img
2
Przegląd wydarzeń
29 listopada­15 grudnia 2016 nr 22 (266) * kurier galicyjski * www.kuriergalicyjski.com
NA STOS RZUCILIŚMY SWÓJ ŻYCIA LOS...
prace poszukiwawczo-ekshumacyj-
(dokończenie ze s. 1)
ne. Już się udalo odnaleźć trzy miej-
Odpowiadając na pytania dzien-
sca, w których, jesteśmy pewni,
nikarzy na temat bezpieczeństwa
szczątki żolnierzy i ich rzeczy oso-
Polski, minister Macierewicz powie-
biste. Badania potwierdzily, że są to
dzial:
żolnierze Wojska Polskiego, którzy
- Bezpiecznici, którzy zdolni
zginęli we wrześniu 1939 roku ­ po-
są się obronić. Bezpiecznici, któ-
wiedzial Lubomyr Horbacz.
rzy z ducha patriotyzmu budują silę
25 listopada żolnierze zostali
wlasnej Ojczyzny i wspierają sojusz-
pochowani zgodnie z ceremonialem
ników, podobnie przeciwstawiają-
wojskowym. W pogrzebie uczestni-
cych się zewnętrznej agresji. Polska
czyly m.in. kompanie reprezenta-
bezpieczna jest dzisiaj silą wlasnego
cyjne obu armii. W uroczystościach
narodu, ale także silą sojuszu.
pogrzebowych udzial wzięla także
Prezes Instytutu Pamięci Naro-
delegacja 22. batalionu piechoty
dowej RP Jaroslaw Szarek wspo-
górskiej z Klodzka; jednostka prze-
mnial, że lato 1939 roku bylo gorące.
jęla tradycje 49. Huculskiego Pulku
­ Wielu z tych, których dzisiaj że-
Strzelców.
gnamy, mialo swe plany, marzenia,
Walki w okolicach Lwowa trwa-
prace. Nie wiedzieli, że 23 sierpnia
ly od 12 do 22 września 1939 roku.
w Moskwie podpisano wyrok śmierci
Ich celem byla obrona miasta przed
na niepodleglość Rzeczpospolitej,
wojskami niemieckimi, a od 17
pakt Ribbentrop-Molotow, sojusz
żeby ten sen o wolnej Polsce byl
Udalo nam się też porozmawiać
- To już weszlo w krew, że bez
września także sowieckimi. Zginęlo
dwóch totalitaryzmów ­ sowieckiego
snem spokojnym i żeby nie zmącil go
z Michalem Dworczykiem, poslem na
tego żyć nie możemy, jeden drugie-
ok. 1,5 tys. żolnierzy Wojska Pol-
i niemieckiego. Kilka dni później wie-
żaden koszmar ­ dodal.
Sejm RP (PiS), przewodniczącym
go poganiamy. Ostatnio trafiliśmy na
skiego. Dramatyczny przebieg walk
lu z nich otrzymalo karty powolania.
Ambasador Polski na Ukrainie
komisji Lączności z Polakami za gra-
szczątki majora Wojska Polskiego,
na przedpolach Lwowa toczonych
Wkrótce szli na odsiecz Lwowa i u
Jan Pieklo mówil, że jest bardzo
nicą, który byl pierwszym prezesem
który spoczywa na terenie prywat-
w polowie września 1939 r. po-
bram Lwowa zginęli ­ powiedzial Ja-
wzruszony, uczestnicząc w tej uro-
fundacji Wolność i Demokracja:
nego ogrodu w okolicach Jaworowa.
twierdzają źródla zarówno polskie,
roslaw Szarek.
czystości:
- Od czterech lat trwa projekt po-
Czeka na nas kilka ważnych miejsc.
jak i niemieckie. Grupa Armii gen.
- Poszli na slużbę, nie cofnę-
- Mam takie dziwne wrażenie,
szukiwania. Istotnymi osobami w tych
We Lwowie zwloki okolo dziesięciu
Kazimierza Sosnkowskiego, prze-
li się przed tym obowiązkiem. Co
że historia zatacza kolo. Przypomi-
poszukiwaniach byl konsul Marcin
osób leżą na ulicach. Są co najmniej
bijająca się z odsieczą do Lwowa,
ich do tego sklonilo? ­ pytal prezes
na mi się pewna data z historii ­ rok
Zieniewicz, Stefan Adamski, prezes
dwa groby, w których pochowano
starla się z doborowymi jednostkami
IPN. ­ Nam, Polakom, dzisiaj historia
1919­1920, kiedy pod Warszawą
Henryk Ilczyszyn z Mościsk i szereg
okolo 100 osób ­ z pasją opowiada
Wehrmachtu i SS. W trudno dostęp-
lokalnych Polaków oraz wolontariu-
Stefan Adamski.
nym kompleksie lasów Janowskich
sze fundacji Wolność i Demokracja.
Lubomyr Horbacz z Ukraińskie-
doszlo do serii bitew i potyczek,
Dzięki temu znajdujemy kolejnych
go Towarzystwa Poszukiwań Ofiar
miejscowości przechodzily z rąk
żolnierzy. Jestem pewien, że w na-
Wojny ,,Pamięć" powiedzial dzienni-
do rąk. W bitwie pod Jaworowem
stępnych latach ich koledzy dolączą
karzom naszej redakcji:
15­16 września rozbity zostal pulk
do nich na cmentarzu w Mościskach,
- Szczątki żolnierzy odnaleźliśmy
piechoty zmotoryzowanej SS Ger-
który z czasem stanie się największą
w tych miejscach, w których toczyly
mania. Dzień później jednak 38. Dy-
kwaterą Żólnierzy Września 39 roku.
Ten pochówek tak późny, ale tak znaczą-
Na pytanie ­ dlaczego to robi,
powiedzial: ,,Uważam, że Kresy
cy, jest dzisiaj dla nas wielkim przesla-
jednym z fundamentów naszej toż-
niem o wspólpracy naszych narodów, o
samości, to jest nasza spuścizna,
musimy o nie dbać".
wspólpracy naszych państw, o zdolności
O swojej dzialalności opowie-
wspólnego przeciwstawiania się każde-
dzial Kurierowi Galicyjskiemu Stefan
mu najeźdźcy, każdemu wrogowi, który
Adamski, harcmistrz, przewodniczą-
oszczędza tej próby. Naród ukraiński
dzięki pomocy również ukraińskich
cy Harcerstwa Polskiego na Ukra-
chcialby zniszczyć pokojowe życie Ukra-
jest od kilku lat tej próbie poddawany.
sojuszników udalo się zatrzymać
inie. Mówil, że po pierwszych wyko-
iny, zniszczyć pokojowe życie Polski.
Nie jest w tej próbie sam i nie będzie
bolszewików, ocalić Europę przed
paliskach, które robili dwa lata temu,
sam ­ podkreślil.
bolszewizmem. Potem jest rok 39.
padalo bardzo dużo pytań. Po co?
się walki. Szczątki pierwszych czte-
wizja Piechoty Rezerwowa zostala
Szef IPN zaznaczyl:
Znowu to samo zagrożenie. Potem
Czy to w ogóle ma sens?
rech żolnierzy zostaly znalezione
okrążona w rejonie Janowa. Po
- Pokolenia Polaków zostaly wy-
jest w Polsce Solidarność. W czasie
- Zrozumieliśmy, że to ma jak naj-
we Lwowie, we wschodniej części
calodniowej walce dywizja wycofala
chowane na lekturze książek Kornela
stanu wojennego giną ludzie. Po-
większy sens ­ podkreślil. ­ Trafiamy
miasta. Inne znaleźliśmy w Tada-
się do Brzuchowic. 19 września spo-
Makuszyńskiego, urodzonego nieda-
tem na Majdanie w obronie swojej
na nieśmiertelniki, wiemy, że ta oso-
niach, wsi kamionkabuskiego rejonu,
śród 12 tysięcy żolnierzy do Lwowa
leko stąd, w pobliskim Stryju. Jedną
godności i wolności swego kraju
ba ma takie, a takie nazwisko, czasa-
pięciu żolnierzy znaleźliśmy we wsi
dotarlo jedynie okolo stu. Dywizja
z tych książek byla ,,Uśmiech Lwowa"
giną Ukraińcy. Mam takie wrażenie,
mi nawet wiemy skąd jest i znajdują
Berdychów jaworowskiego rejonu,
przestala istnieć. W pamięci miej-
­ książka o cmentarzu, tak ważnym
że wlaściwie ta wojna się nie skoń-
się rodziny ­ opowiada. Podkreśla,
dla nas cmentarzu ­ Cmentarzu
czyla. Ona trwa od tamtych czasów.
Obrońców Lwowa. Oni tam uczyli
Wtedy, w 1920 roku front byl na Wi-
się patriotyzmu. Bo cmentarz też jest
śle, w tej chwili front tej samej wojny
szkolą patriotyzmu. Ten cmentarz też
jest na Donbasie, gdzie Ukraińcy
będzie szkolą patriotyzmu. I za to
giną za wartości, które my, Polacy,
dziękuję wladzom Ukrainy i wszyst-
szanujemy tak samo ­ za wolność
kim moim rodakom, którzy doprowa-
i za demokrację. Mam nadzieję, że
dzili do tego, że nasi bohaterowie,
szansa, którą nam w tej chwili hi-
nasi żolnierze, spoczywający gdzieś
storia daje, zostanie wykorzystana.
na ląkach, w lasach, w bezimiennych
Wierzę w to glęboko.
mogilach dzisiaj wracają pod ten
Od 2012 r. fundacja Wolność
brzozowy krzyż i godnie ich dzisiaj
i Demokracja, polscy harcerze na
żegnamy, zgodnie z naszą tradycją.
Ukrainie, Konsulat Generalny RP
- Naród, który nie pamięta o
we Lwowie oraz ukraińska fundacja
wlasnych bohaterach, państwo, któ-
,,Pamiat " poszukują mogil żolnierzy
re o tym nie pamięta, nie ma swej
poleglych we wrześniu 1939 r. Wielu
przyszlości. Dzisiaj ich tulaczy los
poleglych 77 lat temu nadal spoczy-
dobiega końca. Tutaj, w Mościskach,
wa w nieoznaczonych grobach. Miej-
dziewiętnastu odnaleźliśmy w No-
scowej ludności przetrwaly szcząt-
wierzę, że będą w tych grobach, jak
sca ich pochówków odnajdują wolon-
że moment znajdowania rodziny jest
wosiólkach jaworowskiego rejonu.
kowe, często sprzeczne informacje
śpiewamy ­ śnić o Polsce, że wolna
tariusze, m.in. studenci i harcerze.
z obydwu stron bardzo emocjonują-
Jedynie przy siedmiu byly nieśmier-
na temat tego, gdzie chowano po-
Polska się im przyśni, że kończy się
Jeżdżą po wsiach, zbierają informa-
cy. ­ Jeden z księży mi powiedzial,
telniki. Jesteśmy w trakcie poszu-
leglych żolnierzy Wojska Polskiego.
ten tulaczy koszmar ­ oświadczyl
cje, a potem z ukraińskimi archeolo-
że dusze tych żolnierzy nadal bląkają
kiwań ich krewnych w Polsce. W
Wielu nadal nie doczekalo się god-
Jaroslaw Szarek. ­ A my co może-
gami prowadzą badania i pomagają
się poświecie i nie mają spokoju. Dzi-
następnym roku planujemy również
nego pogrzebu.
my zrobić? Musimy zrobić wszystko,
w ekshumacjach żolnierzy.
siaj byl katolicki pogrzeb ­ dodaje.