18

kurier kulturalny

29 listopada­15 grudnia 2016 nr 22 (266) * kurier galicyjski * www.kuriergalicyjski.com

Lachy na strachy

trwa nadal. W 1984 r. (parę lat po

,,Rok 1612" pokazuje bowiem Polskę

spacyfikowaniu ,,Solidarności") zreali-

wielką, imperialną. Nasza armia sieje

zowano kolejną ­ kolorową i panora-

postrach. Jesteśmy w stanie podbijać

miczną ­ wersję filmu o I Armii Kon-

obce narody i decydować o tym, kto

nej, niedawno zaś (2007) mieliśmy

nimi będzie rządzić. [...] Sam film

do czynienia z zamówionym przez

to baśń inspirowana historycznymi

Sowieci od samego początku doceniali znaczenie filmu w dziedzinie pro-

Putina paszkwilem na ohydnych La-

wydarzeniami.

pagandy i dezinformacji. Niezwykle częstym tematem od samego począt-

chów panoszących się na Kremlu, co

Z tą karkolomną interpretacją

ku byla tu ,,pańska Polsza" i ,,bielopolaki", których trzeba bylo pokonać

pięknie koresponduje z zastąpieniem

polemizuje jeden z czytelników Film-

sowieckiego święta rewolucji bolsze-

Webu, ale bynajmniej nie w obronie

na drodze do ogólnoświatowej rewolucji. Nie wiedzieć czemu opierali się

wickiej 7 listopada przez Dzień Jed-

godności Polski (ciekawe, że ma to

oni temu zajadle i co gorsza skutecznie, bylo więc czym ,,śmieszyć, tuma-

ności Narodowej 4 listopada, ku czci

miejsce 3 sierpnia 2010, a więc już

nić, przestraszać" wlasną publikę. Po okresie prymitywnych agitek zlo-

wygnania Polaków z Kremla... 400

w kilka miesięcy po tragedii smo-

żonych glównie z ujęć dokumentalnych (lata 1917­1922) zaczęto do tego

lat temu.

leńskiej):

Film Wladimira Chotinienki na-

Film nie pokazuje ,,Polski wielkiej,

straszenia używać bardziej wyrafinowanego środka ­ filmów fabularnych.

wet nie udaje historyczności, glów-

imperialnej", bo z pewnością takową

nym ,,szwarccharakterem" jest jakiś

podówczas nie byla. Nie byliśmy w

JERZY LUBACH

wyssany z palca ,,polski hetman" o

stanie podbijać obcych narodów, a

nieznanym w polskich dziejach na-

jedynie okazywaliśmy naszą ignoran-

Jednym z celów pobocznych

zwisku, który caly najazd Lachów pro-

cję graniczącą z barbarzyństwem. [...]

bylo zohydzenie sprawy niepodleglo-

wadzi z czystej prywaty, bez żadnego

Oczywiście, film ten nie jest filmem

ści Ukrainy poprzez przedstawienie

politycznego sensu. Co smutne, w

historycznym, ale jak dla mnie

jej jako wyniku knowań ,,polskich im-

odróżnieniu od poprzednich sowiec-

historii ściśle się trzyma. [pod-

perialistów". Dlatego pakt Pilsudski-

kich paszkwili, gdzie nie znalazl się

kreślenie moje ­ J. L.] Nadinterpretacja

Petlura, który zaowocowal wspólną

nawet z lęku przed straszliwymi sta-

niepoparta rzetelną znajomością okre-

polsko-ukraińską udaną ,,wyprawą

linowskimi represjami żaden polski

su rodzi blędne wnioski (w taką wlaśnie

kijowską" w roku 1920, już w 1928

aktor gotów odegrać karykaturalne

pulapkę wpaść można chociażby po

zostal przedstawiony szyderczo w

role polskich lotrów typu Pilsudskie-

Sienkiewiczowskiej Trylogii).

sowieckim filmie o zagadkowym tytu-

go, tu owego czolowego nikczemnika

Próbując za wszelką cenę zare-

le ,,P.K.P.", który zostaje w toku akcji

gra ­ nie pod przymusem a za jurgielt

klamować podejrzliwym rodakom film

rozszyfrowany jako ,,Pilsudski kupil

­ znany artysta Michal Żebrowski.

o sponiewieraniu podlych Lachów,

Petlurę".

Równie smutne, lecz jakże cha-

recenzent FilmWebu znajduje jesz-

Data powstania nie jest przypad-

rakterystyczne, są reakcje na ten

cze jeden ciekawy argument:

kowa. Na polecenie Pilsudskiego w

paszkwil w wykonaniu czulych na

Na zakończenie trzeba wspo-

1925 r. w Paryżu powolana zostala

glos ,,Salonu" recenzentów, usilują-

mnieć, iż ,,Rok 1612" ma jedną zaletę

pod egidą Polski międzynarodowa

Kadr z filmu ,,P.K.P."

cych jakimiś dziwnymi wygibasami

wyróżniającą go na tle hollywoodz-

organizacja ,,Prometeusz", grupująca

udowodnić, że ,,Rok 1612" wcale nie

kiej papki ­ brutalność. Rosjanie z

rządy emigracyjne podbitych w 1921

wieckiego Jefima Dzigana ,,Pierwsza

ności od określonej przez tamtejsze

jest skierowany przeciw Polsce. Nie-

lubością pokazują masakrowanych

r. przez Armię Czerwoną Ukrainy,

Konna". Znowu najgorszym wrogiem

Politbiuro ,,mądrości etapu".

znany bliżej z dorobku filmoznawcze-

Polaków: oderwane kończyny, od-

Gruzji i Azerbejdżanu. Czolową rolę

są Polacy, ale teraz na ekranie poja-

Oto w 1938 r. na zamówienie

go Marcin Pietrzyk, nadworny recen-

cięte glowy, rozdarte trzewia. Posoka

odgrywal w niej byly przywódca nie-

wiają się już glówne demony ­ grani

Kremla genialny artysta, który zaprze-

zent portalu FilmWeb mistrzowsko

leje się calymi wiadrami i to robi

podleglej i demokratycznej Ukrainy

przez sowieckich aktorów Marszalek

dal duszę diablu, Siergiej Eisenstein,

wykręcil kota ogonem w tekście o

wrażenie [...] W sumie dostaliśmy

Symon Petlura. Już dwa tygodnie po

Pilsudski i glówny wykonawca jego

realizuje w oczywisty sposób anty-

znamiennym tytule ,,Baśń o wielkiej

solidną produkcję fantasy, którą

przewrocie majowym w 1926 r., który

planów w 1920 r. gen. Rydz-Śmigly...

niemiecki film ,,Aleksander Newski",

Polsce", opublikowanym na tym por-

Rosja z dumą może pokazywać na

oznaczal możliwość intensywniejsze-

Po aneksji wschodnich polaci II

gdzie z calą mocą swego talentu uka-

talu 9 września 2008 roku:

świecie (sic!).

go realizowania przez Pilsudskiego

Rzeczypospolitej należalo bowiem

zuje teutońskich rycerzy jako uoso-

Gwoli sprawiedliwości muszę

,,idei prometejskiej" polegającej na

bienie czystego zla. Aż tu nagle kilka

dodać, że wielu czytelników portalu

wspieraniu ruchów narodowo-wy-

miesięcy później spadkobierca owych

FilmWeb nie zgadza się bardzo często

zwoleńczych wymienionych krajów

wstrętnych Teutonów Hitler staje się

z opiniami jego stalego recenzenta,

przeciw Sowietom, Petlurę zamordo-

sojusznikiem Związku Sowieckiego

co jeden z korespondentów ująl lako-

wal w Paryżu sowiecki agent Szwarc-

i trzeba wskazać innego, ,,wlaściwe-

nicznie w odniesieniu do cytowanej

bard. Jednak ruch prometejski bynaj-

go" wroga, czyli ­ Polaków.

recenzji:

mniej nie obumarl, odwrotnie, zyskal

W 1939 r. w kilka miesięcy po re-

Widzę, że ja i pan Pietrzyk oglą-

prócz szlachetnego programu swoich

alizacji przez Armię Czerwoną swojej

daliśmy dwa różne filmy...

męczenników (wkrótce bowiem zgla-

części zobowiązań wynikających z

Charakterystyczne, że od czasu

dzony zostal przez Czeka inny wybit-

paktu Ribbentrop-Molotow wchodzi

,,Roku 1612" w Rosji nie powstaly

ny dzialacz ,,Prometeusza" Noe Ra-

więc na ekrany film ,,Minin i Pożarski"

nowe filmy depcące polskie poczucie

miszwili z rządu Gruzji na uchodźc-

­ dzielo innego z wielkich reżyserów

godności i ukazujące triumf zwycię-

twie). Nawet pośmiertnie stanowili

sowieckich, Wsiewoloda Pudowkina.

skich Moskali. Może rezydujący na

oni dla bandytów z Kremla poważne

W jak najgorszym świetle ukazuje on

Kremlu glówny producent doszedl do

zagrożenie, ciesząc się podziwem w

butnych ,,Lachów" panoszących się

wniosku ­ że wystarczą sprawnie wy-

swych ujarzmionych przez Sowiety

na Kremlu, palących Moskwę i gnę-

reżyserowane w 2010 r. sugestywne

krajach.

biących milujący pokój lud rosyjski.

kadry wybijania okien i rozszarpywa-

Wtedy to przyszla pora na oplucie

Końcowe ,,wyzwolenie", czyli zaslu-

nia smoleńskiego wraku...

zamordowanego Petlury jako mario-

żona masakra Polaków miala przy-

Śmiem jednak twierdzić, iż wo-

netki ,,polskich panów", pragnących z

gotować sowieckiego obywatela do

bec zapadlych niedawno wskutek

pomocą tego ,,zaprzańca" ponownie

entuzjastycznego  zaakceptowania

knowań podstępnych Lachów de-

narzucić ludowi Ukrainy straszliwy

,,wyzwolenia" po 17 września 1939 r.

cyzji warszawskiego szczytu NATO

polsko-imperialistyczny ucisk i tak

,,bratniego narodu ukraińskiego".

o wzmocnieniu wschodniej flanki

powstal film ,,P.K.P.". Koresponduje

20. rocznicę wojny 1920 r. w So-

Sojuszu, możemy się już wkrótce

to bezpośrednio z pseudodokumen-

wietach uczczono kolejnym filmem

doczekać nowego zrealizowanego

tarnymi agitkami z 1939 r. pokazują-

fabularnym przedstawiającym ukra-

w Rosji z rozmachem dziela ­ czy to

cymi ,,wyzwolenie" spod tego ucisku

ińskie dążenia do niepodleglości jako

o wymordowaniu tysięcy sowieckich

ludu zachodniej Ukrainy i Bialorusi

wynik ,,polskiej intrygi". Wybitny reży-

jeńców z 1920 r. w ,,polskich obozach

przez Armię Czerwoną.

ser z Ukrainy Aleksander Dowżenko

śmierci", czy może o polskich najem-

Polacy przedstawieni są w tym

w filmie ,,Szczors" przedstawia mi-

nikach na ukraińskim Majdanie, albo

,,dziele" jako butni agresorzy, któ-

tycznego bolszewickiego partyzanta

o czymś jeszcze z niewyczerpanego

rzy z pomocą sprzedajnego Petlury

jako niemal pólboga, zaś jego prze-

antypolskiego repertuaru wspólcze-

dążą do bezwzględnej eksploatacji

ciwnicy ­ petlurowcy oraz żolnierze,

,,Rok 1612" wchodzi do naszych

snych czekistów.

bogactw Ukrainy w uszczerbek jej

ukazać Pilsudskiego jako oszalale-

a zwlaszcza oficerowie polscy ­ pre-

kin z piętnem antypolskości. I rzeczy-

A my w odpowiedzi mamy je-

biednemu ludowi, widzącemu w bol-

go rusofoba, twórcę antysowieckiej

zentowani są skrajnie karykaturalnie,

wiście, jeśli patrzeć na to, jak Rosjanie

dynie gniot Hoffmana ,,1920 Bitwa

szewikach jedyny ratunek przed tym

krucjaty, a wszak w 1939 r. Rydz

jako zgraja tchórzliwych, odrażają-

odnoszą się w nim do Polaków, trudno

Warszawska", od którego Marszalek

barbarzyńskim wyzyskiem. Motyw

jako już także marszalek i wódz

cych i okrutnych lotrów.

się z tą opinią nie zgodzić. A jednak

Pilsudski przewraca się w grobie na

ten będzie się powtarzal we wszyst-

naczelny Wojska Polskiego bronil

Ciekawszy dla nas jest komplet-

daleki jestem od uznania najnow-

Wawelu. Patrząc na politykę dotacyj-

kich późniejszych filmach o tej tema-

,,pańskiej Polski" przed wyrokami

nie w Polsce nieznany film z 1941

szego filmu Wladimira Chotinienki za

ną uprawianą przez Polski Instytut

tyce aż do rozpadu Związku Sowiec-

dziejowej sprawiedliwości w wyko-

r., powstaly jeszcze zanim Hitler

antypolski. Powiem więcej, Rosjanie

Sztuki Filmowej obawiam się, że ni-

kiego pod koniec XX wieku.

naniu Hitlera i Stalina...

zawiódl  swego  najwierniejszego

zrobili o Polakach film, jaki my sami

czego lepszego w najbliższym czasie

Znamienne są zygzaki sowiec-

Ten nieustający marsz antypol-

sojusznika Stalina napadając na

już dawno powinniśmy nakręcić!

się nie doczekamy.

kiej propagandy filmowej w zależ-

skiej sowieckiej propagandy filmowej

Sowiety ­ dzielo innego klasyka so-