3
www.kuriergalicyjski.com * kurier galicyjski * 29 listopada15 grudnia 2016 nr 22 (266)
Warszawa: wręczono nagrody IPN
Minister Macierewicz
odwiedzil Dom Milosierdzia
Świadek Historii
w Brzuchowicach
Osiem osób zaslużonych dla upamiętniania polskiej historii poza granicami Polski
Wieczorem 25 listopada, po uroczystościach ponowne- otrzymalo nagrody Świadek Historii. ,,Jesteście naszymi emisariuszami i ambasadorami
go pochówku polskich żolnierzy z września 1939 roku sprawy polskiej" mówil Jaroslaw Szarek prezes IPN wręczając odznaczenia.
na cmentarzu w Mościskach minister Obrony Narodo-
nik, legendarny żolnierz ZWZ-AK,
ciężkich warunkach. W czasach ko-
10 listopada, w Palacu na Wo-
wej RP Antoni Macierewicz odwiedzil Dom Milosierdzia
munizmu Polacy ze Wschodu placili
powstaniec warszawski i autor wo-
dzie w warszawskich Lazienkach
dużą cenę za pozostanie Polakami"
jennych wspomnień (w jego imieniu
Królewskich prezes Instytutu Pamięci
im. św. ks. Zygmunta Gorazdowskiego.
mówil Szarek.
nagrodę odebrala Malgorzata Mly-
Narodowej Jaroslaw Szarek wręczyl
,,W latach 30., w okresie tzw.
narczyk, nauczycielka polskich szkól
tegoroczne nagrody ,,Świadek Histo-
Operacji Polskiej w ZSRR, której
z Paryża).
rii" przeznaczone dla osób i organi-
80. rocznicę będziemy obchodzić w
Wśród nagrodzonych byla też
zacji spoza Polski. Szarek podkreślil,
przyszlym roku, przyznawanie się do
Nadzieja Slesariewa-Wiktorowska z
że kapitula nagrody miala w tym roku
polskiej tożsamości, związku z Ko-
Ukrainy, która opisala wlasne prze-
trudne zadanie, gdyż naplynęlo
ściolem katolickim, bylo bardzo nie-
życia i zgromadzila w specjalnej pu-
wiele zgloszeń ze wszystkich kon-
bezpieczne. Jak oceniają historycy
blikacji wspomnienia innych robotni-
tynentów. ,,Ci, których nagradzamy,
w 1937 roku od 110 do 200 tys. na-
ków przymusowych III Rzeszy.
Świadkowie Historii byli nie tylko
szych rodaków zostalo zamordowa-
Jerzy Wójcicki z Ukrainy dziala
świadkami, ale i utrwalali świadec-
nych na terenie Związku Radzieckie-
na rzecz pielęgnowania i upamiętnia-
twa innych, a także uczyli innych o
go tylko za to, że byli Polakami. IPN
nia miejsc polskiej pamięci narodo-
polskich dziejach. Jesteście naszy-
zrobi wszystko żeby ta zapomniana
wej w Winnicy i obwodzie winnickim,
mi emisariuszami i ambasadorami
tragiczna historia znalazla się w pod-
w swoich kwerendach archiwalnych
sprawy polskiej. Za to dziękujemy"
ręcznikach, żeby o tym pamiętano"
zbiera dane o Polakach ofiarach
powiedzial prezes IPN.
dodal Szarek.
Wielkiego Terroru.
Uhonorowani zostali przedstawi-
,,Świadek Historii" to honorowe
Jerzy Żurawowicz i Igor Chodas
ciele środowisk polskich i polonijnych
wyróżnienie, ustanowione w marcu
z Bialorusi pielęgnują tamtejsze pa-
z Bialorusi, Francji, Ukrainy i Wielkiej
(PGZ) Arkadiusz Siwko. 14 listopada
2009 r. zarządzeniem prezesa IPN i
miątki polskiej historii, m.in. opiekują
Brytanii.
KONSTANTY CZAWAGA
br. PGZ ofiarowala 100 tys. zlotych
przyznawane przez Instytut Pamię-
się polskim cmentarzem w Mohyle-
Andrzej Amons z Ukrainy, dzia-
tekst i zdjęcie
na wyposażenie dla tego Domu Milo-
ci Narodowej. Otrzymują je osoby
wie i przygotowują monografię o Po-
lacz Kijowskiego Polskiego Stowa-
Dom Milosierdzia polożony jest
sierdzia. Podczas zwiedzania wyre-
i instytucje szczególnie zaslużone
lakach na Mohylewszczyźnie.
rzyszenia Kulturalno-Oświatowego
na terenie Lwowskiego Wyższego
montowanych pomieszczeń minister
dla upamiętniania historii narodu
,,Nagroda Świadek Historii ma
im. Adama Mickiewicza, jest zaanga-
Seminarium Duchownego w Brzu-
Macierewicz odwiedzil też ciężko
polskiego oraz wspierające IPN w re-
w sumie osiem lat, ale dopiero drugi
żowany w dokumentowanie zbrodni
chowicach kolo Lwowa. Będzie on
chorą samotną Polkę, która zostala
alizacji ustawowej dzialalności w sfe-
rok honorujemy nią naszych roda-
sowieckich na terenie Bykowni.
przeznaczony dla samotnych i cho-
przyjęta do Domu Milosierdzia pod
rze edukacyjnej i naukowej. Wśród
ków, którzy żyją poza granicami Pol-
Wspólną nagrodę otrzymaly Irena
rych starszych osób pochodzenia
opiekę sióstr józefitek.
dotychczasowych laureatów znala-
ski. Wiele milionów osób pozostalo
Godyń i Danuta Stanislawa Pniewska
polskiego oraz księży emerytów.
Po spotkaniu i rozmowie mini-
zlo się liczne grono kombatantów,
poza granicami Polski, niektórzy
z Wielkiej Brytanii, zaangażowane w
Do Brzuchowic również przybyli
stra Obrony Narodowej RP Anto-
nauczycieli, dzialaczy spolecznych
z wlasnej woli jak Polonia w USA,
dzialania edukacyjne, zwlaszcza do-
posel na Sejm Michal Dworczyk, am-
niego Macierewicza z arcybiskupem
i samorządowców. Na mocy decyzji
inni znaleźli się poza granicami kra-
tyczące zsylek na Syberię, zalożyciel-
basador RP na Ukrainie Jan Pieklo,
lwowskim Mieczyslawem Mokrzyc-
prezesa Instytutu, od 2015 r. nagrodę
ju w wyniku trudnej historii prze-
ki grupy ,,Komitet 70", dokumentującej
konsul generalny RP we Lwowie
kim, obaj zlożyli kwiaty przed po-
mogą dostać także osoby dzialające
sunięcia granic, zeslań. Polskość
70. rocznicę wywózek.
Wieslaw Mazur oraz prezes Zarzą-
mnikiem św. Jana Pawla II.
poza granicami kraju.
na Wschodzie byla wystawiona na
Uhonorowany zostal też miesz-
du Polskiej Grupy Zbrojeniowej S.A.
PAP
bardzo dużą próbę, hartowala się w
kający we Francji Stanislaw Likier-
Wojewoda powolal pelnomocnika Rzeszów: wręczono nagrody IPN Świadek historii"
do spraw wspólpracy z Ukrainą
Uczestnik niepodleglościowego podziemia w drugiej polowie lat 40., dzialacz Solidarności
Wojewoda lubelski profesor Przemyslaw Czarnek powolal pel-
Adam Kantor zostal uhonorowany nagrodą IPN ,,Świadek historii". 25 listopada w Rzeszo-
nomocnika do spraw wspólpracy z Ukrainą. Zostal nim dr hab.
wie wyróżniono też cztery inne osoby oraz przemyskie Towarzystwo Przyjaciól Nauk.
Wlodzimierz Osadczy, prof. KUL.
wolności wlączyl się w dzialalność
Rzeszowszczyzny"; lista liczy obecnie
Nagrody wręczyl wiceprezes
Umiejętności, czlonek Zarządu Wo-
podziemnej ,,S" w Przemyślu, Jaro-
ponad 1000 nazwisk.
Instytutu Pamięci Narodowej dr Ma-
jewódzkiego Stowarzyszenia ,,Pol-
slawiu, Lubaczowie i Dębicy. Wielo-
Nagrodę ,,Świadek historii" otrzy-
teusz Szpytma.
ska-Wschód", prezes Stowarzysze-
krotnie zatrzymywany i przesluchi-
mal też byly konsul Konsulatu Gene-
,,Termin świadek historii możemy
nia Polska-Armenia oddzial Lublin.
wany przez SB.
ralnego RP we Lwowie Marcin Zie-
rozumieć w dwóch znaczeniach. W
Do zadań pelnomocnika należy:
Inny wyróżniony Artur Szary jest
niewicz. Konsul m.in. wspólpracowal
najbardziej doslownym oznacza on
wspólpraca z podmiotami publicznymi
nauczycielem historii w podrzeszow-
z legendarnym opiekunem miejsc
osobę, która uczestniczyla w waż-
i niepublicznymi, w tym przedstawi-
skich Bratkowicach i dziennikarzem
pamięci we Lwowie kpt. Eugeniu-
nych wydarzeniach historycznych
cielstwami dyplomatycznymi Ukrainy,
lokalnego kwartalnika spoleczno-
szem Cydzikiem, doprowadzil także
i dzisiaj o nich świadczy. Jednak
przedstawicielami wladz lokalnych
kulturalnego ,,Trzcionka". Autor wielu
do odnalezienia miejsc pochówku
świadkiem historii jest także ten, kto
oraz rządowych Polski i Ukrainy, w
inicjatyw upamiętnienia bohaterów
żolnierzy Wojska Polskiego pole-
swoją dzialalnością świadczy o tym,
zakresie spraw spoleczno-gospodar-
czych oraz kulturalnych;
niepodleglości, konspiracji antyhitle-
glych w 1939 r.
że historia, nasza wspólna narodo-
Profesor Wlodzimierz Osadczy
inicjowanie kontaktów oraz koordy-
rowskiej i antykomunistycznej.
Nagrodę odebralo również dzia-
wa pamięć, jest niezwykle ważnym
byl zatrudniony na stanowisku ad-
nacja wspólpracy z przedstawiciela-
Wśród wyróżnionych znalazlo
lające od 1909 r. Towarzystwo Przyja-
elementem zarówno naszej teraź-
iunkta w Instytucie Historii Uniwer-
mi strony ukraińskiej;
się dwóch leśników. Rzecznik Lasów
ciól Nauk im. Kazimierza Marii Osiń-
niejszości, jak i jest fundamentem
sytetu Marii Curie-Sklodowskiej w
opracowywanie propozycji rozwią-
Państwowych w Krośnie Edward
skiego w Przemyślu. Towarzystwo
przyszlości" powiedzial PAP wice-
Lublinie. Obecnie pracuje na stano-
zań mających na celu zacieśnianie
Marszalek od wielu lat zajmuje się
zajmuje się m.in. popularyzowaniem
prezes Szpytma.
wisku profesora nadzwyczajnego w
wspólpracy polsko-ukraińskiej na te-
upamiętnianiem zdarzeń z przeszlo-
historii Przemyśla i regionu.
Adam Kantor w 1945 r. byl inicja-
Katedrze Historii Kościola w Czasach
renie województwa lubelskiego;
ści. Doprowadzil m.in. do powstania
Nagroda ma charakter honorowy.
torem powstania mlodzieżowej orga-
Nowożytnych i Dziejów Teologii w
podejmowanie inicjatyw popularyzują-
w leśnictwie Odrzykoń k. Krosna
W 2009 r. zostala zainicjowana w Bia-
nizacji ,,Orlęta", nawiązującej do tra-
Instytucie Historii Kościola i Patrolo-
cych Ukrainę i dobrosąsiedzkie relacje
obelisku na cześć harcerzy, którzy w
lymstoku jako lokalna odmiana ogól-
dycji ,,Orląt Lwowskich". Kierowana
gii na Wydziale Teologii Katolickiego
ze stroną ukraińską wśród mieszkań-
1939 r. prosto z leśnego obozowiska
nopolskiej nagrody IPN ,,Kustosz pa-
przez niego struktura funkcjonowala
Uniwersytetu Lubelskiego Jana Paw-
ców województwa lubelskiego;
pojechali kopać rowy przeciwczolgo-
mięci narodowej". W swoich regionach
też pod nazwami: ,,Orlęta Miasta
la II i w Państwowej Wyższej Szkole
analizowanie i ocena sytuacji spo-
we do Warszawy. Byl też inicjatorem
przyznają ją także m.in. oddzialy IPN
Lwowa" i ,,Armia Kresów".
Zawodowej w Chelmie. Jest także
leczno-gospodarczej na Ukrainie i
poszukiwań Polaków zamordowa-
w Krakowie, Bialymstoku i Poznaniu.
20 lipca 1949 r. zostal aresztowa-
dyrektorem Ośrodka Badań Wschod-
bieżące informowanie wojewody Lu-
nych przez UPA w gajówce Jalina k.
W Rzeszowie, w 2012 r. pierw-
ny i skazany na siedem lat więzienia,
nioeuropejskich Centrum Ucraini-
belskiego o wynikach analiz i ocen;
Nasicznego w Bieszczadach.
szym jej laureatem byl emerytowany
utratę praw publicznych i konfiskatę
cum KUL.
opracowywanie informacji i analiz
Z kolei leśnik z nadleśnictwa Ko-
metropolita przemyski abp Ignacy To-
mienia; mial wtedy 18 lat. Więzienie
W latach 2006-2009 byl kancle-
dotyczących wspólpracy na terenie
mańcza Edward Orlowski m.in. spo-
karczuk, który w latach swej poslugi
opuścil w kwietniu 1954 r.
rzem Europejskiego Kolegium Pol-
województwa lubelskiego z przed-
rządzil ,,Wykaz leśników, którzy ponie-
biskupiej uważany byl przez wladze
Z kolei w latach 80. ubieglego
skich i Ukraińskich Uniwersytetów
stawicielami strony ukraińskiej oraz
śli śmierć w okresie wojny i prześlado-
PRL za jednego z glównych przeciw-
wieku Kantor byl dzialaczem NSZZ
(obecnie Centrum Europy Wschod-
przedstawianie ich wojewodzie lu-
wań w latach 1938-1949 na terenie
ników ustroju komunistycznego.
,,Solidarność". 13 grudnia 1981 r.
niej UMCS). Czlonek Komisji Euro-
belskiemu.
Malopolski Wschodniej i powojennej
PAP
zostal internowany. Po odzyskaniu
py Wschodniej Polskiej Akademii
źródlo: lublin.uw.gov.pl
