno
chanie Szeludywym Buniaku, o Wie-
zów. Sami byliśmy zaskoczeni, że
tego miejsca na papierze. Jest tu
letach, o Wilkach). Obok olbrzymich
tyle zdążyliśmy namalować.
dużo kramów, gdzie można wy-
tworów natury, pnących się w niebo,
brać sobie jakąś pamiątkę, jest tu
Pożegnaliśmy gościnne i pięk-
a zarazem glęboko wbitych w ziemię,
ne Skole. Jeszcze dlugo będziemy
również wiele miejsc, gdzie można
widoczne są ślady wskazujące na za-
wspominać swój pobyt tutaj. Sklada-
zjeść dobry obiad.
mieszkanie tych terenów przez ludzi.
my podziękowanie ks. Mateuszowi
Podczas naszego pobytu Skole
Zachowala się tu również studnia.
za gościnę, za pomoc, za codzienną
nawiedzila burza. Dookola gór wily
Są to Beskidy Brzeżne, przedlu-
mszę św. Bóg zaplać.
się zygzakami blyskawice, a silne
żenie gór Sanocko-Turczańskich,
grzmoty trzaskaly i rozchodzily się
polożone między dolinami górnego
STEFANIA LABAZIEWICZ
echem w dolinie. Ale wkrótce pogoda
Dniestru i Bystrzycy. Skaly te noszą
się ustabilizowala, góry wyglądaly jak
nazwy: Kamień, Mala Skala, Ostry
Skaly Urycza
blękitne pastele, a rzeka Opór ścielila
Kamień, Orzel Średniowieczny. Ru-
się jak szmaragd.
iny chronione są granicami Parku
Hej, tam wysoko, hen pośród chmur,
Skole maleńkie miasteczko,
Narodowego ,,Beskidy Skolskie".
W kosodrzewinach karpackich gór
ale jakże piękne i bogate we wspo-
Mieści się tu muzeum prezentujące
Kamienny kolos niebo podpiera,
mnienia. Tu na wzgórzu stala slyn-
historię zamku. Na zamku odbywa
Sięgając szczytów, o nie się
nam wyjazd do oddalonej o kilka ki-
19 czerwca, o godz. 9 rano od-
wspiera.
lometrów miejscowości Urycz. Jan
jechaliśmy z podmiejskiego dwor-
Dlugosz w swoich Rocznikach pod
ca pociągiem Lwów-Lawoczne w
Kamienne izby, kamienne groty,
1241 r. wspomina o warowni strze-
kierunku Skolego. Pociąg mknie
Kamiennych schodów wykute sploty,
gącej rubieży handlowych księstwa
po szynach. Mijamy wioski, osady,
Kamiennych komnat resztki
halicko-wolyńskiego. Warownia zo-
pola, a czasem ugory porośnięte
spichlerzy
stala zniszczona przez Tatarów. W
krzakami, trawą i różnokolorowym
Czy to opryszków, czy to rycerzy?
1340 r. Kazimierz Wielki przylączyl
zielskiem. Dojeżdżając do stacji Za-
Ruś Halicką do Polski, a z nią i za-
dorożne widzimy dwa duże jeziora,
Stara legenda karpackich lasów,
mek Tustań, polożony na pólnoc-
wielką plażę i camping dla wcza-
Blędnych rycerzy śpiących,
ny-wschód, 1,5 km od wsi Urycz.
sowiczów. Od Stryja zaczynają się
juhasów
Obecnie po zamku pozostaly grupy
pasma górskie, które stają się coraz
W starym zamczysku, kamiennym
skal z wykutymi otworami i wyżlo-
wyższe.
dworze,
bieniami. Dookola wieje się ścieżka,
Czas mknie tak szybko jak nasz
Cóż dziś powiedzieć o nich ktoś
a ze skalistego szczytu otwiera się
pociąg i już jesteśmy w Skolem.
może.
przepiękna panorama na okoliczne
Zdążyliśmy jeszcze na mszę św. w
na ,,Storożka", opisana przez Marylę
pasma górskie. Te widoki utrwalil
się coroczny festiwal pod nazwą ,,Tu
kościele pw. Siedmiu Boleści Matki
Hej, hen wysoko Skala Urycza
Wolską i Beatę Obertyńska. Gościli
na swoich obrazach polski malarz
stań" i impreza odtwarzająca życie
Bożej, którą sprawowal ks. pro-
Turystom wiele wrażeń użycza.
tutaj takie osobistości, jak Seweryn
Julian Falat.
i obyczaje w obrębie twierdzy. Po
boszcz Mateusz Grochla. Ks. Ma-
Pielgrzymów dzisiaj ogromna
Goszczyński, Karol Ujejski, Artur
Pomiędzy rzekami Stryj i Dniestr,
drugiej wojnie światowej teren ten
teusz przyjąl nas bardzo życzliwie i
rzesza
Grottger, Jan Matejko, Karol Mikuli,
w regionie slynącym z nieprzebra-
zostal przylączony do Ukrainy. Tu
serdecznie. Zostaliśmy zakwatero-
Kamiennych kniei legendy
Wladyslaw Belza. Tu wlaśnie zostal
nego bogactwa olejów skalnych,
22 września 1939 r. zginęlo 100
wani na plebanii. Zamieszkaliśmy w
wskrzesza.
napisany znany wszystkim wiersz
niedaleko Drohobycza oraz szczytu
Strzelców Podhalańskich. Zostali
otoczeniu gór, oddychając górskim,
Hej!
Wladyslawa Belzy dla Ludwika
Beskidów w dolinie zaklęsly między
żywcem spaleni w stodole przez
żywicznym powietrzem.
Wolskiego ,,Kto ty jesteś? Polak
grzbietami gór szeroko rozrzucone
żolnierzy Wermachtu i ukraińskich
Po kilkudniowym pobycie w
maly".
ogromne skaliska, które od wieków
nacjonalistów.
Skolem ks. Mateusz zorganizowal
STANISLAWA NOWOSAD
