36
kurier kulturalny
16 grudnia 201616 stycznia 2017 nr 2324 (267268) * kurier galicyjski * www.kuriergalicyjski.com
Z zapisków starej prasy lwowskiej
wspomnienia w 218. rocznicę urodzin
Adama Mickiewicza
24 grudnia w Wigilię Świąt Bożego Narodzenia przypada 218 rocznica urodzin Adama Mickiewicza,
polskiego wieszcza, którego slawa trwa od wielu pokoleń w Polsce i sięga szeroko poza granice
Ojczyzny. Twórczość poety, mimo uplywu czasu, stanowi niepowtarzalne piękno, które nadal wywie-
ra wplyw na wspólcześnie żyjące pokolenia Polaków mieszkających w Ojczyźnie i rozproszonych
po calym świecie. Poeta przekazal nam w darze trwale wartości takie jak: wierność Bogu, milość
Ojczyzny, dążenie do wolności wszystkich narodów, a także dal lekcje o prawdzie uczuć, przyjaźni,
odwadze i męstwie. Byl on nie tylko poetą, który ,,torowal drogę romantyzmu polskiego", ale przede
wszystkim byl duchowym przywódcą w trudnych dziejach naszego narodu.
,,(...) symbol zgody i milości Ojczy-
opracowal
zny" (Julian Falat). Musialo minąć
WOJCIECH SKUBISZ
kilka lat, by przy ogromnym zaanga-
żowaniu, ofiarności i wysilku spole-
W związku ze zbliżającą się
czeństwa wyrósl w sercu Lwowa na
rocznicą urodzin poety warto na la-
placu Mariackim (dziś Mickiewicza)
mach ,,Kuriera Galicyjskiego" za po-
pomnik, okazala kolumna wieszcza,
średnictwem starej prasy ,,Kuriera
której nie zniszczyl czas, który oparl
Lwowskiego" z 1898 roku i ,,Gazety
się wszelkim zawirowaniom historii i
Lwowskiej" również z 1898 roku przy-
trwa niezlomnie do chwili obecnej.
wolać wspomnienia związane z 100.
Od zawsze jest ulubionym miejscem
rocznicą obchodów urodzin poety,
spotkań lwowian i turystów. Jego po-
których kulminacyjnym momentem
zlocony plomień znicza i zachowany
bylo ostateczne podjęcie inicjatywy
E. M. Andriolli, 1882 [Winieta z portretem A. Mickiewicza], drzeworyt A. Zajkowskiego,
kartusz z herbem Rzeczypospolitej
budowy pomnika Adama Mickiewicza
zamieszczony w ,,Panu Tadeuszu", wydanie Lwów, 1882 r.
wieńczą monument poety, którego
we Lwowie. Historia monumentu ma
,,pieśń uszla calo".
rozlegle dzieje, począwszy od pomy-
chowego odtwarzającego się ciągle
Mickiewiczem, jego biografią i utwo-
Centralne uroczystości obcho-
slu jego wzniesienia, a skończywszy
rami, np. w teatrze hr. Skarbka wi-
w milionach serc polskich, za które
dów ,,Roku Mickiewiczowskiego" we
on kochal i cierpial".
na oddaniu i uroczystej ceremonii
dzowie obejrzeli spektakl pt. Adam
Lwowie odbyly się w dniach 2122
odslonięcia, która odbyla się 30 paź-
Rok Mickiewiczowski 1898
i Maryla Zygmunta Sarneckiego (re-
maja 1898 roku. Rozpoczęla je w
dziernika 1904 roku.
mial dla mieszkańców Lwowa zna-
daktora dwutygodnika ,,Świat", który
sobotę wieczorem akademia w sali
Adam Mickiewicz w 100. rocz-
osobiście uczestniczyl w próbach
czenie symboliczne. Już wtedy po
,,Sokola". Wzięly w niej udzial osobi-
nicę urodzin otrzymal dar w postaci
scenicznych). Sztuka byla przyjęta
wielu wcześniejszych dyskusjach
stości zajmujące ważne stanowiska
monumentów w obu polskich sto-
z aplauzem, a caly dochód prze-
architektów, historyków sztuki, na-
w mieście, reprezentanci wladz,
licach: Krakowie i Warszawie. W
znaczono na konto budowy pomni-
ukowców i wladz miejskich spole-
instytucji i korporacji, ludzie świata
ka. Ponadto byly wydawane prace
czeństwo wiedzialo, że powstanie
kultury i nauki wraz z prezesem ko-
monograficzne o twórczości i życiu
pomnik wieszcza, tylko wymaga to
mitetu jubileuszowego doktorem An-
poety i opracowania jego dziel.
ogromnego wysilku, wytrwalości i
tonim Maleckim. Podczas uroczysto-
Fragmenty z ,,Gazety Lwow-
Należy również podkreślić, że
czasu aby zebrać fundusze w ,,sej-
ści Adam Krechowiecki przedstawil
skiej" nr 116 z 24 maja 1898
wiele osób prywatnych wplacalo duże
fie" przeznaczonym na dzielo, które
zebranym Komitet budowy pomnika
r. o przebiegu uroczysto-
kwoty na budowę pomnika. Ówcze-
będzie roslo powoli, począwszy od
Adama Mickiewicza.
ści100. rocznicy urodzin
sna prasa byla pewnym medium dla
pierwszych uroczystości w miejscu
W drugim dniu, w niedzie-
Adama Mickiewicza zakoń-
wzniesienia kolumny, by stać się hol-
ogloszeń w celach charytatywnych.
lę 22 maja 1898 roku, odbyly się
czonych w miejscu, gdzie
dem zlożonym przez rodaków jako
Od ogloszenia ,,Roku Mickiewiczow-
uroczyste msze w archikatedrze
będzie pomnik poety
Ogloszenie w ,,Kurierze
skiego" trwala akcja zbiórki funduszy,
lacińskiej i ormiańskiej. Ks. pralat
Lwowskim" z 21 maja 1898 r.
by podczas centralnych uroczystości
Jan Gnatowski przedstawil walory
(nr 140)
100. rocznicy urodzin poety spole-
twórczości Mickiewicza i zachęcil
czeństwo utwierdzilo się w przekona-
spoleczeństwo do budowy pomni-
Krakowie uroczystość odslonięcia
niu, że Lwów będzie mial monument
ka, podkreślając, że nie będzie to
odbywala się w czerwcu 1898 roku, a
twórcy epopei narodowej. Jednak to
latwe zadanie. W homilii zacytowal
w Warszawie 24 grudnia 1898 roku,
slowa z ,,Rozmowy wieczornej Ada-
w setną rocznicę urodzin poety. W
ma Mickiewicza":
calej Polsce, mimo trudnej sytuacji
Z Tobą ja gadam, co królujesz
politycznej w okresie zaborów, spole-
w niebie
czeństwo z ogromnym entuzjazmem
A razem gościsz w domku mego
i zaangażowaniem obchodzilo ,,Rok
ducha.
Mickiewiczowski". W wielu miastach
podjęto decyzje o budowie pomni-
W katedrze ormiańskiej nabo-
ków, by utrwalić pamięć poety. Tak
żeństwo z okazji ,,uroczystości Mic-
bylo w przypadku Lwowa, Przemyśla,
kiewiczowskich" odprawil ks. arcybi-
Tarnowa, Zloczowa i innych miast.
skup Izaak Mikolaj Isakowicz, który,
Lwów należal do przodujących
jak podaje ,,Kurier Lwowski" w nr 140
ośrodków kultury polskiej, w którym
z 21 maja 1898 roku, specjalnie przy-
w szczególny sposób obchodzo-
Fragment opisu przebiegu
byl do Lwowa na tę uroczystość.
no jubileusz 100. rocznicy urodzin
uroczystości 100. rocznicy
Po nabożeństwach uformowal się
wieszcza. Chcąc oddać hold po-
urodzin Adama Mickiewi-
olbrzymi pochód, w którym uczestni-
ecie, postanowiono wznieść monu-
cza z ,,Gazety Lwowskiej" z
czylo ok. dziesięć tysięcy osób. Ulica-
ment, który przetrwa wieki. W tym
24 maja1898 r. (nr 116 )
mi miasta przemieszczal się na plac
celu organizowano wiele imprez
przedsięwzięcie będzie wymagalo
Mariacki, gdzie mialy miejsce dalsze
kulturalnych i zbiórek spolecznych.
wiele lat pracy, atrakcyjnych pomy-
uroczystości. W swoim wystąpieniu
Odbywaly się koncerty galowe,
slów, ciekawych wydarzeń kulturo-
dr Godzimir Malachowski wypowie-
wieczornice poetyckie, spotkania
wych, zbiórki funduszy i ogromnego
dzial znamienne slowa: ,,Kolumna,
literackie i występy różnych chó-
zaangażowania calej spoleczności
która tu stanie to tylko skromna
rów. Wystawiano sztuki teatralne,
Lwowa.
rzymska kopia owego pomnika du-
tematycznie związane z Adamem
Pomnik Adama Mickiewicza we Lwowie
