14

Przegląd wydarzeń

14­27 lipca 2017 nr 13 (281) * kurier galicyjski * www.kuriergalicyjski.com

Polsko-ukraińskie prace konserwatorskie

na Cmentarzu Lyczakowskim. Sezon 2017

Jasne i pogodne dni sprzyjają pracom konserwatorskim, przede wszystkim na Cmentarzu Lyczakowskim. Polsko-

ukraińska ekipa sklada się z 12 konserwatorów, pracujących pod ogólnym kierownictwem profesora Janusza

Smazy z Warszawskiej ASP i profesora Jurija Ostrowskiego ze Lwowskiej Akademii Sztuk Pięknych.

W pracach komisji ekspertów

JURIJ SMIRNOW

uczestniczyl również Mychajlo Na-

tekst i zdjęcia

haj, dyrektor Muzeum ,,Cmentarz

Wspólne prace finansowane są

Lyczakowski". Poinformowal on, że

ze środków polskiego Ministerstwa

dyrekcja ma swój udzial we wspól-

Kultury i Dziedzictwa Narodowe-

nych ze stroną polską projektach,

go (MKiDN) i koordynowane przez

prowadząc też bardzo intensywne

Fundację Dziedzictwa Kulturowego

prace porządkowe i konserwatorskie

z Warszawy. Prowadzone są we

z wlasnych środków i wlasnymi sila-

wspólpracy z Zarządem Ochrony

mi. W ten sposób tylko w 2017 roku

Środowiska Historycznego Lwow-

planowane jest odnowienie 25­27

skiej Rady Miejskiej i pod nadzorem

obiektów. Pracownicy muzeum pro-

komisji ekspertów, która po raz kolej-

wadzą penetrację calego (42 ha)

ny zebrala się na terenie cmentarza,

terenu cmentarza, znajdują rozbite,

by wyznaczyć prace konserwator-

powalone, często zakopane w ziemi

skie w sezonie 2017 roku. Te ważne

nagrobki lub ich elementy. Tylko w

wspólne polsko-ukraińskie inicjatywy

2017 roku zaplanowano podnieść z

wspiera i obejmuje swoim patronatem

ziemi i ustawić do 200 nagrobków, z

Konsulat Generalny RP we Lwowie.

których prawie każdy potrzebuje dal-

Do skladu komisji ekspertów należą

szej konserwacji. W ciągu ostatnich

demię... Przecież to bardzo ważna

zimierza Krynickiego, rodziny zna-

nych osób, na przyklad trzech prezy-

przedstawiciele MKiDN Dorota Jani-

lat takich pomników odnaleziono

dla nas wszystkich data. Jest nas

nych architektów Rawskich, Jakuba

dentów miasta Lwowa, czy też rektora

szewska-Jakubiak i Michal Michalski.

ponad 800. Dyrekcja zajmuje się też

coraz więcej. I wlaśnie w tym roku

Wagenhauera, Ksawerego i Amelii

Politechniki Lwowskiej prof. Karola

Lwowską Radę Miejską reprezentuje

remontem ogrodzenia dokola cmen-

wspólne prace polsko-ukraińskie są

Grabińskich, rodziny Markowskich

Skibińskiego. Wszystkie te nagrobki

Lilia Onyszczenko, dyrektor Zarządu

tarza i bram cmentarnych, a także

przedmiotem zainteresowania strony

(rzeźba leżącej śpiącej dziewczyny),

są wyjątkowymi dzielami sztuki autor-

Ochrony Środowiska Historycznego.

kaplic rodzinnych.

trzeciej, która uczyni wszystko, żeby

Matyldy Żlobnickiej, rodziny Szara-

stwa znanych polskich artystów, lączą

tę pracę utrudnić. Wszystkie więc

newiczów. Kapitalnie odnowiony i

w sobie elementy kamienne, odlane z

niepokojące sygnaly prosimy kiero-

uzupelniony zostanie grobowiec oo.

brązu medaliony lub popiersia, tablice

wać do Konsulatu Generalnego i do

karmelitów przy glównej alei cmen-

z napisami i inskrypcjami. Przy prawie

MKiDN.

tarza. Koszt tegorocznych prac kon-

każdym z nich są problemy z funda-

Nasza wspólpraca w tym miejscu

serwatorskich wynosi 522.000 PLN

mentami. Dotyczy to również monu-

ma wyjątkowe znaczenie historyczne

(okolo 3,55 mln UAH).

mentalnego grobowca ojców karme-

i rangę artystyczną. Cmentarz Lycza-

Michal Laszczkowski, prezes

litów. Wniosek w sprawie odnowienia

kowski we Lwowie jest jedną z naj-

Fundacji Dziedzictwa Kulturowego z

tego grobowca zlożyli do Ministerstwa

starszych i najważniejszych historycz-

Warszawy, podkreślil, że Fundacja od

krakowscy karmelici trzewiczkowi. W

nych nekropolii w Europie. Należy go

2013 roku uczestniczy w konserwacji

tym przypadku trzeba demontować

zaliczyć nie tylko do wspólnej spuści-

nagrobków na Cmentarzu Lyczakow-

caly front grobowca, ponieważ jest od-

zny kulturowej Polski i Ukrainy, ale też

skim, wspólpracując w tych pracach

sunięty o kilka centymetrów od ściany,

do dziedzictwa ogólnoeuropejskiego.

wymienić część bloków kamiennych,

Wspólna komisja ekspertów przy

oczyścić i uzupelnić napisy i elementy

typowaniu do konserwacji kolejnych

rzeźbiarskie.

pomników i grobowców uwzględnia

Plany na następne lata są bardzo

Grobowiec oo. karmelitów

Nagrobek prezydenta mia-

wszystkie kryteria, mianowicie histo-

ambitne. Fundacja przymierza się do

sta Lwowa Michala Michal-

ryczną rolę danej postaci, wartość ar-

dużego przedsięwzięcia ­ rekon-

Ogrom prac konserwatorskich

skiego

tystyczną nagrobka oraz technikę, w

strukcji, remontu i konserwacji duże-

na Cmentarzu Lyczakowskim wy-

- Spotykamy się po raz kolej-

której zostal wykonany. Wybór komisji

go grobowca rodzinnego Godzimira

maga wielkich ambicji organizato-

Nagrobek rodziny Markow-

ny ­ powiedzial na wstępie Michal

odzwierciedla też wielokulturowość

Malachowskiego, prezydenta miasta

rów i umiejętności wykonawców-

skich

Michalski. ­ Jest to dziesiąty sezon

historycznego Lwowa.

Lwowa. Jest to de facto nieduża ka-

konserwatorów. Owoce ich wysilków

z MKiDN i ze stroną ukraińską ­ dy-

wspólnych prac konserwatorskich na

W latach 2008­2016 przeprowa-

plica. Niestety skradziono monumen-

i wspólpracy w okresie minionego

rekcją Muzeum ,,Cmentarz Lycza-

terenie Cmentarza Lyczakowskie-

dzono profesjonalne kompleksowe

talny metalowy herb. Praca przy tym

dziesięciolecia są dobrze widocz-

kowski", oraz z Zarządem Ochrony

go. Sklania to do pewnych refleksji

prace konserwatorskie przy ponad

grobowcu na pewno potrwa kilka lat.

ne. Wspólpraca polsko-ukraińska

Środowiska Historycznego Lwowskiej

i przemyśleń dotyczących optymali-

70 nagrobkach i grobowcach. Lącz-

Następny obiekt ­ to tak zwana kapli-

w tym kierunku z każdym rokiem

Rady Miejskiej. Polowa odnawianych

zacji naszych prac. Chcemy już teraz

ny koszt prac, zrealizowanych w

ca z chimerami. Zrobimy ekspertyzę

nabiera obrotów i jest imponującym

(a często ratowanych) nagrobków to

zaplanować dalsze prace, na rok

latach 2008-2016, wyniósl przeszlo

jeszcze w 2017 roku, wyznaczymy

przykladem wspólnego zaintereso-

nagrobki duże, bardzo widowisko-

2018. Mamy teraz możliwość bar-

4,4 mln PLN (okolo 30,1 mln UAH).

zakres prac. Tam jest wszystko ­

wania stron, porozumienia i dążenia

we, znajdujące się w centralnej czę-

dzo dokladnie omówić i przeanalizo-

Tegoroczny (2017 r.), dziesiąty etap

wstawki  ceramiczne,  malowidla,

do uzyskania jak najlepszych wyni-

ści cmentarza. Dwa z nich żeliwne,

wać wszystkie propozycje Fundacji

wspólnych polsko-ukraińskich kom-

rzeźbione elementy, kiedyś w oknach

ków. W ciągu dziesięciu lat prac na

inne kamienne. Ratujemy spuściznę

Dziedzictwa Kulturowego, naszych

pleksowych prac konserwatorskich

znajdowaly się witraże. Trzeba też

Cmentarzu Lyczakowskim powstal

Parysa Filippiego, znanego polskie-

partnerów ukraińskich i komisji eks-

obejmuje nagrobki prezydentów mia-

zbadać fundamenty, zaprojektować

zespól nie tylko prawdziwych profe-

go artysty rzeźbiarza. W 2017 roku

pertów. Nasz projekt stale się roz-

sta Lwowa Michala Michalskiego, Jó-

i wykonać ich odnowienie. Widocz-

sjonalów, wykonawców i ekspertów,

zostaną odnowione na Cmentarzu

wija. Dla uczczenia dziesięciolecia

zefa Neumanna i Tadeusza Rutow-

na jest destrukcja materialów, cegly

ale też entuzjastów, którzy stawiają

Lyczakowskim wszystkie jego prace.

wspólnych prac trzeba by przygoto-

skiego, a także profesora Politechniki

okladzinowej ­ raczej trzeba byloby

przed sobą niezwykle ambitne za-

Część nagrobków zdobi groby wybit-

wać jakąś wystawę, uroczystą aka-

Lwowskiej Karola Skibińskiego, Ka-

wymienić calość.

dania.

Ruszyly manewry Sea Breeze 2017

Ryanair zrezygnowal z wejścia na ukraiński rynek

też, że wycofanie się z Ukrainy ozna-

Irlandzki przewoźnik w mocnych

cza dla tamtejszego rynku utratę 500

slowach skomentowal swoją decyzję,

tów i śmiglowców ­ podala agencja

10 lipca rozpoczęly się ćwiczenia

bezpieczeństwo w regionie Morza

tys. pasażerów i 400 stanowisk pra-

stwierdzając, że Ukraina ,,nie jest jesz-

Interfax-Ukraina.

wojskowe Sea Breeze 2017, które

Czarnego. Będą także doskonalili

cy. Dodal, że zamierza rozwijać siat-

cze wystarczająco dojrzalym ani wia-

Ze strony ukraińskiej, prócz ma-

odbywają się na poludniu Ukrainy, w

techniki walki na linii brzegowej, dzia-

kę polączeń na konkurenyjnych ryn-

rygodnym państwem dla inwestorów".

rynarki wojennej i wojsk lądowych,

Odessie nad Morzem Czarnym. Or-

lania desantowe z morza i powietrza

kach, m.in. w Polsce i Niemczech.

Ryanair odwolal wszystkie pla-

w manewrach biorą udzial oddzialy

ganizatorami manewrów są Ukraina

oraz prace inżynieryjne.

Posiadaczom anulowanych re-

nowane loty na Ukrainę do Kijowa i

Gwardii Narodowej MSW i Państwo-

i USA.

Ćwiczenia, które obejmą pólnoc-

zerwacji wyszedl naprzeciw węgier-

Lwowa. Przewoźnik poinformowal

wej Slużby Granicznej. Wojskowi

- W ćwiczeniach bierze udzial

no-zachodnią część Morza Czarne-

ski przewoźnik WizzAir. Zaoferowal

o tym wczoraj wieczorem (10.07 ­

zamierzają przećwiczyć planowanie

ponad 3 tys. żolnierzy z 16 państw, w

go, odbywają się w obwodach ode-

pasażerom niedoszlych rejsów Ry-

red.). Zawieszona zostala sprzedaż

i prowadzenie operacji morskich we-

tym wojskowi z Polski. Zaangażowa-

skim i mikolajowskim. Manewry Sea

anaira z Ukrainy loty w promocyj-

biletów. Wedlug Ryanair wladze lotni-

dlug standardów NATO, skupiając się

nych w nie będzie 30 okrętów, kutrów

Breeze 2017 zakończą się 23 lipca.

nych cenach.

ska w Kijowie nie dotrzymaly warun-

źródlo: interia.pl

na dzialaniach, mających zapewnić

i jednostek wsparcia oraz 25 samolo-

źródlo: Kresy24.pl

ków umowy. Ryanair poinformowal