26

Z przedwojennej prasy

28 kwietnia­15 maja 2017 nr 8 (276) * kurier galicyjski * www.kuriergalicyjski.com

Jak pisano o teatrze przed wojną

W chwili oddania tego numeru w ręce Czytelników zakończą się imprezy 7. Polskiej Wiosny Teatral-

nej i będą mogli Państwo przeczytać reportaże z tej imprezy. Przed wojną recenzje spektakli teatral-

nych przyciągaly widza, bądź też odstraszaly go od wizyty w teatrze. Wszystko zależalo od punktu

widzenia recenzenta. Na lamach prasy lwowskiej ukazywaly się regularnie recenzje premierowych

spektakli i opisy wydarzeń teatralnych. Wiek Nowy mial ,,swoich nadwornych" krytyków teatralnych

­ Kazimierza Bukowskiego (sztuki dramatyczne) i prof. Leslawa Jaworskiego (sztuki muzyczne).

Rubryka, w której zamieszczano ich recenzje, nosila nazwę ,,Z ŻYCIA TEATRU". Zajrzyjmy do niej,

by dowiedzieć się czym żyl przedwojenny teatr we Lwowie...

bacha. Jeśli się w pracy p. Mullera

opracowal

trafiają i jakieś (podświadome), re-

KRZYSZTOF SZYMAŃSKI

miniscencje, to nie wplywają w zu-

pelności na wartość operetki, która

,,Studio"

może śmialo konkurować z innemi

Wandy Siemaszkowej

dzielami z pod znaku lekkiej Muzy

Znakomita nasza artystka dra-

(twórczość w tej dziedzinie jest fatal-

matyczna pani Wanda Siemaszko-

nie trudna!). Muzyka p. Mullera jest

wa, która tak piękną kartę, zdobyla

potoczysta, melodyjna, piękna, latwo

sobie w rozwoju teatru polskiego

uchwytna, slowem posiadająca dużo

w kraju i za Oceanem, przystępu-

walorów utworu, który powinien na

je do zrealizowania planu, któremu

dlużej ostać się na naszej scenie, o-o

serdecznie przyklasnąć należy. Pani

więcej! ­ próbować lotu i za granicę.

Siemaszkowa zaklada mianowicie

Usterki widzę w czem innem! Ope-

we Lwowie specjalną Szkolę dra-

retka jest za dluga i pewne skróty są

matyczną ,,Studjo" dla ksztalcenia

i konieczne i wskazane. Pomijam at-

adeptów sztuki scenicznej w duchu

mosferę premierową, która zawsze wy-

nowoczesnych problemów aktor-

woluje jeden i ten sam objaw, iż przed-

sko-teatralnych. W program nauki

stawienie się przeciąga, pewne skróty

wchodzą: dykcja, deklamacja, gra

i pozatem są koniecznie potrzebne.

sceniczna, gestyka i mimika, stu-

Wystawiono operetkę bardzo

djum ról, oraz wyklady teoretyczne

pięknie I z widoczną starannością,

z dziedziny teatru, literatury dra-

pragnąc debiut kompozytorski p. Mul-

matycznej i zagadnień sztuki aktor-

lera postawić w najlepszem świetle.

skiej.

Tą dobrą wolę naszego doskonalego

Kurs przygotowawczy rozpo-

Przedstawienie ,,Święty plomień" w Teatrze Nowym w Warszawie. Maria Dulęba

zespolu artystycznego, czulo się na

czyna się już 1 kwietnia i potrwa do

(od lewej) i Krystyna Ankwicz-Szyjkowska, 1932 r.

każdym kroku. Z pelnią życia i werwy,

końca czerwca, poczem od jesieni

doskonale i ze znawstwem lekkiej

wymaganych nawet od takiej szopki,

lać na ich sentyment ze względu

operetka p. Mullera miala na sobie

rozpocznie się normalny kurs w po-

muzyki i jej specjalnych wymogów

spreparowanej ,,gwoli pocieszenia

na niedalekie choćby wspomnienia

wylączne piętno internacjonalizmu

lączeniu z systematycznem przygo-

dyrygowal operetką p. Leszczyń-

stroskanych serc". W obecnych

cesarskie. Przytem typ żydówki, za-

(tańce!). Plynie z czasem, z falą, któ-

towywaniem adeptów i adeptek do

ski, trzymaly się dzielnie i orkiestra

czasach, gdy teatr przechodzi silny

chwyconej dworem i zetknięciem się

ra się toczy w chwili dzisiejszej ­ to

pracy sposobem podyktowanym w

i chóry, nie mówiąc nawet o solistach.

kryzys i gdy o niebo lepsze komedie

z arcyksięciem, czy cesarzem, zwią-

prawda, ale kto bacznie slucha tej

Szkole dramatycznej ,,Studjo".

Zbierala żywe oklaski p. Grabowska

polskich autorów czekają napróż-

zany jest ściśle z lokalnym nastrojem

muzyki, doslucha się w niej napewne

w roli Viery, p. Kasprowiczowa, jako

no na światlo lwowskich kinkietów,

Wiednia. Przeniesiony na grunt obcy

motywów zabarwionych slowiańskim

,,Pani Pick na audiencji"

Ferdynanda Martez, zbierali je p.

sprowadzanie tak tandetnego to-

nie posiada żadnej sily humoru i wy-

sentymentem i to uważam za rzecz

burleska w 3 aktach Emila

Wawtzkowicz, ujmujący w grze dys-

waru aż z Wiednia, jest conajmniej

woluje tylko uczucia niesmaku i nudy.

zupelnie naturalną. Dziwilbym się

i Arnolda Golzów

kretnej i bardzo pięknym śpiewie, p.

lekkomyślnością.

Nie ratuje go nawet kilka weselszych

nawet, gdyby te motywy, bezwzględ-

Duże powodzenie ,,Jej chlopczy-

Tatrzański, jak zawsze niezrównany

Jedyne, co zdaje się usprawie-

scen i powiedzeń w akcie drugim.

nie zretuszowane, nie wplywaly na

ka", bezpretensjonalnej, bulwarowej

w swych pomyslach, kapitalny jako

dliwieniem jest zapewne to, że (jak

Sztukę grano naogól gladko, ale

charakter muzyki, ale są? Inwencja

farsy paryskiej, podsunęlo zapew-

Spitzer-Fontanos i wszyscy inni,

glosi szumnie afisz teatralny) farsa

bez przekonania. Dużo życia, tempe-

p. Mullera plynie tem korytem, jakiem

ne kierownictwu teatrów miejskich

ramentu i humoru wlożyla w swoją

doświadczoną grę p. Michnowska,

ale naturalny jej wdzięk kobiecy nie

zgadzal się z krzykliwą jaskrawością

typu, jakiej wymagala rola. Pelną

uroku byla p. Klimontowiczówna,

zgrabnie odegrala swój epizodzik

p. Woloszynowska. Szlachetny trud

reżysera p. Okoroickiego i artystów

byl stracony, bo sztuka przeszla bez

wrażenia.

,,Król kawy"

operetka Artura T. Mullera

Doczekaliśmy się nareszcie ope-

Stefan Żeromski, ,,Uciekla mi przepióreczka". Przed-

retki polskiego kompozytora i to w

stawienie amatorskie Kola Akademickiego z 1925 r.

dodatku operetki, która w zupelności

plynie u szeregu wspólczesnych

zasluguje na miano dobrej, mogącej

którzy brali wspóludzial w tej intere-

kompozytorów. Nazwalbym p. Mul-

bezwzględne wytrzymać konkuren-

sującej nowości. Doskonale zapre-

lera kombatantem I. Kalmanna, który

cję z calym szeregiem importowa-

zentowal się balet i w scenach zbio-

Jaroslaw Iwaszkiewicz, ,,Lato w Nohant". Nina An-

na niego wywarl niewątpliwie silny

nych utworów zagranicznych, które

rowych, ujętych w piękną formę i w

drycz (Solange, od lewej) i Maria Przybylko (Georg

wplyw. I temu również się nie dziwię

wdzierają się stale na nasze sceny,

ensemblach.

Sand), 1936 r.

zupelnie! Muzyka Kalmannowska

mimo swojej, niejednokrotnie niezbyt

O dekoracjach p. Balka tym ra-

narzuca się każdemu, zawojowaw-

wielkiej wartości.

zem powiem tyle, że dostaly im się

nieszczęsną myśl wystawienia tej

panów Golzów grana byla w Wied-

szy nasze i obce sceny.

Mlody kompozytor lwowski dal

żywe oklaski, zwlaszcza pięknie

bezdennie glupiej i naiwnej ,,burle-

niu kilkaset razy. Bardzo możliwe.

Nie znaczy to, by nasz kompozy-

dzielo zapewne niewolne od pew-

pomyślanej dekoracji aktu III. Byly

ski", sfabrykowanej ad usum Wied-

Niewymownie naiwna historia pani

tor kroczyl niewolniczo śladami twór-

nych usterek, dal jednak pracę za-

one miarą ich artystycznej wartości,

nia przez panów Golzów. Ale gdy

Pick, która przez pomylkę dostala

cy ,,Księżniczki czardasza", czy też

krojoną na poważne rozmiary, pisaną

u nas zaś sensacją omal nieznaną.

w cyrkowym ,,Jej chlopczyku" bawi

się na audjencję do ,,Jego Wyso-

,,Maricy", jest pod jego wplywem, tak

z dużym rozmachem, dobrem znaw-

Reżyserowal p. Tatrzański; nazwisko

rdzennie francuski humor sytuacyjny,

kości" i uzyskala jego względy przy

jak ongiś wielu kompozytorów bylo

stwem środków, odpowiadającą du-

wystarczy również za wszelkie po-

,,Pani Pick" pozbawiona jest wszel-

pomocy nieporozumień z gęsią,

pod wplywem Straussa, czy Offen-

chowi czasu. Nie stwierdzilbym, by

chwaly, mówi samo za siebie!

kich najkardynalniejszych atutów,

mogla bawić Wiedeńczyków i dzia-